%71 Dev İndirim! Hem 2024 hem de 2025 paketlerinde fiyat artışından etkilenmemek için bugün paketini al.

Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Görüşme BaşlatPaketleri İncele

Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi Soruları

/benimhocam TEST 6
9. Biyomlar karasal ve su biyomları olmak üzere iki gruba ayrılı
Her iki biyomda farklı biyolojik unsurlar yer almaktadır. Biyomlan
şekillenmesinde farklı unsurlar ön plandadır. 101
The rosy ANG
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi karasal biyomların şekil
lenmesini sağlayan en önemli etkendir?
A) Suların kimyasal yapısı
B) Bitki örtüsü özellikleri
Soru Bankası
C)Yerel rüzgârların etkisi
DY Basınç merkezlerin dağılışı
E) Suların derinliği
balionab
abüglo, ilmand
lo naben sma
H
1.
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
/benimhocam TEST 6 9. Biyomlar karasal ve su biyomları olmak üzere iki gruba ayrılı Her iki biyomda farklı biyolojik unsurlar yer almaktadır. Biyomlan şekillenmesinde farklı unsurlar ön plandadır. 101 The rosy ANG Buna göre, aşağıdakilerden hangisi karasal biyomların şekil lenmesini sağlayan en önemli etkendir? A) Suların kimyasal yapısı B) Bitki örtüsü özellikleri Soru Bankası C)Yerel rüzgârların etkisi DY Basınç merkezlerin dağılışı E) Suların derinliği balionab abüglo, ilmand lo naben sma H 1.
2. İklim değişikliği, canlıların dağılışını doğrudan etkileyen bir faktör-
dür. Bu değişiklik; bazı canlıların yayılış alanlarının daralmasına,
bazılarının daha geniş alanlarda yayılış göstermesine, bazıları-
nın da yeni iklim koşullarına uyum sağlayamayarak yok olmasına
neden olmuştur.
Buna göre, günümüz iklim koşulları ve değişimi dikkate
alındığında aşağıda verilen canlıların hangisinin daha geniş
alanlara yayılma olasılığı yüksektir?
A Kurakçıl ot ve çalılar
+
Geniş yapraklı ormanlar
Kutup ayısı
Balina
Tayga ormanı
asm
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
2. İklim değişikliği, canlıların dağılışını doğrudan etkileyen bir faktör- dür. Bu değişiklik; bazı canlıların yayılış alanlarının daralmasına, bazılarının daha geniş alanlarda yayılış göstermesine, bazıları- nın da yeni iklim koşullarına uyum sağlayamayarak yok olmasına neden olmuştur. Buna göre, günümüz iklim koşulları ve değişimi dikkate alındığında aşağıda verilen canlıların hangisinin daha geniş alanlara yayılma olasılığı yüksektir? A Kurakçıl ot ve çalılar + Geniş yapraklı ormanlar Kutup ayısı Balina Tayga ormanı asm
D/benimhocam TEST
S
8. Su ekosistemleri, denizel su ekosistemleri (deniz ve okyanus)
karasal su ekosistemleri (göl, akarsu ve bataklık) olmak üzer
ikiye ayrılır. Denizel su ekosistemleri tuzlu sulardan; karasal
ekosistemleri ise bazı tuzlu, sodalı, acı göller dışında genellikl
tatlı sulardan oluşur.
TUY
Soru Bankası
Buna göre;
I.
II. suların sıcaklığı ve derinliği,
III. sudaki besin oranı ve ışık
suyun durgun ve hareketli oluşu,
tid. 10
gibi etkenlerden hangileri su ekosistemlerindeki biyoçeş
liliği etkiler?
