Kalıtım Soruları

35. Aşağıdaki soy ağacı, bir türe ait bitkinin kırmızı ve be- yaz çiçekli bireylerinin çaprazlanmasini göstermektedir. Beyaz Kırmızı III Kırmızı Beyaz IV Kırmızı V Kırmızı VI Kırmızı Buna göre, soy ağacında numaralanarak gösterilen bireylerden çiçek rengi bakımından kesinlikle hete- rozigot (melez döl) olanlar aşağıdakilerin hangisin- de birlikte verilmiştir? (Kırmızı çiçekli olmayı sağlayan alel, beyaz çiçekli ol- mayı sağlayan alele tam baskındır. Alel: Bir genin iki veya daha fazla alternatif formlarından biridir.) A) I ve III B) I ve IV C) IV ve V D) II, III ve IV E) III, V ve VI 46 Diğer sayfaya geciniz.

Buna göre yapılan bu çalışma genetik danışmanlık sürecinin hangi aşamasını gösterir? C) 3 D) 4. a söyle- A) 1 s Kuldr bitkileri doğal veya yapay yollarla islah edilip geliştirilen ve üretimleri yapılan bitkilerdir. DOMATESLER ESKİ LEZZETİNE KAVUŞACAK Son 100-200 yıldır tohum islah çalışmaları birim alanda daha fazla ürün elde etmeye dayalı olarak yapılmaktadır. Bu çalışmalar sırasında domateslerin bazı tat ve aroma karakteri kaybolmaktadır. Bilim insanları yeni çalışmalarla islah edilmemiş yabani tipleri, bugünka koitor bitkilerine aktararak domatesleri eski tat ve kokularına kavuştururken, insan sağlığına olumlu etki yapan vitamin oranını da artırmayı amaçlamışlardır. Bu habere göre, Genler üzerinde yapılan değişiklikler başka karakterlerin kaybolmasına neden olabilir. il Biyoteknolojik faaliyetler her zaman canlı doğasına uymayan yapay yöntemlerle gerçekleştirilir. II. Genetiği değiştirilmiş organizmalar kendi aralarında çaprazlanarak istenilen özelliklere sahip hâle getirilebilir. yargılanından hangilerine ulaşılabilir? C) Il vell. DY. Il ve III. of B) I ve II Yalnız! 199

20. Bezelyelerde tohum rengi ile ilgili yapılan bir çaprazlamanın durumu aşagıda gösterilmiştir B F1 MAISTRU F2: Yeşil tohum rengi alelinin çekinik olduğu bilindiğine göre; 1. F, dölünü oluşturan Ave B bezelyelerinden en az biri ho- mozigot genotiplidir. II. F'de çaprazlanan iki bezelyeden en az biri heterozigot genotiplidir. III. F'de oluşan bezelyelerden 3'ü heterozigot, 1'i homozi- got genotiplidir. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? C) I ve III B) ve !! A) Yalnız! E) I, II ve III D) II ve III

2 14. Farelerde kürk rengi olozom kromozomlarla kaliti- lan bir özelliktir. Biri beyaz, diğeri šarı kürk rengi- ne sahip iki fare çiftleştirildiğinde oluşan F, dölü- nün tamamının krem rengi olduğu gözleniyor. Olu- şan krem renkli bu fareler daha sonra kendi arala- rinda çiftleştirildiklerinde elde edilen F, dölünün fenotipik ayrışım oraninin 1:2:1 olduğu belirleni- 2 or. Buna göre; 1. Farelerde sarı kürk rengini belirleyen gen do- minanttır. II. Beyaz ve sarı kürk rengini belirleyen genlerin arasında tam baskınlık yoktur. IL, F, dölündeki bütün bireyler, kıl rengi bakımın- dan heterozigot genotiplidir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız 1 B) Yalnız 10 C) I ve III D) Il ve II E) I, II ve III

38. Anti-A ve Anti-B serumları kullanılarak kan grupları test edilmiş anne ve babaya ait sonuçlar aşağıda verilmiştir. Anne Baba Anti-B Anti-A Anti-A Anti-B O O O Buna göre,numaralı bireylerin evlenmeleri sonucu doğacak çocuklarla ilgili, 1. Kan grubu fenotipleri A veya B'dir. II. Çocuklar babaya kan verebilir,anneden kan alamaz. III. Çocuklarda Anti-A ve Anti-B serumu birlikte buluna- maz. yargılarından hangileri doğrudur? O: Çökelme var. O: Çökelme yok.) A) Yalnız! B) Yalnız 11 D) I ve III C) I ve II E) I, II ve III

