Dünya'nın Şekli ve Hareketleri Soruları

5. Aşağıdakilerden hangisi diğer dördünün nedeni olarak gösterilebilir? A) Kuzey Yarım Küre'de yaz yaşanırken, Güney Yanım Küre'de kış yaşanması B) 21 Haziran günü Samsun'da yaşanan gündüz süresinin Hatay'dakinden uzun olması C) Ekvator ile ekliptik arasında 23° 27' lik bir açının bulunması D) Güneş ışınlarının yalnızca dönenceler arasındaki noktalara dik gelmesi E) Orta kuşakta dört mevsim özelliklerinin Belirgin g

7. Bir gezi için Ankara'dan İstanbul'a giden bir grup öğrenci, Istanbul'a giderken gündüzlerin uzadığını, dönüşlerinde gündüzlerin kısaldığını fark etmişlerdir. Buna göre, bu öğrenci grubu söz konusu seyahati aşağıdaki ayların hangisinde gerçekleştirmiş olabilir? A) Aralık D) Mart B) Kasım EEylül C) Haziran

01 TYT SOSYAL BILIMLER 73. Aşağıdaki şekilde Dünya'nın Güneş çevresindeki hareketi ve belirli tarihlerde yörüngedeki konumları gösterilmiştir. 21 Mart c 21 Haziran III 23 Eylül Güneş IV 21 Aralık r Şekilde verilen bilgiler göz önüne alınırsa aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) I numaralı zaman aralığında Dünya'nın yörüngedeki hızı Ill numaralı zaman aralığındakinden fazladır B) ve III numaralı zaman aralıklarında Güney Yarım Küre'de gece süreleri gündüz sürelerinden uzun olur. C) Yarım kürelerdeki sıcaklığın yıl içinde değişmesinde temel etken Dünya'nın yörüngesinin elips şeklinde ol masıdır. D) Dünya'nın Güneş'e olan uzaklığı yıl içinde değişir. E) Şubat ayının kısa sürmesi ile yarım kürelerdeki mevsim sürelerinin eşit olmamasının nedeni yörüngenin elips şeklinde olmasıdır. 75

10. Merkezler 1 11 III Enlem dereceleri 15° Kuzey 15° Kuzey 15° Kuzey Yukarıdaki tabloda, özel konumları farklı olan üç merkezin en- lem ve boylam dereceleri verilmiştir. Buna göre, bu merkezlerin aşağıdaki özelliklerinden han- gisinin kesinlikle aynı olduğu söylenebilir? A) Yerleşme biçimleri B) Doğal bitki örtüleri Safak ve gurup vakti süreleri Yerel ve ulusal saatleri E) Yağış miktarı ve rejimleri Boylam dereceleri 150° Doğu 110° Doğu 95° Bati 1. C 2. A 3. E 4. D 5. E 6. C

52 Go Göreceli konum ifade edilirken bir ülkenin çevresindeki de nizlere, karalara ve önemli ulaşım yollarına göre konumu, yükseltisi, yer şekilleri, yer altı ve yer üstü kaynakları belirtilir Buna göre aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin göre- celi konumunun sonuçlarından değildir? A) Batıdan doğuya gidildikçe sıcaklığın azalması B) Doğu Karadeniz kıyılarının iç kesimlerden fazla yağış al- ması CEnerji kaynakları bakımından zengin olan Orta Doğu ül- kelerine komşu olması D) Aynı anda farklı mevsim özelliklerinin yaşanması E Üçüncü saat diliminin saat ayarının, ulusal saat ayan olarak kullanılması

2. Çizgisel dönüş hızı Dünya'nın şekline bağlı olarak Ekva- tor'dan kutuplara doğru azalır. Dünya çevresinde dönmekte olan bir uzay aracının Ek- vator'daki bir noktanın sürekli karşısında olabilmesi aşağıdakilerden hangisine bağlıdır? A) Aracın hızının Ekvator'daki dönüş hızıyla aynı olmasına B) Aracın dönüş hızının Ekvator'daki çizgisel hızdan fazla olmasına C) Ekvator'un dönüş hızının aracın hızından daha fazla olmasına D) Aracın dönüş hızının Ekvator'un hızından daha az ol- masina E) Aracın Dünya'nın etrafında sabit olmasına

23 27 0° 23 27 B G Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki şekilde Dünya üze- rindeki konumları verilen A ve B merkezlerinin ortak özellikleri arasında gösterilemez? A) Alacakaranlık süresi B) 21 Haziran'da yaşanan gündüz süresi C) Ekinoks tarihlerinde aynı boydaki cisimlerin gölge uzunluğu D) Ekinoks tarihlerinde yaşanan gece süresi E) Ekvator'a olan kuşuçuşu uzaklıkları

6. Aşağıdaki tabloda 30° Doğu boylamı üzerinde yer alan dört merkezde belirli tarihlerde gündüz uzunlukları verilmiştir. pulber Merkezler P TYT/Sosyal Bilimler R S T 21 Aralık Cubighit song 12 15 9 Gündüz uzunlukları (saat) 4 21 Mart 12 12 12 12 intin Fertise 21 Haziran 12 9 15 ik. 20 Bu merkezlerle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlış- tır? A) P merkezinde gece ve gündüz süresi yıl boyunca aynıdır. B) R ve S merkezlerinin Ekvator'a olan kuş uçuşu uzaklıkları eşittir. C) T merkezinin başlangıç meridyenine olan kuş uçuşu uzak- lığı diğer merkezlerden daha azdır. D) 21 Mart günü dört merkezde de güneş aynı anda doğar, aynı anda batar. E) T merkezi Kuzey Kutup Dairesi'nin kuzeyinde yer alır. 8. TOP

