Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Dış Kuvvetler Soruları

9.
21 Haziran'da güneş ışınlarını en büyük açıyla alan ilimiz
için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A Deprem bölgesindedir.
B Yağış rejimi düzenlidir.
C) Deniz suyu tuzluluğu en fazladır.
D) Çizgisel hızı fazladır.
E) Gölge boyu en kısadır.
Coğrafya
Dış Kuvvetler
9. 21 Haziran'da güneş ışınlarını en büyük açıyla alan ilimiz için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A Deprem bölgesindedir. B Yağış rejimi düzenlidir. C) Deniz suyu tuzluluğu en fazladır. D) Çizgisel hızı fazladır. E) Gölge boyu en kısadır.
4.
E) Kahverengi topraklar
295
Aşağıda, Kuzey Yarım Küre'de ve Orta Kuşak'ta yer
alan bir ülkeye ait bazı bilgiler verilmiştir.
Delta alanları, akarsuların getirdiği materyallerie
her yıl genişler.
Sedimantasyon nedeniyle barajlarından
yararlanma süresi kısadır.
Toprak kalınlığı bazı alanlarda tarım yapılmasına
yetmeyecek kadar azdır.
Verilen bilgiler dikkate alındığında, bu ülkeyle ilgili
olarak aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenir?
A) Orografik yağışların etkisinde olduğu
B) Ortalama yükseltisinin fazla olduğu
C) Erozyonun şiddetli olduğu
D) Tarım arazilerinin çok azalmış olduğu
El Yillik vabis miktarının fazla olduğu
Coğrafya
Dış Kuvvetler
4. E) Kahverengi topraklar 295 Aşağıda, Kuzey Yarım Küre'de ve Orta Kuşak'ta yer alan bir ülkeye ait bazı bilgiler verilmiştir. Delta alanları, akarsuların getirdiği materyallerie her yıl genişler. Sedimantasyon nedeniyle barajlarından yararlanma süresi kısadır. Toprak kalınlığı bazı alanlarda tarım yapılmasına yetmeyecek kadar azdır. Verilen bilgiler dikkate alındığında, bu ülkeyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenir? A) Orografik yağışların etkisinde olduğu B) Ortalama yükseltisinin fazla olduğu C) Erozyonun şiddetli olduğu D) Tarım arazilerinin çok azalmış olduğu El Yillik vabis miktarının fazla olduğu
BENİM HOCAM TYT
6.
fal
611
III
Fiyort - skyer
Juunab
?
IV
Mercan kıyısı ya da atol, ortasında lagün adı verilen bir
göl bulunan, kısmen veya tamamen lagünü çevreleyen
adacıklardan oluşan kıyı tipidir.
Buna göre, yukarıda temel özelliği verilen kıyı tipi
dünya haritası üzerinde numaralandırılarak verilen
kıyıların hangisinde yaygın olarak görülür?
B) IV
C) III
D) II
E) I
Coğrafya
Dış Kuvvetler
BENİM HOCAM TYT 6. fal 611 III Fiyort - skyer Juunab ? IV Mercan kıyısı ya da atol, ortasında lagün adı verilen bir göl bulunan, kısmen veya tamamen lagünü çevreleyen adacıklardan oluşan kıyı tipidir. Buna göre, yukarıda temel özelliği verilen kıyı tipi dünya haritası üzerinde numaralandırılarak verilen kıyıların hangisinde yaygın olarak görülür? B) IV C) III D) II E) I
leb neilubib
J
A) Befra Ovası
C) Silifke Ovası
4-A
E) Muş Ovası
leipr
Aşağıdaki ovalardan hangisinin varlığı Türkiye kıyı-
larında gelgitin etkili olmadığını kanıtlar?
A) Manavgat Ovası
B) Kütahya Ovası
C) Bursa Ovası
D) Adapazarı Ovas
E) Kastamonu Ovası
D
5-E
6-D
B) Çarşamba Ovası
D) Menemen Ovası
7
Coğrafya
Dış Kuvvetler
leb neilubib J A) Befra Ovası C) Silifke Ovası 4-A E) Muş Ovası leipr Aşağıdaki ovalardan hangisinin varlığı Türkiye kıyı- larında gelgitin etkili olmadığını kanıtlar? A) Manavgat Ovası B) Kütahya Ovası C) Bursa Ovası D) Adapazarı Ovas E) Kastamonu Ovası D 5-E 6-D B) Çarşamba Ovası D) Menemen Ovası 7
P Türkiye de ekim alanlarının yarısından fazlasında
erozyon nedeniyle çok miktarda toprak kaybı olmak-
99 tadir.
