İç Kuvvetler Soruları

11 2 2 9. Aşağıda Dünya'nın iç yapısını oluşturan katmanların alt ve üst kısımları arasındaki bazı yapısal farklılıkları verilmiştir. X tabakası: Üst kesimi yüksek sıcaklıktan dolayı plastiki özellik gösterirken alt kesimi ise ergimiş hâlde bulunur. Y tabakası: Üst kesimi yüksek sıcaklıktan dolayı sıvı hâlde bulunurken alt kesimi yüksek basınçtan dolayı katı halde bulunur. Z tabakası: Üst kesimi granit bileşimindeki kayaçlar- dan, alt kesimi ise bazalt bileşimindeki kayaçlardan oluşur. Buna göre verilen özelliklere sahip olan tabakalar dikkate alınacak olursa aşağıdakilerin hangisinde doğru eşleştirme yapılmıştır? A) X Y N D) B) X Y Z Y X E) C) Z X X Z Y

9. "Türkiye arazisinin şekillenmesinde etkili olan iç kuvvet- ler; dağ oluşumu (orojenez), kita oluşumu (epirojenez), faylanma ve volkanizmadır. Farklı zamanlarda meyda- na gelen bu oluşumların nedeni, yer kabuğu altındaki magmada meydana gelen konveksiyonel akımlardır. Magmanın bu hareketi; levhaların Anadolu'yu kuzey ve güneyden sıkıştırıp yükseltmesine, Alp Orojenezi'nin de etkili olmasına neden olmuştur. Karadeniz ve Akdeniz çanağında çökme meydana gelmiş, Doğu Anadolu ve Kuzey Anadolu'da fay hatları ve volkanik dağlar oluş- maya başlamış, Batı Anadolu'da ise horst-graben sis- temi belirginleşmiştir." Paragrafa göre, Türkiye'nin jeolojik oluşumuyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz? A) Tektonik hareketler yönüyle aktif bir bölgededir. B) Jeolojik yaş bakımından Dünya'nın en yaşlı arazile- rinden birine sahiptir. C) Anadolu arazisi levha hareketlerinin etkisindedir. D) İç kuvvetlerin oluşturduğu yeryüzü şekilleri yay- gındır. ins E) Alp-Himalaya kıvrım sisteminde yer alır. G 11. Aşağ lişi g O Serisi Ⓡ 80 60 40 20 20

8. Yukarıdaki şekilde kalkan tipi volkan konisi gösterilmiştir. Türkiye'de yer alan aşağıdaki volkanik dağlardan hangisi bu şekilde oluşmuştur? A) Erciyes (Kayseri) B) Nemrut (Bitlis) C) Uludağ (Bursa) D) Ağrı (Ağrı - Iğdır) E) Karacadağ (Diyarbakır - Şanlıurfa)

Dünya'nın oluşumundan günümüze kadar geçen süre birbi- rinden farklı özelliklere sahip dönemlere ayrılmıştır. Bunlara jeolojik zamanlar denir. Buna göre, 1. Kita ve okyanusların çekirdeklerinin oluşumu II. Alp-Himalaya dağ sisteminin oluşumu III. Çanakkale ve İstanbul Boğazlarının oluşumu IV. Kaledoniyen ve Hersinyen dağ sıralarının oluşumu Verilen bilgilerin geçmişten günümüze sıralanışı aşağı- dakilerden hangisinde verilmiştir? A) 1-11-111-IV B) II--IV-III C) II-III-IV-I D) III-IV-1-11 E) I-IV-II-III

1. İç kuvvetlerle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) İç kuvvetler enerjilerini Manto'daki konveksiyonel lav ha- reketlerinden alır. B) İç kuvvetlerin oluşum sürecinde yer kabuğunda meydana gelen hareketlere tektonik hareketler adı verilir. C) Farklı iklim bölgelerinde farklı iç kuvvetler etkili olur. D) İç kuvvetler; epirojenez, orojenez, volkanizma ve deprem olmak üzere dört gruba ayrılır. E) iç kuvvetlerin etkili oldukları bölgeler genelde birbirleriyle paralellik gösterir.

