Dünya'nın Şekli ve Hareketleri Soruları

kaçta gili k- Palme Yayınevi 5. GKD KKD A) I ve II 0⁰ GKD V KKD D) III ve IV 0 KKD GKD 0° B KKD GKD KKD D. GKD Dünya'nın Güneş'e karşı konumu yuka- ndakilerden hangilerindeki gibi olduğun- da, Türkiye'de gece ve gündüz arasında- ki süre farkı daha fazla olur? k B) II ve IV For E) IV ve V C) II ve V E 9. A h

kaçta gili Palme Yayınevi 5. GKD KKD A) I ve II 0⁰ GKD V KKD D) Ill ve IV 0" KKD GKD 0° B) II ve IV O GKD KKD GKD 1 Dünya'nın Güneş'e karşı konumu yuka- rıdakilerden hangilerindeki gibi olduğun- da, Türkiye'de gece ve gündüz arasında- ki süre farkı daha fazla olur? KKD For E) IV ve V C) II ve V 0° 9. E h

14. Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı Ekvator'da fazla, kutuplarda azdır. Bunun sonucunda, alacakaranlık süresi (tan ve gurup süresi) çizgisel hızla ters orantılı ola- rak değişir. Buna göre, haritada kaç numaralı doğrultunun kuzey ucu ile güney ucu arasındaki alacakaranlık süre farkı daha azdır? A) I B) II C) III D) IV E) V

Dünya' nın şekli tam bir küre değildir. Dünya' nın kutuplar- dan basık, Ekvator'dan şişkin olan kendine özgü şekline Geoit denir. Dünya'nın şekline bağlı olarak Ekvator'dan kutuplara doğru birçok özellik değişir. Buna göre, Ekva- tor'dan kutuplara doğru bazı özellikler azalır, bazı özellikler de artar. Buna göre, aşağıda verilen özelliklerden hangisi Ekva- tor'dan kutuplara doğru artar? A) Güneş ışınlarının geliş açısı B) Meridyenler arası mesafe Alacakaranlık süresi D) Deniz suyu sıcaklığı E) Kalıcı kar alt sınırı 15.

ŞEKLİ VE HAREKETLERİ - II gli ota- eğişim düşme saati nç de- grbir en n- ki TOstokul 3. Aşağıdaki koordinat sisteminde dört merkez-göstent miştir 4. 10° 20° 30° 40" Z X Y D) I ve IV 50" Tarih 21 Haziran 21 Aralık 23 Eylül -30° 10" A) 40° Kuzey C) 20° Kuzey T Bu merkezlerle ilgili, 1. 21 Haziran'da X merkezindeki gündüz süresi Z'den uzundur. 10° II. 21 Aralık'ta Y ve Z merkezlerinde gündüz süresi eşittir. III. X merkezindeki gündüz süresi yıl boyunca Y'den fazladır. -30° IV. 21 Mart'ta gündüz süresi dört merkezde de aynıdır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız IV B) I ve II Aşağıdaki tabloda, yıl içinde bazı tarihlerde bir merkezin güneş ışınlarını alma açıları verilmiştir. C) I ve III E) III ve IV Güneş ışınlarını alma açısı 73°27' 26°33¹ 50° Buna göre, merkezin bulunduğu enlem aşağıdaki- lerden hangisidir? E) 50° Güney B) 23 27¹ Kuzey D) 40° Güney

2. 122 Güneş ışınlarının yere düşme açısının Ekvator çizgisinden kutup noktalarına doğru gidildikçe daralması, sıcaklığın Ekvator'dan kutup noktalarına doğru gidildikçe genel olarak azalmasına se- bep olur. Bu durum enlem faktörüyle ifade edilir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi üzerinde enlem faktörü- nün etkisi yoktur? A) Kızıldeniz'in tuzluluk oranının Kuzey Buz Denizi'nden fazla olması B) Bitki örtüsünün Ekvator'dan kutuplara doğru kuşaklar oluştur- ması C) Kalıcı kar sınırı kutuplarda deniz seviyesinden başlarken Ek- vatoral bölgedeki dağlarda 5000 metreden sonra başlaması D) Kutuplara yakın olan akarsuların donma süresinin uzun ol- ması E) Dönenceler çevresindeki kara içlerinin Ekvatoral bölgeden daha sıcak olması 1 1 1 1

ÜNİTE 01 DOGA Türkiye'nin en Saatteki hızı 222 km olan bir araç aynı merid- yen boyunca Türkiye'nin güneyinden güneye doğru 6 saat giderse hangi enleme ulaşır? A) 24° Güney B) 12° Kuzey C) 36° Kuzey 24° Kuzey TEST 04 2 E) 54° Kuzey X = 6.222 - 3 2.666 Yer | 11 IV V Zaman Farkı 25 dk 32 dk 28 dk 16 dk 64 dk güneyi 36° 5 672666 1 soat 222 6 soet X Ayni 45 4 180 Kraphic Yukarıdaki tabloda başlangıç meridyenine olan uzaklıkları aynı olan beş merkezle başlangıç me- ridyeni arasındaki zaman farkları gösterilmiştir. Buna göre bu merkezlerden hangisi Ekvator'a daha yakındır? A) I B) II C) III X D) IV E) V 42eande 3 Herhangi noktanın Ekvator'a olan uzaklığının açı cinsinden değerine "enlem" denir. 6 Güne 18.0 tinir A) Herhangi bir noktanın enlemine bakılarak aşa- ğıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Gölge boyuna B) Güneş ışınlarının düşme açısına C) Kutuplara olan uzaklığına Dağların yükseltisine D n 7

