Destek ve Hareket Sisteminin Sağlığı ve Hastalıkları Soruları

TYT/ Biyoloji 5. Aşağıdaki soyağacında bir ailedeki bireylerin kan grubu fenotipleri verilmiştir. 2 B Rh (+) A Rh (+) 3 4 6 AB Rh (+) A Rh (-) 0 Rh (-) AB Rh (+) 5 A Rh (+) 7 0 Rh (+) : Erkek 8 B Rh (-) O: Dişi Buna göre, soyağacında numaralanmış bireyler ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) 1 ve 2 numaralı bireyler, ABO ve Rh kan grubu sis- temleri bakımından heterozigot genotiplilerdir. B) 4 numaralı bireyin genotipinde kesinlikle "0" geni bu- lunmaz. C) 3 ve 6 numaralı bireylerin alyuvar zarında A, B ve Rh antijenleri bulunur. D) 8 numaralı birey, 7 numaralı bireyden "0" ve "r" gen- lerini almıştır. E) 5 numaralı bireyin "AORr" genotipli olma ihtimali %50'dir. 6.

Okul: A) Yalnız I B) I ve II C) II ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV Ad Soyad: Soru 1: Kemikler ve kaslar kullanıldığında gelişim gösteren, kullanılmadığında zayıflama ve fonksiyon yitirme özelliğine sahip yapılardır. Kasların yoğun kullanılmasına cevap olarak kemikler, kasların tutundukları çıkıntılar oluşturur. Kemikler ve kaslar birlikte güç kazanır. Ancak uzun süre uzayda kalan astronotlarda kemiklerde bozulma, aşınma, zayıflama görülür. Baskıya maruz kalma kemikleri olumsuz etkilediğinden astronotlar, kaslarını çalıştırmaya yeryüzündekinden daha fazla özen gösterirler. Kemiklerde kütle kaybına neden olan etkenlerden biri de menopoz dönemleridir. Kayıpları önlemek, kırıkları azaltmak için sağlıklı beslenmenin yanında kalsiyum ve D vitamini alımı sağlanmaktadır. Buna göre; 1. Yerçekimsiz ortamda uzun süre kalmak kemiklerin maruz kaldığı baskı nedeniyle gelişmelerini hızlandırır, II, Kasların yoğun egzersizlerle çalıştırılması kemikleri ve kasların bağlantı yerlerini güçlendirir, III. Doğurganlık sonrası dönemde iskelet ve kas sistemi hastalıkları riski azalmıştır. IV. Yaşam biçimi, yaşam alanı, yaş, cinsiyet ve beslenme şekli gibi faktörler iskelet ve kas sistemi üzerine etkilidir. Şeklindeki ifadelerden hangileri doğrudur? Soru 2: Sinif: Numara:

40. Huxley'in kayan iplikler hipotezine göre iskelet kasının yapısı aşağıda şematize edilmiş, bazı yapılar numaralandırılmıştır. Miyozin Aktin Z çizgisi Buna göre, şemada I, II ve III ile gösterilen yapılarla ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? OHA1208 A) Kasılma sırasında l'in boyu kısalır. B) Gevşeme sırasında III'ün boyu değişmez. C) Gevşeme sırasında Il'nin boyu uzar. D) Kasılma sırasında Z çizgileri birbirine yaklaşır. E) Kasılma sırasında sarkomerin boyu uzar.

K A) O S Görmeyle ilgili reseptörler harflerle gösterilen bölümlerden hangisinde yer alır? D DJ B) K C) S 36. İnsanda kandaki aldosteron miktarının artması nefron kanallarında; 1. geri emilen sodyum miktarının artması, II. vücut dışın atılan potasyum miktarının artması, III. idrarla atılan klor miktarının artması olaylarından hangilerine neden olur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III Cy E) N E) I/I ve III C) ve Il

(AF. A) 78t AYT/Fen Bilimleri 31. Canlılar ölümden sonra bile tüm dokularındaki aktiviteleri ani- den kaybetmez. Yani sistemleri ve bu sistemdeki hücrelerin öl- meleri dokudan dokuya farklılık gösterir. Buna göre, aşağıdaki hangi doku ve içindeki hücreler rigor mortis (ölü katılığı) yaşanırken diğer dördünden daha son- ra metabolik aktiviteyi göstermeye devam edebilir? A) Kalp kası hücreleri B) Beyin hücreleri C) Ince bağırsak epitel hücreleri Kıkırdak doku hücreleri EÇizgili kas hücreleri 34

