Kalıtımın Genel İlkeleri Soruları

Dişi bir canlıya ait yumurta ana hücresinin genotipi aşa- gıda verilmiştir. nttn Buna göre, bu canlıyla ilgili, 1. İçerdiği toplam karakter sayısı dörttür. II. En fazla sekiz çeşit gamet oluşturabilir. III. Oluşturabileceği gametlerde en az iki tane çekinik gen bulunur. IV. İki kromozoma sahip bir canlıdır. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) I ve IV D) I, II ve Ill C) III ve IV E) II, III ve IV

aga- 2 ke- IV 23. Bir fare türünde bulunan çekinik bir gen homozigot durumda öl- dürücü etki yapmakta olup, çekinik fenotipli yavrular doğar doğ- maz ölürler. Aa As Dişi fare A A Erkek fare A A 1/4 a Ölür Yukarıdaki soy ağacında "?" ile gösterilen farenin, öldürücü genin etkisini fenotipinde gösterme ihmali nedir? A) 1/2 B) 3 ? D) 2/3 E) 3/4 6. FASİKÜL

ğ- singo del bebai 20 tane kromozom çifti taşıyan bir bireyde homozigot karakter sayısı heterozigot karakter sayısından 14 faz- la olduğuna göre bu birey kaç çeşit gamet üretebilir? (Genler bağımsızdır.) A) 218 B) 214 C) 26 D) 24 E) 2² 8

1 Kromozom sayısı 2n olan bir canlıda, spermatogenez sırasında, mayoz I bölünme evresinde bir kromozomda ayrılmama olayı gerçekleşiyor. Bu durumda oluşacak dört gametin kromozom sa- yılarının aşağıdakilerden hangisindeki gibi olması beklenir? A) n+1, n, n, n C) n+1, n-1, n, n B) n-1, n, n, n D) n+1, n+1, n-1, n–1 E) n+1, n+1, n-1, n 2010 - LYS) 5

38. ola- Balık pulluluk(y kromozomu üzerinde çeknik o rak taşınır. Buna göre balık pullulukla ilgili olarak, XY Balık pulluluğun görüldüğü babanın tüm erkek torunlarında balık pulluluk görülür. XY Balık pulluluk babadan oğula aktarılır. XX II. Erkek çocuğun hasta olması için hastalık geni- nin anne ve babadan gelmesi gerekir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III ebr C) Yalnız III E) I, II ve III

Aşağıdaki verilen soyağacında koyu renkle gösteri- len bireyler belirli bir özellik bakımından aynı feno- tiptedir. Buna göre, bu özelliğin ortaya çıkmasını, 1. Eş baskın alel II. X kromozomunda taşınan çekinik alel III. Otozomal kromozomlarda taşınan çekinik alel genlerden hangileri sağlar? A) Yalnız II : Özelliği fenotipinde göstermeyen erkek Özelliği fenotipinde gösteren dişi O: Özelliği fenotipinde göstermeyen dişi Özelliği fenotipinde gösteren erkek B) Yalnız III D) Il ve I C) ive lli E) I, II ve III

16. Aşağıdaki soyağacında belirli bir özelliği fenotipinde gösteren bireylerin tamamı koyu renkle gösterilmiştir. Buna göre ilgili özelliğin kalıtımı, 1. babadan sadece erkek çocuğuna geçebilen, II. otozomal çekinik, III. otozomal baskın, IV. X'e bağlı çekinik genlerden hangileri ile sağlanabilir? C A) Yalnız II D) II ve III B) I ve II E) I, II ve IV C) I ve IV

adi- 2. insanlarda gonozomlarla taşınan bir genle ilgili ola- rak, 1. y kromozomuna bağlı taşınıyor ise sadece erkekle- rin fenotipinde görülür. II. Hem dişi hem erkek bireyin fenotipinde gözlenebilir. III. İlgili karakter yönüyle dişiler diploit olabilir. IV. İlgili karakter yönüyle erkekler haploit olabilir. ifadelerinden hangileri doğrudur? B) I ve II A) I ve IV D) II ve III C) II ve IV E) I, II, III ve IV 5 B HHOHIN