A) Yalmíz I
D) II ve III
B) Yalnız II
C) Yalnız III
E) I, II ve III
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
D/benimhocam TEST S 8. Su ekosistemleri, denizel su ekosistemleri (deniz ve okyanus) karasal su ekosistemleri (göl, akarsu ve bataklık) olmak üzer ikiye ayrılır. Denizel su ekosistemleri tuzlu sulardan; karasal ekosistemleri ise bazı tuzlu, sodalı, acı göller dışında genellikl tatlı sulardan oluşur. TUY Soru Bankası Buna göre; I. II. suların sıcaklığı ve derinliği, III. sudaki besin oranı ve ışık suyun durgun ve hareketli oluşu, tid. 10 gibi etkenlerden hangileri su ekosistemlerindeki biyoçeş liliği etkiler? A) Yalmíz I D) II ve III B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III
ktörler
ğrafya
Kayması
şiklikleri
ağacının
in Akde-
nda bilin-
itası'nın
SIX
le-açık-
col-
eyş
kla-
ir.
eri-
7-
8.
E)
D)
C)
B)
Döngüsüne
neden olan
olaylar
Fosil yakıtların
yanması
Karbonatlı kayaç-
ların oluşumu
Kireç taşının
ayrışması
A)
Verilen karbon döngüsüne neden olan olayların, karbonu
atmosfer ve litosfer ortamlarındaki değişimine etkisi gri i
renklendirilirse aşağıdaki şekillerden hangisi oluşur?
Litosferde
artması
Litosferde
artması
Litosferde
artması
Litosferde
artması
Litosferde
artması
Litosferde Atmosferde Litosferde Atmosferd
azalması
artması
artması
azalması
Karbonun
Atmosferde
artması
Atmosferde
artması
Atmosferde
artması
Atmosferde
artması
Atmosferde
artması
Litosferde
azalması
Litosferde
azalması
Litosferde
azalması
Litosferde
azalması
Litosferde
azalması
Atmosferde
azalması
Atmosferde
azalması
Atmosferde
azalması
Atmosferde
azalması
Atmosferde
azalması
IN
1.
2.
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
ktörler ğrafya Kayması şiklikleri ağacının in Akde- nda bilin- itası'nın SIX le-açık- col- eyş kla- ir. eri- 7- 8. E) D) C) B) Döngüsüne neden olan olaylar Fosil yakıtların yanması Karbonatlı kayaç- ların oluşumu Kireç taşının ayrışması A) Verilen karbon döngüsüne neden olan olayların, karbonu atmosfer ve litosfer ortamlarındaki değişimine etkisi gri i renklendirilirse aşağıdaki şekillerden hangisi oluşur? Litosferde artması Litosferde artması Litosferde artması Litosferde artması Litosferde artması Litosferde Atmosferde Litosferde Atmosferd azalması artması artması azalması Karbonun Atmosferde artması Atmosferde artması Atmosferde artması Atmosferde artması Atmosferde artması Litosferde azalması Litosferde azalması Litosferde azalması Litosferde azalması Litosferde azalması Atmosferde azalması Atmosferde azalması Atmosferde azalması Atmosferde azalması Atmosferde azalması IN 1. 2.
11. Sulak alanların gerek bulunduğu yere gerekse yakın
çevreye ekolojik ve ekonomik bakımdan büyük faydaları
vardır. Fakat Türkiye'deki sulak alanlar birçok tehditle
karşı karşıyadır.
Aşağıdakilerden hangisi sulak alanlarımızı tehdit eden
olaylardan biri değildir?
