Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi Soruları

TS ÖĞRENCİLERİ İÇİN 13. Ekosistemdeki cansız ögelerden biri olan kimyasal etmenler, organik ve inorganik olmak üzere iki türlüdür. Aşağıdakilerin hangisinde her iki madde grubuyla ilgili verilen bilgi yanlıştır? A) B) C) D) E) Organik Maddeler Canlılar tarafından üretilir Hayvanlara besin zinciriyle geçer Protein, vitamin, karbonhidrat ve yağ gibi maddelerdir. Solunumla canlılara geçer Canlılarda bulunur. Inorganik Maddeler Hayvanlar bazılarını doğrudan alamazlar. Sadece bitkiler tarafından alınır. Su, oksijen, karbondioksit ve çeşitli minerallerdir. Ayrıştırıcılar organik maddelere dönüştürür. Atmosfer, litosfer ve hidrosferde bulunur.

2. Aşağıdakilerden hangisi ekosistemin sürekliliğini bozmaz? A Teknolojik gelişmelerin yaşanması B) Dünya nüfusunun aşırı artması C) Sanayi tesislerinin artması D) Orman alanlarının genişletilmesi E) Çayır ve meralarda aşırı otlatma yapılması

35. Beşerî faaliyetler sonucu sera etkisi yapan gazların atmosferdeki oranlarının hızla artmasıyla gerçekleşen küresel iklim değişikliği, küresel çevre sorunlarının başında gelir. Karbondioksit, kloroflorokarbon, metan, diazotoksit gibi gazlar, yeryüzünden yansıyan ısının atmosfer dışına çıkmasını engelleyerek sera etkisinin artmasına ve dünyanın daha fazla ısınmasına yol açar. Bu açıklamaya göre; II. I. Küresel iklim değişikliğinin asıl sorumlusu insandır. Sera etkisine yol açan gazlar daha çok fosil yakıtların yanmasından kaynaklanır. Küresel ısınma ve iklim değişikliği durdurulamazsa öncelikle insan nesli yok olacaktır. III. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III

EKOSISTEM ve MADDE DÖNGÜLERİ KONDİSYON nemli doğal faktör uğu yerlerde biyo- arının yetersiz ve de çeşitlilik azdır. mları verilen böl- ndığında hangi- zla olması bek- 120 +20 90 30 50 40 RI TESTI 7. Topraklardaki mineral yapısının farklı olması biyoçeşitlili ği etkiler. Toprakta kireç ve tuz birikiminin fazla olması bit- ki ve hayvanların yaşamını ve gelişimini olumsuz etkiler. A) I ve II Buna göre, yukarıda haritada numaralandırılarak gösterilen alanların iklim özellikleri dikkate alındı- ğında, hangilerinde bu durumun daha fazla belir- gin olduğu söylenebilir? D) III ve IV 2 B) I ve IV com E) III ve V ve V 1. Dü ca el C r

azo- r ve trik la si- 2. I. Göl yüzeyine yakın kesimlerde besin üretimi daha azdır. 6. Su sıcaklığının belirgin ve hızlı değişmesi göl ekosisteminin bozulmasına neden olur. ll. Kapalı havzalarda yer alan göllerde biyolojik çeşitlilik daha fazladır. IV. Baraj göllerindeki biyolojik çeşitlilik, baraj gö- lünden sonra oluşan akarsu yatağından daha fazladır. Göl ekosistemiyle ilgili yukarıda verilen bilgiler- den hangileri yanlıştır? A) I ve II B) ve III D) II ve IV ETHI ve IV C) II ve III 4. 19

3. Ekosistem, canlı ve cansız öğelerden oluşur. Aşağıdakilerden hangisinde canlı ve cansız öğeler doğru eşleştirilmiştir? Canlı A) Hava B) Toprak C) Mikroorganizmalar D) Karbonhidratlar E) Bitkiler Cansız Bitkiler Hava Yağış Işık Mikroorganizmalar birçok c Bunlar: Kayaçl Canlilar Besin ma Bir bölge için gerek Yukarıdaki sa lerden hangis A) Bitki Biyc

