Dünya'nın Şekli ve Hareketleri Soruları

Atmosferin kalınlığı her yerde aynı değildir. Kalinlik Ekva- tor'da fazla iken kutuplarda azdır. Bu durumun nedenleri arasında aşağıdakilerden hangi- si gösterilemez? A) Yer çekiminin kutuplarda fazla olması B) Ekvator'un yıl boyunca sıcak olması C) Kutuplarda çizgisel hızın daha az olması D) Ekvator'da yağışın fazla olması E) Kutuplarda yıl boyu alçalıcı hava hareketlerinin görül- mesi 8 í

COĞRAFYA DOĞAL SİSTEMLER I Dünya'nın Şekli, Hareketi A. Aşağıdaki soruları şekile göre yanıtlayınız. "dönencelerin, kutup dairelerinin, Dünya'nın şekli, 23°27' 66°33', yerin eksen eğikliği, kutup kuşağı"... ta- nimlarını boş kalan yerlere yerleştiriniz. Yer ekseni so Yörünge duelemi leklipto or dazlemi Donme yönä 1. Ekvator Düzlemi ile Yörünge Düzlemi arasında açı vardır. 2. Eksen ile Yörünge Düzlemi arasındaki açı 13 dir. V FEN BİLİMLERİ YAYINLARI 3. Ekvator Düzlemi ile Yörünge Düzlemi arasındaki açı yerini belirler. 4. ye- Eksen ile Yörünge Düzlemi arasındaki açı rini belirler. 5. Kutup noktaları ve Ekvator'un yerini belirler. 6. Matematik iklim kuşaklarının sınırlarını. çizer. 7. 66°33' ile 90° enlemleri arasında kalan bölüme adı verilir

7. 50°K Salih 30°K 0° Öznur DO 30° G Özlem 50° G Salih, Öznur ve Özlem aynı anda ve aynı meridyenden yola çıkarak 1000 km doğuya doğru gittiklerinde Salih ve Öznur'un ulaştığı yerlerin aynı meridyen üzerinde olduğu Özlem'in gittiği yerin ise farklı bir meridyen üzerinde olduğu gözlenmiştir. Bu durumun temel nedenl, aşağıdakilerden hangisidir? A) Eksen eğikliği B) Eksen hareketi C) Geçilen meridyen sayısı SD) Dünya'nın küresel şekli E) Dünya'nın yörüngesinin şekli

9. Aşağıda 29° doğu boylamı ile 41° kuzey enleminde bu- lunan İstanbul ile 174° doğu boylamı ile 41° güney en- leminde yer alan Yeni Zelanda'nın Wellington kentinde 21 Mart, 21 Haziran ve 21 Aralık tarihlerinde yaşanılan gündüz süreleri saat olarak verilmiştir. Saat Saat 24 Wellington İstanbul 24+ Wellington İstanbul 18 18 12 12 L. 6 6 0 0 21 21 21 Mart Haziran Aralık 1 21 21 21 Mart Haziran Aralık Saat Saat 24 Wellington İstanbul 24 Wellington İstanbul 18 18 12 12 6 6 0 0 21 21 21 Mart Haziran Aralık III 21 21 21 Mart Haziran Aralık IV Saat Wellington İstanbul 24 18 12 6 0 21 21 21 Mart Haziran Aralık V Buna göre verilen grafiklerden hangisi yukarıda sö- zü edilen kentlere ait gündüz sürelerini göstermek- tedir? A) I B) || C) III D) IV E) V

2. Dünya'nın geoit şekle sahip olması, aşağıdakilerden han- gisiyle açıklanır? A) İç kısmının hala sıcak olması B) Kendi çevresinde dönmesi C) Uydusunun olması D) Güneş'in çevresinde dönmesi E) Atmosferinin bulunması

10. ./V 3. Dünya üzerinde Güneş'ten yararlanma oranını, Güneşlenme süresi ve bulutluluk oranı önemli bir seviyede etkilemektedir . Güneşlenme süresi yüksek olursa yıllık sıcaklık ortalaması da artar. Buna göre, yukarıda dünya haritası üzerinde numaralandı rılarak verilen merkezlerin hangisinde yıl içinde bulutluluk oranının azlığına bağlı Güneşlenme süresi yüksek iken orta- lama sıcaklıklar düşüktür? B) 11 C) III D) IV E) V A) 1

5. Aşağıdakilerden hangisi ayni boylam üzerinde- ki noktalarda yil boyu aynı olan özelliklerinden biri değildir? A) Gün içinde gölge boyunun en kısa olduğu an B) Güneşin doğuş ve batış saati C) Güneşin en tepede olduğu an D) Yerel saatleri E) Saat dilimleri

