Yer ve Zaman Soruları
Coğrafya
Yer ve Zaman1. UNITEUUGAL SISTENLEN
10 dk.
8 Bireysel
Etkinlik Ismi
KAZANIM 9.1.5 » Coğrafi Koordinat Sistemi >> Genel Beceriler > Eleştirel Düşünme >> Alan Becerileri Coğrafi Sorguland
COĞRAFİ KOORDINAT SİSTEMİ
Koordinat sistemini kullanarak zaman ve yere ait özellikler hakkında çıkarımlarda bulunur.
Amacı
Yönerge
11
Aşağıdaki metinde Türkiye'nin coğrafi konumuna ait bazı özellikler numaralandırılarak verilmiştir. Metinden yararlanarak
soruları cevaplayınız.
(1) Türkiye, 36° - 42° kuzey paralelleri ile 26° - 45° doğu meridyenleri arasında yer alır. (2) Ortalama yükseltisi
fazla, arazisi dağlık ve yer şekilleri çok çeşitlidir. (3) Buna bağlı olarak iklim, bitki örtüsü, tarım ürünleri ve toprak
çeşitliliği fazladır. (4) Orta kuşakta yer alması Türkiye'de dört mevsimin belirgin olarak yaşanmasını sağlamıştır.
(5) Türkiye; Asya, Avrupa ve Afrika kıtalannın birbirine çok yaklaştığı yerde, Avrupa'nın Asya'ya bağlandığı nok-
tada bulunur. (6) Başlangıç meridyenin(Greenwich) doğusunda yer aldığından, topraklarından doğu boylamlan
geçer. (7) Üzerinden geçen boylam sayısı az olduğundan aynı anda tek ortak saat kullanılır. (8) İstanbul ve Ça-
nakkale boğazlarına ve bu boğazların birbirinden ayırdığı Trakya ile Anadolu yarımadalarına sahiptir. (9) Türkiye'ye
güneş ışınlan hiç bir öğle vaktinde dik açıyla düşmez. (10) Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında dağlar deni-
ze paralel uzanırken, Ege Denizi kıyılannda denize dik uzanmaktadır. (11) Türkiye'nin en doğusu
ve batısı arasında 76 dakikalık zaman farkı vardır. (12) Genellikle Kuzeyden soğuk rüzgârlar,
güneyden sicak rüzgârlar eser. (13) Üzerinden geçen boylam sayısı az olduğundan aynı an-
da tek ortak saat kullanılır. (14) Deniz kıyısındaki bölgelerde nemli - sliman, iç kesimlerde
yankurak-soğuk iklim özellikleri görülür. (15) Türkiye, +2. ve +3. saat dilimlerinde yer alıp
yıl boyunca +3. saat dilimini kullanmaktadır. (16) Türkiye Akdeniz iklim kuşağında oldu-
ğundan buzulların etki alanı dardır. (17) Farklı kültürlerden oluşan Türkiye vatandaşlar
huzur ve güven içinde yaşamaktadır. (18) 21 Haziran'da en uzun gündüz, 21 Aralık'ta en
uzun gece yaşamaktadır.
1.
Metinde sıralanan özelliklerin numaralarını ilgili ol-
dukları konumlara yazınız.
3. Türkiye'nin koordinatlarını belirleyen paralel ve me-
ridyenlerin dereceleri yer değiştirseydi (36° -42° do-
ğu meridyenleri, 26° - 45° kuzey paralelleri), Türkiye ile
ilgili hangi özellikler bugünkünden farklı olurdu? Açık-
layınız.
Mutlak Konum
Göreceli Konum
n-u-6-7-9-11 2-3-5-8-10-14-
12-13-15-9-18
17
2. Aşağıdaki dilsiz harita üzerinde Türkiye'nin kuzeyba-
tisini oluşturan paralel ve meridyeni çiziniz.
94
9. SINIF
Coğrafya
Yer ve Zaman5.
Ekvator üzerinde saatte 111 km hızla giden bir taşıt
19.30'da hareket etmiştir.
Doğudan batıya doğru ilerleyen bu araç 3 saat yol
aldıktan sonra vardığı yerin yerel saati aşağıdakilerden
hangisidir?