5. Bir eklemin taşıyabileceği yükün üzerinde zorlanması ile eklemi çevreleyen yumuşak dokunun zarar görme- sine burkulma denir. Burkulma ile bağlar, kaslar ya da kan damarları gerilip yırtılabilir. Burkulma görülen bir ekleme; soğuk ya da ıslak bir bezi burkulan bölgeye koyma, burkulmanın derecesini anlamak için eklemi hare- ket ettirip sorunlu bölgeyi tespit etme, 1. II. III. eklem yerinin altına bir mukavva parçası koyup sarma uygulamalarından hangilerinin yapılması doğru- dur? ve IV A) Yalnız I P) ye III B) I ve II E) I, II ve III ve III

Romatizma hastalığı; kas, kemik, eklem ve bu yapıları birleştiren bağlarda, 1. ağrı, II. hareket kısıtlığı, III. şişlik ve şekil bozukluğu bulgularından hangileri ile kendini göste- rir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III D) II ve III

İnsanda kemik dokuya ait aşağıdaki özelliklerden hangisi- nin doğru olduğu söylenemez? A) Embriyonik dönemdeki kıkırdak dokunun farklılaşması ve mineral bakımından zenginleşmesi ile oluşur. B) Kemik dokuyu oluşturan hücrelere osteosit adı verilirken, kemik yıkımında görev alan hücrelere osteoklast adı veril- mektedir. C) İnsanda yaş ilerledikçe, oseindeki organik madde artışı kemik kırılganlığını artırmaktadır. D) Periost adı verilen kemik zarı tüm kemik çeşitlerinde bulun- maktadır. EX Oseinin organik kısmını kollagen lifler oluştururken, inorga- nik kısmı Ca+, K+, Mg gibi minerallerden oluşur.

gla- ala- an ari k 48 E) I ve III İnsan destek sistemi aşağıda verilen işlevlerden hangisini gerçekleştirmez? A) Vücudumuzun şeklini oluşturup dik durmasını sağlama B) Çizgili kaslara ve iç organlara tutunma yüzeyi oluşturma C) Organların çevresini sararak mekanik darbele- re karşı koruma Kan dokusunun plazmasında bulunan kan pro- teinlerini salgılama E) Kaslarla birlikte organizmanın yer değiştirmesi- ni sağlama

ralı kısımi ilgili aşağıdaki ila gilanan adrenalin göz bebek- kılların dikleşmesini sağlar. ilanan noradrenalin derideki mesini sağlar. ilanan kortizol, yağ asitleri sentezlenmesini sağlar. tarda progesteron, östro- eron salgılanmazsa kan- tuz, normal düzeyinin aci ener den sindirim sistemin- hormonların etkilerini Etkisi a kesesini safra aması için easi sindirim salgılaması arır. suyunun sal- sını sağlar. Si bikarbo- aması için safra üret- yarır. min doğru erinin yeri Il ve III 38 E Topla lir? sonra kulakçıklara 32. Aşağıdaki grafikte, iki kasin (I ve II) uyarılma anı ile gev- şemeyi tamamladığı an arasındaki zaman gösterilmiştir. Kasılma boyu Uyarılma anı A) I ve II T TOP / t₂ t₂ t3 t4 t5 Bu iki kasta; 1. uyarılma anı ile kasmaya başlama anı arasındaki süre, hop D) II ve V || kasılmaya başlama anı ile kasılmayı tamamladıkları andaki kas hacminin ve A bandı boyunun değişme- mesi, III. kasılmaya başlama anı ile kaşılmayı tamamlama anı arasındaki süre, V. gevşemeye başlama anı ile gevşemeyi tamamlama anı arasındaki süre durumlarından hangilerinin ortak olduğu söylenebi- Zaman B) I ve IV C) II ve t E) III ve IV Diğer Sayfaya Geçiniz 34. As lic GC

