Harita Okuryazarlığı Soruları

36. Coğrafya dersinde kullanım amacına göre haritalar konusunda bilgi veren Murat Bey, öğrencilerine "Tematik haritalar topografik altlık harita üzerinde o bölgeyle ilgili mekânsal verilerin aktarılmasıyla oluşan haritalardır. Genel haritalar ise bölgenin doğal ve yapay unsurlarının kartografik işaretler ile gösterilmesi yoluyla bilgi veren haritalardır. Buna göre tematik ve genel haritalara örnekleri neler olabilir?" diye bir soru yönelmiştir? Öğrencilerden, Asiye: Mardin ilinin jeoloji haritası tematik haritadır. Gökalp: Türkiye'nin idari bölünmüş haritası genel haritadır. Seda: Türkiye toprak haritası genel haritadır. Gamze: Avrupa ocak ayı izoterm haritası tematik haritadır. Kağan: Afrika fizik haritası tematik haritadır. şeklinde cevaplar vermişlerdir. Buna göre, hangi öğrencilerin cevapları yanlıştır? A) Asiye, Gökalp ve Seda B) Gamze ve Kağan C) Seda ve Kağan D) Gökalp, Gamze ve Kağan E) Asiye ve Gamze Diğer Sayfaya Geçiniz.

2. Göller, karalar üzerinde çeşitli nedenlerle çanaklaş- mış alanlarda ya da bir set gerisinde biriken su küt- leleridir. Buna göre, aşağıdaki göllerden hangisinin olu- şum nedeni yanlış verilmiştir? A) Hazar Gölü - Yer kabuğu hareketleri B) Köyceğiz Gölü - Dalga biriktirmesi Aynalı Göl - Buzulların aşındırması Meke Gölü - Volkanik faaliyetler C) D) E) Abant Gölü - Kütle hareketi 113

9. Eş yükselti eğrisi (İzohips) yöntemi, deniz seviyesinden itibaren yükseltileri aynı olan noktaların birleştirilmesiyle elde edilen eğrilerin kullanıldığı yöntemdir. Bu yöntemin bazı özellikleri aşağıda verilmiştir. 1. Eş yükselti eğrilerinin yükseltinin arttığı yöne doğru büklüm yaptığı yerler sırt konumundadır. II. Bir izohips haritasında eş yükselti eğrileri arası yük- selti farkı değeri eğime göre değişir. III. Eş yükselti eğrilerin arasında içe doğru uzanan ok varsa kapalı çukur alanını gösterir. IV. Eş yükselti eğrilerin akarsu vadisi boyunca sıklaştığı yerler şelale oluşumunun olabileceği alanları gösterir. Eş yükselti eğrileri ile ilgili yukarıda verilen bilgiler- den hangileri yanlıştır? A) I ve II B) II ve III D) I ve IV C) III ve IV E) Il ve IV

3. A 7290 000) D E 0 B Deniz 50 m K 50 km Yukarıda verilen topoğrafya haritasına bakarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) A noktasının bulunduğu kuzeybatı kesimler en yüksek yerleri oluşturmaktadır. B B noktası tepe üzerinde yer alır. C) C noktasının bulunduğu yerde, deniz kıyısında dik yamaçlar bulunur. D D noktası delta üzerinde yer alır. E ve D noktasının yükseltileri aynıdır.

18. I. Ankara ile İstanbul arasındaki kuş uçuşu uzaklık II. Tuz Gölü'nün alanı III. Bolu il merkezinin coğrafi koordinatları IV. Erciyes Dağı'nın yüksekliği Türkiye'nin fiziki haritasında yukarıdakilerden hangilerinin belirlenmesi için ölçek gereklidir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Aşağıdaki şekilde silindir projeksiyon ile hazırlanm olan bir haritanın bazı bölümleri numaralanmıştır. To 5 6 45 90° 75 l'de hata ill'ten azdır. Il'de hata IV ten azdır. Ill'te hata IV ten fazladır. Vte hata I'den fazladır. Il'de hata til ten fazladır. 8996-99 60° 30° 45 60° 11 IN IV) V 90' Düzleme aktarılan numaralanmış alanlarda orta- ya çıkan iz düşüm hatası ile ilgili aşağıdaki de- ğerlendirmelerden hangisi doğrudur?