A 22.18
B) 22.30
C) 16.30
D) 16.18
E) 16.30
Coğrafya
Yer ve ZamanKonum ve Yönler/ Kroki ve Semboller
TÖDEV
09
ETKİNLİKLER
ETKİNLİK
3.
1. Aşağıdaki görsellerin altına yön bulma yöntemlerinden hangisi olduklarını yazınız.
Aşağ
işare
Bir yerir
Haritald
Yön oku
Krokini
Çeşitli
4.
Es
ki
OH
Es
01
2. Aşağıdaki görsellerin altına, varlığın hangi yöne gittiğini örnekteki gibi yazınız.
Coğrafya
Yer ve ZamanCOGRAFYA
AMA TESTİ
9.
Eksen eğikliği ve yıllık hareketin sonuçlarından biri de mev.
simlerin oluşmasıdır. Ancak dört mevsim dünyanın her yerin-
de değil orta kuşakta belirgin olarak yaşanmaktadır.
60° 70°
25° 35°
-170
°
M
60°
0° 10°
50°
Il
- 40°
20°
10°
+
70° 60°
35°
IV
130° 140°
70°
V
80°
TI
45°
Buna göre, yukarıda verilen alanların hangilerinde yıl
içinde dört mevsim belirgin olarak yaşanır?
A) I ve II
B) Il ve IV
C) III ve IV
D) III ve V
E) IV ve V
Coğrafya
Yer ve Zaman10. 41° Doğu Meridyeni'nde yer alan Erzurum'da yerel
saat 17.04 ve günlerden pazartesi iken aynı anda
175° Doğu Meridyeni'nde yer alan Manila'da yerel
saat ve gün ne olur?
A) 01.00 - Pazar
B) 02.00 - Pazar
C) 01.00 - Sali
D) 02.00 - Sali
E) 03.00 - Sali
.
Coğrafya
Yer ve ZamanDAB
40° Güney enlemi ile 10° Doğu boylaminin kesiş.
tiği noktada bulunan bir kişi hangi yönde ilerler-
se hem baslangic meridyenine hem de Ekvator'a
yaklaşır?
A) Doğu
B) Batı
C) Kuzeybatı
D) Güneydoğu E) Güneybatı
Coğrafya
Yer ve Zaman6.
15° 0° 10° 20° 30° 40°
40°
IV
20°
11
0°
20°
Yukarıdaki koordinat düzleminde numaralanmış noktalar
için aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Yerel saati en geri olan I'dir.
B) III ve IV'ün yerel saati aynıdır.
C) Il'de gece-gündüz süresi yıl boyunca eşittir.
D) I ve V arasında 60 dakikalık yerel saat farkı vardır.
E) Noktaların beşinde de gölge yıl içerisinde en az bir kez sıfır
olur.
a
Coğrafya
Yer ve Zaman11. 34° doğu boylamında yer alan Aksaray'da 21 Mart tarihinde
yerel saate göre Güneş 06.40'ta doğmuştur.
Buna göre Güneş'in 06.08'de doğduğu Bitlis'in boylam
derecesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) 38° doğu
B) 42° doğu C) 45° doğu
D) 26° doğu E) 28° doğu
Coğrafya
Yer ve Zaman11. Aşağıdaki haritada tarih değiştirme çizgisi gösterilmiştir.
Doğu Yarım Küre
Batı Yarım Küre
Türkiye
Pazar
Pazartesi
(1 gün ileri) (1 gün geri).
Başlangıç Meridyeni
Tarih Değiştirme Çizgisi
Haritada görüldüğü gibi tarih değiştirme çizgisi düz olarak çi-
zilmiş bir meridyen değildir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
A) Ülkelerin siyasi sınırlarını dikkate alması
B) Yerşekillerinin uzanış doğrultusu
C) Dünyanın eksen eğikliği
D) Dünyanın batıdan doğuya doğru dönmesi
E) Dünyanın yörüngesinin elips şeklinde olması
Coğrafya
Yer ve Zamana
5. Aşağıdaki topografya haritasında izohips eğrileri 100 metre
aralıklarla çizilmiştir.
