Kalıtımın Genel İlkeleri Soruları

9. AabbDdRr genotipli bitki kendileştirildiğinde 128.000 A) 2.700 G birey oluşuyor. Bu bireylerden kaç tanesinin, çaprazlanan bireyin fenotipinden olması beklenir? D) 60.000 d Br CAPEL B) 27.000 C) 54.000 E) 108.000 Ag bb Dd Rr

si 1. Genotip: Canlıların sahip olduğu gen yapısına denir. Fenotip: Canlının genotip ve çevresel etkenlere bağlı olarak ortaya çıkan dış görünüşüne denir. Uzun boy = X Yanda uzun ve kısa boylu bezelyeler çaprazlanıyor. Buna göre, Uzun boylu bezelye X A) Yalnız I Kısa boylu bezelye 1. kuşak: Fenotip: Uzun boylu (%100) Genotip : Melez döl (%100) B) I ve II 53CXA l. 1. kuşaktaki bezelyeler kendi aralarında çaprazlandığında kısa boylu bezelyeler elde edilebilir. verilen ifadelerden hangileri söylenebilir? kise boy = x II. 2. kuşakta oluşacak olan bezelyelerin genotipi kesinlikle saf döldür. III. Bezelyelerde uzun boy geni kısa boy genine baskındır. C) I ve III D) I, II ve III

lakkında incir, B zincirinin arak birbirinden layan nükleotit- rdeki nükleotit doğrudur? eri Soru Bankas 2. Fen Bilimleri Öğretmeni İsmail Bey, derste bezelyelerin baskın ve çekinik özelliklerini anlatarak bunlarla ilgili çeşitli çaprazlama örneklerini tahtaya yazmıştır. Genetik biliminde kullanılan kavramları da çaprazlamalar üzerinde açıklamıştır. 1. ÇAPRAZLAMA Fenotip: Genotip: Oluşan bezelyelerin fenotipi Oluşan bezelyelerin genotipi Uzun boylu bezelye Uu I Uzun boylu bezelye Uu UU Uu uu O Uzun Uzun Kisa boylu boylu boylu boylu 8. Sınıf Fen Bilimleri Soru Bankası Uu O Uzun %75 uzun, %25 kısa boylu %75 heterozigot uzun %25 homozigot kisa Fenotip: Genotip: 2. ÇAPRAZLAMA 39 Mor çiçekli bezelye Mm MM O Mor çiçekli Oluşan bezelyelerin fenotipi Oluşan bezelyelerin genotipi Mor çiçekli bezelye MM MM Mm Mm O Mor Beyaz Beyaz çiçekli çiçekli çiçekli %50 mor çiçekli %50 beyaz çiçekli Daha sonra tahtaya yukarıdaki gibi yazdığı çaprazlama örneklerinde hata olup olmadığını öğrencilerine sormuştur. Buna göre çaprazlamaları inceleyen öğrencilerin yaptıkları aşağıdaki yorumlardan hangisi doğrudur? %50 homozigot mor çiçekli %50 heterozigot mor çiçekli A) 1. çaprazlamada; çaprazlanan bezelyelerden kısa boylu bezelyenin genotipi hatalı yazılmıştır. Doğrusu "UU" şeklinde olmalıdır. B) 1. çaprazlama sonucunda oluşan yavru bezelyelerin genotipi %25 homozigot uzun, %50 heterozigot uzun ve %25 homozigot kısa şeklinde yazılmalıdır. C) 2. çaprazlama sonucunda oluşan yavru bezelyelerin genotipleri; %100 homozigot mor çiçekli bezelye şeklinde yazılmalıdır. D) Sadece 2. çaprazlama sonucunda oluşan beyaz çiçekli bezelyelerin genotipleri hatalı yazılmıştır. Onu düzeltirsek tüm yazılanlar doğru olacaktır.

3. 20 Özellik Anne Toprak Ailesi Kan grubu Göz rengi Kahverengi Mavi Mavi Mavi A Baba Deniz Selda A A) I ve II C) II ve III B Tabloda Toprak ailesinin kan grupları ve göz renkleriyle ilgili bilgiler verilmiştir. Buna göre, I. Anne göz rengi bakımından melezdir. II. Deniz hem annesinden hem babasından mavi göz geni almıştır. III. Babanın kan grubu genotipi BB'dir. ifadelerinden hangileri doğrudur? 0 B) I ve III D) I, II ve III 5.

