Su Kaynakları Soruları

13. Küresel iklim değişimi nedeniyle iklim kökenli doğal afetler artış göstermiştir. Bu tür afetlerin dağılışında bölgeden bölgeye değişiklikler görülür. Nemli bölgeler, yağış düzen- sizlikleri ve şiddetli yağışların yol açtığı sellerle karşı karşı- yadır. ! IV Buna göre haritada numaralandırılan alanların hangi- sinde bu afetin sıklıkla görüldüğü söylenebilir? A) I B) II C) III D) IV E) V

Sosyal Bilimler Testi Coğrafi konumu, üç fitocoğrafik bölgenin birleşi- minde yer alması, çeşitli iklim ve toprak bölgelerinin bulunması gibi nedenlerle Türkiye endemik türler bakımından oldukça zengindir. Öyle ki Avrupa kita- sının çeşitli bölgelerindeki endemik tür sayısı 2750 civarında iken Türkiye'de bu sayı 3000'i aşmaktadır. 6. IV Buna göre, haritada numaralanmış bölgelerden hangisinde endemik tür sayısının diğerlerinden fazla olması beklenir? A) I BALL C) III DIV 6)V

10. I. Kuraklığın şiddetli olduğu II. Yüksek dağlarla çevrili olduğu (0 III. Yağış rejiminin düzenli, yağış miktarının çok ol- duğu Akarsuyun kollarıyla birlikte sularını topladığı alana akarsuyun havzası denir. Denize ulaşan akarsulara açık, ulaşamayanlara kapalı havza denir. Kapalı havzaların çok olduğu bir yer için yukarı- dakilerden hangileri söylenemez? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III NİTELİK Yayıncılık 14

Sosyal Bilimler Testi 9. Toprakların tuz ve kireç oranı üzerinde etkili olan te- mel faktör iklim koşullarıdır. Nemli iklim bölgelerinde topraklardaki tuz ve kireç oranı genellikle daha az- dır. VIII Buna göre yukarıdaki haritada numaralanmış alanların hangisinde yer alan toprakların, tuz ve kireç bakımından daha zengin olması beklenir? A) I B) II C) III D) IV E) V 1

4. Aşağıda verilen ülkemizdeki bazı göller ile ilgili özelliklerinden hangisinin yanlış oldu- ğu söylenebilir? A) Eymir ve Mogan gölleri Ankara içinde yer alan alüvyal set gölleridir. B) Sultansazlığı ve Manyas gölleri kuş göz- lemcilerinin uğrak alanlarıdır. C) Beyşehir Gölü'nde balıkçılık faaliyetleri yapılır. D) Zinav ve Borabay gölleri heyelan set göl- leridir. E) Burdur ve Acıgöl havzaları gideğeni olan göllerdir.

9. Yaşadığımız çevrede dört unsurdan oluşan bir ortam var- dir. Bu unsurlar arasında dengeli bir iletişim vardır. Örne- ğin, Güneş'in ısıtmasıyla sular buharlaşır. Buharlaşan su yükselerek bulutları oluşturur. Rüzgârlar bulutları atmosfer- de farklı yerlere taşır. Bu bulutlardaki nemin bir kısmı yoğu- şur ve yağış olarak yere düşer. Düşen yağışın bir kısmı yer altına sızar, bir kısmı akarak göllere ve denizlere ulaşır. Bir kısmı ise buharlaşarak tekrar atmosfere yükselir. Yukarıdaki parçada, doğal çevreyi oluşturan; 1. su küre, II. hava küre, III. canlılar küresi. IV. taş küre ortamlardan hangilerine daha çok değinilmiştir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

16. Modern seralarda üretim maliyetinin yaklaşık % 40'ını Isıtma gideri oluşturduğu için modern seralar ağırlıklı ola- rak jeotermal kaynakların olduğu bölgelerde yoğunlaş- maktadır. Verilen bilgiye göre, bir girişimci aşağıdaki merkez- lerden hangisine modern sera kurarsa ısıtma gideri diğerlerine göre daha az olur? A) Zonguldak D) Kars B) Kırklareli C) Ardahan E) Denizli

6. Aşağıdaki haritada numaralarla gösterilen göllerin ve akarsuların isimlerini eşleştiriniz. (Tüm haritalarda numaralandinsanlarla belirtilen yer isimlen öğrenci öğrenimini kolaylaştırmak için sırasıyla verilmiştir.) • Conn • Yeşilırmak • Flyos (Yenice) Ergene Ulusbat Gol * Manyas Gold 4 000000000 J → Bakırçay 4 Gediz 4 K. Menderes B. Menderes → Dalaman Çayı → Manavgat Çayı * Beyşehir Göl + Göksu T Seyhan 000000000 4 Ceyhan 4 → Firat Dicle 4 Murat → Karasu Asi Aras-Kura Tuz Gölü → Van Gölü 4 4 0000000000 Susurluk Çayı