A) Tarım alanı elde etmek için kurutulmaları
B) Yerleşme amacıyla sığ körfezlerin doldurulması
C) Yurt dışından gelen istilacı türlerin üremesinin engellen-
meye çalışılması
D) Kaçak avlanma nedeniyle bazı türlerin soyunun tükenmesi
E) Sanayi atıklarıyla su kalitesinin bozulmast
Coğra
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
11. Sulak alanların gerek bulunduğu yere gerekse yakın çevreye ekolojik ve ekonomik bakımdan büyük faydaları vardır. Fakat Türkiye'deki sulak alanlar birçok tehditle karşı karşıyadır. Aşağıdakilerden hangisi sulak alanlarımızı tehdit eden olaylardan biri değildir? A) Tarım alanı elde etmek için kurutulmaları B) Yerleşme amacıyla sığ körfezlerin doldurulması C) Yurt dışından gelen istilacı türlerin üremesinin engellen- meye çalışılması D) Kaçak avlanma nedeniyle bazı türlerin soyunun tükenmesi E) Sanayi atıklarıyla su kalitesinin bozulmast Coğra
9. Aşağıdaki biyom ve bu biyomda yaygın olarak yaşayan
hayvan türü eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A
A Tayga - Goril
B) Savan - Zürafa
C) Tundra - Kutup Ayısı
D) Iliman Çayırlar - Bizon
E) Tropikal Yağmur Ormanları - Şempanze
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
9. Aşağıdaki biyom ve bu biyomda yaygın olarak yaşayan hayvan türü eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A A Tayga - Goril B) Savan - Zürafa C) Tundra - Kutup Ayısı D) Iliman Çayırlar - Bizon E) Tropikal Yağmur Ormanları - Şempanze
OĞRAFYA
lar
ojik
31
rini
an-
da
AM
4.
S
IV
1.
TEST
da
Yukarıdaki verilen harita Dünya haritası üzerin-
de gösterilen alanlardan hangisinde yer şekille-
rine bağlı olarak canlı çeşitliliği daha fazladır?
A) I
B) II C) III D) IV
E) V
5. Aşağıda verilen dağların hangisinde denizellik
etkisiyle canlı çeşitliliğinin daha fazla olduğu
söylenebilir?
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
OĞRAFYA lar ojik 31 rini an- da AM 4. S IV 1. TEST da Yukarıdaki verilen harita Dünya haritası üzerin- de gösterilen alanlardan hangisinde yer şekille- rine bağlı olarak canlı çeşitliliği daha fazladır? A) I B) II C) III D) IV E) V 5. Aşağıda verilen dağların hangisinde denizellik etkisiyle canlı çeşitliliğinin daha fazla olduğu söylenebilir?
gös
laha
da-
?
BENİM HOCAM
5.
6.
Aşağıda verilen dağların hangisinde denizellik
etkisiyle canlı çeşitliliğinin daha fazla olduğu
söylenebilir?
A) Küre Dağlarının güney yamacı
B) Erciyes Dağı'nın kuzey yamacı
C) Bolkar Dağlarının kuzey yamacı
D) Canik Dağlarının kuzey yamacı
E) Allahuekber Dağlarının güney yamacı
IV
TH
R
D) II ve IV
Yukarıdaki verilen Dünya haritası üzerinde gös-
terilen alanların hangilerinde geniş yapraklı
yağmur ormanları biyomuna rastlanır?
A) I ve II
B) I ve III
||
C) II ve III
E) III ve IV
AYT Coğrafya Soru Destekli Özet Ders Notları
3
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
gös laha da- ? BENİM HOCAM 5. 6. Aşağıda verilen dağların hangisinde denizellik etkisiyle canlı çeşitliliğinin daha fazla olduğu söylenebilir? A) Küre Dağlarının güney yamacı B) Erciyes Dağı'nın kuzey yamacı C) Bolkar Dağlarının kuzey yamacı D) Canik Dağlarının kuzey yamacı E) Allahuekber Dağlarının güney yamacı IV TH R D) II ve IV Yukarıdaki verilen Dünya haritası üzerinde gös- terilen alanların hangilerinde geniş yapraklı yağmur ormanları biyomuna rastlanır? A) I ve II B) I ve III || C) II ve III E) III ve IV AYT Coğrafya Soru Destekli Özet Ders Notları 3
2.
Bir canlının yaşadığı ortama verilen isimdir.
Yukarıda verilen tanımlardan hangisi aşağıda
verilememiştir?
A) Biyoçeşitlilik
B) Biyom
C) Ekosistem
D) Habitat
E) Popülasyon
●
#
3. 1. İklim
$*
V₂0.
