Yerleşmeler Soruları

9. Aşağıda nüfus piramitleri verilen ülkelerin hangisinde uzun süren düşük nüfus artışından sonra nüfus artış hızı tekrardan yükselmiştir? A) B) 65 65 KE KE 15 15 C) C D 165 65 KE KIE 15 15 E) 65 KE 15

2 6. Sanayi Devrimi'nin ilk yıllarında 6 milyon civarında bir nüfusa sahip olan İngiltere'nin, 80 yıl gibi bir sürede nüfusu 14 milyonu aşmıştır. Bu hızlı nüfus artışı, o zamana kadar dünyanın hiçbir ülkesinde karşılaşılmayan bir gelişmeydi. Bu artışa neden olan faktörler arasında aşağıdakilerden hangisi bulunmaz? A) çocuk sayısına göre yardım alınması B) Ailelerin fazla çocuk sahibi olma isteği e) Sağlık koşullarının gittikçe iyileştirilmesi D Çocuk iş gücüne olan talebin yükselmesi E) Erken evliliklerin devletçe teşvik edilmesi 2015 - LYS 4 COG-2

Sosyal 10. Aşağıda harita üzerinde numaralanmış yerlerin yerleş- meye uygun olup olmadığı nedenleriyle birlikte eşleşti- rilmiştir. Renk Uygun Değil Nedeni Sıcaklık ve yağış koşulları uygun Aşırı sıcak ve kurak ✓ Dağlık ve engebeli ✓ Aşırı soğuk İklim, yer şekilleri ve beşerî özellikleri uygun Buna göre hangi renkle yapılan eşleştirme yanlıştır? A) B) C) D) E)

7. Bir ülkenin nüfus özellikleriyle ilgili; 0-14 yaş grubunun nüfusun %35'ini oluşturduğu, nüfusunun yaklaşık %54'ünün köylerde yaşadığı, aritmetik nüfus yoğunluğunun 57 kişi olduğu, iç göçlerin yoğun olduğu bilinmektedir. Bu ülkeyle ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz? A) Genç nüfus oranı fazladır. Nüfus artış hızı fazladır. C) Hayat standartları yüksek değildir. D Demografik yatırımlar fazladır. Ülkenin yüz ölçümü geniştir.

da daha de dağ- 14. Toplu köy yerleşmeleri vadi tabanlarında, dağ yamaçları ve etekleri ile düz araziler üzerinde kurulmuştur. Buna göre aşağıdaki bölümlerden han- gisinde toplu köyler daha az görülür? doğu Anadolu, İç Ar Doğu Karadeniz'de Mezraların ekonomik ları çoğunlukla tarımc yerlerde hayvancılık yoğunluk kazanır. ğıdaki nur? Graben A) Hakkâri Bölümü B) Orta Fırat Bölümü C) Konya ve Tuz Gölü çevresi D) Ergene Havzası E) İç Batı Anadolu Bölümü Kom ve Ağil: Hay otlak alanlarına bač ğunlukla yazın kul bağlı yerleşmelerdi T in

3 TYT/Sosyal Bilimler 8. 6. Aşağıdaki şekillerde, farklı boylamlar arasında kalan yerlerin hepsinde X ve Y noktaları arasındaki uzaklık 444 km'dir. IV 444 km 444 km 444 km 444 km X Y X 15° Th 22 10° 14° 30° 0° 14° 0° 22° TS Yerleşmeler üzerinde enlem faktörünün belirleyici etkisi dikkate alındığında yukarıda numaralandırılmış yerlerden hangilerinin sırasıyla deniz seviyesine daha yakın ve deniz seviyesinden daha uzak yükseltide kurulması ve nüfusun bu yükseltilerde yoğunlaşması beklenir? Yakın Uzak A) II B) II III IV D) IV E) IV

D) Akdeniz E) Subtropikat 7. Gözlem: Kıyı kesimleri iklim koşullarının elverişli ol- ması, su kaynaklarının zenginliği ve geçim kaynak- larının fazla olması nedeniyle uygun yaşam koşulla- rina sahiptir. Sonuç: Kıyı kesimlerinde nüfus ve yerleşmeler, iç ke- simlere ve yüksek yerlere oranla fazladır. Ekvator -0° IV Buna göre, yukarıdaki haritada gösterilen bölge- lerin hangisinde, nüfus ve yerleşmeler yukarıda- ki sonuç yargısının aksine yükseklerde daha yo- ğundur? A) B) 11 C) III | D) IV E) V 13

10. Gelişmekte olan ülkelerde ortanca yaş düşük, gelişmiş ülke- lerde ise yüksektir. 14-20 20-25 25-30 30-35 35-40 40+ Bilgi yok Buna göre aşağıdakilerden hangisi ortanca yaşın 25-30 yaş arasında olduğu ülkelerden biri değildir? A) Tunus B) Cezayir C) Fas D) Libya E) Misir

