Yer yapısı Soruları
Coğrafya
Yer yapısıE) Ölüm oranlarının azalmasına
7. Aşağıdaki şekilde yaklaşık 70 milyon yıl önce kuze-
ye doğru hareket eden Hindistan levhasının Avrasya
levhasına çarpma süreci gösterilmiştir.
Avrasya levhası,
10 milyon..
yıl önce
36 milyon
yıl önce
55 milyon
yıl önce
70 milyon
yıl önce
Hindistan levhası
SRI LANKA
SRI LANKA
HINT
OKYANUSU
Aşağıdakilerden hangisi bu hareketin sonuçla-
rından biri değildir?
A) Himalayalar'ın günümüzde de yükselmeye de-
vam etmesi
B) 2004 yılında Endonezya tsunamisinin oluşması
C) Asya kıtasının yüz ölçümünün genişlemesi
D) 2015 yılında Nepal-Katmandu depreminin ya-
şanması
E) Hint Okyanusu'ndaki tortulların bir kısmının kara
hâline geçmesi
endemik
14
9.
+
Coğrafya
Yer yapısıYer kabugu
Manto
Diş çekirdek
Iç çekirdek
YER'IN YAPISI VE OLUSUR
YERİN SEKILLENME
Yerküre'nin yapısını gösteren yukarıdaki şekle göre aşa-
ğıdakilerden hangisi söylenemez?
3.
A) Yerin merkezine doğru sıcaklık ve yoğunluk artmaktadır.
B) Manto katmanı çekirdeği bir örtü gibi sarmıştır.
C) Cekirdeğin kalınlığı mantonun kalınlığından fazladır.
D) En fazla hacme sahip katman yer kabuğudur.
E) Yerküre çekirdek, manto ve yer kabuğu olmak üzere üç
ana katmandan oluşmuştur.
Yanıt Yayınları
Coğrafya
Yer yapısıAP
8. Aşağıda Türkiye'nin yükselti basamaklarının top-
lam yüzölçümüne oranları verilmiştir.
Yükselti basamakları (m)
5000
4500
4000
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
250
0
10
20
30 %
Grafiğe bakılarak Türkiye'nin jeolojik yapısıyla
ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine
kesin olarak ulaşılır?
A) Tüm yüksek alanlar dağlık ve sarp arazilerdir.
B) Yüzölçümünün yarıdan fazlası 1000 metrenin
üstündedir.
C) 500 metrenin altında kalan sahalar ovaları
oluşturmaktadır.
D) Yükselti ortalaması doğusuna doğru artmak-
tadır.
E) 4000 metreyi geçen arazi oranı 500 metreye
kadar olan arazilerden daha fazladır.
Coğrafya
Yer yapısıDeneme - 0
çıkıp
7. Magmanın yer kabuğunun içerisinde ya da yeryüzüne
katılaşmasıyla oluşan magmatik kayaçlar yer kabuğunun
yaklaşık %65'ini oluşturur.
Buna göre aşağıdaki kayaçlardan hangisi yer kabuğu-
nun iç kısımlarındaki çatlak ve boşluklara sokulan may.
manın yavaş yavaş soğumasıyla
B) Granit
A) Tüf
D) Bazalt
E) Obsidyen
C) Andezit
TYT
9.
Coğrafya
Yer yapısıBilim dünyası, en çok merak edilen ve oluşumu hakkında büyük sırlar sakladığı bilinen Dünya'nın manto
katmanına inmeyi amaçlıyor. Teknolojik yetersizlikler, bugüne kadar manto katmanına ulaşmayı imkânsız
kılsa da Japonya'nın büyük rol oynayacağı uluslararası bir proje kapsamında altı kilometre derine inilerek
buradan numune toplanması amaçlanıyor. Projenin başını Japonya'nın Entegre Okyanus Sondaj Programi
(IODP) ekibi çekecek. Ekip, mantoyu saran kabuğu delerek bilim dünyasındaki en büyük keşiflerden birine
kapı açacak. Projenin direktörleri arasında bulunan Damon Teagle, manto katmanına inmenin bilim tari-
hindeki en büyük zorluklardan biri olacağını söyledi. Teagle, projenin Dünya'da üç noktadan yapılabilece-
ğini; bu noktaların her birinin de Büyük Okyanus'ta bulunduğunu belirtti. Manto tabakasına kadar inilecek
altı kilometrelik mesafe sadece 30 cm genişliğindeki bir delikle aşılacak. Teagle, başarılı olunması hâlinde
Dünya'nın iç yapısı hakkında bilinmeyen birçok bilginin elde edilebileceğini ayrıca istedikleri yardımı elde
etmeleri hâlinde mantoya ulaşabileceklerini öne sürdü.
