Genetik Şifre ve Protein Sentezi Soruları

Protein sentezi gerçekleşen bir hücrede; I. DNA replikasyonu, II. tRNA'nın antikodonuna uygun amino asidi ribozoma taşıması, III. mitokondride sentezlenen ATP'lerin kulla- nılması, IV. mRNA'nın ribozom alt birimleri ile birleşme- sl daylarından hangileri görülmeyebilir? A) Yanız I B) I ve III DYT, II ve IE) II it ve IV C) Il ve IV A8 A 8 AA EOS 8 80880S 252 Bir çeş asit Bu sly A BY C D

Test - 6 bir Cic- na- azi- ve den anım maza 6. Küçük bir polipeptit zincirinin sentezinden sorumlu DNA bölgesi ve bu DNA'nın anlamlı zincirinden sen- tezlenen mRNA molekülü aşağıda verilmiştir. ATG AGT TGT TT TACA CA TCA TAG Tamamlayıcı LLL zincir AUG UGU AGU TTT Anlamlı ATC zincir Transkripsiyon UAG Verilenlere göre, aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz? (mRNA üzerindeki UAG, UGA ve UAA kodonları dur kodonu olup amino asit şifrelemez.) A mRNA üzerinde 4 kodon bulunur. Sentezlenen molekül üç amino asitten oluşur. C) En az 4 farklı tRNA işlev gösterir. D) Amino asitler arasında 2 peptit bağı kurulur. LEX İlgili DNA zincirinde 24 nükleotit bulunur. 8. Yu na am B ģ

urma resi 16. Bir hücrede bulunan K ve M proteinlerinin yapısı aşağıda gösterilmiştir. M proteini K proteini K ve M proteini ile ilgili; I. amino asit çeşitleri aynıdır, II. amino asit dizilişleri farklıdır, III. sentezleri sırasında aynı miktarda su kullanılır, IV. amino asitler arasında kurulan bağ çeşidi aynıdır. ifadelerinden hangileri doğrudur? ALLO sembolleri amino asiti ifade etmektedir.) A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve IV E) I, III ve IV

oranını 80 ora- in aşa- caya Buna göre, 1. 11. 15. Aşağıdaki şekilde bir amino asidin yapısı verilmiştir. X N A Y Z D) II ve III Deneme -5 Amino asitler arasındaki çeşitliliği "Y" grubu sağlar. Peptit bağı bir amino asidin "X" grubu ile diğer aming asidin "Z" grubu arasında kurulur. I Amino asitler hücre içinde ribozom organelinde sen- tezlenir. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II (C) I ve E) I, II ve 1

Ş- R A 36. Aşağıdaki şekilde bir DNA'nın mRNA sentezine şifre veren ipliğinin bir bölgesi verilmiştir. 1. kodon TAS 2. 3. 4. kodon kodon kodon TTA ACG TAA 5. 6. kodon kodon TTG CCC Buna göre gösterilen ipliğin kullanıldığı protein sen- tezi ile ilgili olarak, D) II ve IN 7. kodon AGG Üçüncü kodunun son nükleotidinin mutasyonla silin- mesi durumunda protein sentezi daha erken bitebilir. V. İkinci kodon ile beşinci kodon aynı amino asidi kod- layabilir. Başlangıç kodunu olan "TAS" şifresi gen bölgelerin- den sadece en başta bulunabilir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız B) I ve II C) ve III E) I, II ve III