11. Farklı yükseklik ve büyüklüğe sahip volkan konileri, genel- likle tek dağ ya da tepeler şeklindedir. Ancak birbirine yakın bölgede yer alan volkanik dağlar, çoğu zaman aynı yönde uzanış gösterir. Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Ayni jeolojik zaman dilimi içinde oluşmaları Akarsu vadilerinin de aynı yönde uzanış göstermesi C) Aynı iklim bölgesi içinde yer almaları D) Arazinin aynı kayaç yapısına sahip olması E) Aynı yönde uzanan fay hatları üzerinde yer almaları

» Türkiye'de Dış Kuvvetler 7. Aşağıdaki yer şekillerinden hangisini oluşumun- da volkanizmanın doğrudan veya dolaylı olarak etkisi yoktur? A) Peribacaları C) Nemrut Gölü B) Meke Tuzlası D) Kızören Obruğu E) Süphan Dağı Yolke Aron 10.

10. Aşağıda, bazı yer şekilleri ile bu yer şekillerini oluşturan iç ve dış kuvvetler verilmiştir. Bazalt Antiklinal Graben Kalker B) II 111 Senklinal IV Horst V Yer şekli W Antiklinal C) III Grabery Kalker Oluşturan kuvvet D) IV Rüzgarlar Sel sulan Volkanizma Buna göre, hangi yer şeklini oluşturan kuvvet yanlış verilmiştir? A) I Orojenik hareketler Yağmur ve kar sulan E) V 12. İnsanı diğer canlı türlerinden önemli bir özellik, onun sade ve türünü devam ettiren salt b içinde yaşadığı dünyayı veya ve açıklamaya kalkışmasıdır. yok ki yakınlarındaki veya çew ölümüne tanık olurlar fakat om anlam veremezler. Oysa insan kalmaz, sonlu ve sınırlı varlığın varlık olarak kendisine kaygı v tasarlayıp ölümün anlamını so ölüme değil, fakat ölüm olgusu bir anlam yükleme durumuna yetiler felsefeyi ortaya çıkarmış Buna göre felsefeyi ortaya çıl aşağıdakilerden hangisidir? A) Ekonomik rahatlık B) Kültürel etkileşim C) Mitolojiden ayrışma D) Anlama ve gerçeği görme ihti E) Demokratik ortam

9. Aktif volkanların en yaygın olduğu yerler Büyük Okyanus kıyılarıdır. Bu nedenle bu bölgeye "Pasifik Ateş Çemberi” adı verilir. Buna göre Büyük Okyanus kıyılarında; 1. okyanus hendekleri, II. volkanik adalar, III. karstik kaynaklar, IV. masif araziler oluşumlarından hangilerine rastlanır? vell Coğrafua s D) Il ve V B) I velll E) III ve IV C) II ve III

5. "Kıvrımlı dağlar orojenik hareketler sonucunda oluşur. Dış kuvvetler tarafından taşınan malzemeler deniz ve okyanus tabanlarında birikir. Bu birikim sırasında ba- zi deniz fosilleri de bu tortul tabakaların arasında ka- lir. Deniz ve okyanus tabanındaki tortullar yer kabu- ğu levhalarının birbirine doğru yaklaşması sırasında arada kalarak sıkışır ve kıvrım hareketleri sonucunda yükselerek su yüzeyinin üzerinde kalır. Böylece ön- ceden suyun altında olan denizel tabakalar su yüze- yinin üzerine çıkmış olur. Günümüzde Türkiye'deki kıvrım dağlarından bazılarının yüksek kesimlerinde denizel fosillerin olması, orojenez olayını doğrulayan en önemli kanıtlardır." Buna göre, aşağıdaki dağların hangisinde, denizel fosillerin bulunma olasılığı daha azdır? A) Küre B) Tendürek D) Menteşe E) Canik C) Bolkar ● ●

