Su, Toprak ve Bitki Varlığı Soruları

eme - 30 SOSYAL BİLİMLER a mevsiminin sicak ve kurak geçtiği bölgelerde oman gunan sıklıkla görülür.- a kullanilan 1. Omeğin vler daha yaygındır. Fiona th IV gisini A FI 8 Buna göre haritada numaralı alanların hangisinde orman yangını tehlikesi diğerlerinden daha azdır C) III D) IV EW e ker- D AZ O B) 11 E T 2 3

1. Su kaynaklarının yönetemi, su kaynakları üzerindeki küre- sel Isınma, kuraklık ve çölleşme tehlikesine karşı yapılacak plan ve uygulamalardır . Aşağıdaki ülkelerden hangisinde küresel iklim değişimi- ne karşı su kaynakları yönetimi daha sağlıklı yürütül- mektedir? A) Brezilya B) Çin C) Ni Nijerya D) Hindistan E) Hollanda

9. Aşağıda bir akarsuyun oluşturduğu delta ovasında bir yıl içinde biriken materyallerin kesiti verilmiştir. Ost 4. dönem 3. dönem 10 2. dönem 1. dönem Alt Yalnızca verilen kesite bakıldığında akarsuyla ilgili; Taşkın yaşadığı döneme, v © Akarsu rejimine, ✓ III. Bulunduğu bölgenin iklimine özelliklerinden hangilerine kesinlikle ulaşılabilir A) Yalnız! B) Yalnız II cyl ve 11 D) II ve III V E) I, II ve III va

Yatak eğimi ve yağış rejimi, Doğu Karadeniz bölümü akarsularının aşağıdaki özelliklerinden hangisi üzerinde etkili değildir? A) Enerji potansiyelinin yüksek olması B) Buzullardan beslenmeleri C) Akış hızlarının fazla olması D) Yil boyunca su taşımaları E) Derin vadilerde akmaları

V 18. Bir gözlemci; gittiği bir bölgede dağların yamaçları 20. F boyunca alçaktan yükseğe doğru yaprak dökme- yen ağaçlardan başlayarak yaprak döken ağaçlar, karışık ağaçlar, iğne yapraklı ağaçlar ve alpin ça- E yırlara rastlamıştır. Buna göre bu gözlemci, aşağıdaki iklimlerden hangisinde gözlem yapmıştır? A A) Ekvatoral iklim B) Akdeniz iklimi E C) Ilıman okyanusal iklim D) Tundra iklimi C E) Sert karasal iklim a

Su fakirliği: Yılda kişi başına düşen kullanılabilir su mik- tarinin 1000 m3 ten daha az olmasıdır. Su azlığı: Yılda kişi başına düşen kullanılabilir su miktarının 2000 m3 ten daha az olmasıdır. Su zenginliği: Yilda kişi başına düşen kullanılabilir su miktarının 8000 m3 ten daha fazla olmasıdır. Buna göre, aşağıda verilen ülkelerden hangisinde su fakirliğinin yaşandığı söylenemez? A) Libya B) Mısır C) Peru D) Umman E) Yemen

10. Gulf Stream sicak su akıntısı günde 100 km hızla, dun- yadaki bütün nehirlerin taşıdığı suların yaklaşık 100 katı civarında bir su kültesini hareket ettirir. Bu durum Gulf Stream sicak su akıntısının etkili olduğu yerlerde aşağıdakilerden hangisine vol ec- maz? A) llman okyanusal ilkimin görülmesine B) Batı Avrupa'nın bol yağış almasına C) Bulutluluk oranının yüksek olmasına D) Denizlerin tuzluluk oranırın kutuplara doğru azal- masina E) Isı kaybının az olmasına

2. Canlıların bulundukları ortamın iklim koşullarına uyum sağlama sürecine adaptasyon denir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi adaptasyona örnek olarak gösterilemez? A) Akdeniz Bölgesi'ndeki otsu bitkilerden bir çoğunun yüzeyi- nin kadife gibi tüylerle kaplı olması B) Çöl biyomlarında bitkilerin çiçek açma dönemlerinin kısa ol- masi C) Sibirya'daki ağaçların yapraklarının iğne şeklinde olması D) Akarsu biyomunda tür çeşitliliğinin ağız kesimlerinde fazla olması E) Tundra biyomlarında yaşayan hayvanlardan bir kısmının kış uykusuna yatması