6. TYT/Sosyal Bilimler Aşağıdaki tabloda 30° Doğu boylamı üzerinde yer alan dört merkezde belirli tarihlerde gündüz uzunlukları verilmiştir. Merkezler P R S SPACE T 21 Aralık Gündüz uzunlukları (saat) 12 156 9 4 21Mart 12 12 12 12 21 Haziran 12 9 15 20 Bu merkezlerle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlış- tır? P merkezinde gece ve gündüz süresi yıl boyunca aynıdır. R ve S merkezlerinin Ekvator'a olan kuş uçuşu uzaklıkları eşittir. T merkezinin başlangıç meridyenine olan kuş uçuşu uzak- lığı diğer merkezlerden daha azdır. 21 Mart günü dört merkezde de güneş aynı anda doğar, aynı anda batar. E) merkezi Kuzey Kutup Dairesi'nin kuzeyinde yer alır. 8 Toprak Yayıncılık 7. Aşağıdaki haritada Himalaya Dağları ile And Dağları taranarak

BILI cm da 31- 7 9. Aşağıda 21 Haziran tarihinde yeryüzünde bazı paralellerde gün- düz ve gece süreleri verilmiştir. 66° 33' 40° 8- 20° 0° 20⁰ 40° 66° 33' 11- -12- -13- Buna göre, çizgisi Aydınlanma 16. 90° 24. 90° 24- -16- 13. 12- 11 8. D) II ve IV Ekvator Gece Gündüz 1. Ekvatordan uzaklaştıkça gece-gündüz farkları artar. II. Ekvatora uzaklığa aynı olan yerlerin gündüz süresi aynı- dır. III. Dünya'nın görünen yüzünde, aydınlanma çizgisi üzerin- deki yerlerde güneş yeni doğmaktadır. IV. Aydınlanma çizgisi üzerindeki yerlerde yerel saat aynı- dır. verilen bilgilerden hangileri söylenebilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III E) III ve IV

8. 12⁰⁰ C) Gündüz süresi NO 12⁰⁰ Y Yukarıdaki şekilde yerleri belirlenen Y noktasından Z noktasına doğru 21 Aralık günü, gündüz süresinin değişimini aşağıdaki grafiklerden hangisi gösterir? A Gündüz süresi B) Gündüz süresi 12⁰⁰ 1200 45° 12⁰⁰ E) Gündüz süresi 30° Ruzey Goney D) Gündüz süresi

8. Güneş ışınlarının Oğlak Dönencesi'ne dik geldiği tarihle ilgili hangi şıktaki bilgi kesinlikle doğrudur? A) Güney Yarım Küre'de her bölgede en sıcak ay yaşanır. B) Bu tarihten sonra Kuzey Yarım Küre'de geceler uzar. e) Aynı meridyen üzerinde bulunan noktalarda gece-gündüz eşitliği yaşanır. Aydınlanma çemberi kutup dairelerinden geçmektedir. E) Güneş ışınlarının en fazla tutulmaya uğradığı yer Yengeç Dönencesi'dir.

7. A SOSYAL BİLİMLER Aşağıda Türkiye'nin mutlak ve göreceli konumunun bazı sonuçları verilmiştir. I. Kısa mesafede iklim özellikleri değişir. II. Doğuya doğru sıcaklıklar azalır. III Dört mevsim belirgin olarak yaşanır. IV.Kıyılarında kuzeye doğru gidildikçe sıcaklıklar azalır. V. Enerji kaynağı bakımından zengin ülkelere kom- şudur. D) III ve IV A Yukarıdaki özelliklerden hangileri Türkiye'nin mutlak konumuna bağlıdır? A) I ve II B) I ve III 2.20 E) IV ve V C) II ve V Türkiye, Akdeniz-Himalaya Deprem Kuşağı'nda yer

6. D Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun çıkarılması Tekke ve zaviyelerin kapatılması Aşağıdaki tabloda dört farklı merkezde 21 Haziran ve 21 Ara- lık'taki gündüz uzunlukları verilmiştir. Merkezler K L M N 21 Haziran 16 saat 11 saat 21 saat 8 saat 1 21 Aralık 8 saat 13 saat 3 saat 16 saat Bu merkezlerle ilgili, aşağıdaki bilgilerden hangisi yan- lıştır? A) 21 Haziran'da güneş ışınlarını en büyük açıyla alan mer- kez M'dir. e B) K ve N merkezlerinin enlem dereceleri aynıdır. C) En güneyde yer alan merkez N'dir. e D) Kve M merkezleri aynı yarım kürede yer alır. e E) L merkezi güneş ışınlarını yılda iki kez dik açıyla alır. karekök 12 8

Aydın'ın yıllık ortalama sıcaklığı 17,7 °C iken Çanakkale'nin yıllık ortalama sıcaklığı 15,1 °C'dir. Çanakkale'de sıcaklığın Aydın'dan düşük olmasının temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) Yer Şekilleri C) Denizellik E) Dünya'nın Şekli B) Yükselti D) Eksen Eğikliği

9. Aşağıdaki haritada bazı merkezler numaralarla belirtilmiştir. IV Haritada numaralarla verilen merkezlerle ilgili aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? LAT AIV'te Dünya'nın dönüş hızı daha azdır. C BY I'de gece ve gündüz süre farkı daha azdır. ve III. merkezlerin şafak ve gurup süreleri birbirine yakındır. D) 21 Aralık tarihinde V'de en uzun gündüz yaşanır. E) 21 Haziran'da Il'den IIl'e gidildikçe gece süresi kısalır. SOSYAL BİLİMLER Testi AYDIN YAYINLARI 18