Doğa ve İnsan Etkileşimi Soruları

7. Türkiye'de bazı madenler çeşitli nedenlere bağlı ola- rak ham maddesi başka yere taşınarak işlenmektedir. Haritada çıkarım ve taşınarak işlendiği merkezle- rin gösterildiği maden aşağıdakilerden hangisidir? A) Krom B) Bakır D) Kurşun - Çinko Maden igeme er C) Demir E) Volfram 10. T

11. Geleceğe yönelik planlamalarda coğrafya biliminin dikkate alınması doğal çevreden sürdürülebilir bir şekilde faydalan- mamızı sağlayacaktır. Aşağıdaki ifadelerden hangisi bu açıklamayı destekler niteliktedir? A) İstanbul ve çevresinde sanayi tesislerinin yerleşim yerleri içerisinde kalması B) Çukurova Deltası üzerinde yerleşme faaliyetlerinin yay- gın olması C) Fay hatları üzerine sanayi tesislerinin kurulması D) Ormanlık alanların tarıma açılması E) Alüvyal topraklarda tarım yapılması

m 2. 1. KAVRAMA TESTI - 2 "Coğrafya, geo (yer) ile graphi (tasvir etmek) kelime- lerinin birleşmesiyle ortaya çıkmıştır. Buna göre, coğ- rafya bilimi; doğal çevreyi, çevrenin kendi içindeki et- kileşimini, çevreyle insan arasındaki karşılıklı ilişkileri inceler. Coğrafya, kendi içinde fiziki coğrafya (doğal sistemler) ve beşeri coğrafya (beşeri sistemler) olmak üzere ikiye ayrılır. Fiziki coğrafya konuları incelenir- ken klimatoloji, jeomorfoloji, hidroloji ve botanik gibi bilim dallarından yararlanılırken; beşeri coğrafya ko- nuları incelenirken demografi, ekonomi ve sosyoloji gibi bilim dallarından yararlanılır. Coğrafyanın konu- larını incelerken kullanılan temel ilkeler; nedensellik, karşılıklı ilgi ve dağılış ilkeleridir." Bu parçada coğrafya ile ilgili aşağıdaki sorular- dan hangisinin yanıtı yoktur? A) Coğrafya nedir? B) Coğrafyaya yardımcı bilim dalları hangileridir? C) Coğrafyanın inceleme alanları nelerdir? D) Coğrafyanın tarihçesi hangi yıllara dayanır? E) Coğrafyanın dayandığı ilkeler hangileridir? Ece: "Bu yılın mayıs ayında yaptığımız okul gezisin- de, Pamukkale travertenleri çevresinde hem sıcak su kaynaklarını hem de kireç taşlarını gördük. Coğrafya öğretmenimiz, traverten basamaklarının, bu çevrede- ki kireç taşları arasından çıkan sıcak su kaynaklarının içindeki kalsiyum karbonatın yüzeyde çökelmesiyle oluştuğunu söyledi. Ayrıca sıcak su kaynaklarının fay hatlarından yüzeye çıktığını ve Pamukkale Yöresi'nin fay hattı üzerinde yer aldığını öğrendik." Bu bilgiye göre, Ece'nin öğretmeni; 1. dağılış, II. nedensellik, III. karşılıklı ilgi ilkelerinden hangilerine göre açıklamada bulun- muştur? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız III E) II ve III 3. karekök C) I ve II Coğrafyanın Tanım. Konusu ve Böllimleri 17 Salal Aşağıdaki tabloda coğrafyaya yardımcı bilim dallarının ilgi alanları eşleştirilmiş, fakat ikisinde hata yapılmıştır. Coğrafyaya yardımcı Bilim dalının konusu bilim dalları ve ilgi alanı Yer şekillerini inceler. Jeomorfoloji Pedoloji Klimatoloji Hidroloji Demografi Nüfusu inceler. Iklimleri inceler. Su kaynaklarını inceler. Toprakları inceler. Tablodakilerin tamamen doğru olabilmesi için hangi bilim dallarının yer değiştirmesi gerekir? A) Jeomorfoloji ile klimatoloji B) Demografi ile hidroloji C) Pedoloji ile demografi D) Klimatoloji ile pedoloji E) Hidroloji ile jeomorfoloji 4. Coğrafyaya yardımcı bilim dallarından biri olan kartografyanın inceleme alanı hangisidir? A) Kayaçlar B) Nüfus C) Atmosfer D) Bitkiler E) Harita 5. Coğrafya biliminin incelediği konular genel olarak do- ğal ve beşeri sistemler olmak üzere iki gruba ayrılır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi coğrafyanın farklı bir sisteminin kapsamında incelenir? A) Sıradağların denize yakınlığının ve uzanış biçimi- nin kıyı topoğrafyasına etkisi B) Sıcaklık değişmelerinin basınç ve rüzgârlar üze- rindeki etkisi C) Arazi eğiminin ve yükselti koşullarının akarsuların aşındırma ve biriktirme faaliyetlerine etkisi D) Sanayinin ve ticari faaliyetlerin niteliğinin nüfus hareketlerine etkisi 15 E) Nem ve yağış miktarının doğal bitki örtüsüne olan etkisi