8. Aşağıdaki şemada kök hücreler tarafından oluşturulabi- len bazı hücre çeşitleri gösterilmiştir. İskelet kası aua Nöron Kök hücre Spakist Kalp kası Epitel D) II ve III Bağ doku hücresi Buna göre, I. Vücut hücreleri farklılaşarak tüm hücre türlerini oluş- turan kök hücrelere dönüşebilir. II. Kök hücreler farklılaşarak farklı görevlere sahip hüc- relere dönüşebilir. III. Kök hücreler farklılaşma sürecinde bölünme yetenek- Merini kaybedebilir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E), II ve III

7. Aşağıda verilen kimyasal sindirim tepkimelerinden hangisi ince bağırsakta gerçekleşmez? Dipeptidaz A) Küçük peptit + H₂O B) Protein + H₂O Pepsin C) Yağ damlacıkları + H₂O_Lipaz Lipaz D) DNA + H₂O E) Maltoz + H₂O Nükleaz Disakkaridaz Amino asitler Polipeptit Gliserol + Yağ Nükleotitler asitleri Monosakkarit

areket Sistemi (Kas Doku) 4. Çizgili kasla ilgili olan şekilde, numaralı olarak göste- rilen geçişlerde bazı olaylar gerçekleşmiştir. gev sene 1 to you Kas gevşemiş Kas kasılmış kasılmı mait Kasılma veya gevşeme sırasında gerçekleşen olay- larla ilgili, aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. olayda kasın boyu uzar. B) I. olayda hem aktin hem de miyozin proteinlerin boyları kısalın. C) Her iki olayda da bir miktar ısı açığa çıkar. D) II. olayda sarkomerin boyu kısalır. E) 1. ve II. olaylarda ATP enerjisi harcanır. UN 6.

31. Aşağıda bir insanın uzun kemik yapısı verilmiştir. I süngerimsi xemik doku Il san xemik iliği C) III - IV V bıkırdak doku Numaralı kısımlardan hangisi sadece uzun kemikte bulunan bir yapıdır? A) I B) II D) IV E) V

15 MİRAY YAYINLAF ● ● Hücrelerinin madde alışverişi doku sıvısına sızmış maddeler ile olur. Kıkırdak dokunun metabolizma hızı düşüktür. Kıkırdak dokunun ara maddesinde kollajen ve elastik lifler bulunur. Kıkırdak doku ara maddesindeki liflerin çeşidine ve yoğunluğuna g re üçe ayrılır. Bunlar; a. Hiyalin Kıkırdak: Ara maddesi homojen ve saydam görünümlüdür. Ana madde kollajen lif içerir. Basınca karşı dayanıklılık sağlar. Embriyonik dönemdeki insan iskeletini oluşturur. b. Elastik kıkırdak: O · ● Kıkırdak doku hücreleri kapsül içinde tek tek veya grup halinde bulunur. Birden fazla kondrositi kapsül ile bir arada tutan yapılar kondrin olarak adlandırılır. ● Ara maddesi elastik lif içerir. Bükülme, esneme özelliğine sahiptir. c. Fibröz kıkırdak: Ara maddesi bol kollajen lif içerir. Kıkırdak hücreleri azdır. Basınca ve çekilmeye karşı dayanıklılık sağlar. ANON Eklem yerlerinde bulunan kıkırdaklar kemiklerin aşınmasın ●

lif en ir. Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü MEB 5. Destek ve hareket sisteminin sağlığı ve teşhisleri ile ilgili D tablo verilmiştir. I. II. III. IV. V. TEŞHİS Kişinin kemik yoğunluğunda azal- Osteoporoz ma vardır. SEMPTOM El parmak eklemlerinde ağrı ve Kırık sertlik, şişme, kızarıklık ve yanma hissi vardır. Diz eklemlerinde ağrı, şişlik ve diz- Menisküs lerde kitlenme vardır. Eklem yüzeylerinin zorlanmalar Çıkık sonucu anlık olarak ayrılması du- rumu yaşanmıştır. Iki eklem kıkırdağının yıpranıp alt- Osteoporoz taki kemik dokunun çıkması ve ek- lem sıvısının azalması mevcuttur. Buna göre, yapılan eşleştirmelerden hangileri doğru- dur? A) Yalnız I B) Yalnız IV D) I, III ve V C) I ve II E) II, III ve IV