Dünya'nın Şekli ve Hareketleri Soruları

Kazan 7. Güneş'ten gelen işinlar Dünya'da yalnızca dönen- celer veya dönencelerin arasına dik düşebilir ve bu durumlar farklı tarihlerde gerçekleşir. Ekvator'da birim yüzeye düşen enerji miktarının en yüksek olduğu bir tarih için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Bu durumun yaşandığı birden fazla tarih vardır. B) 21 Haziran ya da 21 Aralık tarihlerinde gerçekleşebilir. C) Bu tarihler İlkbahar ve sonbahara geçiş tarihleridir. D) Bu tarihler yaz mevsimlerinin bitiş tarihleridir.

Hareketleri Dünya Dünya'nın Şekli ve ouill/ oll Yer ekseni ile yörünge düzlemi arasında Aşağıda Türkiye'de an A) 21 Hazit C) 20 Şuba 66°33'lık açı bulunduğu için güneş ışınları då. nencelere bir kez, dönenceler arasına ise iki kez dik açıyla düşer. Buna göre, aşağıdaki grafiklerden hangi. si Oğlak Dönencesi'nde yer alan bir merke. ze ait olabilir? A) Güneş ışınlarının Düşme açısı B) Güneş ışınlarının Düşme açısı will 90° gi- 90° 60° 60° nin dir? Türkiye'n ce - gün. mel'nede 300 30° 09 0° 31 ğru 21 M 21 H 23 E 21 A A) Yörün B) Dünya Dünya D) Yere Eğik (CDGüneş ışınlarının Düşme açısı D) Güneş ışınlarının Düşme açisi 900 90° aha açının 60° 60° E) Türki la 30° 30° 0° I 21 A 00 2 I E) Güneş ışınlarının Düşme açısı 90° 60° 30° 00 21 M 21 H 23 E 21 A

Sinop'ta 21 Haziran ve 21 Aralık 6. Aşağıdaki tabloda Hatay ve tarihlerinde Güneş'in doğuş ve batış saatleri verilmigtir. iller 21 Haziran Güneş'in doğuşu: Güneş'in doğuşu. 21 Aralık Hatay 6) 05:17 Güneş'in batışı: 19:56 07:43 Güneş'in batış 17:24 Güneş'in doğuşu: Güneş'in doğuşu: 08:04 Güneş'in batışı 17:11 Sinop 05:04 Güneş'in batışı: 20:19 917 3 Bu bilgilerden yararlanarak, 1. Hatay'dan Sinop'a doğru gece ile gündüz süreleri arasındaki zaman farkı artmaktadır. II. 21 Aralık'ta Sinop'taki gündüz süresi, 21 Haziran'da Hatay'daki gece süresinden uzundur. Haziran III. 21 Haziran'da Hatay'daki gündüz süresi Sinop'takinden daha fazladır. IV. Sinop'ta haziran ayında Güneş, aralık ayına göre erken doğup geç batmaktadır. V özelliklerinden hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve IV chli ve II D) Il ve IV En\ E) I ve IV

O 1 - A TYT/Sosyal Bilimler 6. 8 Aşağıdaki harita üzerinde gece ve gündüz durumu temsili olarak gösterilmiştir. Sinop GECE GÜNDÜZ Aydınlanma Çizgisi Adana 0 62 124 Okm Adana'da güneş doğmuş ve belirli bir süre geçmiş iken Sinop'ta güneş henüz doğmamıştır. Bu durumun yaşandığı tarih ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Bu tarihte Türkiye'deki gündüz süresi, dünyanın dönüş süresinin tam yarısı kadardır. B) Bu tarihte gündüzler gecelerden daha uzundur. C) Bu durum, 21 Mart - 23 Eylül tarihleri arasında bir günde gerçekleşmiştir. D) Bu tarihte Türkiye'ye güneş ışınları haziran ayına göre daha eğik açı ile gelmiştir. E) Güneş, diğer günlere göre daha erken doğar ve geç batar.