3. - - Yağışa bağlı yıkanma ve birikme süreci uzundur. - Yaygın olarak kırmızı veya kırmızımsı renktedir. Bitki örtüsü gür fakat humus bakımından fakirdir. - Sıcak ve nemli tropikal bölgelerde daha çok görülür. Yukarıda bazı oluşum özellikleri verilen toprak tipi aşağıdakilerden hangisidir? A) Laterit B) Terra - rossa C) Podzol D) Çernezyom E) Vertisoller - (01

Nemli ve soğuk ortamlarda iğne yapraklı ormanların altın- da oluşmuştur. A horizonu şiddetli yıkanmadan dolayı boz renklidir. Yıkanmanın fazla olması, organik maddelerin taşın- masına ve besin maddeleri bakımından da fakir bir toprak oluşumuna neden olmuştur. • IV @ II Buna göre, yukarıdaki dünya haritası üzerinde numara- lanmış alanların hangisinde boz renkli toprak yaygındır? A) V C) III D) 11 EI B) IV 18

BITKI 32. Akdeniz kıyılarından Toros Dağları'nın yüksek ke- 35. simlerine doğru çıkıldıkça sıcaklık azalırken yağış miktarı belirli bir yükseltiye kadar artar. Bu şartlar altında dağların denize bakan yamaçlarında çeşitli ağaç türlerinden oluşan ormanlar gelişmiştir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Toros Dağla- rı'nın denize bakan yamaçlarında yayılış göste- ren ağaçlardan değildir? A) Sedir B) Ladin D) Ardıç C) Göknar E) Karaçam 36 Türkiye'de yayılış gösterir. Reçi-

6. Dağlık kesimlerde, eğimli yamaçlar boyunca ufalanan malzemenin dağların eteklerinde birikmesiyle oluşan derin profilli ve geçirgen topraklara "kolüvyal toprak- IV lar" adı verilir. 11 Iklim numa rak ti III - IV Alu Buna göre, haritada numaralarla gösterilen alan- ların hangisinde kolüvyal toprakların görülme ihti- mali diğerlerine göre daha yüksektir? A) 1 B) II C) III D) IV E) V

12. Eski gol tabanlarında oluşan topraklardır. göl . . Genellikle Tuz Gölü çevresinde görülmektedir. • Tanmsal faaliyetlerin yapılmasına elverişli değildir. Yukarıda özellikleri verilen toprak türü hangisidir? A) Alüvyal B) Kolüvyal C) Tuzlu toprak D) Killi toprak E) Kireçli toprak

6. Bitkiler arasında yayılma mücadelesi, baskın türün diğerini yok etmesi ve yerini istila etmesiyle sonuçlanabilmektedir. Böylece bir türün yayılış alanı, başka bir türün yayılış alanı- na dönüşmektedir. WISS Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisinde böyle bir ilişki- den bahsedilemez? A) Maki - Garig - - BT Orman - Psodömaki - © Kızılçam - Maki D) Meşe ormanı - Antropojen step El Çayır - Bozkır - -

Yeraltı su kaynağı 10. Su geçirmeyen kil tabakalar Fay kaynağı Açılan kuva (artezyen) Yeraltı suyu Geçirimsiz tabaka Geçirimsiz tabaka Şekil ! Şekil 11 Aşağıdakilerden hangisi şekillerdeki su kaynaklarının ortak özelliğidir? A) Yağmur ve kar sularından beslenmeleri B) Sularının bol miktarda kireç içermesi Yer yapısının kırıklı olduğu yerde görülmeleri D) Kurak dönemde su miktarlarının çok azalması E) Eriyebilen kayaçlar oluşumlarını etkilemesi 216

Aşağıdaki grafikte Kuzey Yarım Küre'de yer alan Üç akarsuyun akım graligi verilmiştir, m%s 36 30 25 20 15 10 5 0 o $ MN M H T AE E KA II III Bu grafiğe göre aşağıdaki yargılardan hangisi- ne kesin olarak ulaşılamaz? A) I numaralı akarsu Akdeniz iklim bölgesinde yer alır. B) III numaralı akarsuyun rejimi düzenlidir. Her üç akarsuyun da yatak eğimleri birbirinden farklıdır. D) Il numaralı akarsu kar sularıyla beslenir. E) Her üç akarsu da farklı iklim bölgelerinde yer alır. 16 Diğer sayfaya geçiniz.