Bu durum, erozyonun etkili olduğu ekim alanlan-
nin aşağıdaki özelliklerden hangisine sahip oldu-
gunu gösterir?
Toprak örtüsünün kalın olduğunu
B) Nöbetleşe ekimin yaygın olduğunu
D)
E)
Eğimin fazla olduğunu
Toprakların humusça zengin olduğunu
Toprakların geçirimli olduğunu
7446
yo
Coğrafya
Dış Kuvvetler
P Türkiye de ekim alanlarının yarısından fazlasında erozyon nedeniyle çok miktarda toprak kaybı olmak- 99 tadir. Bu durum, erozyonun etkili olduğu ekim alanlan- nin aşağıdaki özelliklerden hangisine sahip oldu- gunu gösterir? Toprak örtüsünün kalın olduğunu B) Nöbetleşe ekimin yaygın olduğunu D) E) Eğimin fazla olduğunu Toprakların humusça zengin olduğunu Toprakların geçirimli olduğunu 7446 yo
Yağışın ve eğimin fazla olduğu alanlarda heyelan
oluşumu daha kolaydır.
Y.D
Ekvator
O. D.
|||
OIV
Buna göre, yukarıdaki harita üzerinde işaretli
olan alanların hangisinde heyelan görülme
olasılığı daha fazladır?
A) I
B) II
9) ||
D) IV
E) V
7. Aşağıdaki
nomik faa
diğerlerine
A) İtalya
D
Coğrafya
Dış Kuvvetler
Yağışın ve eğimin fazla olduğu alanlarda heyelan oluşumu daha kolaydır. Y.D Ekvator O. D. ||| OIV Buna göre, yukarıdaki harita üzerinde işaretli olan alanların hangisinde heyelan görülme olasılığı daha fazladır? A) I B) II 9) || D) IV E) V 7. Aşağıdaki nomik faa diğerlerine A) İtalya D
n
e
CA
15
18.
Yukarıdaki haritada gösterilen numaralı delta ova-
ları aşağıdakilerden hangisinde deltayı oluşturan
akarsu ile yanlış eşleştirilmiştir?
A) I (Çarşamba deltası) - Kızılırmak
B) II (Dikili deltası) - Bakırçay
C) III (Menemen deltası) - Gediz
D) IV (Balat deltası) - Büyük Menderes
E) V (Çukurova deltası) - Seyhan ve Ceyhan
Diğer sayfaya geçiniz
Coğrafya
Dış Kuvvetler
n e CA 15 18. Yukarıdaki haritada gösterilen numaralı delta ova- ları aşağıdakilerden hangisinde deltayı oluşturan akarsu ile yanlış eşleştirilmiştir? A) I (Çarşamba deltası) - Kızılırmak B) II (Dikili deltası) - Bakırçay C) III (Menemen deltası) - Gediz D) IV (Balat deltası) - Büyük Menderes E) V (Çukurova deltası) - Seyhan ve Ceyhan Diğer sayfaya geçiniz
(1997-ÖYS)
Bir bölgedeki yağış düzeninde meydana ge-
lecek uzun süreli değişiklik, o bölgede aşağı-
dakilerin hangisini etkilemez?
A) Tarım ürünleri çeşitliliği B) Jeolojik yapı
C) Doğal bitki örtüsü D) Mera hayvancılığı
E) Erozyon şiddeti
(1999-ÖSS)
Coğrafya
Dış Kuvvetler
(1997-ÖYS) Bir bölgedeki yağış düzeninde meydana ge- lecek uzun süreli değişiklik, o bölgede aşağı- dakilerin hangisini etkilemez? A) Tarım ürünleri çeşitliliği B) Jeolojik yapı C) Doğal bitki örtüsü D) Mera hayvancılığı E) Erozyon şiddeti (1999-ÖSS)
2. Aşağıdaki şekillerde farklı kıyı bölgelerinde denize dökülen iki farklı akarsu gösterilmiştir.
X
Y
Akarsuların oluşturdukları yer şekilleri dikkate alarak, aşağıdaki soruların yanıtlarını yandaki boşluğa işaret-
leyiniz.