6. Aşağıdaki harita üzerinde 33° Doğu meridyeni üzerinde yer alan merkezler numaralandırılarak gösterilmiştir. 33° Doğu tv II TIL 0 62 124 Oakm Buna göre, 21 Haziran tarihinde verilen merkezlerden hangisinde Güneş en erken doğar? D) IV AY C) III E) V B) || 27

GSM aps TYT / Sosyal Bilimler 8. 6. Aşağıdaki tabloda Hatay ve Sinop'ta 21 Haziran ve 21 Aralık tarihlerinde Güneş'in juş ve batış saatleri verilmiştir. iller 21 Haziran 21 Aralık Hatay Güneş'in doğuşu: Güneş'in doğuşu: 05:17 07:43 Güneş'in batışı: Güneş'in batışı: 19:56 17:24 Sinop Güneş'in doğuşu: Güneş'in doğuşu: 05:04 08:04 Güneş'in batışı: Güneş'in batışı: 20:19 17:11 s Bu bilgilerden yararlanarak, I. Hatay'dan Sinop'a doğru gece ile gündüz süreleri arasındaki zaman farkı artmaktadır. (II. 21 Aralık'ta Sinop'taki gündüz süresi, 21 Haziran'da Hatay'daki gece süresinden uzundur. ur. 21 Haziran'da Hatay'daki gündüz süresi Sinop'takinden daha fazladır. IV. Sinop'ta haziran ayında Güneş, aralık ayına göre erken doğup geç batmaktadır. özelliklerinden hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve IV C) II ve III SUPARA D) II ve IV E) III ve IV

23 27 545 23° 27 III IV Yukarıdaki haritada konumları gösterilen numarali mer- kezlerden hangilerinde öğle vakti yatay düzleme dik du- ran cisimlerin gölgesi 21 Haziran'da güneyi, 21 Aralık'ta ise kuzeyi göstermektedir? A) I ve II B) III ve IV C) IV ve V D) I, II ve Ily E) W, IV ve v X EUR Bu 66° 33' gile Güne 23°27' 10° 66° 33' Z A) I ve 23°27 23°27' 0° 66° 33 23°27' Gece 23°27' Gündüz rli tarihlerde Dünya'nın Güneş karşısındaki ko- ilmiştir. 0° 23°27' ilgili olarak, umunda iken her iki ir. unda 10. I. 21 Aralık'ta dönencesind II. Güne

K 25° D A 0° 25° Doğu meridyeni üze- rinde yanda belirtilen pa- 15° Kuzey raleller arasında güneye doğru yol alındığında ta- rim üst sınırında meydana 25° Güney gelen değişim aşağıdaki grafiklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? B G (Özel konum şartları aynı kabul edilecek.) A) Tarım üst siniri B) Tarım üst siniri 15°K 0° 25°G 15°K 0° 25°G C) Tarım üst D) Tarım üst siniri siniri 15°K 0° 250G 15°K 0° 25°G

A 7- 40° 11. 0° 40° B Yukarıda mutlak konumları gösterilen A ve B noktala ri aşağıdakilerden hangisi bakımından yıl boyung benzer özelliğe sahiptir? A) Gölge yönleri B) Gece süreleri n Gurup ve tan süreleri er D) Yerel saatleri E) Güneş ışınlarının geliş açısı

8. Aşağıdaki haritada dört yer numaralandinlarak gösterilmiştir. IV Bu yerlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Day I ve Ili numaralı yerleri yerel saatleri birbirine daha yakındır. Yee B) Il numaralı yerin yerel saati, IV numaralı yerden geridir. C) I numaralı yerle I numaralı yer arasında bir günlük zaman farkı vardır. D) II ve Ill numaralı yerlerdeki paralellerin uzunluğu birbirine daha yakındır. E) IV numaralı yerde meridyenler arasındaki uzaklık daha faz- ladır.