moleküllerden hangisin mRNA sidi E) Ribozom kullanılan bir polipeptit mutasyona uğraşmış ve eden olmuş halini kodla- arklıdır? z ll C) rRNA C) Yalnız III E) II ve III onlar ve kodladıkları ami- QUA, CUG kodonlari lỗ- AGA, AGG kodonları ar- kodonları glisin amino de ait genetik lu Prf Yayınları gisi A) Pirimidin Polipeptit zinciri B) Organik baz DRiboz 11. Ribozomlarda gerçekleşen bir protein sentezi aşağı. da şematize edilmiştir. - a b Küçük alt birim E) Fosfat Amino asit A) UCC-TTA- CCG C) TCC-AAT-GGC Nükleotit Büyük alt birim tRNA www mRNA Kodon Şemadaki ribozomda, sentezlenen polipeptit zinciri- ne ait a, b, c amino asitleriyle ilgili olarak bazı bilgi- ler şöyledir: a amino asidinin mRNA'daki kodonu: UCC b amino asidinin DNA'daki genetik kodu: TTA camino asidinin tRNA'daki antikodonu: CCG Bu üç amino asitlik kısmın kodlanmasını sağla- yan DNA zincirinin tamamlayıcı zinciri aşağıdaki. lerden hangisidir? B) TCC-AAT-CCG D) AGG-TTA- CCG III. SI, mRNA'nın ması, IV. aynı anda gerçekleş olaylarından A) Yalnız II Prokaryot asitten olu rak yapıla sinlikle ya A) İlgili m B) Amin. C) Amin için b D) En a mişt E) Bus term

64 - 3 = 6 || öll HH A) 4 6 A C AMANA Bir çeşit polipeptidin sentezi için şifre taşıyan mRNA molekülünde polipeptit sentezi ile ilgili en fazla kaç çeşit kodon bulunabilir? (Bir çeşit bitiş kodunu olduğu varsayılacaktır.) (B) 16 (C) 62 D) 61 E) 20

38. Aşağıda ökaryot bir hücredeki transkripsiyon ve trans- lasyon olayları şematik olarak gösterilmiştir. Kalıp zincir ATGAGTC TACTCAGGTTCG Kalip olmayan zincir DNA Transkripsiyon 3 Translasyon in 5 mRNA 5¹. Polipeptit MA ACUC AGG UUCG Tyr Ser Tirozin Serin Gly Glisin Ser Serin 3) I ve III Di Il ve IV 5 Transkripsiyon ve translasyon olaylarıyla ilgili ola- 3 rak, 1. mRNA üzerindeki şifreye göre amino asit taşıyan tRNA'ların antikodonlan UAC, UCA, GGU ve UCG şeklindedir. 3 II. DNA iplikçiklerinden sadece bir tanesi transkripsiyon- da görev yapan III. Bir amino asit sadece bir kodon tarafından şifrelenir. V IV. Polipeptit zincirini oluşturan amino asitler tRNA'lar tarafından ribozomlara taşınır. yorumlarından hangileri yapılamaz? (mRNA sentezi, kalıp zincirin 3' ucundan 5 ucuna doğ- ru gerçekleşir.) A) Yalnız I 5) IlIl ve IV C) II ve III 39

A A 17. Günlük protein gereksinimi vücut yapısına göre ve bazı özel durumlara göre değişiklikler gösterebilir. Sağlıklı bir kişinin günlük gereksinimi kilogram başına 0.8-1.2 gram kadardır. Hastalık durumlarında, çocuklarda, büyüme çağlarında ve spor yapan insanlarda bu oran artmaktadır. Spor yapan insanlarda duyulan ihtiyaç günde 1.5 - 2.3 g/ kg kadardır. Sporcularda, günlük protein tüketiminin arttırılması- nın temel nedenleri arasında proteinlere ait; 1. Artan enerji ihtiyacının karşılanmasında kullanılacak kaynaklardan biri olması A II. Vücudun kas kitlesini arttıracak yapıcı özelliğe sahip olması III. Sportif yüklenmelerde oluşan hasarların onarımında etkili olması IV. Beslenme ile vücuda alınması durumunda, doğru- dan yeni hücre oluşumunda kullanılabilmesi ON BOSTO özelliklerinden hangileri gösterilir? ATT, 11 B) II, III B, II, II est, IV E), II, III, IV 19. Aşağıdaki organ analogtur? BAHÇEŞEHİR ANADOLU VE FEN LİSESİ 18. Endositoz, hücre zarındaki porlardan geçemeyecek kadar büyük olan moleküllerin hücre zarının esnek olması nede- niyle koful oluşturarak hücre içine alınmasıdır. Hücre için- de bulunan büyük moleküllü maddelerin enerji harcanarak kofullar yardımıyla endositozun tersi bir yöntemle hücre dışına verilmesine ise ekzositoz denir. A Kelebeğin ka B) Kedinin ön b C) İnsanın ön ka D) Balinarin yi E) Şempanze 20. Bir