6. 30 Ekim 2020'de Ege Denizi'ndeki Samos Adası ile Sefe- rihisar ilçesi arasındaki deniz tabanında meydana gelen 6,9 büyüklüğündeki depremde 115 kişi hayatını kaybe- derken, 1034 kişi de yaralanmıştır. Bu deprem sonucunda en büyük kaybı, depremin merkezine 80 km uzaklıktaki İzmir şehri yaşamış ve Bayraklı semtindeki 17 bina tama- men yıkılmıştır. Ayrıca deprem sonrasında oluşan tsuna- mi nedeniyle de Seferihisar kıyılarında can ve mal kaybı yaşanmıştır. İzmir'de yaşanan can ve mal kayıplarının, depremin merkez üssüne yakın olan yerleşmelere göre daha fazla olmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisin- den söz edilemez? A) Yerleşim alanlarının gevşek dokulu alüvyal araziler üzerinde kurulmasının B) Binaların yapımında niteliksiz malzemeler kullanılma- sının C) Binalar arasındaki mesafenin çok az olmasının D) Fay hatları üzerindeki arazilere kentsel imar izni veril- mesinin E) Binaların, zeminin jeolojik yapısına uygun olarak inşa edilmemesinin

13. Aşağıdaki haritada bazı alanlar koyu renkle gösterilmiştir. N35E Bu alanların ortak özelliği olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir? A) Şiddetli depremlerin sık görülmesi B) Bitki örtülerini geniş yapraklı ormanların oluşturması C) En etkili dış kuvvetin rüzgârlar olması D) Buzulların geniş alanlarda etkili olması E) Karstik arazilerden oluşmaları

10. Her yıl büyük can ve mal kayıplarına sebep olan deprem ve volkanik patlamalar yeryüzünde geniş alanlarda etkili olmaktadır. IV Buna göre yukarıdaki haritada gösterilen alanların hangisinde, bu doğal afetlerin etkisi en azdır? B) II C) III A) I DIV E) V 2014 ÖSYM

9. 1. Orojenez - horst ve graben Volkanizma - dayk ve sill Epirojenez-kıyı taraçası IV. Seizma - transgresyon İç kuvvetlerin etkisiyle meydana gelmiş yukarıdaki olu- şumlardan hangileri yanlış verilmiştir? A) Yalnız III D) II ve IV B) Yalnız IV E) III ve IV cyve C)Yve III

5. Karanın yükselmesine bağlı olarak deniz seviyesi çe- kilir. Bu durumda eski kıyılar yükseklerde kalarak kıyı sekilerini oluşturur. Kıyı sekilerine rastlanan yerlerden biri de Anadolu Yarımadası'dır. Senozoik'in Tersiyer Dönemi'nde (Üçüncü Jeolojik Zaman'da) bir peneplen hâline gelmiş olan Anadolu Yarımadası, Senozoik'in Kuaterner Dönemi'nde yükselmeye başlamıştır. Bu- nun sonucunda bazı kıyılarda sekiler oluşmuştur. Yukarıda verilen açıklamanın hangi kavram ile ilgili olduğu söylenebilir? A) Orojenez B) Deprem C) Epirojenez D) Volkanizma E) Karstlaşma

öre az BÖLÜM 6 YERİN ŞEKİLLENMESİ Orojenik hareketler sırasında kıvrılamayacak kadar sert olan tortul tabakalar yan basıncın etkisiyle kınılır. Y Y X Buna göre şekilde X ve Y ile gösterilen alanların isimle- ri ve bu alanlara ait örnekler aşağıdakilerden hangisin- de doğru olarak verilmiştir? X A) Graben - Bafra Ovası Senklinal - Silifke Ovası Graben - Bakırçay Ovası Antiklinal - Edremit Ovası E Graben-Gediz Ovası Horst-Canik Dağları Antiklinal-Muş Ovası Horst - Toros Dağları Senklinal-Kula Dağı Horst - Aydın Dağları Yer içinde boşalma oynama ler gene Bu ris 5. A