4. İpek'in saç rengi sarıdır. Ayrıca Ipek'in anneannesi, kardeşi ve babaannesi de sarı saçlıdır. Dayısı kahverengi, babasının babası homozigot kahverengi saçlıdır. Verilen bilgilere göre aile bireylerinin fenotip ve genotipleri ile ilgili aşağıdaki tablo oluşturuluyor. Tablodaki boşluklara aşağıdaki alel genlerden hangisi gelebilir? (Kahverengi saç geni: Baskin, Sarı saç geni: Çekinik) Aile Bireyleri Fenotip Genotip İpek'in annesi İpek'in babası ipek'in annesinin babası A) B) C) D) 1 Kahverengi Kahverengi Sarı Sarı SS 1 SS Kahverengi 2 3 SS Sarı Ss Kahverengi Kahverengi Sarı 3 2 Ss 4 4 SS SS SS non Ss 6.

3. Çiçeği yanda ve yukarıda olan bezelyeler çaprazlandığında oluşan bezelyelerin fenotip oranları grafikte verilmiştir. Fenotip oranı 100 Çiçeğin konumu Çiçek vanda Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez? A) Çiçeğin yanda olma özelliği yukarıda olma özelliğine baskındır. B) Oluşan bezelyelerin tamamının genotipi heterozigottur. C) Çaprazlanan bezelyelerden sadece birinin genotipi he- terozigottur. D) Oluşan bezelyeler kendi aralarında çaprazlanırsa çiçeği yukarıda olan bezelyeler elde edilebilir.

C) Fenotip → %100 yeşil meyve renkli bezelye Genotip → %100 melez döl yeşil meyve renkli bezelye D) Fenotip → %100 sarı meyve renkli bezelye Genotip →%100 saf döl sarı meyve renkli bezelye 4. Bilgi: Bezelyelerde olduğu gibi insanlarda görülen karakterler de anne ve babadan gelen genler sayesinde ortaya çıkar. Bu karakterleri oluşturan baskın ve çekinik genler bulunmaktadır. Ece ve Mert, kardeş olmalarına rağmen saç renklerinin farklı olması nedeniyle aile bireylerinin saç rengi özelliklerini gösteren soy ağacını aşağıdaki gibi çizmişlerdir. Bu sayede aile bireylerinin saç rengi bakımından özelliklerini daha iyi gözlemleyebileceklerdir. Sarı saçlı bireyleri taralı olarak göstermişlerdir. Ece Mert A) Mert'in dayısı Mert ile aynı genotipe sahip olabilir. B) Ece sarı saçlı olmasını sağlayan genlerden birini annesinden, diğerini babasından almıştır. C) Ece ve Mert'in saç rengi ile ilgili genleri kesinlikle homozigottur. D) Mert'in amcası ile babasının saç rengi ile ilgili genotipleri kesinlikle aynıdır. : Dişi Buna göre soy ağacındaki bireyler ile ilgili, seçeneklerdeki ifadelerden hangisi söylenemez? (İnsanlarda siyah saç geni baskın, sarı saç geni çekiniktir.) 46 : Erkek A) Yalnız * 2. * Ari toh ta A b S B ta

De 22 A) 3. Yeşil meyve renkli bezelye ile sarı meyve renkli bezelyenin çaprazlanması aşağıda gösterilmiştir. Yeşil meyve rengi geni (Y), san meyve rengi genine (y) baskındır. Y Yy Yy Yy yy yy Buna göre oluşan bezelye tohumlarının fenotip ve genotip oranları seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir? D) Fenotip → %100 sarı meyve renkli bezelye Genotip →%100 saf döl sarı meyve renkli bezelye y C) Fenotip → %100 yeşil meyve renkli bezelye Genotip%100 melez döl yeşil meyve renkli bezelye 4. Bilgi: Bezelyelerde yy Fenotip%50 yeşil meyve renkli bezelye; %50 sarı meyve renkli bezelye Genotip →%50 melez döl yeşil meyve renkli bezelye; %50 saf döl sarı meyve renkli bezelye y B) Fenotip → %50 yeşil meyve renkli bezelye; %50 sarı meyve renkli bezelye Genotip%50 saf döl yeşil meyve renkli bezelye; %50 melez döl sarı meyve renkli bezelye

7. V-6 Aşağıdaki soy ağacında otozomal baskın bir özelliği feno- tipinde gösteren bütün bireyler taralı olarak gösterilmiştir. 4 A) 1 1 2 3 5 Buna göre numaralandırılan bireylerden hangisinin bu özellik bakımından genotipi kesin olarak belirlenemez? B) 2 C) 3 D) 4 0-9 E) 5 9. 11 ||| ga m A)