Y
1.
11.
IV.
V.
Hangi akarsuyun döküldüğü kıyıda daha güçlü gelgit akıntıları vardır.
Hangi akarsuyun döküldüğü kıyı şeridi günlük değişime daha çok uğrar.
Hangi akarsuyun döküldüğü kıyı kesimi tarım faaliyetleri için daha uygundur.
Hangi akarsu deniz taşımacılığı için daha elverişlidir.
Hangi akarsuda biriktirme faaliyetleri daha belirgindir.
Coğrafya
Dış Kuvvetler
2. Aşağıdaki şekillerde farklı kıyı bölgelerinde denize dökülen iki farklı akarsu gösterilmiştir. X Y Akarsuların oluşturdukları yer şekilleri dikkate alarak, aşağıdaki soruların yanıtlarını yandaki boşluğa işaret- leyiniz. Y 1. 11. IV. V. Hangi akarsuyun döküldüğü kıyıda daha güçlü gelgit akıntıları vardır. Hangi akarsuyun döküldüğü kıyı şeridi günlük değişime daha çok uğrar. Hangi akarsuyun döküldüğü kıyı kesimi tarım faaliyetleri için daha uygundur. Hangi akarsu deniz taşımacılığı için daha elverişlidir. Hangi akarsuda biriktirme faaliyetleri daha belirgindir.
5. Gelgit etkisinin fazla olduğu kıyılarda haliçli kıyılara rastlanı-
lır.
Buna göre, aşağıda verilen ülkelerden hangisinde haliçli
kıyılar görülmez?
A) İngiltere
B) italya
D) Hollanda
C) Japonya
E) Almanya
Coğrafya
Dış Kuvvetler
5. Gelgit etkisinin fazla olduğu kıyılarda haliçli kıyılara rastlanı- lır. Buna göre, aşağıda verilen ülkelerden hangisinde haliçli kıyılar görülmez? A) İngiltere B) italya D) Hollanda C) Japonya E) Almanya
3-
Deniz
TÜRKİYE'DE GÖRÜLEN KIYI TİPLERİ
Deniz
2-
Peny
byter
Cal
Ris
Daž
Dull
Du
Boying y
Brysina Rrys tipi
Not1 :Enine ya da boyuna kıyı
ların oluşmasında temel et-
ken
Kıyılar
Kıyılar
Kıyılar
Kryilar
Beyona kap tig
"Dağlar kıyıya..............
uzandığından kıyının
girinti-çıkıntısı azdır.
*Ülkemizde görüldüğü
yer:..................... ve
kıyıları
"Dağlar kıyıya...........
uzandığından kıyının
girinti çıkıntısı fazladır.
Koy, körfez ve doğal
liman fazladır.
"Ülkemizde görüldüğü
yer:......... kıyılarıdır.
ile
"Eski akarsu vadileri-
nin deniz istilasına
uğraması sonucu
oluşan kıyılardır.
*Ülkemizde görüldüğü
yer:......................... ve
..boğazları
..kıyıları.
*Kıyıya paralel uzanan
dağlar arasındaki
vadilerin deniz altında
kalmasıyla oluşur.
"Dünya'daki en güzel
örnekleri Hırvatistan
kıyılarıdır.
*Ülkemizde görüldüğü yer....... kıyılarıdır.
Not 2:.............. ve
kıyıların oluşma-
sinda epirojenez sonucu karanın alçalması etkili
olmuştur.
TÜRKİYE'DE GÖRÜLMEYEN KIYI TİPLERİ
1 Kryilar
2.
Okyanus
*Haliç gelgitin güçlü olduğu okyanus kıyılarındaki kenar
denizlerde görülür.
"Haliçli kıyıların en fazla görüldüğü bölge.
Deniz
kıyılandır.
"Batı Avrupa'da Almanya, Hollanda, Ingiltere gibi
ülkelerde akarsu ağızlarında haliçler oluşmuştur.