74.) I. Paralel boylarının Ekvator dan kutuplara doğru kisel- ması 5 II. Ekvator dan kutuplara doğru kalıcı kar alt sinunnal- çalması III.Ekvator'un yarıçapının kutupların yançapından büyük olması IV. Kutuplarda yer cekimi kuvvetinin Ekvator dan fazla olması Yukarıdakilerden hangileri Dünya'nın geoit şekline bağk olarak meydana gelir? A) I ve IT BTVE IT CJ TI ve III D) Il ve IV E) Il ve IV

2. Aşağıda, Dünya'nın ekseni etrafındaki dönüşünden kaynaklanan çizgisel hızları verilen merkezlerin hangisinin enlem derecesi en büyüktür? A) 1240 km/h B) 860 km/h C) 1670 km/h D) 420 km/h E) 1440 km/h

5. 67 II. III. 1. IV. Günes işınlarının yere düşme açısı, Ekvatordan kutuplara doğru gidildikce daralır. Buna göre haritada numaralandırılan alanların hangi- sinde cisimlerin öğle vakti gölge boyu en kısadır? (Cisimlerin uzunluğu eşit kabul edilecek.) A) I B) 11 CJI D) IV E) V

zi bölgele- faaliyetler AYDII 8. K KENTİ • Kış sıcaklıkları 0 °C'nin altına pek düşmez. • Isınma - soğuma hızı oldukça azdır. k ve L KENTİ • Günlük sıcaklık farkları çok fazladır. • Kışın karın yerde kalma süresi oldukça uzundur. Yukarıda aynı ülkedeki iki kentin bazı iklim özellikleri verilmiştir. Denize" Buna göre, K ve L kentleri ile ilgili olarak aşağıda verilen özelliklerden hangisi yanlıştır? A) L kentinde yılın bazı dönemlerinde akarsu kenarla- rinda donma görülür. \B) K kentinde kayaçlar daha çok kimyasal yolla çözü- Jür. C) Ukentinde toprak oluşumu daha yavaştır. DK kentinde havadaki nem miktarı daha fazladır. E) L kentinde geniş yapraklı gür ormanlar yaygındır. Jetler- etkisi-

10. I. Muğla'da yıllık yağış miktarının Iğdır'dan fazla olması II. Izmir'de doğal bitki örtüsünün maki, Erzurum ve Kars'ta ise alpin çayır olması III. Tuz Gölü'nün yükseltisinin Van Gölü'nden az, Marmara Gölü'nden fazla olması IV. Yerel saatin Denizli'de Van'dan geri olması Yukarıda verilenlerden hangileri Türkiye'de yük- seltinin batıdan doğuya doğru arttığına kanıt ola- rak gösterilebilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Türkiye'nin İklimi 8. Aşağıdaki haritada, Türkiye'nin farklı bölümlerinde ay- ni gün içinde etkili olan hava durumları gösterilmiştir. E & kB Açık ve güneşli Yağmurlu Kar yağışlı Kapalı ve bulutlu Haritaya göre aşağıdaki yargılardan hangisine ula- şılamaz? A) Türkiye'nin büyük bölümünde kış koşulları yaşan- maktadır. B) Iç kesimlerin önemli bir kısmı kar yağışının etkisi altındadır. C) Kiyardan iç kesimlere doğru gidildiğinde günlük sıcaklik ortalamaları düşmektedir. D) Batı ve Orta Karadeniz bölümlerinde kapalı ve yağışlı bir gün yaşanmaktadır. E) Doğu ve iç Anadolu bölgeleri termik yüksek basınç alanının etkisindedir. rekök

ÜNİTE 01 DOĞAL SİSTEMLER Ekosistemlerin oluşumları, gelişmesi ve varlıkla- rini sürdürebilmesi üzerinde etkili olan en önem- li iklim unsurları sıcaklık, nem ve yağıştır. Ancak arazinin yerşekli yapısı Güneş'e göre konumu da karasa, ekosistemleri doğrudan veya dolaylı ola- rak etkilen 30 Ekvator --23°27' IV -23°27' Buna göre, yukarıdaki haritada belirtilen yer- lerden hangisinde ekosiste nin gelişiminde baki etkisinden söz edilemez? B) || C) III D) E V

D) Dinamik Basınç Kuşaklarının oluşması E) Dünya'nın dönüş hızının kutuplara doğru azalması 6. rin BI 3. Ekvatordan Kutuplara doğru gidildikçe , I. Yerçekimi 1. Çizgisel hız m ill. Alacakaranlık süresi IV. Açısal hız V. Meridyenler arası zaman farkı gibi niceliklerden hangilerinde bir değişme ol- maz? B) I-III AT CH-V EW-V DT-

Kendinizi Den 80° 21 Haziran Yukarıda Kuzey Yarım Küre'deki bir merkezin 21 Haziran tarihinde güneş ışınlarını alma açısı gösterilmiştir. Şekilde belirtilen merkezin Ekvator'a olan kuş uçuşu uzaklığı yaklaşık olarak aşağıda- kilerden hangisidir? A) 3330 km B) 8880 km C) 1443 km E) 3888 km D) 8000 km