DIŞ KUVVETLER (A svo sled lesbo Hamil TEST 02 Hvadipuol 1. Aşağıda akarsularla ilgili verilen terimlerden hangisinde yanlıslık yapılmıştır? sapo Vi A) Akarsuyun denize döküldüğü yer ağız olarak hay naislue Souteadlandırılır. emies inimi B) Akarsu sularını denizlere ulaştırabiliyorsa açık havzadır. VI BV || (3 Vlavi (G C) Bir akarsuyun kollarıyla birlikte sularını topladığı alana havza denir. D) Akarsuyun akım düzenine debi denir. E) Akarsuyun kaynağı ve ağız arasındaki kesime yatak adı verilir. 3

8. Kalın kalkerli tabakaların bulunduğu karstik arazilerde bulunan yer altı suları bol miktarda kireç içerir. A) I olll Buna göre, haritada numaralanmış alanların han- gisindeki yer altı sularında kireç oranı daha fazla- dir? B) II Oll C) III D) IV E) V Diğer sayfaya geçiniz.

11. • Bir akarsuyun tüm kollarıyla birlikte sularını top- ladığı alan Bir akarsuyun doğduğu ve döküldüğü yer ara- sında uzanan, akarsuyun eğim doğrultusunda içinde aktığı oluk Akarsuyun doğduğu yer • Bir akarsuyun herhangi bir denize ya da göle dö- küldüğü yer Yukarıda verilen tanımlar aşağıdaki terimlerle eşleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisi açıkta ● kalır? A) Ağız D) Havza B) Yatak E) Menderes C) Kaynak

37. Bitki örtüsü ormandır. • Akarsu rejimleri düzenlidir. • Tarımda sulamaya duyulan gereksinim azdır. Bir bölgede bu özelliklerin oluşmasında aşağı- daki koşulların hangileri daha etkilidir? A) Egemen rüzgâr yönü - Dağların uzanışı B) Sıcaklık değerleri - Yağış rejimi C) Denize olan uzaklık - Sıcaklık değerleri D) Ekvatora olan uzaklık - Egemen rüzgâr yönü Yağış rejimi - Dağların uzanışı

7. Türkiye'deki akarsularla ilgili olarak, 1. Akış hızları yüksektir. II. Genel olarak rejimleri düzensizdir. III. Debileri yüksektir. IV. Enerji potansiyelleri fazladır. V. Denge profiline ulaşmamışlardır.V ifadelerinden hangisi yanlıştır? C) III A) I B) II D) IV E) V

9. Türkiye'deki akarsuların özellikleri ile ilgili, I. Her bölgede sık bir ağa sahiptirler. II. Rejimleri genel olarak düzensizdir III. Akımları yüksek ve taşıma kapasiteleri fazladır. IV. Genellikle engebeli arazilerde akarlar ve eğimleri fazla- dır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II D Il ve IV SOSYAL BİLİMLER B) I ve III E) III ve IV C) II ve III 9

gulandığı irdi. Gelir ğişiklikler ir işlemi I ve Il UĞUR 11. Akarsuların yan kollarının taşıdıkları alüvyonlarla ana akarsuyun önünü kapatması sonucu oluşur. Dalgalar ile deniz akıntılarının oluşturduğu kıyı kordonlarının koyların önünü kapatmasıyla olu- şan sığ göllerdir. 9 ● Buzullardan çıkan suların önünün birikim unsur- larınca birikim unsurlarınca kapatılmasıyla oluşan göllerdir. Volkanik olaylar sırasında çıkan lavların bir çu- kurluğun önünü kapatmasıyla oluşan göllerdir. Yukarıda, aşağıdaki göl çeşitlerinden hangisinin oluşumuna değinilmemiştir? A) Lav sety gölü B) Alüvyal set gölü C) Moren set gölü D) Kıyı sex gölü E) Heyelan set gölü

8. Dünya'daki suyun dağılımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Dünya'daki suların % 3'ü tatlıdır. B) Buzullar tatlı suların büyük bir kısmını oluşturur. C) Ekvatoral bölgedeki ülkelerde tatlı su miktarı fazladır. D Tatlı yüzey suları içinde en fazla alanı göller oluşturur. E) Tatlı suyun dağılımı içinde yer altı suyunun oranı, yüzey su- larından daha azdır. 9. Aşağıda bir kaynak suyunun bazı özellikleri verilmiştir: Sağlık turizmi açısından önemli bir potansivele sahiptir