C) III
IV
|||
Yukarıdaki verilen Dünya haritası üzerinde gös-
terilen alanların hangisinde biyoçeşitlilik daha
fazladır
A) I B) II
D) IV
3
BENİM HOCAM
E) V
V
II. Yer şekilleri V
III. Kıtaların kayması
IV. İklim değişikliği
Yukarıdaki verilenlerden hangileri canlıların da-
ler içinde yer alır?
5.
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
2. Bir canlının yaşadığı ortama verilen isimdir. Yukarıda verilen tanımlardan hangisi aşağıda verilememiştir? A) Biyoçeşitlilik B) Biyom C) Ekosistem D) Habitat E) Popülasyon ● # 3. 1. İklim $* V₂0. C) III IV ||| Yukarıdaki verilen Dünya haritası üzerinde gös- terilen alanların hangisinde biyoçeşitlilik daha fazladır A) I B) II D) IV 3 BENİM HOCAM E) V V II. Yer şekilleri V III. Kıtaların kayması IV. İklim değişikliği Yukarıdaki verilenlerden hangileri canlıların da- ler içinde yer alır? 5.
39. Atmosfer ile biyosfer arasında karbon alışverişi hızlı ve
sürekli bir şekilde gerçekleşmektedir.
Buna göre;
VI. Solunum olayı,
u-uholaiman
VII. Fosil yakıtların yanması,
VIII. Karbonatlı kayaçların oluşumu
durumlarından hangileri karbonun açığa çıkmasına
neden olur?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve II
EVI, II ve III
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
39. Atmosfer ile biyosfer arasında karbon alışverişi hızlı ve sürekli bir şekilde gerçekleşmektedir. Buna göre; VI. Solunum olayı, u-uholaiman VII. Fosil yakıtların yanması, VIII. Karbonatlı kayaçların oluşumu durumlarından hangileri karbonun açığa çıkmasına neden olur? A) Yalnız I B) Yalnız III D) II ve III C) I ve II EVI, II ve III
19. "Yeşili koru, doğaya sahip çık." ekolojik sloganı ile
geniş insan kitlelerinin bilinçlendirilmesi için çaba
sarf eden bir araştırmacı grup aşağıdaki coğrafi
olgular üzerinde inceleme yapmıştır.
1. Rize'de psödomaki topluluğunun değişimi
II. Van Gölü'nde inci kefali yaşamı
III. Endemik tür olan Datça hurmasının
özellikleri
IV. Şanlıurfa'da kelaynak kuşlarının azalması
V. Teke Platosu'nda lapya oluşum koşulları
Buna göre hangi inceleme, geleceğin
dünyasında sürdürülebilir doğal çevreye
yönelik "ekolojik temelli" bir çalışma sayılmaz?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
SINA
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
19. "Yeşili koru, doğaya sahip çık." ekolojik sloganı ile geniş insan kitlelerinin bilinçlendirilmesi için çaba sarf eden bir araştırmacı grup aşağıdaki coğrafi olgular üzerinde inceleme yapmıştır. 1. Rize'de psödomaki topluluğunun değişimi II. Van Gölü'nde inci kefali yaşamı III. Endemik tür olan Datça hurmasının özellikleri IV. Şanlıurfa'da kelaynak kuşlarının azalması V. Teke Platosu'nda lapya oluşum koşulları Buna göre hangi inceleme, geleceğin dünyasında sürdürülebilir doğal çevreye yönelik "ekolojik temelli" bir çalışma sayılmaz? A) I B) II C) III D) IV E) V SINA
B
ens
eller Sush
12. Aşağıda besin zinciri ile ilgili görsel verilmiştir.
Fare
Çekirge
Bitkiler
Güneş
Yılan
Mantar
Besin zinciri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
A) Güneş ekosistemdeki temel yaşam kaynağıdır.
B) Bitkiler fotosentez ile glikoz üretir. Bu nedenle bitki-
lere üreticiler denir.
C) Bitkileri tüketen çekirge gibi otçullar birincil tüketici-
lerdir.