24. GENETİK VERİ TABANI 2018 yılında suç oluşturan bazı olayların incelenmesinde DNA analizine dayalı "genetik soy kütüğü" yöntemine başvurulmuştur. Bu yöntemi kullanan araştırmacılar, olay yerinde şüpheliye ait olduğu düşünülen DNA örneklerinin analiz sonuçlarını, genetik eşleşme yapabilen bir bilgisayar programına yükleyerek arama yapmışlardır. Böylece şüpheliyle DNA benzerliği gösteren genetik veri tabanındaki insanları belirlemişlerdir. Bu insanlarla görüşerek şüpheliyle aynı soydan bireylere ulaşmış ve şüpheliyi bulabilmişlerdir. Bu yöntem ile birçok olay çözüme kavuşmuştur. # Buna göre tüm insanlarda aynı sayıda kromozom olmasına rağmen genetik soy kütüğü yöntemiyle şüpheli kişiye ulaşılabilmesinin sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) Şüphelinin DNA'sında bulunan toplam fosfat ve şeker sayısının aynı soydaki bireylerle benzer olması B) Şüphelideki bazı nükleotidlerin sırası ve sayısının aynı soydaki bireylerle büyük oranda benzer olması C) Şüphelinin DNA'sında bulunan organik baz çeşidinin aynı soydaki bireylerle benzer olması D) Şüphelideki nükleotid sayısının aynı soydaki bireylerle benzer olması NİSAN-2020

lū Z li A 19. Eşeye bağlı kalıtım ile ilgili, 1. X'e bağlı çekinik özellikler sadece dişi bireylerde ortaya çıkar. II. Y'ye bağlı özellikler sadece erkek bireylerde ortaya çıkar. III. X ve Y'nin homolog bölgesinde taşınan özelliklerin kalıtımı otozomlara benzerlik gösterir. IV.X'e bağlı baskın özelliklerin dişi bireylerde görülme olasılığı erkek bireylere göre daha fazladır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız IV B) I ve IV D) I, II ve III E) II, III ve IV C) II ve III

20. Tavşanlarda koyu gri, chinchilla, açık gri, kısıtlı noktalı ve albino olmak üzere 5 çeşit kürk rengi vardır. Bunların oluşumuna 4 çeşit alel etki eder. Punnet karesinde bazı tavşanların çaprazlanma sonuç- ları verilmiştir. Chinchilla Kısıtlı noktalı Albino Koyu gri Koyu gri 1 Koyu gri 4 Koyu gri 7 Chinchilla D) 1, 4 ve 7 Chinchilla Chinchilla 2 3 Chinchilla 5 Chinchilla 8 Albino B) 5 ve 6 Kısıtlı noktalı 6 Çaprazlama sonucu oluşan numaralandırılmış birey- lerden hangilerinde kürk rengi ile ilgili tek çeşit alel bulunabilir? A) 2 ve 9 Albino 9 C) 6 ve 7 E) 2, 3 ve 5

"Aa Bb cc DD Ee XY" genotipine sahip bir bireyde "AB" gen leri bağlıdır. Buna göre, bu bireyde mayoz bölünme sonucunda olu şabilecek en fazla ve en az gamet çeşidi kaçtır? En fazla En az A) 16 B) 16 C) 8 D) 8 E) 81 8 4 8 4 2

19. Bir hayvanda kürk rengi karakteri 4 farklı alel gen tarafından kontrol ediliyor. Genler arası baskınlık durumu: A₁ A₂ = A >A şeklindedir. Bu hayvan popülasyonunda kürk rengi bakımından kaç çeşit genotip ve fenotip oluşacağı, hangi seçenekte doğru verilmiştir? Genotip çeşidi Fenotip çeşidi 10 A) B) C) D) E) 4 16 10 6 4 10 8 5 12 (3 noves toman als royalanis urugulo thug

ÖSYM TARZI SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ 1 İnsanda Y kromozomu üzerinde bulunan genler ile ilgili, Y kromozomunun X kromozomu ile homolog bölge- sinde aktarılan genler sadece erkeklerde görülür. I. II. Y kromozomunun X kromozomu ile homolog olmayan bölgesinde taşınan bir özelliğin, bir ailedeki erkek bi- reyde görülmesi, o ailenin doğacak tüm erkek bireyle- rinde bulunacağının göstergesidir. III. Y kromozomunun X ile homolog olmayan bölgesin- de bulunan genlerin, yeni nesillerde görülebilmesinde baskınlık veya çekinikliğin önemi yoktur. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve III D) Yalnız II E) I, II ve III Il ve III Nexia (O

Drosophila'larda kırmızı/sepia göz rengi loku- su, normal/körelmiş kanat lokusu ile bağlantı- lıdır. Heterozigot kırmızı gözlü, normal kanatlı bir erkek, sepia, körelmiş kanatlı bir dişi ile çaprazlanıyor ve aşağıdaki fenotipe sahip ve sayıda yavrular elde ediliyor. 131 kırmızı göz, normal kanat 119 sepia, körelmiş kanat 123 kırmızı göz, körelmiş kanat 127 sepia, normal kanat Sonuçlara göre göz rengi ve kanat yapısı lokusları arasındaki genetik uzaklık aşağı- dakilerden hangisidir? NOT: Kırmızı göz, sepiaya baskın Normal kanat, körelmiş kanata baskın A) 75 CM C) 25 CM B) 50 CM D) 20 CM E) 15 CM