Kalıtımın Genel İlkeleri Soruları

TYT/Fen Bilimleri 16. Aynı familyaya ait iki bitki türü için aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Aynı alem ve takım birimlerinde incelenirler. B) Kromozom sayıları aynı olamaz. G) Farklı şube içerisinde yer alır. DY Aynı takım farklı âlem içerisinde yer alır. EX Aynı şube farklı takım içerisinde yer alır.

Genotipi bilinmeyen bir fare ile kahverengi uzun kıllı bir farenin çiftleşmesi sonucu, kahverengi, uzun kıllı siyah, kısa kıllı kahverengi, kısa kıllı fenotiplerine sahip yavru fareler dünyaya gelmiştir. Buna göre, I. Genotipi bilinmeyen farenin genotipi dihibrit siyah, kısa kıllıdır. II. Siyah uzun kıllı dişi fare doğma olasılığı 1/8 dir. III. Kahverengi, uzun kıllı fare ile siyah kısa kıllı fare doğma olasılıkları birbirine eşittir. - - 1 açıklamalarından hangileri doğrudur? (Siyah kahverengiye, kısa kıl uzun kıla baskındır.) A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III

6. Genleri bağımsız ve genotipi AaBbccDdEe şeklinde olan bir bireyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? Bu Bu bireyin fenotipi ABCDE şeklindedir. B) Dört karakter için dominant bir karakter için resesif gamet oluşturma ihtimali 1/2'dir. ABcdE genotipinde bir gamet oluşturma ihtimali 1/16'dır. D) abcde genotipinde bir gamet oluşturma ihtimali 1/16'dır. E) Normal şartlarda bireyin oluşturacağı gametlerde A ve a alelleri bir arada bulunmaz.

İ * 11. Mor çiçekli-uzun boylu bir bezelye bitkisi kendileş- tirildiğinde beyaz çiçekli-kısa boylu fenotipe sahip bezelyeler oluştuğuna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Kendileştirilen bezelyeler bu iki karakter için homozigot dominanttır. B) Kendileştirilme sonucu oluşan beyaz çiçekli-kısa boylu fenotipe sahip bezelyelerin bu karakterleri için genotipi homozigot resesiftir. C) Kendileştirilen bezelyelerde her iki karakter için de resesif aleller bulunur. D) Mor çiçek aleli, beyaz çiçek aleline baskındır. E) Uzun boy aleli, kısa boy aleline baskındır. 141

olun 17. Tabloda canlı türleri ve kromozom sayıları verilmiştir. CANLI TÜRÜ Avrupalı insan Asyalı insan ● mosomo ● ● boston Sadedosy Tavuk Soğan Kurtbağrı Bitkisi Güvercin KROMOZOM SAYISI AROU Fen bilimleri dersinde tabloyu inceleyen Zeynep bazı yorumlarda bulunuyor. 46 46 78 16 46 16 ninsbA-1 1692 2 Güvercin ve soğan arasında akrabalık ilişkisi vardır. Tavuk tablodaki en gelişmiş canlıdır. Kurtbağrı bitkisinin vücut büyüklüğü, soğandan kesinlikle daha fazladır. Aynı türün tüm sağlıklı bireylerinde kromozom sayısı aynıdır. Zeynep'in yorumları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılamaz? A) Canlılarda kromozom sayısının aynı olmasının, canlılar arasında akrabalık ilişkisi oluşturmayacağını bilmiyor. B) Kromozom sayısının canlının gelişmişliği ile bir ilgisi olmadığını bilmiyor. C) Kromozom sayısının canlının büyüklüğü ile bir ilgisi olmadığını bilmiyor. D) Aynı türün sağlıklı tüm bireylerin kromozom sayısının aynı olması gerektiğini bilmiyor. maluy bm AMC (8 nu est (0 Mia a DNA nin b NA Cho 980 MUC

8. M ve N kan gruplu iki bireyin çaprazlanması sonucu oluşan döller ile ilgili, 1. F, döllerinin tamamı heterozigot genotipli olur. II. F, döllerinin kendileştirilmesi sonucu oluşan F₂ dől- lerinin genotip ayrışım oranı 1:2:1'dir. 2 III. F, döllerinin kendileştirilmesi sonucu oluşan F₂ dől- lerinin fenotip ayrışım oranı 3:1'dir. 2 IV. F, döllerinin kendileştirilmesi sonucu oluşan F₂ döl- lerinin MM genotipli olma olasılığı 1/2'dir. 2 ifadelerinden hangileri doğrudur? B) I ve III A) I ve II D) III ve IV C) II ve IV E) I, II ve III

