Dünya'nın Şekli ve Hareketleri Soruları

ÖRNEK-8 Aşağıda Dünya'nın boyutları ile ilgili bazı ölçümler verilmiştir. 1. Ekvator çevresinin 40 076 kilometre iken kutuplar çevresi- nin 40 009 kilometre olması II. Dünya'nın hacminin 61 083 320 000 kilometreküp olması III. Dünya'nın alanının 510 100 000 kilometrekare olması IV. Ekvator yarıçapının 6378 kilometre, kutuplar yarıçapının 6357 kilometre olması Bu ölçümlerden hangileri Dünya'nın şeklinin tam yuvarlak olmadığını kanıtlar? A) I ve II D) II ve IV B) I ve IV E) III ve IV C) II ve III

25. Aşağıdaki tabloda A ve B kentlerinde, belirtilen tarihlerdeki yaklaşık gündüz süreleri verilmiştir. Gündüz süreleri (Saat) Kent 23 Eylül 21 Aralık 21 Mart 21 Haziran 9 12 7 19 B 12 12 12 15 5 Buna göre, A ve B merkezleri ile ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Amerkezi Ekvator'a daha yakındır. BB merkezi Güney Yarım Küre'de yer alır C) Enlem dereceleri aynıdır. D) B merkezinde gurup ve tan süresi daha uzundur. merkezi Kuzey Yarım Küre'de yer alır. 27.

22. Dünya eksen hareketini batıdan doğuya doğru yap- maktadır. Bu nedenle yeni bir güne, doğudaki mer- kezler batıdaki merkezlere oranla daha erken başlar. R IV Bu harita üzerindeki merkezlerden hangisi yeni bir güne diğerlerinden önce başlar? A) I C) III D) IV B) II E) W Ani 25.

23. Hatay'dan 10 günlüğüne Rize'ye giden bir grup, bu süre içinde Rize'deki gündüz süresinin Hatay'dakin- den uzun olduğunu ve gündüz sürelerinin her gün bir önceki güne göre uzadığını gözlemiştir. Bu gözlem, aşağıdaki tarih aralıklarının hangi- sinde yapılmış olabilir? A) 1 Mayıs-10 Mayis B8 Ocak - 27 Ocak C) 10 Kasım - 19 Kasım 1 Temmuz - 10 Temmuz Eyz1 Aralık-30 Aralık T

hangisinin yıl 10 (E) V Guneyde 6. Kuzey Yarım Küre'de gündüz süresinin gece süresini geçmeye başladığı günde; I. Güney Yarım Küre'de kış başlar, ud op snu II. Türkiye'de yıl içindeki en kısa gölge yaşanır, III. aydınlanma çemberi kutup noktalarından geçer, IV. Kuzey Kutup Noktası'nda altı ay sürecek gündüzler başlar durumlarından hangileri yaşanır? A) I ve II B) I ve III D) II ve IV E) III ve IV C) II ve III 23

D) II ve IV Bati 5. Aşağıda aynı enlem üzerinde yer alan beş farklı merkez- de aynı anda, Güneş'in ufuk düzlemindeki konumu gös- terilmiştir. HỌC K E) III ve IV Doğu Batı C) II ve II Doğu Bati Bati T Doğu Bati N P Doğu Doğu

5. 1/1.200.000-šiçekli bir haritada X ile Y noktaları ara- sındaki uzaklık 3 om olarak ölçülmüştür. Buna göre, X ile Y arasındaki gerçek uzaklık kag km'dir? B) 12 C) 36. 9 SUD COGRAFYA DAF 13 D) 40 E) 360

39. Dünya, kutuplardan basık, Ekvator'dan siskin olan bir şekle sahiptir. Ekvator'dan kutuplara gidildikçe meydana gelen aşağıdaki durumlardan hangisi Dünya'nın kutup- lardan basık olduğunu kanıtlar? L A) Cizgisel hızın azalması B) Yer çekiminin artması C) Sıcaklıkların azalması D) Güneş ışınlarının geliş açısının daralması E) Paralellerin boylarının kısalması

| 6. 11 21 Haziran 21 Mart TYT DENEME SINAVI - 2 3 Ocak 23 Eylül 21 Aralık IV 4 Temmuz Yukarıdaki görselde Dünya'nın Güneş etrafında izlediği yörünge ve bazı önemli tarihler verilmiştir. Buna göre verilen yörünge ve tarihlerle ilgili aşağıda- kilerden hangisi söylenemez? A) I numaralı aralıkta Dünya'nın Güneş'e en yakın oldu- ğu aphel (günberi) tarihi vardır. B) Il numaralı aralıkta KYK'de gündüzler geceden uzun- dur. C) III numaralı aralıkta GYK'de geceler gündüzlerden daha uzundur ve kış mevsimi yaşanır. D) Dünya'nın yörüngedeki turu sırasında eksen eğikliği oluşur. E) Eylül ekinoksunun 2 gün geç gerçekleşmesinin ne- deni Dünya'nın yörüngedeki hızının artmasıdır.