"Türkiye'de haliçli kıyılanın oluşmamasının nedeni;
Halle
3-
Denizd
Kara
Kara
Kıyılar
Buzul vadilerinin deniz istilasına uğraması sonucu
oluşan kıyılara denir.
*Fiyort kıyılar.................... yakın ülkelerde görülür.
..)
örneklerine
5-
*Akarsu ağızlarında
gelgit aşındırması
sonucu denizin karanın
içine doğru yaptığ
girintilerdir.
*Türkiye'de görülmemesinin nedeni
Buzulların erimesi
sonucu deniz seviyesi
yükselir ve buzul
vadilerinin içine doğru
sokulur
bulunmasıdır. (Matematik konumudur)
Kıyılar
Kara
Ortü buzullarının oluştur-
duğu hörgüç kayalar ile
moren depoların oluştur-
duğu tepelerin sular
altında kalmasıyla oluşan
kıyıda çok sayıda adanın
bulunduğu kıyı tipidir.
yakın ülkelerde oluşabilir. En güzel
kıyılarında rastlanır.
4.
Kıyılar
Gel-git olayının belirgin olduğu alçak kıyılarda sular
çekildiğinde deniz diplerinin yüzeye çıktığı çamurlu
kıyılardır. Ülkemizde görülmez nedeni kıyılarımızda
gelgit etkisinin az olmasıdır.
(Resifli) Kıyılar
Sicak ve sig denizlerde
yaşayan mercanların üst
üste birikmesiyle oluşan
resifli kıyılardır.
Avustralya çevresinde
yaygındır.
Not:
kry ve
kry
kıyı,
tipinin ülkemizde görülmemesinin nedeni orta kuşakta
bulunmasıdır, matematik konumudur.
Coğrafya
Dış Kuvvetler
3- Deniz TÜRKİYE'DE GÖRÜLEN KIYI TİPLERİ Deniz 2- Peny byter Cal Ris Daž Dull Du Boying y Brysina Rrys tipi Not1 :Enine ya da boyuna kıyı ların oluşmasında temel et- ken Kıyılar Kıyılar Kıyılar Kryilar Beyona kap tig "Dağlar kıyıya.............. uzandığından kıyının girinti-çıkıntısı azdır. *Ülkemizde görüldüğü yer:..................... ve kıyıları "Dağlar kıyıya........... uzandığından kıyının girinti çıkıntısı fazladır. Koy, körfez ve doğal liman fazladır. "Ülkemizde görüldüğü yer:......... kıyılarıdır. ile "Eski akarsu vadileri- nin deniz istilasına uğraması sonucu oluşan kıyılardır. *Ülkemizde görüldüğü yer:......................... ve ..boğazları ..kıyıları. *Kıyıya paralel uzanan dağlar arasındaki vadilerin deniz altında kalmasıyla oluşur. "Dünya'daki en güzel örnekleri Hırvatistan kıyılarıdır. *Ülkemizde görüldüğü yer....... kıyılarıdır. Not 2:.............. ve kıyıların oluşma- sinda epirojenez sonucu karanın alçalması etkili olmuştur. TÜRKİYE'DE GÖRÜLMEYEN KIYI TİPLERİ 1 Kryilar 2. Okyanus *Haliç gelgitin güçlü olduğu okyanus kıyılarındaki kenar denizlerde görülür. "Haliçli kıyıların en fazla görüldüğü bölge. Deniz kıyılandır. "Batı Avrupa'da Almanya, Hollanda, Ingiltere gibi ülkelerde akarsu ağızlarında haliçler oluşmuştur. "Türkiye'de haliçli kıyılanın oluşmamasının nedeni; Halle 3- Denizd Kara Kara Kıyılar Buzul vadilerinin deniz istilasına uğraması sonucu oluşan kıyılara denir. *Fiyort kıyılar.................... yakın ülkelerde görülür. ..) örneklerine 5- *Akarsu ağızlarında gelgit aşındırması sonucu denizin karanın içine doğru yaptığ girintilerdir. *Türkiye'de görülmemesinin nedeni Buzulların erimesi sonucu deniz seviyesi yükselir ve buzul vadilerinin içine doğru sokulur bulunmasıdır. (Matematik konumudur) Kıyılar Kara Ortü buzullarının oluştur- duğu hörgüç kayalar ile moren depoların oluştur- duğu tepelerin sular altında kalmasıyla oluşan kıyıda çok sayıda adanın bulunduğu kıyı tipidir. yakın ülkelerde oluşabilir. En güzel kıyılarında rastlanır. 4. Kıyılar Gel-git olayının belirgin olduğu alçak kıyılarda sular çekildiğinde deniz diplerinin yüzeye çıktığı çamurlu kıyılardır. Ülkemizde görülmez nedeni kıyılarımızda gelgit etkisinin az olmasıdır. (Resifli) Kıyılar Sicak ve sig denizlerde yaşayan mercanların üst üste birikmesiyle oluşan resifli kıyılardır. Avustralya çevresinde yaygındır. Not: kry ve kry kıyı, tipinin ülkemizde görülmemesinin nedeni orta kuşakta bulunmasıdır, matematik konumudur.