18. Avrupa'da bulunan ortalama 9.000 bitki türünün 6.000'e yakını Türkiye'de yer almakta ve bunların ortalama 3.000'i yalnızca bizim topraklarımızda yetişen endemik bitkilerden oluşmaktadır. Türkiye'nin floral biyoçeşitliliğinin zengin olmasına aşağıdaki faktörlerden hangisinin etkisi diğerlerinden daha az olmuştur? A) Farklı iklim tiplerine sahip olması B) Buzul dönemdeki olumsuz iklim koşullarından az etki- lenmiş olması Her bölgesindeki yükselti değerlerinin farklı olması Büyük kanyonlara ve farklı tipte mağaralara sahip ol- ması E) Sürdürülebilir kaynakların kullanımına yönelmesi Diğer sayfaya geçiniz.

C Denem Denem Denem Denem Denen Denen Denen Denen Denen Dener Dener Dener Dener Denet Denel Denel Dener Dene Dene Dene Dene noner 1. Biyomun genel özeliklerini; iklim, bitki örtüsü, toprak ve hayvan topluluklan oluşturur. Buna göre; B) C) AYT D) COĞRAFYA özelliklerine sahip biyom alanının dağılışı aşağıdaki- lerden hangisinde verilmiştir? A) Bitkilerin kökleri çok derinde olmadığı için besin mad- delerini daha kolay alır. Yağış miktan fazla olduğu için topraklarda tuz ve kireç oranı azdır. Orman alti florası geliştiği için daha çok sürüngen ve tırmanıcı hayvanlar bulunur. E) I 1 Fix Yayınlan 2. Aşağ örgüt Ka an G Miser 2 tu T W Bun kana A) H B I

10. A) B) 1. Bir türün bireylerinin yaşamsal faaliyetlerini en iyi şekilde devam ettirebildiği ve türün arandığında en kolay bulunabildiği yaşam yeridir. D) E) II. Belirli bir bölgede yaşayan ve birbirleriyle daima etkileşim içinde olan canlılarla bunların herhangi bir şekilde cansız çevreyle ilişkilerinin meydana getirdiği yapıdır. Yukarıda tanımlanan kavramlar sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? III. Belirli bitki ve hayvan türlerinin bölgesel düzeyde oluşturdukları ve kendine özgü özellikleri olan büyük topluluklardır. I Habitat Ekosistem Habitat Biyom Ekosistem 11 Ekosistem Habitat Ekosistem Habitat Biyom ||| Popülasyon Biyom Biyom Besin zinciri Biyolojik çeşitlilik

kte 21. Akdeniz'de nesli tükenmekte olan caretta caretta ve chelonia mydas kaplumbağalarının yumurtlamak için geldikleri sahil aşağıdakilerden hangisidir? A) Yeşilırmak B) Boğaz C) Alagadi D) Yedidalga E) Glapsides

46 9. Biyoçeşitlilik yalnızca tür çeşitliliği anlamına gelmez. Biyoçeşitlilik; bir bölgedeki genlerin, türlerin, ekosis- temlerin, ekolojik olayların oluşturduğu bir bütündür. Bu bütün içinde uzun süreli etkileşime dayalı bir uyum vardır. Bu nedenle biyoçeşitliliği oluşturan unsurlar arasındaki denge, ekosistemin sürekliliği açısından önemlidir. Ekosistemi oluşturan unsurların her biri, o ekosistem için hayati önem taşır. Herhangi bir öğenin ekosistemdeki sayısının azalması ya da soyunun tü- kenmesi ekosistemdeki tüm öğelerin bu durumdan etkilenmesine neden olur. stileno asm nab Buna göre; nunnslysa rinchil Gipsy sbaglód 18 S they be ins> bitenü mio sixst nielutia auto 1. biyoçeşitlilik içindeki unsurlar arasında uzun süreli bir etkileşimin olması, boy 100 nu upul II. ekosistemlerdeki üretici canlıların diğer türlere göre daha büyük önem taşıması, Seghet fallidenslyöz III. biyoçeşitliliği oluşturan unsurlar arasındaki denge- nin bozulmasının tüm ekosistemi tehdit etmesi ifadelerinden hangileri doğrudur? SM (8 les16ymbol ( ürü C) Yalnız III 2 E) II ve III 60 (3 A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III mülö

8. Canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri için enerjiye gereksinimleri vardır. Bu enerjinin temel kay- nağı Güneştir. Güneşten gelen enerji besin zincirinin ilk halkası olan üreticiler tarafından kullanılmaktadır. 15/20v/8 DisbipezA nei nebeliaisbip 1. ekosistemlerin temel enerji kaynağının Güneş olması, II. enerji akışında tavandan tabana doğru her kattaki Splod ud canlı ve tür sayısının azalması, mutuloon Glud ob III. canlılar tarafından kullanılan enerjinin bir kısmının Doğadaki enerji akışı ile ilgili olarak; çevreye ısı olarak yayılması nuovo n yargılarından hangileri söylenebilir? girlsz snov A) Yalnız I slyesmerq B) I ve II D) II ve III Sit Ingo 7 18 18 aib i upso subre ( alb C) I ve III E) I, II ve III sind (a ms: už názulo

5. Belirli bir alanda bulunan canlılar ile bunları saran can- Sız çevrelerinin karşılıklı ilişkileri ile meydana gelen ve süreklilik arz eden ekolojik sistemlere ekosistem denir. 1515 noliqeY ib imalmelsöp Buna göre aşağıdakilerden hangisi, su ekosistemi- ud nin doğal sistemlerin işleyişine olan etkisine örnek olarak gösterilemez? unund 162ulo o belülyox amlize A) Atmosferdeki nem oranını artırarak iklimin yumu- shristoşamasını sağlar. Insty ble löd ov gimnsindla B) Okyanuslarda dalgalar vasıtasıyla atmosfere karı- şan aerosoller bulutların oluşmasında etkili olur. C) Ormanların oluşmasına katkı sağlayarak, sel ve ten taşkınlardan kaynaklanan zararları azaltır. D) Ekvator'daki ısı enerjisinin dağılmasını sağlar. E) Su döngüsüne kaynak yaratarak kara ekosistem- lerindeki canlılığı sağlar. minis 13 (8

nabmunub ut hels06 mid hut kalite 2. Bir bölgede yağış miktarının fazla olması öncelikle üretici canlı adı verilen bitkilerin çoğalmasına neden olur. Bitkilerin fazla olması da diğer canlıların sayılarının leartması anlamına gelir. ust bespovid Buna göre, Türkiye'de aşağıda verilen alanların 910 hangisinde canlı çeşitliliğinin daha fazla olduğu mest man söylenebilir? -oppab jisbams 1610320k gililtgepo müt niniesmlused nin A) Tuz Gölü çevresi B) Menteşe Yöresi Bob haligned nobrinsloball C) Iğdır Yöresi D) Dicle Bölümü sinley (8 I sinley (A E) Orta Kızılırmak Bölümü sv(0) 45

A 9.Sınıf/Sosyal Bilimler 22. Okyanuslarda çeşitli nedenlerle oluşan ve geniş bir kıyı kesimini etkisi altına alan su hareketlerine okyanus akıntıları denir. Okyanus akıntıları, geldiği yerin sıcak- lık özelliklerini ulaştığı kıyılara taşır. Buna göre aşağıdaki okyanus akıntılarından han- gisi ulaştığı kıyıların sıcaklığını artırır? A) Labrador B) Gulf Stream D) Peru C) Oyaşiyo E) Kaliforniya 24. As lik B A E

5. Günümüz insanlığının en ortaya çıkacak olan değişimlerdir. Küresel iklim değişimi- nin yeryüzünün farklı yerlerine farkıtkileri olacaktır. Als & S Buna göre haritada gösterilen numaralandırılmış yerler- den hangisinde küresel iklim değişimi sonucunda yaşa- nabilecek olaylar yanlış verilmiştir? 960020 Olay ghr coul A) Çölleşme riski Sel ve taşkın Deniz seviyesinde yükselme Buzut erimesi Ekolojik bozulma Yer IV || ++