Ekosistem ve Madde Döngüleri Soruları

3. Hiçbir insanın elinin değmediği, doğada kendiliğinden bulunan ve oluşan yapılara doğal unsur denir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi doğal ortamda süreklili- ği olan doğal unsurlardan biridir? A) Linyit yatakları B) Güneydoğu Asya'da gerçekleşen heyelan olayı C) Japonya'da gerçekleşen volkanik patlamalar D) Endonezya'daki tsunami olayı ) Doğal ortamdaki karbon çevrimi

8. Yaşadığımız ortam dört doğal sistemden meydana gelmektedir. Bu sistemler, litosfer, hidrosfer, atmosfer ve biyosferdir. Buna göre; t balık, deve kuşu, t ₂ III elmas, ESPUB bulut gibi unsurlardan hangileri litosfer içinde yer almaktadır? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) Yalnız III E) I, II ve III B how /benimhocam

7. 3 SU 3. Okyanus ve deniz ekosistemlerinin sahip olduğu enerji ve madde dolaşımı karasal ekosistemlerden farklıdır . Ayrıca okyanus ve denizler, azot, karbon, oksijen, kükürt gibi madde döngülerinde önemli bir yere sahiptir. Farklı canlıların yaşam alanını oluştu- ran okyanuslar, tür çeşitliliği bakımından oldukça zengindir. Bu yaşam alanındaki canlıların dağılımını suyun sıcaklığı , tuzluluk orani, sudaki basınç ile ışık yoğunluğu, dalga, gelgit, okyanus e akıntıları gibi faktörler etkilemektedir. le E Buna göre, aşağıda verilen deniz ve okyanus alanlarından hangisinde biyoçeşitlilik en azdır? A) Cava Denizi B) Hudson Körfezi C) Meksika Körfezi D) Bengal Körfezi E) Gine Körfezi 19

Oy Aşağıda verilen termik santrallerde kullanılan enerji kaynakları göz önüne alındığında hangisinin, hava kirliliği üzerindeki etkisinin daha az olması beklenir? CÇatalağzı D) Ambarlı E) Seyitömer A) Sopa Yatağan

+ Belirli bir bölgede var olan canlı ve cansız varlıkların birlikte oluşturdukları sistemdir. Benzer yetişme şartlarına sahip bitki ve hayvan top- luluklarını içinde barındıran bölgelerdir. Bir canlının yaşayabildiği ve üreyebildiği ortamdır. Bitki ve hayvan türlerinin yaşamlarını devam ettire- bilmek için doğal koşullarına uyum sağlamasıdır. Yukarıda verilen açıklamalar ile aşağıdaki kavramlar eşleştirilirse hangisi dışarıda kalır? A) Biyom B) Habitat + C) Adaptasyon + D) Popülasyon + E) Ekosistem

13. Tuzlu su biyomları, deniz ve okyanus gibi tuzlu sularda yaşayan canlıların oluşturduğu bu biyom; yosun, plankton vb. bitki türle. rine sahiptir. Tuzlu su biyomlarının tuzluluk ve sıcaklık değerlen birbirinden farklıdır. • IV 3. 3 D Buna göre, yukarıdaki dünya haritası üzerinde numaralan mış deniz ve okyanus sularından hangisinde biyoçeşitlilik en fazladır? A) I B) II C) III D) IV E) V

3- Birinci beslenme seviyesini oluşturan üreticilerin fazla olduğu yerlerde enerji akışı da hızlıdır. • IV III Casper Ekvator II Buna göre, yukarıda verilen yerlerden hangi- sinde enerji akışı daha hızlıdır? A) I B) II C) III D) IV E) V one

5. • Canlıların birbirleriyle ve cansız çevre ile olan ilişkileri sonucu ortaya çıkan bir bütündür. • Bir türün bireylerinin yaşam alanına verilen addır. ; • Benzer bitki ve hayvan topluluklarını barındıran bölge- dir. • Belli çevresel koşullara sahip bir ortamda yaşayan bit- kisel ve hayvansal popülasyonların bir araya gelmesiy- le oluşan topluluğa denir. Bu açıklamalar aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ilgi- li değildir? A) Ekosistem B) Biyom C) Habitat D) Komünite (yaşam birliği) E) Popülasyon

1. 4. Canlıların yaşamını devam ettirmesi için gerekli olan bazı maddelerin katı, sivi ve gaz olarak dolaşım hâlinde olmasi- na "madde döngüsü" denir. Büyük Set resifi ve Great Bar- rier Reef resifinde koloni hâlinde yaşayan mercanlar, zaman içinde öldüklerinde vücutlarında bulunan kalsiyum, karbo- nat ve silisten yapılı iskelet parçaları üst üste yığılarak can- li kolonisini oluşturur. Böylece atoller oluşur. Bu örnek olayda yaşanan süreçlerin ait olduğu madde döngüleri aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) Su - Oksijen C) Azot - Karbon B) Su - Karbon D) Oksijen - Su E) Su - Azot