36. Grafikte geçmişten günümüze bazı dönemlerde ől- çülen dünya nüfus sayısının "Kir - Şehir" yerleşme- lerine göre dağılış oranları gösterilmiştir. (BM) Raunt (%) Kır Şehir 100 13,3 29 55,3 80 38. 60 94,9 40 86,7 71 44,7 20 o 1800 1900 1950 2021 Yalnızca grafik bilgilerine göre, dünya nüfusu ile ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi kesinlikle doğrudur? A) Şehir sayısı sürekli artmıştır. B) Kır yerleşme birimleri sürekli azalmıştır. C) Toplam nüfus sayısı sürekli artmıştır. D) Kır nüfus oranı sürekli azalmıştır. E) Şehir nüfusu sayısı sürekli azalmıştır. 11. Sınıf • AYT • 5. DENEME 9

4. Kent kültürü demokratik, uzlaşmacı, toleransa açık ve çok renkli bir yapı olmak durumundadır Farklılıkların olduğu kentlerde homojen bir kent kültürü üretme çabası, kent içinde gettolaşma ile kamplaşmalara sebep olabilir. Buna göre aşağıdaki şehirlerden hangisinde gettolaşma olayı daha az görülür? A) Sao Paulo C) Bombay B) Meksico City D) Lagos E) Canbera YT YAVUZ TUNA COĞRAFYA

10. 8. Türkiye'de kırsal kesimlerden şehirlere doğru yapılan iç göç lerin en önemli nedenlerinden biri, tarimda makine kullanım nedeniyle el emeğine duyulan ihtiyacın azalmasıdır. IV Vo Yer şekilleri ve yetiştirilen tarım ürünleri dikkate alındığın. da, yukarıdaki haritada işaretli alanların hangisinde böyle bir durumdan söz edilemez? AT B) C110 D) IV EV 0 Diğer sayfaya geçiniz

6. Aşırı sıcak ve yağışlı bölgeler, gür ormanların yo- ğun olduğu sahalar, soğuk ve yıl boyunca sicak, kurak olan alanlar; insanların yaşam alanlarını ve ekonomik faaliyetlerini olumsuz etkilemektedir. ad ul IV V Buna göre yukarıdaki haritada numaralanmış alanlarda insan yaşamını ve ekonomik faaliyet- leri sınırlandıran faktörler ikişerli gruplandırı- lirsa hangi bölge dışarıda kalır? A) I B) 11 C) III D) IV E) V

9. % 50 Birincil ekonomik faaliyetler 40 İkincil ekonomik faaliyetler 30 Üçüncül ekonomik faaliyetler 20 10 0 Yukarıdaki grafikteki gibi çalışanların ekonomik faaliyet kollarına göre dağılımı gösterilen bir ülke için; I. Nitelikli iş gücüne duyulan ihtiyaç fazladır. H. Zengin yer altı kaynaklarına sahip bir ülkedir. III. Ham madde dış alımı fazladır. IV. Enerji kaynakları üretimi fazladır. bilgilerinden hangileri, bu ülkenin ekonomisinde en büyük payın endüstriye ait olduğuna kanıt olarak gösterilebilir? A) I ve II B) I ve III C) I ve IV D) II ve IV E) III ve IV UcDört Bes 1

9 7. 0° Yukarıdaki haritada yeryüzündeki ilk yerleşim alanlarının kurulduğu yerler gösterilmiştir. I. İklim koşullarının elverişli olması II. Akarsu kaynaklarına sahip olması III. Verimli tarım alanlarının bulunması IV. Zengin maden rezervlerine sahip olması E Buna göre, haritada taralı olarak gösterilen alanlarda ilk yerleşim birimlerinin kurulmasında etkili olan or- tak faktör yukarıdakilerden hangileridir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) I, II ve III

gösterilmiştir. TYT / SOSYAL BİLİMLER 12. Duyular bilginin tek kaynağı olsaydı bir bebeğin de birçok şeyi biliyor olması gerekirdi. Akıl bilginin tek kaynağı olsay- dı, işitme engelli birinin de sesin ne olduğunu biliyor olması gerekirdi. O halde duyular ya da akıl tek başına bilginin kaynağı olamaz. Bilme eylemi duyularla başlar, akılla son bulur. Bu parçadaki görüşler aşağıdaki yaklaşımlardan han- gisini aittir? A) Kritisizm B) Entüisyonizm 6) Empirizm D) Rasyonalizm E) Rölativizm

Deniz, göl ya da akarsu kenarlarında balık avlamak ya da üretmek için kurulmuş geçici yerleşmelerdir. Genellikle ekip biçme ve hayvancılık yapılan, bir veya birkaç aileye ait olan yerleşmelerdir. Küçükbaş hayvanlar için çevresi taş duvar ya da çit- lerle çevrili olan barınaktır. Köyler ve mahalleler ile birlikte ancak onlardan tamamen ayrı onlardan uzakta ve geniş araziler üzerine kurulmuş, arazi sahipleri ve çalışanlar için evlerin bulunduğu, etrafı çevrili yerleşmedir. Aşağıda verilen kırsal yerleşmelerden hangisi bu tanımlardan herhangi biri ile ilgili değildir? A) Ağil B) Dalyan C) Mezra D) Oba E) Çiftlik yonleneten E