miş
az
nda
i-
n
ersin çevresinde
şekilleri
yaygındır. Bu yörelerin dışında karstik yeryüzü
Mu
şekilleri bulunmaz.
Karstik
yeryüzü şekilleri yalnızca kireç
Nilgün:
tasve jips kayaçlarının bulunduğu alanda oluş
maz. Mermer ve dolomit gibi kayaçların bulun-
Buna göre, karstik yeryüzü şekillerinin olu-
şumuyla ilgili doğru yorumu hangi öğrenciler
yapmıştır?
A)
Yalnız Safiye
C) Yalnız Nilgün
B) Yalnız Yusuf
D) Yusuf ve Nilgün
E) Safiye ve Hasan
Akarsu aşındırmasının güçlü olması
II. Gelgit genliğinin az olması
III. Kıyı açıklarında çok sayıda ada olması
IV. Akarsu vadilerinin genelde doğu-batı doğrul-
tusunda uzanması
Türkiye'nin batı kıyılarında birçok delta ova-
sının oluşmasında, yukarıdakilerden hangile-
ri etkili olmuştur?
Ave H
1. D
D Il ve IV
B) Ive I
C) II ve III
E) III ve
2. A
Coğrafya
Dış Kuvvetler
miş az nda i- n ersin çevresinde şekilleri yaygındır. Bu yörelerin dışında karstik yeryüzü Mu şekilleri bulunmaz. Karstik yeryüzü şekilleri yalnızca kireç Nilgün: tasve jips kayaçlarının bulunduğu alanda oluş maz. Mermer ve dolomit gibi kayaçların bulun- Buna göre, karstik yeryüzü şekillerinin olu- şumuyla ilgili doğru yorumu hangi öğrenciler yapmıştır? A) Yalnız Safiye C) Yalnız Nilgün B) Yalnız Yusuf D) Yusuf ve Nilgün E) Safiye ve Hasan Akarsu aşındırmasının güçlü olması II. Gelgit genliğinin az olması III. Kıyı açıklarında çok sayıda ada olması IV. Akarsu vadilerinin genelde doğu-batı doğrul- tusunda uzanması Türkiye'nin batı kıyılarında birçok delta ova- sının oluşmasında, yukarıdakilerden hangile- ri etkili olmuştur? Ave H 1. D D Il ve IV B) Ive I C) II ve III E) III ve 2. A
kıyı
yı
i kıyı
iyi
VI
lar
5. I. Dalmaçya
II. Tombolo
III. Fiyort kıyı tipi
IV. Dalmaçya kıyı tipi
V. Haliçli kıyı tipi
Yukarıda belirtilen yeryüzü şekillerinden hangi
si ya da hangileri Türkiye'de görülmez?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
Ill ve V
C) I ve Il
EXIV ve V
Yukarıd
coğrafi bölgelerin
1. Bölgede bu
Bölgesi'nd
II. Bölgede
Bölgesi'n
III. Bölged
Bölges
Coğrafya
Dış Kuvvetler
kıyı yı i kıyı iyi VI lar 5. I. Dalmaçya II. Tombolo III. Fiyort kıyı tipi IV. Dalmaçya kıyı tipi V. Haliçli kıyı tipi Yukarıda belirtilen yeryüzü şekillerinden hangi si ya da hangileri Türkiye'de görülmez? A) Yalnız I B) Yalnız II Ill ve V C) I ve Il EXIV ve V Yukarıd coğrafi bölgelerin 1. Bölgede bu Bölgesi'nd II. Bölgede Bölgesi'n III. Bölged Bölges
1. I. Abrazyon platformu
II. Lös
III. Asılı vadi
2.