15. Aşağıdaki soyağaçlarında iki ailenin otozomal çekinik bir özelliği fenotipinde gösteren bireyleri koyu renkle gösteril- miştir. Anne K bireyi O R ailesi O Yalnız I Baba L bireyi 1. birey : Özelliği fenotipinde göstermeyen dişi Anne D) I ve II S ailesi Buna göre, 1. K ile 1. bireyin evliliği sonucu bu özelliği gösteren çocuklarının olma olasılığı %50'dir. X : Özelliği fenotipinde gösteren dişi : Özelliği fenotipinde göstermeyen erkek : Özelliği fenotipinde gösteren erkek II. L ile 2. bireyin evliliği sonucu bu özelliği gösteren çocuklarının olma olasılığı yoktur. X III. R ailesindeki anne ile S ailesindeki annenin bu özellikle ilgili genotipleri aynı olamaz.^ X ifadelerinden hangileri doğrudur? B) Yalnız II Baba 2. birey E) I ve III C) Yalnız III 16.

3. İki karakter bakımından, genotipi Aa Bb ve aa Bb şeklinde olan, iki canlı çaprazlanıyor. Bu çaprazlama sonucunda, aşağıdaki genotip veya fenotiplere sahip bireylerden hangisi oluşamaz? A) Bir karakter yönüyle dominant, bir karakter yönüyle de resesif fenotipli olan B) İki karakter yönüyle de, homozigot dominant genotipli olan Her iki karakter yönüyle de çekinik fenotipli olan Bir karakter yönüyle heterozigot, bir karakter yönüyle de homozigot genotipli olan E) İki karakter yönüyle de, heterozigot genotipli olan C) D)

64 3. Baskın fenotipli bireyin genotipini belirlemek için çekinik fenotipli bireylerle çaprazlanmasına "kontrol çaprazlama" denir. Buna göre kontrol çaprazlama sonunda; I. Baskın fenotipli aa II. Heterozigot genotipli III. Çekinik fenotipli bireylerinden hangileri her durumda oluşur? A) Yalnız II D) II ve III B) I ve II E) I, II ve III C) I ve III

B 20 5. Diploit canlıya ait gametin yapısı ve oluşumuyla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Genetik yapısı bilinen bireyin oluşturabileceği Lgametler tahmin edilebilir. G Çaprazlamada canlının oluşturacağı gamet sa- yısı dikkate alınır. B) Gametler ana canlının yarısı kadar kromozom sayısına sahiptir. D) Gamet oluşumu sırasında alel genler birbirinden ayrılarak farklı gametlere gider. E) Homozigot karakter sayısı gamet çeşidini artır- maz.

7. Endülüs tavuklarında tüy rengi oluşumunu sağlayan siyah ve beyaz tüylülük genleri birlikte bulundukla- ri durumlarda mavi tüylü bireyler oluşmaktadır. Buna göre endülüs tavuklarıyla ilgili; 1. Siyah tüy rengi geni beyaz tüy rengi genine bas- kındır. II. Tüy rengi karakteri siyah, beyaz ve mavi alel gen- leri olmak üzere çok alellik ile aktarılmaktadır. III Beyaz tüy rengi geni ile siyah tüy rengi geni ara- sında eksik baskınlık vardır. İfadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız III D) Il ve li B) I ve II E) I, II ve II C) I ve III 10

MLERİ TESTİ 7/ 8 FEN DBS 07 →Çuha çiçeği bitkisinin 15°C-25°C'ta kırmızı, 25°C-35°C'ta beyaz çiçek açması →Tek yumurta ikizlerinin farklı boy ve kilolarda olması →Arı larvalarının çiçek tozlarıyla beslendiğinde işçi arı, anı sütüyle beslendiğinde kraliçe arının oluşması →İnsan teninin uzun süre güneşte kalan kısımlanında hastalık oluşa- bilmesi Yukarıda verilen örneklerden yola çıkarak aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılabilir? A) Kalıtsal özellikler, canlının gelişiminde tek etkendir. X ✓ B) Cevre koşulları canlının gelişimine etki etmez. C) Oluşan değişiklikler kalıtsal olup bir sonraki nesile aktarılır. X D) Canlının kalıtsal özellikleri, çevre koşullarından etkilenir. X