1900
KEMASAN
Deniz
Buna göre, haritada gösterilen K ve L noktaları arası yük-
selti farkı kaç metredir?
A) 300
B) 400
C) 500
D) 600
E) 700
11
Coğrafya
Yer ve Zaman6. Ekvator üzerinde yer alan K, L ve M noktalarıyla ilgili bilgiler
şöyledir.
K noktasının yerel saati, L noktasının yerel saatinden iki
saat ileridir.
Kve L noktaları arasından, iki noktaya eşit uzaklıkta baş-
langıç meridyeni geçmektedir.
M noktası, L noktasının 1665 km batısındadır.
Buna göre, K, L ve M noktalarıyla ilgili aşağıdaki yargılar-
dan hangisi kesinlikle yanlıştır?
At K noktası, L noktasının doğusundadır.
B) k noktası doğu, L ve M noktaları batı yarım kürede yer
alır.
C) Uç noktanın çizgisel hızları aynıdır.
D) Lxe M arasında 15, K ve L arasında 30 meridyen fark var-
dır.
E K ve L arasındaki uzaklık, L ve M arasındakinden azdır.
13
TYT032122
Coğrafya
Yer ve Zaman7. Yerel saati Başlangıç meridyeninden 2 saat 20
dakika geri olan K noktası ile 1 saat 40 dakika ileri
olan T noktası ekvator üzerindedir.
Buna göre K ve T noktaları arasındaki kuş
uçuşu uzaklık kaç km'dir?
Cevap:
Coğrafya
Yer ve ZamanF1 / DENEME-1
N
Aşağıdaki Dünya haritasında New York, Londra. Istanbu
ve Yeni Delhi'nin aynı andaki saatleri gösterilmiştir
gerier
agamsız-
Kemal
ncelikle
2
Ekvator
kald-
//
12
COM
00
.
co
9
3
9
8
8
8
7
7
6
6
6
Londra
Istanbul
New York
Yeni Delhi
Bu haritadaki merkezlerle ilgili olarak aşağıdakiler
den hangisine ulaşılamaz?
Yeni Delhi ile New York arasındaki zaman farkı di-
ğerlerinden fazladır.
B) Istanbul'da Güneş, Londra ve New York'tan önce
doğmuştur.
C) Londra ile İstanbul arasında 2 saatlik zaman farkı
bulunmaktadır.
D) Yeni Delhi'nin gündüz uzunluğu diğerlerinden fazla-
dir.
E) Londra'nın saati İstanbul'un saatinden geri New
York'un saatinden ileridir.
Coğrafya
Yer ve Zaman11. Türkiye'de kuzeyden güneye doğru gidildikçe,
1. Yer çekiminin azalması,
II. Sıcaklığın artması,
III. Tarım ürünlerinin olgunlaşma süresinin kısalması
özelliklerinden hangilerinin yaşanması matematik kon
muyla açıklanabilir?
A) Yalnız!
B) Yalnız 1
D) II ve III
C) I ve II
Il ve III
Coğrafya
Yer ve Zaman3.
.
Güneş ışınları dönencelere yılda 1 kez, dönenceler arasındaki
noktalara ise 2 kez dik açıyla düşmektedir.
40°
41° D
21° G
111° B 110° B
21° K
11
20° K
22° G
25° D
26° D
15° K
80° D 81° D
9° G
IV
10° G
=
III
1
14° K
179° D 180° D
1°K
V
0°
Buna göre, yukarıdaki bölgelerden hangisine, güneş ışınlarının
dik açıyla düştüğü tarihler birbirine daha yakındır?
C) III
D) IV
E) V
A)
B) 11
COĞRAFYANIN RITMiile
Coğrafya
Yer ve Zaman11. Yandaki şekildeki
taralı alanın coğrafi
konumu tanımlanır-
ken aşağıdakilerden
hangisi kullanılmaz?
40° 30° 20° 10° 0° 10° 20°
30°
20°
10°
0°
10°
20°
30°
A) 30° B
BY 20° G
C) 20° D
D) 30°
K
E) 30° G