Dünya'nın Şekli ve Hareketleri Soruları

Eksen Eg ezle- nde 12.02 7. YD 0° OD GKD KKD GKN KKN GUNE UN Dünya, Güneş karşısında şekildeki konumda iken a ğıdakilerden hangisi doğru olmaz? A) Güney Kutup Dairesi'nde 24 saat gündüz yaşanır. B) Oğlak Dönencesi'ne güneş ışınları yıl içindeki en fa tutulma ile düşer. C) Ekvator'da gece gündüz süresi eşittir. D) Kuzey Yarım Küre'de yaz mevsiminin başlangıcıdır. E) Aydınlanma çemberi kutup dairelerinden teğet geçe

2. 14+ 12 10+ Saat 21 21 M H 1 A) 66°33'K B) 30°G C) 33°G D) E) 30°K 66°33'G --- Gündüz Gece 23 E Gölge boyu 12 21 A Saat 0 21 21 23 M H E || 10° K 58°K 41°G 0° 45°G 18+ 126 0 21 M --- Gündüz Gece Saat 72A 21 21 H ||| 50°K 66°33'G 66°33'K 23°27¹K 66°33'K Gölge boyu 11 Gece-gündüz sürelerinin değişimini gösteren grafikler aşağıdaki enlemlerden hangisine ait olabilir? -- Gündüz Gece 23 E 21 A SESEN YAYINLARI C E

4. Sili, Norveç, Kanada gibi ülkelerde görülen fiyort tipi kıyıların Türkiye'de bulunmamasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Enlemi B) Yükseltisi D) Boylamı CYüz ölçümü E) Akarsuları Matematik konumu Buzul aşnımıyla

7. Aynı enlem üzerinde yer alan merkezlerin si- caklık ortalamalarının ve yağış miktarlarının farklı olmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisinden söz edilemez? A Dağların konum ve uzanışının U Dünya'nın şeklinin er Okyanus akıntılarının DYükseltinin Karasallik ve denizeliğin 8. Ekvator ve çevresi güneş ışınlarını yıl boyu dik ve dike yakın açılarla almasına karşın Dün- ya'nın en sıcak yerleri değildir. Bu durum Ekvator'un aşağıdaki özelliklerin- den hangisiyle ilgilidir? AÇizgisel hızın fazla olmasıyla Gece gündüzün eşit olmasıyla Nem oranının fazla olmasıyla Buharlaşmanın fazla olmasıyla Yerçekiminin az olmasıyla final yayınla.

ayınları ATMOSFER Kuzey Kutbu Elevator B Güney Kutbu Güneş ışınlan A bölgesinde dar bir alanı, B böl- gelerinde ise daha geniş bir alanı ısıtır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi vanlis A) B bölgelerinde hava sıcaklığı daha azdır. B) A bölgesine güneş ışınlan daha büyük bir açıyla gelir. C) B bölgelerine ulaşan işinlann atmosferdeki tutulma oranları daha fazladır. D) A ve B bölgelerinin farklı ısınmasında enlem faktörü etkilidir. E) A bölgesine ışınlar daha az enerji taşır. 70

werde beg are- aça- sıyla asing alanın ve ka- mesi an ek- lir? E) V. a göre ası Için kesin 1. Aşağıdakilerden hangisi Atmosferin olma- sıyla ilgilidir? 2. TEST-1 A İklim olaylarının meydana gelmesi v BY Sıcaklığın yıl içinde değişmesi CÇizgisel hızın kutuplara doğru azalması D) Aydınlanma çemberinin oluşması Yer çekiminin kutuplara doğru artmasi "Atmosfer fiziksel ve kimyasal özelliklerine bağ- li olarak kendi içinde katmanlara ayrılmıştır. Katmanlardan sadece troposferde iklim olaylan oluşur. Çünkü........ Yukarıdaki anlatımı aşağıdakilerden hangi- siyle tamamlarsak doğru olur? Ayerden yansıyan ışınlarla ısınır. 6) radyo dalgalanını yansıtır. su buhan sadece bu katmandadır. V zararlı işinlan süzer. kalınlığı Ekvator'da daha fazladır. Dünya'nın bütünüyle denizlerle ya da aynı yükseklikteki karalarla kaplı olması aşağıda- kilerden hangisine neden olurdu? Sicaklığın enlem etkisiyle Ekvator'dan ku- tuplara doğru düzenli olarak azalmasına na Harita çizimindeki bozulmaların tamamen grtadan kalkmasına Gece-gündüz sürelerinin hep eşit olması- final yayıları Mevsim sürelerinin eşit olmasına Orta kuşağın genişlemesine 4

g Kerem ile Alper 21 Haziran tarihinde Adana'dan Samsun'a doğru yolculuk yapmışlar ve bu tarihte iki merkezde yaşanan gündüz sürelerinin birbirinden farklı olduğunu gözlemlemişlerdir. Aşağıdakilerden hangisi, bu durumu ortaya çıkaran temel et- kene bağlı olarak meydana gelmemiştir? A) Aydınlanma çizgisinin kutup noktaları ile kutup daireleri arasında yer değiştirmesi B) Aynı anda farklı yarım kürelerde farklı mevsimlerin yaşan- ması C) Ekvator üzerindeki noktaların gölgesinin yıl içerisinde ba- zen kuzeye bazen de güneye düşmesi D) 30° ve 60° enlemlerinde dinamik kökenli basınç merkez- lerinin oluşması E) Matematik iklim kuşaklarının oluşması