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Fen Bilimleri Testi için ay 1. Aşağıda bazı bitkilerin Kuzey Yarım Küre'de hasat zamanını gösteren bir mevsim çarkı ile Dünya'nın Güneş etrafındaki konumları verilmiştir. J YAZ Temmuz Haziran Mayıs ILKBAHAR Nisan Ağustos Böğürtlen Bamya Enginar Bezelye MEVSİM ÇARKI -Çilek Ispanak Mart Eylül Üzüm Ayva Portakal Havuç Şubat Ekim SONBAHAR 1 2 3 4 Nar Karnabahar Dünyanın Konumu Ocak KIS 2 3 Kasım Dünya'nın Güneş etrafındaki konumuna bağlı olarak bitkilerin hasat zamanları ile yarım küre eşleştirmelerinden hangisi doğrudur? (Bitkilerin hasat zamanını etkileyen tek faktörün mevsim olduğu varsayılacaktır.) Bitki Adı A) Böğürtlen B) Enginar C) Bamya D) Ayva Aralık Yarım Küre Güney Kuzey Güney Kuzey ANTALYA İL MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

Aşağıdakilerden hangisinin oluşum nedeni diğer dör- dünden farklıdır? A)) Aydınlanma çizgisinin kutup noktaları ile kutup daire- leri arasında yer değiştirmesi B) Güneş'in doğuş ve batış saatlerinin yıl boyunca de- ğişmesi C) Güneş ışınlarının bir noktaya geliş açısının yıl içinde değişmesi D) Aynı anda farklı yarım kürelerde farklı mevsimlerin yaşanması E) Dünya'nın eylül ekinoksuna 2 gün gecikmeyle ula- şabilmesi

ret Give 5. Blçeğinde de- angisinin de- Dünya'nın dönüş yönüne bağlı olarak doğudaki merkez- lerde Güneş daha erken doğup daha erken batar. Buna göre haritada numaralandırılmış yerlerden han- gisinde Güneş diğer merkezlere göre daha erken do- gar? A) I B) II C) III D) IV E) V

9. 1. Muson rüzgârlarının oluşması II. Dinamik basınç alanlarının oluşması H. Gün içinde gölge yönünün değişmesi IV. Yıl içinde gündüz sürelerinin değişmesi Yukarıdakilerden hangileri Dünya'nın eksen eğikliği ve yıllık hareketinin sonuçları arasında yer alır? A) Yalnız I B) I ve IV D) II ve IV C) II ve III E) I, II ve IV H. IV Di ol A

un- cel- la- an V az- lari NEFES AÇAR 3. İlk coğrafi düşüncelere Anadolu, Mısır ve Mezopotam- ya dolaylarında yaşayan Mısırlı, Babilli ve eski Yunan fi- lozofların eserlerinde rastlanmaktadır. Bu destansı ya- pitlar, coğrafyanın ilk eserleri sayılmaktadır. Eski Yunan medeniyeti, Dünya'nın eski uygarlık merkezlerinde üre- tilen coğrafi bilim mirasının, Anadolu üzerinden Batı'ya taşınmasını çok iyi değerlendirmiştir. Böylece kısa za- manda coğrafya, bilim karakteri kazanmıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi, İlk Çağ'daki coğ- rafi düşünce anlayışını daha çok yansıtmaktadır? A) Paralel ve meridyen derecelerinin geçtiği yerleri be- lirlemek B) Ulaşım faaliyetlerinin ekonomi üzerindeki etkisini araştırmak C) Dünya'yı tasvir etmek veya yazı ile anlatmak D) Dünya'nın yıllık ve günlük hareketlerinin sonuçlarını açıklamak E) Levha hareketlerinin yönlerini belirlemek

SOSYAL BİLİMLER C 10. Aşağıdaki görsellerde Dünya üzerindeki bir noktada 21 Mart, 21 Haziran, 23 Eylül ve 21 Aralık tarihlerinde yerel saatle öğlen 12.00'de Güneş'in gökyüzündeki konumu, Güneş ışınlarının düşme açısı ve gölge boyu gösterilmiştir. 21 Haziran 21 Mart-23 Eylül K RA 73,5° B K G K 21 Aralık D -G 50° B 26,5° B Buna göre, verilen noktayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? kyk G A) Oğlak Dönencesi ile Güney Kutup Dairesi arasında yer alır. B) 21 Haziran tarihinde Güneş en erken batar. C) 21 Aralık tarihinde öğlen 12.00'de gölge boyu en uzundur. D) 21 Aralık tarihinde Güneş tam doğudan doğar ve tam batıdan batar. E) 21 Mart-23 Eylül tarihinde Güneş, ufuk çizgisi üzerinde daha uzun süre kalır.

y yamaç 21 aralıks 27 yamaç. akendir. bulun- doğru 23° 27 9° 3° 27 27 27 A Elevator Sıra 1 2 3 4 5 6 11 7 A Kentler ens Istanbul Erzurum Kaşgar (Çin) Yakutsk (Rusya Fed.) Tokyo (Japonya) Sidney (Avustralya) Kisumu (Kenya) A Ocak Temmuz ortalama ortalama 5 -10 -5 -30 6 20 Sıcaklık ("C) 30 22 16 18 10 19 4 25 A Yıllık ortalama 13,5 3 6,5 10 12.5 12 27,5 Yukarıdaki haritada yerleri gösterilen bazı kentlerin ocak ve temmuz dönemlerindeki sıcaklıkları ve yıllık sıcaklık ortalamaları verilmiştir. A Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? İstanbul ve Sidney'in ocak ve temmuz ayı sıcaklık- larının farklı olması ekşen eğikliği ve yıllık hareketle ilgilidir. B) Kisumu'nun ortaláma sıcaklığının diğer kentlere göre daha yüksek olması enlem faktörüyle ilgilidir. C) Kaşgar ve Tokyo'nun sıcaklıklarının farklı olmasının nedeni enlem etkisidir. D) Yakutsk'un soğuk olmasında karasallık ve enlem etkilidir. E) Tokyo ve Yakutsk'un sıcaklıklarının farklı olmasında enlem ve denizellik etkilidir.