19. Renk körluğu X kromozomu üzerindeki çekinik bir alel tarafından kalıtılan bir hastalıktır. QrX yrr X X X xr XR XR Sağlıklı erkek Osağlıklı dişi Hasta erkek Hasta dişi Yukarıdaki soyağacında "?" ile gösterilen bireyin renk körü olma olasılığı kaçtır? A) 1 ) B) 3/4 37112 D) 1/4 E) 1/8 r ar vey Xoxa

3.) Kan plazmasında Anti-B ve Anti-Rh antikorları bulun- duran bir kişi için, I BRh+ kan grupludur. II. A Rh- kan gruplu kişilere kan verebilir. III. Rh faktörü uygunsa AB kan gruplu kişilere kan vere- bilir. yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız! B) Yalnız III C) I ve II D) I) ve III E) I, II ve III

anbe 21. ABO ve Rh kan grubu tespitinde, dört farklı bireyden alınan kan örneklerine, içerisinde hangi çeşit antikorların olduğu bilinme- yen şişelerden serum damlatılmış ve elde edilen sonuçlar aşa- ğıda verilmiştir. in bir Antikor-1 Antikor - 11 Antikor - III 1. + + + ng II. + III. IV. + (Çökelme var; +, Çökelme yok; - ) Buna göre numaralı bireylerden hangilerinin kan grubu ke- sin olarak bilinir? A) Yalnız IV B) I ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) II, III ve IV

6. DdEe genotipli bir canlının kendisi ile aynı genetik yapıda bir canli ile çaprazlanması sonucunda, DDee genotipli yavrunun oluşma olasılığının 1/4, DdEe genotipli yavrunun oluşma olasılığının 1/2, ddEE genotipli yavrunun oluşma olasılığının 1/4 olduğu tespit ediliyor. Buna göre, çaprazlanan bireylerin genotipleri, aşağı- dakilerden hangisinde verilmiştir? (Krossing over gerçekleşmemiştir.) A) D- Ed DH Ed X EH te EHFe B) D- Ed mu I i X e-HE C) of the X of the D) otto ei X me TT II ow E) ow TI - X mo

17. Fenotipinde baskın özelliği gösteren genotipi bilinmeyen bireyin, genotipini öğrenmek amacıyla çekinik homozigot özelliği bireyle çaprazlanmasına kontrol çaprazlaması denir. Aşağıda kontrol çaprazlama örneği verilmiştir. mm MM yada Mm II. durum 1. durum Bu çaprazlama ile ilgili, Saskın özelliği gösteren bireyin genotipi homozigot baskın ise I. durumda oluşan yavruların tamamı heterozigot genotiptedir. II. Baskın özelliği gösteren bireyin genotipi heterozigot ise II. durumda oluşan yavruların %50'si homozigot çekinik genotiptedir III. Her iki durumda da homozigot baskın özellikte yavrular oluşmaz. IV. Genotipi araştıran birey homozigot çekinik genotipe sahip olabilir 2221 ifadelerinden hangileri doğrudur? Ali ve 11 b) Il ve IV C) I, II ve III D) II, III ve IV II, III ve IV

17. Fenotipinde baskın özelliği gösteren genotipi bilinmeyen bireyin, genotipini öğrenmek amacıyla çekinik homozigot özelliği bireyle çaprazlanmasına kontrol çaprazlaması denir. Aşağıda kontrol çaprazlama örneği verilmiştir. mm MM yada Mm II. durum 1. durum Bu çaprazlama ile ilgili, Saskın özelliği gösteren bireyin genotipi homozigot baskın ise I. durumda oluşan yavruların tamamı heterozigot genotiptedir. II. Baskın özelliği gösteren bireyin genotipi heterozigot ise II. durumda oluşan yavruların %50'si homozigot çekinik genotiptedir III. Her iki durumda da homozigot baskın özellikte yavrular oluşmaz. IV. Genotipi araştıran birey homozigot çekinik genotipe sahip olabilir 2221 ifadelerinden hangileri doğrudur? Ali ve 11 b) Il ve IV C) I, II ve III D) II, III ve IV II, III ve IV