●
(Basından, 09/10/2013)
Aşağıdaki soruları ön bilgileriniz ve yukarıda verilen haber metninden yararlanarak cevaplayınız.
Büyük Okyanus'ta sondaj çalışmaları yapılmasının nedenleri neler olabilir?
. Günümüzde yer kabuğu ve ona yakın katmanlar hakkında doğrudan bilgi edinilebilirken Dünya'nın iç
yapısı ile ilgili bilgilere ise dolaylı yollardan ulaşılabilmektedir. Buna göre bahsedilen durumda dolaylı
yollardan elde edilen bilgiler nasıl temin edilmektedir?
Coğrafya
Yer yapısıOkyanus akıntıları Kuzey Yarım Küre'de hareket yönünün
sağına, Güney Yarım Küre'de ise soluna doğru sapma gös-
termektedirler.
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dünya'nın eksen hareketini batıdan doğuya doğru
yapması
B) Güneş ışınlarının Ekvator çevresine büyük açılarla
düşmesi
C) Çizgisel hızın Ekvator'dan kutuplara doğru azalması
D) Kuzey Yarım Küre'de yaz mevsiminin daha uzun sür-
mesi
E) Karaların denizlere göre daha erken soğuması
Dünya üzerinde herhangi bir noktaya güneş ışınlarının
düşme açısı gün içerisinde değişiklik göstermektedir.
Bu durumun sonuçları arasında aşağıdakilerden
hangisi gösterilemez?
A) Kayaçların fiziksel olarak ufalanması
B) Meltem rüzgârlarının oluşması
C) Günlük basınç farklarının oluşması
D) Günlük sıcaklık farklarının oluşması
E) Dinamik basınç kuşaklarının oluşması
I. ISI birikimi
II. yerel saat farkı
III. matematik konum özellikleri
unsurlardan hangileri etkili olmuştur?
A) Yalnız I.
B) Yalnız II.
www bibi
Gün içinde güneş ışınlarının en dik açıyla geldiği saat
12.00 olmasına rağmen günün en sıcak anları 13.00-
14.00 saatleri arasında yaşanır.
Bu durumun ortaya çıkmasında,
D) I ve III.
E) II ve III.
...
APALARAN
C) I ve II.
A) Yerel saat farklarının oluşması
B) Matematik iklim kuşaklarının sınırları
C) Meltem rüzgârlarının oluşması
D) Şubat ayının 28 gün sürmesi
E) Eylül ekinoksunun 2 gün gecikmesi
GIV631
9453
A) Şubat ayının 28 gün sürmesi
B) Eylül ekinoksunun 2 gün gecikmesi
1262
Aşağıdakilerden hangisi üzerinde Ekvator ile yörün-
ge düzlemi arasındaki açı etkili olmuştur?
Aşağıdakilerden hangisi Dünya'nın yörüngesinin
elips şeklinde olmasının sonuçları arasında gösteri-
lemez?
C) Dünya'nın güneşe olan uzaklığının değişmesi
D) Yarım kürelerde mevsim sürelerinin farklı olması
E) Aydınlanma çemberinin yıl içerisinde yer değiştirme
Coğrafya
Yer yapısı2.
3.
IV. Mağara)
V Boyun
izohips yöntemiyle hazırlanmış bir topografya
haritasında yukarıda verilen yer şekillerinden
hangisinin gösterilmesi mümkün olmaz?
A) V
5
B) H
0
N
D) 2000
LO
5
C) I
X
10
D) M
400-
15
Yukarıdaki izohips haritasında verilen X ve Y
noktaları arasındaki eğim %30 ise bu haritanın
eküidistans değeri kaç metredir?
A) 500
B) 1000
M
E) V
E) 3000
20
km
C) 1500
Deniz
AYDIN YAYINLARI
Yukarıdaki izohips haritasına göre M noktasın-
Yukar
kezle
yüks
Buna
tisi
5.
A) 2
6.
Coğrafya
Yer yapısı8.
Karstik aşınım
Akarsu aşındırma
• Rüzgâr aşınım
Dalga aşındırma
6
●
I. Tafoni
II. Delta
III. Falez
IV. Obruk
V. Peri bacası
Yukarıda verilen dış kuvvetler ve karşısında ve-
rilen numaralı yer şekilleri eşleştirildiğinde kaç
numaralı yer şekli açıkta kalır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Coğrafya
Yer yapısıYAYINLARI
.
özelli
A) Yalnız I
D) Ilve III
B)1 ve Il
11 ve 12. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Ekvator üzerinde bulunan X ve Y merkezleri arasındaki
mesafe 1/111.000.000 ölçekli haritada 6 cm olarak çizilmiştir.