A)
B)
C)
Yukarıdaki yer şekillerini oluşturan dış kuv-
vetler aşağıdakilerden hangisinde doğru veril-
miştir?
E)
I
3Y
Akarsu
Dalga
Rüzgâr
Dalga
Yer altı suları
Kendinizi Deneyi
||
Rüzgâr
Akarsu
Buzul
Rüzgâr
Dalga
|||
Dalga
Buzul
Akarsu
Buzul
Akarsu
Kıyılarda gelişen kumsallar için aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?
A) Deniz suyu tuzluluğunun az olması
B) Kıyıda denizin derin olmaması
C) Kıyıda güçlü akıntının olmaması
D) Kıyıda güclü gelgit olayının olmamasy
Imos!
ESEN YAYINLARI
Coğrafya
Dış Kuvvetler
1. I. Abrazyon platformu II. Lös III. Asılı vadi 2. A) B) C) Yukarıdaki yer şekillerini oluşturan dış kuv- vetler aşağıdakilerden hangisinde doğru veril- miştir? E) I 3Y Akarsu Dalga Rüzgâr Dalga Yer altı suları Kendinizi Deneyi || Rüzgâr Akarsu Buzul Rüzgâr Dalga ||| Dalga Buzul Akarsu Buzul Akarsu Kıyılarda gelişen kumsallar için aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Deniz suyu tuzluluğunun az olması B) Kıyıda denizin derin olmaması C) Kıyıda güçlü akıntının olmaması D) Kıyıda güclü gelgit olayının olmamasy Imos! ESEN YAYINLARI
7. Azonal topraklar, dış kuvvetler tarafından taşınan malze-
melerin belirli bölgelerde biriktirilmesi ile oluşan toprak-
lardır.
Buna göre, aşağıda verilen topraklardan hangisi bu
şekilde oluşmamıştır?
A) Alüvyal
B) Kolüvyal
C) Regosol
1D) Kahverengi orman
E) Litosol
Coğrafya
Dış Kuvvetler
7. Azonal topraklar, dış kuvvetler tarafından taşınan malze- melerin belirli bölgelerde biriktirilmesi ile oluşan toprak- lardır. Buna göre, aşağıda verilen topraklardan hangisi bu şekilde oluşmamıştır? A) Alüvyal B) Kolüvyal C) Regosol 1D) Kahverengi orman E) Litosol
9. Dağların kıyı çizgisine paralel uzandığı alanlarda de-
niz seviyesinin yükselmesiyle dağlar arasındaki senk-
linal ve vadiler sular altında kalır. Bu alanlarda olu-
şan kıyılara verilen isimdir. Kıyıya paralel bir şekilde
uzanan ada, koy ve körfezlerin varlığı bu kıyıların en
belirgin özelliğidir.
RITHVVUX
Bu parçada özellikleri verilen kıyı tipi aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Boyuna kıyılar
C) Dalmaçya kıyılar
B) Skyer kıyılar
D) Haliçli kıyılar
E) Fiyortlu kıyılar
Coğrafya
Dış Kuvvetler
9. Dağların kıyı çizgisine paralel uzandığı alanlarda de- niz seviyesinin yükselmesiyle dağlar arasındaki senk- linal ve vadiler sular altında kalır. Bu alanlarda olu- şan kıyılara verilen isimdir. Kıyıya paralel bir şekilde uzanan ada, koy ve körfezlerin varlığı bu kıyıların en belirgin özelliğidir. RITHVVUX Bu parçada özellikleri verilen kıyı tipi aşağıdakiler- den hangisidir? A) Boyuna kıyılar C) Dalmaçya kıyılar B) Skyer kıyılar D) Haliçli kıyılar E) Fiyortlu kıyılar