alılar ve Çevre ra 4. Aşağıdakilerden hangisi geleneksel islah çalısmaları na örnektir? A) Tütün bitkisine ateş böceklerinden elde edilen lustie raz enzimi geninin aktarılması, B) Büyüme hormonu geninin saglikli insandan elde edilip bakteriye klonlanması, C) Kalıtsal özellikleri iyi olan canlıların kopyalama yönte- miyle üretilmesi, Farklı karakterler bakımından homozigot irklar arasın- da çaprazlama yapılarak üstün özellikli melez bireyle- rin elde edilmesi, E) Kök hücre yöntemiyle elde edilen sinir hücreleri yönte- miyle felç, alzheimer, parkinson gibi sinir hastalıkları- nın tedavi edilmesi, enel Müdürlüğü

II. ADP'ye bir fosfat grubunun bağlanması ile gerçekleşen ATP sentezine fosforilasyon, ATP'deki fosfat bağlarının ko- parilmasına defosforilasyon denir. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) Yaldızt B) ve II CITVE III D) II ve III E) I, II e III Aşağıdaki soyağacında belirli bir kalıtsal özelliğin nesiller bo- yunca aktarılması gösterilmiştir. Taralı olan bireyler bu özellik yönüyle aynı fenotiptedir . r. reler- TO SUPARA o ce di- Dişi Erkek kro- ücre, Bu kalıtsal özellikle ilgili olarak, 1. Sadece erkek bireyleri etkileyen ve Y kromozomunun ho- molog olmayan bölgesinde taşınan bir özelliktir. II. Erkek ve dişi bireylerde ortak olarak görülen ve X-kromo- zomunun homolog olmayan bölgesinde taşınan baskin bir özelliktir. III. Erkeklerde görülme ihtimali daha fazla olan ve X kromo- Zomunun homolog olmayan bölgesinde taşınan çekinik bir özelliktir it durumlarından hangilerinin geçerli olma ihtimali vardır? e D) Valnız || C) ive A) Yalnızł i E) 1, #veti 3. Dve lli 73

Anne ve babadan alınan kan örneklerine anti-A, anti-B ve Anti-D(Rh) serumu damlatılmış sonuçlar aşağıda verilen şekildeki gibidir. 70- a- Anti-A Anti-B Anti-D O ABRAT Anne Çökelme var a- Çökelme yok O Baba O PR Bu sonuçlara göre, II I. Anne, babaya kan verebilir ama baba anneye kan veremez. un Bu ailede kan uyuşmazlığı görülebilir. WW.Annenin ve babanın kanında antijen bulunur. ifadelerinden hangileri söylenemez? I ve II C) I e III A) Yalnız II y D) II ve III E) I, II ve III

Hileleri TEST Kalıtımın Genel ilkeleri YA 12 DOĞRU SAYISI 6. Yaz kabağında “T” geni meyvenin beyaz olmasını, "t" ge- ni renkli olmasını sağlar. Genotipte "tt” genleriyle birlikte "G" geninin bulunması durumunda meyve sarı renkli, "tt" genleriyle birlikte “gg" genlerinin bulunması durumunda meyve yeşil renkli olmaktadır. Buna göre yaz kabağında meyve renginin kalıtımıyla il- gili olarak, Yeşil meyveye sahip yaz kabağı “ttgg" genotiplidir. II. Beyaz meyveli yaz kabağında, en fazla 6 farklı genotip meydana gelebilir. III. İki karakter bakımından heterozigot genotipli yaz ka- bağı kendileştirildiğinde sarı meyveli kabakların oluş- ma ihtimali 3/16'dır. IV. Beyaz meyveli yaz kabağı ile yeşil meyveli yaz kabağı- nin çaprazlanması sonucunda, her durumda beyaz meyveli kabaklar oluşur. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) I ve IV ) I C) I ve III c D) I, II ve III ) , el, E) II, W ve IV

Örnek:(2 Bir fare türünde siyah kıl (S) geni beyaz kıl (s) genine, uzun kuyruk (U) geni kısa kuyruk (u) genine baskındır. Heterozigot siyah kıllı ve uzun kuyruklu iki farenin çaprazlanması a sonucu toplamda 3 tane beyaz kıllı ve kısa kuyruklu fare oluştuğu bilindiğine göre, siyah kıllı ve uzun kuyruklu farelerin toplamda kaç tane oluşması beklenir? :ëls 55 UU (Mutasyonlar ihmal edilecektir.) Yayınlan C) 9 D) 18 A) 3 B) 6 E) 27