10. Protein sentezi sırasında, W 1. tRNA - amino asit, II. kodon - antikodon, III. amino asit-amino asit birleşmelerinden hangileri ribozomda gerçekle- şir? A) Yalnız II B) Yalnız III Dve III C) ve II E) II ve III

I H Bir polipeptit molekülünün sentezi sırasında 100 molekül su oluşmuştur. Buna göre, bu protein sentezinde görev alan mRNA'da en az kaç nükleotit bulunur? (Stop ko- donu dahil). A) 50 B) 100 C) 300 D) 303 E) 306

3 02 TYT FEN BİLİMLERİ 208. Aşağıda olayların hangisinin gerçekleşmesinde prote- inlerin rolü yoktur? A) Kandakı solunum gazlarının taşınması Vücuelan mikroplara karşı korunması Kastari kasilip gevşeyerek vücudu hareket ettirmesi PHücredeki kalıtsal bilginin depetanması EX Organların ve sistemlerin hormonlar aracılığı ile haber- leşmesi

Ökaryot bir hücrenin sitoplazmik ribozomunda okunmakta olan bir mRNA molekülünde n tane kodon olduğu bilindiğine göre; Stol Normali (n-11- 1. Sentezlenen doğrusal polipeptiddeki peptid bağı sayısyn - 2'dir. n-2 II. Bu mRNA molekülündeki nükleotid sayısı 3n'dir. III. mRNA molekülünün okunması sırasında görev yapan tRNA sayısı n'dir. ifadelerinden hangileri doğru olamaz? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II kxanda yok E) II ve III C) Yalnız III

8. A) UAG-GGC-CCC-AUC B) ATG-CCG-GGG-TAC C) AUC-GGC-CCC-ATG ATG-CCG-GGG-TAG TAC-GGC-GGG-TAG AUG-CCG-GGG-UAG nükleotit dizilimine sahip mRNA molekülüne şifre veren DNA zincirinin tamam- layıcı zincirindeki nükleotit sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? LOJI Modüler Soru Kitapçığı 05 (Set 1) x t 8 00 - Fosfat boz - Fosfat min bazı Fosfat bry bry bry bry bry siribo z - Fosfat A) Ya bry 12. II. III. pir IV. fosfod özelliklerin

30. Protein şifresini taşıyan DNA kalıp ipliğinin nükleo- tit dizisi şekilde gösterilmiştir. İplik tam bir proteinin sentezini sağlayacak nükleotit dizilimine sahiptir. Transkripsiyon yönü TCC TAC CAG HHH GCA ATC CAA 1200 nükleotit →→→→DNA kalıp ipliği Bu ipliğin nükleotit dizisi kullanılarak gerçekleş- tirilen transkripsiyon ve translasyon basamakla- ri ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi kesinlikle doğrudur? (Başlatıcı ve durdurucu kodonlar dikkate alınacaktır). A) Sentezde 1216 kodon, amino asit şifresi vermiş- tir. B) Transkripsiyon sırasında en az 2467 zayıf hidro- jen bağı kurulmuştur. 2436 C) Translasyonda en fazla 402 peptit bağı kurulabilir. D) Sentezde 62 çeşit kodon görev yapmıştır. E) Ribozomda 20 çeşit amino asit kullanılmıştır.

A 34. Bir hücrede polipeptit sentezi sırasında kullanılan tRNA sayısı biliniyorsa; I. kurulan peptit bağı sayısı, kullanılan amino asit çeşidi sayısı, şifre veren DNA ipliğinin nükleotit dizilişi niceliklerinin hangilerinin tespiti yapılabilir? II. III. A) Yalnız I D) II ve III B) I ve II C) I ve III E) I, II ve III