2. 1/2 000 000 ölçekli bir haritada A ve B noktaları arasındaki uzaklık 12,8 cm. dir. II. haritada aynı uzaklık 3,2 cm. olarak ölçüldüğüne göre, bu haritanın ölçeği nedir? A E 1/500 000 1/4 000 000 1/10 000 000 B D 1/1 000 000 1/8 000 000

Haritalar yapılırken geoit şeklinde olan Yerkürenin üzerinde doğal ve beşeri sistemlere ait çeşitli bilgilerin düzlem üzeri- ne aktarılmasında belli zorluklarla karşılaşılır. Bu zorluklar projeksiyon yöntemleri ile giderilmeye çalışılır. Buna göre üzerine harita çizilecek olan düzlem, silindir biçimine getirilerek Ekvator'dan temas edecek şekilde model küreye uygulanırsa, aşağıdaki ülkelerden han- gisinde bozulma daha az olur? A Hollanda D) Norveç B Almanya E Kongo Türkiye

ST dije 9 Harita Bilgisi C) 160 120 80 40 0 1 IV DENİZ Yukarıdaki eşyükselti yöntemiyle çizilmiş hari- tada işaretli noktaların yükseltileri ile ilgili aşa- ğıda verilen grafiklerden hangisi doğrudur? A) 160 120 80 40 0 11 11 III IV V III IV V E) 160 120- 80 40 0 1 B) 160+ 120 D) 11 80- 40 0 160 + 120 80 40 III 0 1 1 II IV || 160m 11 IV V IV V

m 3. 1/350.000 kesir ölçeğinin çizgi ölçek cinsinden değeri aşağıdakilerden hangisidir? E) B) 35 D) 720 C) 70 U 0 35 0 0 14 0 7 8 cm 35 10 cm 70 16 cm 35 10 cm 14 16 cm 14 70 140 70 28 21 105 km 210 km 105 0 m 42 km

A 15. Harita çiziminde; eblon Rita ölçek, nel. projeksiyon yöntemi, III. harita konusu gibi özellikler dikkate alınır. sharestlo Buna göre bir harita çiziminde takip edilmesi ge- shoreken bu özelliklerin doğru sıralaması aşağıdaki- lerden hangisi gibi olmalıdır? so tee 1ib16pxhet 18 Ölçek A) 100 2) sothem in De iyos laignal Projeksiyon Harita konusu hibineli brich its yöntemi intestion 8 (3) I || || I ||| === giminov natisnitrool ni plod tid ab 8 an T 17.

2. İzohips yöntemiyle çizilen haritalarda, bir eş yükselti eğrisi üzerindeki tüm noktaların yükselti değeri aynıdır. 13 ||| Deniz Buna göre, yukarıdaki izohips haritasında verilen nok- talardan hangisinin yüksekliği tam olarak bilinemez? C) II B) II D) IV E) V A) I

7. 1/600.000 ölçekli bir Türkiye fiziki haritasının ölçeği iki leerkat büyür veya küçülürse aşağıdakilerden hangisi de- Xerğişmez? A) Hata oranı B) Göllerin harita yüzölçümü C) Dağların yükseltisi D) Suriye sınırının harita uzunluğu E) Haritanın ebatları C 10.

TBMM'ye bırakacaktır. E) TBMM orduları barış imzalanıncaya kadar Çanakkale ve Kocaeli Yarımadası'nda belirtilen çizgide bekleyecektir. 6. Türkiye'nin yer şekillerinin gösterileceği bir haritanın yapılması amaçlanmaktadır. Başlık Harita Yön Oku || 1/1.800.000 Yukarıdaki şemada oluşturulacak haritanın harita özelliğini kazanması için gerekli elemanların bir kısmı gösterilmiştir. A) Yükselti değerleri B) Coğrafi koordinatlar C) Lejant D) Projeksiyon yöntemi E) Coğrafi koordinatlar Buna göre şemanın tamamlanabilmesi için I ve Il numaralı alanlara aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? 1 Küçültme oranı Yükselti değerleri Küçültme oranı Yükselti değerleri Lejant 8. 9. Aş rir A) 160 B C Alfo E

10. Aşağıda bir alana ait topoğrafya haritası verilmiştir. OG Bu haritada aşağıdaki yer şekillerinden hangisi gösterilmemiştir? A) Tepe D) Vadi V deniz B) Haliç E) Boyun C) Çukur Diğer Sayfaya Geçiniz.

7. 20° 10° 0° IV A) I V = B) II 10° 20° 30° 20°K C) III 15°K 10°K 5°K 0°K Yukarıda taralı olarak verilen alanların aynı bo- yutlardaki kağıtlara haritaları çizildiğinde hangi- sinde hata ve bozulmaların daha fazla olması beklenir? 5°G 10°G D) IV E) V E) O n 10. Aşa