7. 3. Okyanus ve deniz ekosistemlerinin sahip olduğu enerji ve madde dolaşımı karasal ekosistemlerden farklıdır. Ayrıca okyanus ve denizler, azot, karbon, oksijen, kükürt gibi madde döngülerinde önemli bir yere sahiptir. Farklı canlıların yaşam alanını oluştu- ran okyanuslar, tür çeşitliliği bakımından oldukça zengindir. Bu yaşam alanındaki canlıların dağılımını suyun sıcaklığı, tuzluluk oranı, sudaki basınç ile ışık yoğunluğu, dalga, gelgit, okyanus akıntıları gibi faktörler etkilemektedir. Buna göre, aşağıda verilen deniz ve okyanus alanlarından hangisinde biyoçeşitlilik en azdır? A) Cava Denizi B) Hudson Körfezi C) Meksika Körfezi o Bengal Körfezi E) Gine Körfezi 27 19

11. Aşağıdakilerden hangisi su ekosistemlerinin biyosfer üzerindeki etkisine örnek gösterilebilir? A) Okyanus akıntılarının, isi enerjisini gittikleri yerlere ta- şiması sonucu iklimde farklılaşmanın olması B) Yağmur suları ve kar erimeleri sonucunda akiferin bes- lenmesi C) Okyanus ve denizlerdeki dalgaların etkisiyle aerosolle- rin bulut oluşumunu etkilemesi D) Su döngüsüyle birlikte bitkilerin yaşamlarını devam et- tirmeleri için ihtiyaç duydukları suyun karşılanması E) Su kütleleriyle atmosfer arasında sürekli etkileşimin ol- masi 36

5. Besin üretmek için gerekli organik maddelerin (su, ok- sijen, azot vb.) canlılar tarafından kullanılabilmesi için organik besinlere dönüştürülmesi gerekmektedir. Aşağıdakilerden hangisi bu dönüşümü gerçekleşti- rir? 9. A) Ayrıştırıcılar B) Mikroorganizmalar C) Klorofilli canlılar D) Otçullarla beslenen etçiller E) Etçillerle beslenen etçiller

-500mg Eş yükselti eğrileriyle gösterilen bu yöredeki akarsuyun numaralandırılmış kesimlerinden hangisinde biyoçeşit- liliğin daha fazla olması beklenir, neden? A) 1 numaradır. Çünkü akarsu akış hızının az olması can- li popülasyonuna uygun ortam sağlamıştır. B) 2 numaradır. Çünkü gölün tatlı su kaynağı olması can- li tür çeşitliliğini arttırmıştır. C) 3 numaradır. Çünkü akarsuyun yatak eğimi fazladır. D) 4 numaradır. Çünkü 500 - 1000 metre yükselti aralığı canli yaşamı için elverişli ortamlardır. E) 5 numaradır. Çünkü kaide seviyesinde akış gösteren akarsu yatağının plankton (besin) yönünden zengin ol- ması ve biriktirme alanı oluşturmasıdır.

10.) Yeryüzünde bulunan sular; hidrosfer, litosfer, atmosfer ve biyos- fer arasında sürekli yer değiştirir. Suyun sivi, katı ve gaz hâlde yeryüzü ile atmosfer arasında sürekli yer değiştirmesine hidrolo- jik döngü ya da su döngüsü denir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi su döngüsünün bozul- masına neden olan durumlardan biridir? DO A) Buharlaşma oranının artması B) Bitki örtüsünün tahribi C) Sulak alanların milli park ilan edilmesi D) Damla sulama sistemlerine geçilmesi E) Sıcaklık ortalamasının azalmas

12. Aşağıda verilen karbondioksitin üretim ve tüketim yollarıyla ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır? 2. I. G Üretim Tüketim II. N Petrol ve kömür oluşum III. c A) Volkanik faaliyetler IV. [ Yukar B) Karbonatlı kayaçların ayrışması C) Fosil yakıtların yanmasi A) I ve Karbonatlı kayaçların oluşumu Bitkilerin fotosentez yapması Deniz hayvanlarının kabuk oluşturması Suyun havayla temas etmesi D Canlıların solunum E) yapması Suyun oksijen ve hidrojene ayrışması Okya 100 Bu I.

2. 1. Ekosistem, cansız ve canlı çevrenin karşılıklı ilişkisidir. II. Ekosistemler içinde enerji akışı tek yönlü değildir. III. Ekosistem sadece canlı faktörlerden oluşur. IV. Ekosistemleri etkileyen en önemli faktör iklimdir. Buna göre, yukarıda ekosistemler ile ilgili verilen bilgilerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız B) Yalnız II C) Yalnız IT D) II ve III E) III've IV