Dış Kuvvetler Soruları

10. Birikinti yelpazesi Menderes (Büklüm) Denge profili Yukarıda verilen yer şekillerinin ortak özelliği aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Oluşumlarında etkili olan dış kuvvet akarsulardır. B) Aşındırma faaliyetleri ile meydana gelmişlerdir. C) Biriktirme faaliyetleri ile meydana gelmişlerdir. D) Oluşumlarında hem aşındırma hem de biriktirme faaliyetleri etkilidir. BIAS. Retro. E) Yükseltisi fazla olan bölgelerde oluşmuşlardır. 6) Yalneotel p0.

6. Yer şekillerinin sade olduğu yörelerde akarsular denge pro- filine ulaşmışlardır. Denge profiline ulaşmış bir akarsuya örnek olarak aşa- ğıdakilerden hangisi verilemez? B) Sen A) Tuna D) Nil C) Amazon E) Firat

2. Türkiye'de yer altı suları bakımından zengin olan kars- tik ovalarda tarımsal faaliyetler yoğunlaşmıştır. 1. Kestel Ovası II. Çarşamba Ovası III. Elmalı Ovası Kundut IV. Menemen Ovasi Buna göre, yukarıdakilerden hangisi söz konusu ovalar arasında yer almaz? A) I ve II D) II ve IV B) I ve III E) III ve IV C) II ve III eis Yayınla

4. Şiddetli yağmurların oluşturduğu selinti suları, bitki ör- tüsünün bulunmadığı ve kolay aşınabilen eğimli arazileri aşındırır. Bunun sonucunda, arazi yüzeyi girintili çıkıntılı bir görüntü alır. Bu tür arazilere kırgıbayır adı verilir. Aşa- ğıdaki topoğrafya haritasında kurak koşulların ve seyrek bitki örtüsünün bulunduğu bir bölge verilmiştir. Buna göre, haritada işaretli alanların hangisinde kır- gibayırlara rastlamak olasılığı diğerlerine göre daha yüksektir? A) I B) II ||| C) III D) IV E) V

Türkiye'de gelgit genliğinin az olması birtakım unsur- ların oluşmasına neden olmuştur. Aşağıdakilerden hangisi ülkemizde gel - git etkisinin güçlü olmadığına kanıt olarak gösterilebilir? A) Kita sahanlığının geniş olması B) Kıyıda delta oluşması C) Dağların kıyıya farklı uzanması D) Boğazlarda akıntı oluşması E) Koy ve körfezlerin oluşması

8. Eğimin fazla olduğu alanlarda akarsu aşındırma faaliyet- leri daha yaygındır. IV C) III Buna göre harita üzerinde numaralanmış yerlerin hangisinde akarsu aşındırma faaliyetlerinin daha yaygın olması beklenir? A) I B) II D) IV Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Mü E) V ● MEB

6. Aşağıda Türkiye'nin yer şekilleri hakkında verilen bilgi- lerden hangisi yanlıştır? A) Ülkemizde fiyort tipi kıyılara rastlanmamaktadır. B) Göller Yöresi'ndeki göllerin oluşumu üzerinde bu bölge- nin kayaç yapısı etkili olmuştur. C) Van Gölü çevresinde kapalı akarsu havzaları bulunmaktadır. D) Bafra ve Çarşamba ovalarının oluşmasında akarsu birik- tirme faaliyetleri etkili olmuştur. E) Ülkemizde buzul gölleri bulunmamaktadır.

10.. Akarsuların aşındırmasıyla oluşan, yamaçları basamaklı girintili çıkıntılı vadi tipleridir. Akarsuların kazdığı vadilerle yarılmış yüksek geniş düz- lüklerdir. Şelalelerin altındaki aşınma çukurlarıdır. Akarsuyun milyonlarca yılda yaptığı aşındırma ve biriktirme faaliyetlerinin sonucunda oluşan deniz seviyesine yakın düzlüklerdir. Yukarıda verilen oluşumlar, aşağıdaki akarsu aşındırma şekilleriyle eşleştirildiğinde hangisi açıkta kalır? C) Dev kazanı A) Kanyon D) Plato B) Menderes E) Peneplen

5. 1. Yatak eğimi fazladır. II. Biriktirme faaliyetleri aşındırma gücünden daha fazladır. III. Hidroelektrik potansiyeli yüksektir. IV. Yer şekilleri deniz seviyesinde düzlüklerden oluşmaktadır. Denge profiline ulaşmamış bir akarsuyun bulunduğu yöre için, yukarıdakilerden hangileri söylenemez? B) Yalnız III A)Yalnız I D) I-IV E) II - IV C) I - III

3. 1. Boğaz vadi II. Kanyon vadi III. Çentik vadi IV. Birikinti konisi V. Alüvyal tabanlı vadi Yukarıdaki vadi tiplerinden hangileri, akarsuların yatak eğiminin azaldığı yerlerde görülür? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız V E) IV ve V C) I ve II