3. Ülkeler Doğal Nüfus Artışı (%) Gerçek Nütus Argi ( 1 20 35 11 5 32 26 20 18 IV V 18 17 Yukarıdaki tabloda beş ülkeye ait doğal ve gerçek nüfus artış oranları verilmiştir. Buna göre verilen merkezlerden hangisi diğerlerine bakarak daha fazla göç vermektedir? A) I (0) 11 D) IV E) V

8. Bir zamanlar dünyanın kara ile kaplı yüzeyinin %14'ünü oluşturan Ekvatoral yağmur ormanları, günümüzde yaklaşık %5'lik bir alana düşmüştür. Buna göre ormanların tahrip edilmesinde aşağıda- ki beşerî faaliyetlerden hangisinin etkisi olmamış- tır? AGöl ve bataklıkların kurutulmasının BY Kereste, kâğıt hamuru ve odun elde etmenin Tarım alanı açmanın Maden ocağı sahası için yer açmanın Hayvanlara otlak yeri açmanın

14. İnsanların doğal çevreyi kullanırken doğal çevrede yaptığı deği- şimlerin bir başka örneği de nüfusu çok yoğunlaşmış kıyı kentle- rinde görülür. Bu kıyı kentlerinde aşırı yapılaşmanın etkisiyle yeni yerleşim veya kullanım alanı oluşturmak için boş arazi kalmamış- tır. Bu nedenle böyle kıyı kentlerinde yeni yerleşmeler, ulaşım yol- ları, yeşil alan veya toplanma meydanları oluşturmak için gereken arazi denizin doldurulmasıyla elde edilmektedir. Buna göre, haritada numaralandırılmış merkezlerden hangisi yukarıda verilen duruma örnek oluşturur? AT B) II C) III D) IV B BENIM HOCAM EV

A 13. Ülkemizde sanayi faaliyetleri hammadde, sermaye, enerji kaynakları, yeryüzü şekilleri vb. unsurlarının elverişli olud- ğu bölgelerde yoğunlaşmış ve çeşitlenmiştir. ● Otomotiv . Gemi • Dokuma ● > Deri A SOSYAL BİLİMLER - 2 TESTİ Buna göre, ülkemizdeki sanayi kolları haritada verilen numaralanmış alanlarla eşleştirildiğinde hangi bölge- ye ait özellik verilmemiştir? A) I B) II C) III D) IV E) V 14. Ülkeler ihtiyaçları doğrultusunda ekonomik, sosyal ve si- yasi amaçlı bazı nüfys politikaları izler. Nijerya • Angola •Fransa • Kanada Verlen ülkeler je ait oldukları nüfus piramitleri eşleş- tirildiğinde hangi piramide ait ülke yoktur? B) 15. 10

37. 0 Norveç ve İzlanda'da balıkçılıkla geçinen nüfusun fazla olması Mısır ve Pakistan'da yaşayan nüfusun büyük bir bö- lümünün akarsu kenarlarında yerleşmiş olması. Verilen örnekler aşağıdakilerden hangisini kanıtlama- da kullanılabilir? A) Gelir düzeyinin insan yaşamına etkisini B) Kültürel yapının insan yaşamına etkisini C) Yeraltı kaynaklarının insan yaşamına etkisini D) Nüfus hareketlerinin insan yaşamına etkisini E) Doğal çevrenin insan yaşamına etkisini

yu CIMI of AYINLARI 9. Canlıların yeryüzündeki dağılışını etkileyen en önemli fak- Aşağıdakilerin hangisi iklimin, bitki ve hayvan türleri üze- rindeki etkisine örnek gösterilemez? A) Büyük Sahra Çölü'ndeki bitkilerin kök sisteminin uzun ve gelişmiş olması B) Amazon ve Kongo havzalarında yıl boyunca yeşil ka- lan geniş yapraklı ormanların bulunması C) Defne, sandal, keçiboynuzu gibi bitki türlerinin yaprak- larının sert, tüylü ve kaygan olması D) Fok ve penguen gibi hayvan türlerinin bünyesinde yağ depolaması E En verimli toprak türü olan çernezyom toprakların bi- yoçeşitlilik yönünden zengin olmasi

iklan in fyanın ko e etkilen Q Dört mevsimin yaşandığı bölgelerdeki insanların giysi değiştir- me ihtiyacı ve çeşitliliği diğer bölgelerdeki insanlara göre fark- lılık gösterir. -D) Il ve IV IV Buna göre, haritada numaralandırılan taralı bölgelerin hangilerinde insanların, giysi değiştirme ihtiyacı ve çeşitli- liği daha belirgindir? A) Yalnız I B) Lve III Eve IV 10 C) II ve III