D) Hem et ile hem de ot ile beslenen türlere hepçiller
denir.
E) Fare, yılan tüketerek yaşamını sürdürür.
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
B ens eller Sush 12. Aşağıda besin zinciri ile ilgili görsel verilmiştir. Fare Çekirge Bitkiler Güneş Yılan Mantar Besin zinciri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Güneş ekosistemdeki temel yaşam kaynağıdır. B) Bitkiler fotosentez ile glikoz üretir. Bu nedenle bitki- lere üreticiler denir. C) Bitkileri tüketen çekirge gibi otçullar birincil tüketici- lerdir. D) Hem et ile hem de ot ile beslenen türlere hepçiller denir. E) Fare, yılan tüketerek yaşamını sürdürür.
Savan biyomun özellikleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Sıcak kuşakta ve 10° -20° paralelleri arasında görülür.
B) Sıcaklık yıl boyunca yüksek olmasına karşın yağışlar yılın
bir döneminde görülür.
C) Doğal bitki örtüsü uzun boylu otlardır ve bu otlar yağışların
kesildiği dönemde kurur.
D) Aslan, kaplan, çita, babun, zürafa, zebra, fil, bizon, antilop,
geyik ve timsah bu biyomun başlıca hayvanlarıdır.
E) Dinamik yüksek basıncın etkisiyle yağışlar yazın oluşur.
7.
PALME
YAYINEVİ
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
Savan biyomun özellikleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sıcak kuşakta ve 10° -20° paralelleri arasında görülür. B) Sıcaklık yıl boyunca yüksek olmasına karşın yağışlar yılın bir döneminde görülür. C) Doğal bitki örtüsü uzun boylu otlardır ve bu otlar yağışların kesildiği dönemde kurur. D) Aslan, kaplan, çita, babun, zürafa, zebra, fil, bizon, antilop, geyik ve timsah bu biyomun başlıca hayvanlarıdır. E) Dinamik yüksek basıncın etkisiyle yağışlar yazın oluşur. 7. PALME YAYINEVİ
Aşağıdakilerden hangisi sıcaklık ve yağışın canlıların
yeryüzüne dağılışındaki etkisine örnek gösterilemez?
A) Ekvator ve çevresinde biyoçeşitliliğin fazla olması
B) Orta kuşak karalarının iç kısımlarında biyoçeşitliliğin az
olması
C) Sıcak iklim bölgelerindeki hayvan türlerinin soğuk iklim
bölgelerinden fazla olması
D) Antropojen faktörlerin etkili olduğu alanlarda bitki türleri-
nin az olması
E Dağların yüksek kesimlerinde canlı sayısının az olması
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
Aşağıdakilerden hangisi sıcaklık ve yağışın canlıların yeryüzüne dağılışındaki etkisine örnek gösterilemez? A) Ekvator ve çevresinde biyoçeşitliliğin fazla olması B) Orta kuşak karalarının iç kısımlarında biyoçeşitliliğin az olması C) Sıcak iklim bölgelerindeki hayvan türlerinin soğuk iklim bölgelerinden fazla olması D) Antropojen faktörlerin etkili olduğu alanlarda bitki türleri- nin az olması E Dağların yüksek kesimlerinde canlı sayısının az olması
6.
Biyoçeşitliliğin yeryüzüne dağılışıyla ilgili aşağıdaki ör-
nekler, sıcaklığın veya yağışın etkisi daha belirgin olacak
şekilde iki gruba ayrılırsa hangisi diğerlerinden farklı bir
grupta yer alır?