1 G 10. ✓ 21 Haziran olduğunu nereden anlayacağım? 23°27 Ekvator 23°27 23°27 0° 66°33 23°27 66°33 66°33 90° 90° IV Güneş ışınları Dünya Güneş karşısında yukarıda verilen konumda iken, haritada numaralandırılan merkezlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I numaralı merkezde gece ve gündüz süresi eşittir. Inumaralı merkezde öğle vakti cisimlerin gölgesi oluşmaz. III numaralı merkezde 24 saat gündüz yaşanır. 8 IV numaralı merkezdeki gece süresi diğer merkezlerden fazladır. EX V numaralı merkezde kış mevsimi başlar.

9. Aşağıda Dünya'nın Güneş'in karşısındaki iki farklı konumu verilmiştir. 23°27 0° 23°27 66°33 66°33 90° I. konum 90° Güneş ışınları Güneş ışınları 90° 66°33 II. konum 66°33 23°27 0° 23°27 Buna göre aşağıdakilerden hangisi I ve II numaralı ko- numun ortak özellikleri arasında savılamaz? Ekvator'da gece ve gündüz sürelerinin eşit olması BY Aydınlanma çemberinin kutup dairelerinden teğet geç- mesi Güneş ışınlarının dik açı ile geldiği yer ile Ekvator ara- sında 23° 27' enlem farkı olması D) Gece ve gündüz süreleri arasında en fazla fark oluşan bir tarihin yaşanması 21 Aralık E) Ekvator'dan kuzeye doğru gidildikçe gündüz süresinin uzaması

Atmosferin kalınlığı her yerde aynı değildir. Kalınlık Ekva- tor'da fazla iken kutuplarda azdır. Bu durumun nedenleri arasında aşağıdakilerden hangi- si gösterilemez? A) Yer çekiminin kutuplarda fazla olması B) Ekvator'un yıl boyunca sıcak olması C) Kutuplarda çizgisel hızın daha az olması D) Ekvator'da yağışın fazla olması E) Kutuplarda yıl boyu alçalıcı hava hareketlerinin görül- mesi

6. Aşağıda 21 Mart tarihinde 45° Kuzey enlemi üzerinde yer alan üç merkezle ilgili bazı bilgiler verilmiştir. • K kentinde güneşin batışı L kentinden sonradır. • Güneş L kentinde doğduktan sonra M kentinde doğmak- tadır. • M kentinin yerel saati K kentinden ileridir. Buna göre K, L ve M merkezlerinde güneşin ufuktaki görü- nümleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) B) L BA Doğu M Batı C) Batı E) Doğu K Bati Batı D) Batı M Doğu Doğu Doğu

6. Güneş ışınlarının atmosferde aldığı yol le tutulma, yansıma ve dağılma miktarı arasın da bir paralellik vardir. Işınlarin atmosferde aldığı yol arttıkça kınılma ve yansıma miktan artar. •||| B) II IV •V 66°33 23°27 0⁰ E) V 23°27' Buna göre yukarıdaki şekilde verilen beş merkezden hangisinde, 21 Mart'ta Güneş ışınlarının atmosferde aldığı yol daha uzundur? A)I C) III (D) IV ELL 175

12, Türkiye'de yer alan X ve Y şehirleri farklı boylam üze- rinde yer alırlar, X şehrinin başlangıç meridyeni ile arasındaki zaman farkının fazla olduğu bilinmektedir. Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi bu mer- kezler için doğru bir bilgidir? A) Iki merkezin de II. saat diliminde yer aldığı B) Y merkezinde güneşin daha önce battığı e Verilen iki merkezinde Ege Bölgesi'nde yer aldığı D) 21 Mart tarihinde X merkezinde güneşin daha önce doğduğu Verilen merkezlerin aynı enlem üzerinde yer al- dığı e ridyen

3. Aşağıdakilerden hangisi yaklaşık olarak aynı boylam üzerinde yer alan Karabük ve Ankara için ortak bir özellik değildir? A) 23 Eylül'de güneşin doğuş saatleri B Başlangıç meridyenine olan uzaklıkları CYerel saatleri D) Gün içerisinde gölge boyunun en kısa olduğu anları E Saatin 12.00 olduğu an

Dikkat Et ► Aynı meridyen üzerinde bütün noktaların öğle vakti aynıdır. Yani Saat 12.00'dır. Fakat Güneş'in doğuş ve batış saatleri aynı değildir. (21 Mart 23 Eylül tarihle- ri hariç. Çünkü bu tarihlerde Güneş Ekvator'a dik açılarla gelir ve her yerde 12 saat gece 12 saat gündüz yaşanır.

19. IV ||| D) III ve IV S' Yukarıdaki dünya haritasında numaralanan noktaların hangilerinde, 21 Mart tarihinde öğle saatinde gölge yönü güneyi gösterir? A) I ve III B) I ve IV 23° 27' 0° 23° 27' E) IV ve V C) II ve III 27