TYT/SOS atomların "Evrenin varolanla 11. İlk insan doğada tam bir eşitlik ve özgürlük durumunda muth 13. Demokrito bir şekilde yaşamıştır. Bu özgürlük ve eşitlik durumu toplu mun kuruluşuna kadar devam etmiştir. Doğa durumunun sona ermesi, mülkiyetin ortaya çıkmasına ve eşitliğin orta dan kalkmasına yol açmıştır. "Bir toprak parçasının etrafın çitle çevirip 'Bu bana aittir.' diyebilen, buna inanacak kada saf insanlar bulabilen ilk insan, uygar toplumun kurucus olmuştur." der. Özel mülkiyetin doğuşu böylece doğal eşit ğin dolayısıyla da doğa durumunun sona ermesine neder olmuştur. Böylece "hak" ve "haksızlık" kavramları ortaya çıkmıştır. H HIN DENEME-4 Bu parçada ifade edilen görüşleri savunan filozof aşağ dakilerden hangisidir? A) Aristoteles B) Platon D) Descartes C) K. Marks Rousseau Bu parç ğü söyle A) Mado

18. Doğal sistemleri oluşturan öğelerden birinde meydana gelen bir olay ya da değişim diğer öğelerde de değişikliğe yol açabilir. Yani doğal sistemler birbirleriyle ilişkilidir. Aşağıdakilerden hangisi litosferde meydana gelen bir olayın, hidrosfer üzerindeki etkisine örnek olabilir? A) Bir volkan patlamasıyla akan lavların bir vadiyi kapatarak set gölleri oluşturması B) Volkan patlaması sırasında savrulan büyük miktardaki kül ve gazların güneş ışınlarını engelleyip sıcaklığı değiş- tirebilmesi C) Volkanik küllerin çökmesiyle toprağın örtülüp, yeni toprak oluşumu süreçlerinin başlaması D) Bazı organizmaların ve yaşam alanlarının lav ve küller altında kalması E) Atmosfere katılan zehirli gazların bitkileri ve diğer canlıları etkilemesi

(1) Mantodaki konveksiyon akımları levhaların manto üze- rinde kaymasına yol açar. (II) Bu hareketler sırasında iki kitasal levhanın çarpışması kıvrım dağlarını oluşturur. (III) Kıtaların ayrılması yeni deniz tabanlarını ve okyanus ortası sırtlarını oluşturur. (IV) Volkanik ada yayları da genellikle iki okyanusal levhanın çarpıştığı dalma-batma kuşakları önünde, dalan kabuğun erimesiyle oluşur. (V) Volkanik ada yaylarına Büyük Okyanus çevresinde sıkça rastlanır. cümlelerden han- Paragrafta verilen numaralandırılmış gisinde neden-sonuç ilişkisi yoktur? A) I B) II C) III D) IV E) V

6. Aşağıdakilerden hangisi, insanın doğaya olan etkisine örnek gösterilemez? A Kloroflorokarbon gazlarının artmasıyla ozon tabakasının seyrelmesi Denizlerdeki kirlenmeye bağlı olarak biyoçeşitliliğin giderek azalması C) Her yıl farklı sayıda tropikal siklonun meydana gelmesi D Kişi başına düşen tatlı su miktarının giderek azalması E Yağmur ormanlarının büyük bir hızla yok olması B

36. 2 1. Tanmda makineleşme artmıştır. II. Çayır ve mera arazilerinin payı artmıştır. III. Tanmsal üretimde katma değer yükselmiştir. Türkiye'de, 1950'den günümüze kadar olan süreçte yukarıdakilerden hangileri tarım sektöründeki gelişmeler arasında gösterilemez? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) II ve III

1. Kuaterner'de döngüsel olarak buzul çağlarının yaşandığı döneme pleistosen (buzul çağı) denir. Pleistosende, kara- lanın %30'undan fazlası buzullarla kaplanmış ve daha ön- ce buzul bulunmayan bazı sahalar buzul istilasına maruz kalmıştır. Ekvator Buna göre, haritada numaralandırılan bölgelerden han- gilerinin, Pleistosen dönemindeki buzullaşmadan da- ha çok etkilendiği söylenebilir? A) I ve II D) III ve IV B) I ve III E) III ve V C) II ve III 4. Türkiye rumlar nemle A) Zo ma B) Ku C) Ba D) ist E) Eg niz 5. I. K (r II. S O C IV. H V.