X merkezi 20° Batı meridyeninde yer alır.
X merkezinde Güneş Y merkezine göre daha önce doğar.
666
D) 14:00
E), v
D) 80° B
29
11. Buna göre X merkezinde yerel saat 10:00 iken Y
werkezinde yerel saat kaç olur?
(A) 0600
B) 08:00
& Scot
E) 16:00
12. Y merkezi hangi meridyen üzerinde yer alır?
A) 14° B
B) 26° B
2.
E) 80° D
C) 12:00
C) 26° D
1. Türk
II. Gür
III. Ma
IV. De
a
Türkiy
(görec
A) I v
3.
Coğrafya
Yer yapısı9) Yerküre'nin kutup yarı çapı ile Ekvator yarı çapı
birbirine eşit olsaydı, aşağıdaki değişikliklerden
hangisi gerçekleşmezdi?
A) Ekvator çevresi ile herhangi bir meridyen
dairesinin çevresi eşit olurdu.
B) Yer çekimi her yerde eşit olurdu.
C) Cisimlerin kütlesel ağırlığı enleme göre
değişmezdi.
D) Ekvatorla kutupların merkeze uzaklığı aynı
olurdu.
E) Ekvatoral bölgenin sıcaklığı artardı.
www
Viewe
V
<
Coğrafya
Yer yapısı10) Kuzey Amerika levhası ile Avrasya levhası, levha
sınırları boyunca birbirlerinden uzaklaşmaktadır.
Buna göre, söz konusu levhaların birbirinden
uzaklaştığı alanlarda aşağıdakilerden hangisi
görülür?
A) Kıvrımlı dağlar
B) Mağara ve obruklar
C) Okyanus hendekleri
D) Okyanus ortası sırtlar
E) Dalma batma alanları
Coğrafya
Yer yapısı7.
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'de bir yerin diğer
yerlere göre daha kuzeyde bulunduğunu kanıtlamaz?'
A)
B)
Gece ile gündüz arası zaman farkının daha fazla
olması
C)
Öğle vakti cisimlerin gölge boyunun daha uzun
olması
Çizgisel hızının daha az olması
D)
Yerel saatinin daha ileri olması
E) İki meridyen arası mesafenin daha az olması
3
Coğrafya
Yer yapısıtarım alanları
lan Gazian-
m olmasına
gösterilebi-
14. Aşağıdakilerden hangisi üzerinde yer yapısının
doğrudan etkili olduğu söylenemez?
A) Güney Marmara'da kaplica turizminin gelişmiş ol-
masi
B) Kıyı Ege'de elektrik enerjisi üretiminde buhar gü-
+cünün belli bir paya sahip olması
C) Konya'da tektonik deprem olma olasılığının düşük
tektonik
olması
Gaziantep ve çevresinde yer altı su zenginliğinin
az olması
E) Antalya'da karstik oluşumlu yer şekillerinin yaygın
olması
Deniz
Aşağıdakile
mez?
A) Bitki k
B) Orma
C) Yüks
rakl
D) Bit
lic
E) S
diikt
Coğrafya
Yer yapısıABD, jeotermal enerji santrali kurulu gücü
bakımından dünyada ilk sıradadır.
Azura ismi verilen dalga jeneratörü sayesinde ABD
ilk kez dalgadan enerji üretmeye başladı.
ABD'nin Texas eyaletinde çıkarılan petrol, buradaki
rafinerilerde işlenmektedir.
Yukarıda ABD'nin enerji kaynakları ile ilgili
verilenlerden hangileri, jeolojik yapısı ile doğrudan
ilişkilidir?
(A) Yalnız T
B) Yalnız II
C) Yalnız III
ve III
E) II ve III
Coğrafya
Yer yapısı35. Dünya üzerinde özellikle depremlerin ve volkanik
etkinliklerin yaşanma sıklığı ve etkisi bazı alanlarda
daha fazladır.
8
|||
Haritada numaralandırılan yerlerden hangisi bu
alanlar arasında gösterilemez?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Coğrafya
Yer yapısı4. Andezit, bazalt, granit kayaçlarının yaygın
olduğu bir yöre için;
1. Bitki örtüsü cılızdır.
II. Yağış miktarı fazladır.
III. Volkanizma etkili olmuştur.
IV. Kuzey Yarım Küre'dedir.
V. Toprağı verimsizdir.
Yargılarından hangisi, kesin olarak
söylenebilir?
A)I B)II
C)III D)IV E)V
5. Levhaların hareketi üzerinde
aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?
A) Şiddetli depremler
B) Volkanik patlamalar
C) Sıcak okyanus akıntıları
D) Mantodaki konveksiyonel akıntılar
E) Dünya'nın eksen hareketi