dirim enzim- idaki deney 60°C de ekletilen kapsül elli bir I nu- renk lar- 17. Omurgalı bir hayvan türünde gözlenen iki farklı karaktere ait bilgiler aşağıda verilmiştir. X karakteri: Kalıtımında A₁, A₂ ve A3 alelleri görev alır. Alellerin arasındaki baskınlık ilişkisi A₁ = A₂ > A3 şeklindedir. Y karakteri: Kalıtımında B₁, B₂ ve B3 alelleri görev alır. Alellerin arasındaki baskınlık ilişkisi B₁ = B₂ = B3 şeklindedir. Bu verilere göre X ve Y karakterleri için aşağıdaki açıklamalardan hangisi söylenemez? A) Her iki karakter de çok alellik gösterir. B) Bireyler hem X hem de Y karakteri için iki alel bulun- durur. C) X karakteri için bireylerde gözlenebilecek genotip çe- şidi sayısı fenotip çeşidi sayısından daha fazladır. D) X ve Y karakterlerine ait aleller aynı kromozom üze- rinde bulunamaz. E) Y karakterinde, oluşabilecek fenotip ve genotip çeşit sayıları aynıdır.

68 7. Genotipi AaBbDDEeFfXY olan canlının AB ve DE genleri bağlı genlerdir. Bu canlının oluşturabileceği, 1. 11. III. 1411 11 141 E gametlerin meydana gelebilme olasılığına göre sırası çoktan aza doğru nasıl olmalıdır? (Krossing over gerçekleşmediği varsayılacaktır.) A) | > ||=||| B) I>II> III C) III >> | D) | = ||| > || E) | = || = ||| 10 B

10. AaGgDdBBTtEeXX genotipli bireyde AGD genleri bağlı olup diğerleri bağımsızdır. B₂ Bu bireyin, bu karakterler açısından oluşturabileceği en az gamet çeşidi sayısının, en çok gamet çeşidi sayısına oranı nedir? A) 1/8 B) 1/4 C) 1/3 D) 1/2 E) 1

2. 46 Bazı hastalık genlerinin gonozomlarda taşınmasına eşe- ye bağlı kalıtım denir. Gonozomlar, X ve Y olmak üzere iki çeşit olup dişilerde XX ve erkeklerde XY şeklinde bulunur. Gonozomal taşınan hastalıkların bazıları X-kromozomunun özel bölgesinde bazıları Y kromozomunun özel bölgesinde bazıları ise X ve Y kromozomlarının ortak bölgesinde bulun- maktadır. Buna göre, ortak 1. Y kromozomu üzerinde bulunan bir genin oluşturduğu hastalık dişilerde görülebilir. 11. Y kromozomunda taşınan bazı genler sadece erkeklerde bulunur. III. insanlarda bir genin etkin olabilmesi için kesinlikle diploit durumda olması gerekir ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız B) Yalnız -C) Yalnız ttt D) I ve II E) I, II ve III ??? 5

Eş Baskınlık ve Çok Alellik 10. A, A₂ genotipine sahip iki bireyin çaprazlanması sonu- cu 204 adet A, 412 adet A, A₂, 198 adet A₂ fenotipli bireyler oluşmuştur. Verilen kalıtım biçimiyle ilgili olarak, 1. Eş baskınlık gösterir. II. Fenotip oranı 1:2:1 dir. III. Genotip oranı 3:1 dir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I D) I ve II A₁ A₂ B) Yalnız II C) Yalnız III E) II ve III

3. • Bir canlının sahip olduğu genlerin tamamı • Kalıtsal olarak bir canlıdan yavrularına aktarı- lan özellikler • Gen ve çevrenin etkisiyle oluşan canlının dış görünüşü JOOLS Bhumuy umu • Bir karakterin kalıtımdan sorumlu gen çeşidi Yukarıda verilen ifadeler arasında aşağıda verilen kavramlardan hangisinin karşılığı yoktur? B) Kalıtım C) Genotip A) Karakter D) Alel E) Fenotip

EE ? ÖRNEK SORU Diploit canlılardaki gamet oluşumunda, (20) 18 1. Heterozigot karakter sayısının çok olması II. Genlerin bağımsız olması III Bağlı olan genler arasında krosing overin gerçekleşmemesi durumlarından hangileri gamet çeşidini artırıcı etki yapar? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve Il ÇÖZÜM E) I, II ve III

8. AaBBCcDd X AaBbccDd Genotipine sahip iki bireyin çaprazlanmasıyla ABCd fenotipine sahip dişi bireyin oluşma ihtimali aşağıda- kilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) 16 B) 322 3 32 D) 1 48 E) 3 64