9. Aşağıda Mumbai şehrinin bazı özellikleri verilmiştir. Yerel saati Başlangıç Meridyeni'ninkine göre 4 saat 50 dakika ileridir. Ekvator'a kuş uçumu uzaklığı yaklaşık 2100 km'dir. Kuzey Kutup Noktası'na uzaklığı yaklaşık 7880 km'dir. Bu bilgilere göre, Mumbai şehrinin aşağıdaki özellik- lerinden hangisine ulaşılabilir? A) Başlangıç Meridyeni'ne kuş uçumu uzaklığına by B) Mutlak konumuna 6) Tarih Değiştirme Çizgisi'ne kuş uçumu uzaklığına D) Göreceli konumune E) Ekvator ile Başlangıç Meridyeni'nin kesiştiği noktaya uzakligina

HAREKI 1. Aşağıdakilerden hangisi Dünya'nın yörüngesinin elips değil de daire şeklinde olması durumunda yaşanacak so- nuçlardan biri değildir? A) Eylül ekinoksunun 21 Eylül'de gerçeklemesi B) Güneş ışınlarının dik düştüğü alanların değişmesi C) Dünya'nın yörünge hızının sabit olması D) Güneş'in çekim kuvvetinin değişmemesi E) Şubat ayının 30 - 31 gün sürmesi

Soru 3 Ayni boylam üzerinde bulunan X ve Y nok- talarında; X'de gece gündüz süreleri arasındaki fark daha fazladır. 21 Aralık’ta Y'de gündüz süresi 15 saatten daha fazladır. Yukarıdaki bilgilere göre X ve Y noktaları için aşağıdakilerden hangisine kesin ola- rak ulaşılamaz? A) Y noktası orta kuşaktadır. B) X'de çizgisel hız daha azdır. C) Y'nin bulunduğu enlemde ardışık iki me- ridyen aralığı daha geniştir. D) X ve Y Güney Yarım Küre'dedir. E) 21 Mart'ta güneşin doğuş ve batış saatleri aynidir.

Bir noktanın yerel saati, bulunulan..meridyenin Güneş'in tam karşısında olduğu anda, saat 12.00'ye ayarlanarak tespit edilir. Bu vakit aynı zamanda Güneş'in ufuk düzlemi üzerinde tepe noktasında gö- rüldüğü andır. Öğle vaktinden sonra güneş ışınlar- nin geliş açısı giderek küçülür. Buna göre yerel saat farklarının oluşum nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Dünya'nın geoit şeklinde olması B) Yörüngenin elips şeklinde olması C) Yer şekillerinin engebeli olması B D) Dünya'nın Güneş etrafında hareket etmesi E) Dünya'nın ekseni etrafında hareket etmesi

6. Bir cisme güneş ışınlarının geliş açısı ile o cismin gölge boyu arasında ters orantı vardır. Güneş ışınları bir cisim üzerine dik açıyla geldiğinde cismin gölge boyu sıfır olur, yani cismin gölgesi oluş- maz. Dünya üzerinde farklı konumlarda bulunan K ve L şehirlerinde özdeş çubuklar düz zemin üzerine dik olarak yerleştiriliyor. Yılın belirli tarihlerinde tam öğle vakti bu çubukların gölge boyları ölçüle- rek aşağıdaki grafikler çiziliyor. 17 19 Gölge Boyu Gölge Boyu 23 Tarihler Tarihler 23 21 21 21 21 21 21 Eylül Aralık Mart Haziran Eylül Aralık Mart Haziran K şehri Lşehri Grafiklere göre k ve L şehirleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) K şehri Kuzey Yarım Küre'de, L şehri ise Güney Yarım Küre'de bulunmaktadır. B) Güneş ışınlarının kşehrine düşme açısı 21 Aralık tarihinde en büyüktür. C) 21 Haziran tarihinde güneş ışınlarının L şehrine düşme açısı K şehrine göre daha küçüktür. D) 21 Mart tarihinde k şehrinde ilkbahar, L şehrinde ise sonbahar mevsimi yaşanmaya başlar. 20?1 tarihi için günlük hava durumu ve sıcaklık değerlerini Inirook hati ilin-

E 90° 5. 70° 60° 40° II 20° 8 0° 0° V 20° IV 40° 60° 90° Güneş'in ufuk çizgisi üzerinde kalma süresi dikkate alındığında yukarıdaki küre üzerinde numaralandırılarak koyu renkle gösterilen merkezlerden hangisinde, Güneş'in batış anı en uzun süre gözlemlenebilir? EV D) IV C) III A) B) 11