5 0000000000 45 x 4 180 YORDAR 20° Bati A 6 D drauate D) 19.00 25° Doğu AppA (3) 02 T 60 Elincks Güneş 23 Eylül'de A kentinde ortak saatle 18.00 battığına göre, B kentinde Güneş A ken- tinin ortak saatine göre kaçta batmıştır? A) 15.00 B) 16.00 C) 17.00 5 B 0050 8 B)-5 E) 20.00 15'er meridyenlik aralıklarla 24 saat dilimi- 140 lır. oğu meridyeni hangi saat dilimi içinde r? 9 C) 0 D) 2 E)-9 Türkiye'de 45° Doğu meridyeninin yerel sa orak kullanıldığına göre, aşa yerel saa

Şekil -11 21 Mart'ta 20° Batı meridyeninde Güneş Şekil-I deki konumda iken hangi meridyende Şekil-II deki konumda görülür? Şeki 55° batı B) 25° doğu D) 65° doğu E) 45° doğu C) 45° batı 11 Güney Yarım Küre'de aynı meridyen üzerinde kuzey-güney doğrultusunda 3000 km'lik bir yer değiştirme sonucunda aşağıdakilerden hangisi kesinlikle değişmez? A) Bitki örtüsü B) Paralel uzunlukları C) Güneş ışınlarının düşme açısı D) Yerel saat E) Çizgisel hız C) 168 42 4 168 14 12.00 12 42° Doğu meridyeninde Güneş tam tepeye ulaştığında, başlangıç meridyeninde Güneş'in tepe noktasına ulaşması için kaç dakika geç- mesi gerekir? A) 12 B) 120 D) 176 E) 198

10 Ekvator, Dünya'yı Kuzey ve Güney olmak üzere iki eşit parçaya ayırır. 551 Aşağıdakilerden hangisi yeryüzündeki her- hangi bir noktanın bulunduğu yarım küreyi belirleyen faktör değildir? A Ekinoks tarihlerinde oluşan gölge yönü B) Cisimlerin gölge boylarının yıl içindeki değişi- mi Rüzgârların sapma yönleri Ekinoks tarihlerindeki gece-gündüz uzunluğu E) Yıl içindeki sıcaklık değişimi 000 00 14 200

5 Aşağıdaki haritada beş farklı alan gösterilmiştir. III V C) III 11 21 Haziran'da Ekvator ve Başlangıç Meridyeni'nin kesiştiği noktadan; 1. Yerel saati daha ileri II. Gündüz süresi daha kısa III. Çizgisel hızı daha az olan merkez numaralandırılan hangi alanda yer alır? A 21 D) IV IV EXV

3) Güneş'in günlük hareketi sırasında, geceden gündüze ve gündüzden geceye geçişi birdenbire olmaz. Güneş doğmadan bir süre önce ve Güneş battıktan bir süre sonraya kadar havanın aydınlık (alacakaranlık) olduğu görülür. Bu olaya ne ada verilir? A) Gün batımı B) Tan olayı C) Güneş doğumu D) E) Güneş tutulması Dolunay

E) troposfer Güneş ışınlarının atmosferden geçerken uğradığı enerji kaybı, güneş ışınların düşme açısı ile ters orantılıdır. Açı büyüdükçe kayıp azalır. 23°27¹ Ekvator 23°27 Buna göre, 21 Haziran'da haritada işaretlenmiş merkezle- rin hangisinde yere daha çok enerji ulaşması beklenir? A) I B) II C) II DNV E) V

_İMLER TESTİ .an*o ? PPD YAYIN Oynea - 9. Aşağıdaki haritada beş merkez numaralandırılarak gösterilmiştir. 60 30% 074 18:24 30% adal YAYIN F Bu merkezlerle ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A) Yıl boyunca gece ve gündüz süreleri arasındaki farkın en az olduğu merkez Ill'tür. B) II numaralı yere güneş ışınları 21 Haziran'da en büyük açıyla düşer. 21 Mart'ta öğle vakti gölge boyu en kısa olan mer- kez l'dir. D) 21 Aralık'ta IV numaralı merkezde en uzun gün- düz yaşanır. E21 Aralık'ta güneş ışınlarının atmosferdeki tutul- ma oranının en düşük olduğu merkez V'tir.

16. Aşağıda verilenlerden hangisi Dünya'nın şeklinin sonuc larından biridir? A) Meltem rüzgârlarının oluşması B) Muson rüzgârlarının oluşması C) Sıcaklık iklim kuşaklarının oluşması yeller yıllık D) Gece ve gündüzün ardalanması E) Gece ve gündüz sürelerinin uzayıp kısalması pelk wreel

4. Enlem etkisi, Ekvator çizgisinden kutup noktalarına doğru gidildikçe Dünyanın şekli veya eksen eğikliğine bağlı mey- dana gelen değişimleri ifade eder. Kuzey Yarım Küre S Ekvator Güney Yarım Küre Buna göre yukarıdaki küre üzerinde S noktasından her iki kutup noktasına doğru hareket eden iki araştırmacı- nın bu doğrultu üzerinde gözlemleyeceği değişimler ara- sında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Güneş ışınlarının düşme açısının küçülmesi B) Deniz sularının tuzluluk oranlarının artması C) İklim, bitki örtüsü, tarım ürünleri ve toprak türlerinin fark- lılaşması D) Gece ve gündüz arasındaki süre farkının artması E) Dünya'nın çizgisel hızının azalması