1. Eğimin az olduğu yerlerde akarsuların yanlara aşındırma yapmasıyla, "S" harfine benzer büklümler oluşturması diye adlandırılır. *****.. II. Dağlık bölgelerde akan akarsuların aşındırmasıyla oluşan "V" profilli vadilere .. ..... denir. III. Şelalelerin altında oluşan aşındırma çukurlarına. denir. Yukarıda bazı yüzey şekillerinin oluşum ve özellikleri ve- rilirken boş bırakılan yerlere, aşağıdakilerden hangisinde bulunan yüzey şekillerinin isimlerinin getirilmesi doğru olur? 1 A) dev kazanı B) menderes C) kırgıbayır D) menderes E) plato || boğaz vadi çentik vadi peribacası kanyon çentik vadi ||| menderes dev kazanı menderes kırgıbayır menderes 3

KARSTİK ŞEKİLLER- TURKIYE'DE KARSTİK ŞEKİLLER 1- ve gibi suda kolay çözünebilen kayaların bulunduğu arazilere karstik arazi, bu arazilerde oluşan yer şekillerine de karstik şekiller denir. "Türkiye'de karstik şekillere daha çok (Akdeniz bölgesi) rastlanır Konya, Sivas, Çankırı ve Kayseri çevrelerinde de karstik şekiller yaygındır *Toroslar ve Konya çevrelerindeki karstik şekiller üzerinde oluşurken Sivas, Çankırı ve Kayseri çevrelerinde jips uzerinde oluşmuştur. KARSTİK ÇÖZÜNÜM ŞEKILLERI MY! Kalker Kayalar üzerinde çözünme sonucu oluşan derinliği 1- 2 cm ile 1-2 metre arasında değişen oyuklara denir. *En küçük karstik şekildir. Lapyaların birleşmesi ile oluşan 5-10 metre genişliğine ulaşabilen erime çukurlaridir. 3-...: Dolinlerin birleşmesi sonucu oluşan 100-200 metre genişliğine ulaşabilen erime çukurluklarıdır Kayaların çözünmesi ile oluşan çevresine göre alçakta kalmış duzluklere denir. *Uvalaların birleşmesi ile oluşur. En büyük karstik şekildir. *Ulkemizde Muğla ovası, Kestel ovası, Elmalı ovası ve Acıpayam ovası polye ovalarına örnek verilebilir. 5-.... .....Yeraltı sularının kayaları çözmesi sonucu oluşan yer altı boşluklarıdır. 6- Mağara tavanlarının çökmesi ile oluşan derin çukurdur. Türkiye'de Karstik Arazilerin Dağilişi Ülkemizde karstik şekillerin en yaygın bulunduğu alanlar; ve yoresi ve 2- platolari, KARSTIK BIRIKIM ŞEKILLERI *Yer altı sularının yeryüzüne çıktıkları yerlerde içlerindeki kalsiyum karbonatın(kireç) çökelmesi sonucu oluşan kimyasal tortul kayalara denir. yoresi. *Ulkemizdeki en güzel örneği Denizli'deki travertenleridir. Yer altı sularının mağara tavanından sızarken içindeki kirecin tavanda birikmesi ile sarkıtlar, tabanında birikmesi ile dikitler oluşur. *Sarkıt ve dikitlerin birleşmesi ile de oluşmaktadır.

TYT DENEME SINAVI 10. EGE DENIZI Kırgıbayır AKDENİZ KARADENİZ D) II ve IV 11 STANBUL Peribacaları IV okelkov Basoitu Yukarıda görselleri verilen yer şekillerine haritadaki alanların hangilerinde daha fazla rastlanır? A) I ve II B) II ve III E) Il ve IV indirimu C) I ve III

14. Aşağıdakilerden hangisi erozyona karşı alın. ması gereken önlemlerden biri değildir? A) Eğimli alanlarda araziyi eğime dik sürmek B) Doğal bitki örtüsünü tahribata karşı korumak ve ağaçlandırma yapmak e) Meralarda aşırı otlatma yapılmasını önlemek D) Anız örtüsünün yakılmasını önlemek Eğimli alanlarda yol ve tünel yapımında istinad duvarları kurmak

8. Dış kuvvetlerin aşındırıcı etkisi sonucu taşınarak biriktiri- len malzemenin ayrışmasıyla azonal topraklar oluşur. Bu tür topraklardan biri olan morenler, buzulların taşıdıkları malzemeleri biriktirmesiyle oluşan topraklardır. 0° Ekvator O A) Yalnız I (IV) Yukarıdaki haritada numaralandırılarak gösterilen alanlardan hangilerinde morenlere daha çok rastla- nır? B) Yalnız III D) II ve IV C) I ve II V E) III ve V

10.1.6. Yerin Şekillenmesi: Dış Kuvvetler 1. Akarsuların yatağında, eğimin azalmasına bağlı olarak birikim şekilleri meydana gelir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi akarsuların yatak eğiminin azaldığı kesimlerde görülen yer şekillerinden bin değildir? A) Irmak adaları B) Birikinti yelpazeleri C) Dağ eteği ovaları D) Kanyon vadiler E) Dağ içi ovaları 4.