I. Geleneksel ıslah çalışmaları çok uzun zaman alır. II. Yapay döllenmede spermin yumurtayı döllenme şan- si düşüktür. III. Çekirdeksiz, büyük karpuz üretimi poliploidiye örnektir. Yukarıda verilen bilgilerin doğru (D) ya da yanlış (Y) olma durumu aşağıdakilerden hangisidir? A) BY C) D) E) D D D Y Y 11 Y Y D D Y Al Y D D D. D

Evli bir çiftin kımızı-yeşil renk körlüğü ve hemofili hastalığı ile ilgili genetik özellikleri aşağıda verilmiştir. Rr rr R h X Buna göre, bu çiftin normal kromozom sayısına sahip kız ve erkek çocukları ile ilgili, A) Yalnız I V. Erkek çocuklarının kısmi renk körü olma olasılığı dir. X Y D) I ve i Kız çocuklarının hem kısmi renk körü hem de hemofili olma olasılığı yoktur. Hi. Kız çocuklarının kısmi renk körü olma olasılığı ifadelerinden hangileri doğrudur? (Kısmi renk körlüğü ve hemofili geni, X kromozomunda taşınır ve çekiniktir.) B) Yalnız II 1 2 ETI, Hve III dir. C) Yalnız III FEN BİLİMLERİ YAYINLARI

DNA VE GENETİK KOD Mendel'in bezelyelerle mor çiçek karakteri üzerin- de yaptığı çalışmalar aşağıdaki gibidir. Birinci kuşak Ikinci kuşak Tozlaşma Tozlaşma Mendel, mor çiçekli bezelye ile beyaz çiçekli bezel- yeyi çaprazladığında birinci kuşaktaki bezelyelerin tamamen mor çiçekli olduğunu görmüştür. Birinci kuşakta oluşan bezelyeleri kendi içinde çaprazladı- ğında ise ikinci kuşakta büyük çoğunluğun yine mor çiçekli olmasına rağmen beyaz çiçekli bezelyenin de oluşabileceğini görmüştür. Buna göre, Mendel'in yaptığı çaprazlamalar ve ortaya çıkan durumlar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Başlangıçta çaprazlanan mor çiçekli ve beyaz çiçekli bezelyelerin her ikisi de saf döl çekinik olmalıdır. B) İkinci kuşakta özelliğini ortaya çıkarabilen beyaz çiçek geni birinci kuşaktakilerin hepsinin saf döl baskın olması durumunda ortaya çıkar. 8. Sinif C) lik çaprazlamada kullanılan mor çiçekli bezelye ile birinci kuşakta elde edilen mor çiçekli bezel- ye çaprazlansaydı ikinci kuşakta yine dörtte bir oranında beyaz çiçekli bezelye fenotipi ortaya çıkardı. 5. Zeka Küpü Yayınlan D) Ikinci kuşakta ortaya çıkan bezelyelerin melez genotipli olma olasılığı ile saf döl olma olasılığı eşittir.

5. Bir genin farklı şekillerine "alel" denir. Bir bölgede yaşanan hastalık, tarımda verimin düşmesine neden olmuştur. Bu bölgede hastalığa uygun ekilebilecek bitki türünün tohu- muyla ilgili araştırma sonuçları tablodaki gibidir. Tohum Genotipi Tohum Fenotipi AA Aa aa Hastalığa dayanıklı Hastalığa dayanıklı Hastalığa dayanıksız Tablodaki bilgilere göre iki hipotez ortaya konmuştur. 1. Hipotez: aa genotipli tohum ile aa genotipli tohum çap- razlanırsa hastalığa dayanıklı tohumlar elde edilir. 2. Hipotez: Aa genotipli tohum ile Aa genotipli tohum çaprazlanırsa hastalığa dayanıksız çekinik to- humlar elde edilmez. Verilen hipotezler için aşağıdakilerden hangisi söylene- bilir? A) Hitopezler yanlıştır. Çünkü her iki çaprazlamada da "a" aleli bulunmaktadır. B) Hipotezler doğrudur. Çünkü her iki çaprazlamadan da "a" aleli bulunmaktadır. 1. Hipotez doğru, 2. Hipotez yanlıştır. D) 2. Hipotez doğru, 1. Hipotez yanlıştır.