A) Arap Yarımadası'nda kuraklığa dayanıklı ot ve çalıların bu-
Kunması
B) Kutup bölgelerinde kalın derili hayvanların yaşaması
C) Telli turna, ebabil, kelaynak gibi kuşların belirli mevsimler-
de göç etmesi
D) Tropikal kuşakta geniş yapraklı ağaçlardan oluşan orman-
lar yaygınken kutup altı kuşağında iğne yapraklı ağaçlar-
dan oluşan ormanların yaygın olması
E) Orta kuşakta bir dağ yamacı boyunca yükseldikçe geniş,
karma ve iğne yapraklı ağaçlardan oluşan bitkilerin belli bir
yükseltiden sonra yerini alpin çayırlara bırakması
11
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
6. Biyoçeşitliliğin yeryüzüne dağılışıyla ilgili aşağıdaki ör- nekler, sıcaklığın veya yağışın etkisi daha belirgin olacak şekilde iki gruba ayrılırsa hangisi diğerlerinden farklı bir grupta yer alır? A) Arap Yarımadası'nda kuraklığa dayanıklı ot ve çalıların bu- Kunması B) Kutup bölgelerinde kalın derili hayvanların yaşaması C) Telli turna, ebabil, kelaynak gibi kuşların belirli mevsimler- de göç etmesi D) Tropikal kuşakta geniş yapraklı ağaçlardan oluşan orman- lar yaygınken kutup altı kuşağında iğne yapraklı ağaçlar- dan oluşan ormanların yaygın olması E) Orta kuşakta bir dağ yamacı boyunca yükseldikçe geniş, karma ve iğne yapraklı ağaçlardan oluşan bitkilerin belli bir yükseltiden sonra yerini alpin çayırlara bırakması 11
anla-
gisini
35. Canlilar, ihtiyaçları olan maddeleri yaşadıkları ortam-
dan alır ve gerekli kullanım sonrası bu maddeleri orta-
ma geri verir. Maddelerin ekosistemdeki bu dolaşımı-
na "madde döngüsü" denir.
Buna göre madde döngüleriyle ilgili aşağıdaki bil-
gilerden hangisi doğrudur?
Canlılar için çok önemli bir element olan azot (nit-
rojen), %21'lik bir oranla atmosferde en az bulu-
nan gazdır.
Ormanların tarım amaçlı yakılması ve fosil yakıtla-
rin aşırı şekilde tüketilmesi, havadaki karbondiok-
sidin tüketimine yol açar.
CHidrosferdeki karbon; deniz canlılarının kabuk olu-
şumu esnasında biyosfere geçmektedir.
D) Karalardaki bitkilerin veya deniz, okyanus ve göl-
lerdeki fitoplanktonların fotosentez yardımıyla açı-
ğa çıkardığı oksijen litosfer ve biyosfere karışır.
EX Solunum, canlıların çürümesi, orman yangını, kar-
bonatlı kayaçların ayrışması, volkanik faaliyetler ve
fosil yakıtların yakılması sonucu atmosferde kar-
bon tüketimi gerçekleşir.
üretimi
Coğrafya
Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi
anla- gisini 35. Canlilar, ihtiyaçları olan maddeleri yaşadıkları ortam- dan alır ve gerekli kullanım sonrası bu maddeleri orta- ma geri verir. Maddelerin ekosistemdeki bu dolaşımı- na "madde döngüsü" denir. Buna göre madde döngüleriyle ilgili aşağıdaki bil- gilerden hangisi doğrudur? Canlılar için çok önemli bir element olan azot (nit- rojen), %21'lik bir oranla atmosferde en az bulu- nan gazdır. Ormanların tarım amaçlı yakılması ve fosil yakıtla- rin aşırı şekilde tüketilmesi, havadaki karbondiok- sidin tüketimine yol açar. CHidrosferdeki karbon; deniz canlılarının kabuk olu- şumu esnasında biyosfere geçmektedir. D) Karalardaki bitkilerin veya deniz, okyanus ve göl- lerdeki fitoplanktonların fotosentez yardımıyla açı- ğa çıkardığı oksijen litosfer ve biyosfere karışır. EX Solunum, canlıların çürümesi, orman yangını, kar- bonatlı kayaçların ayrışması, volkanik faaliyetler ve fosil yakıtların yakılması sonucu atmosferde kar- bon tüketimi gerçekleşir. üretimi