Kalıtımın Genel İlkeleri Soruları

10. 9. Aşağıdaki soy ağacında 4 nolu bireyin 5 nolu bireye kan verebilme olasılığı nedir? BO 2 AB, AS, B, 00 AO XBO 8 eet xee 3 e 6e ee 11. 1 Genotipi bilinmeyen üç bireyden annan kan örneklerinin üzerine e AB veya oo ihtimal Jermeli

4. Fiziksel gelişim ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? Kız çocuğun cinsiyet kromozomu XY'den oluşur. Kahverengi göz çekinik gene örnek teşkil eder. insan vücudunda 46 adet kromozom bulunur. Bir fenotipten pek çok genotip ortaya çıkabilir. Fenotip, ana-babadan kalıtımla getirilen özellikler bütünüdür.

Z 6. 2 1 5 # İnsanlarda X kromozomu üzerinde çekinik genle taşi- nan hemofili ve kırmızı yeşil renk körlüğü ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur? A) Hemofili ve kırmızı - yeşil renk körlüğünün dişi bireyler- de görülme olasılığı daha fazladır. B) Babası hemofili olan bir annenin doğacak tüm erkek çocukları da hemofili genini taşır. C) çocuklarının hepsinin kırmızı yeşil renk körü olduğu bir ailede anne ve babanın bu karakterle ilgili genotipleri heterozigottur. D) Erkek çocuklarının hemofili olmadığı bir ailede baba taşıyıcı olabilir. EL Annenin hemofili taşıyıcısı olduğu bir ailede doğacak ikinci çocuğun erkek ve hemofili hastası olma olasılığı 4'tür.

10) Aşağıdaki şekildeki soyağacı renk körlüğünün kalıtımını göstermektedir. İçi taralı bireyler renk körüdür. Buna göre 1,2,3,4 numaralı bireylerden hangileri kesinlikle renk körüdür? (Açıklamalı çözümünü yapınız) (10 p) Lo

02 Karma -01 RUNCU HIZ TESTİ 3. Kirmizi yeşil renk körlüğü X kromozomunun Y kromozo- mu ile homolog olmayan kısmında çekinik alelle aktarılan Bu özellikle ilgili kalıtsal durumları; X bir özelliktir. Normal görüşlü dişi Kırmızı yeşil renk körü dişi x Il Normal görüşlü erkek O X Kırmızı yeşil renk körü erkek M. şeklinde olan ailelerden hangilerinin kırmızı yeşil renk körlüğüne sahip kız çocuklarının olma ihtimali kesin- likle yoktur? Yalnız! B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) Il ve III

Aşağıda bir eşey ana hücresinin kromozom yapısı gösteril- miştir. A . Ideal n=4 A+ B+ ++ 2110 Bu hücrenin mayoz bölünme süreci ve oluşturabileceği gamet çeşitleri ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangi- si yanlıştır? A) Mayoz bölünme ile en fazla 4 çeşit gamet oluşturabilir. B) Bölünmeler sırasında cross-over gözlenir ise en fazla 8 çeşit, gözlenmez ise 4 çeşit gamet oluşur. C) Diploit yapıdaki bu hücrenin kromozom sayısı 4, alel sa- yısı 8'dir. e p) abDe gametinin oluşması bölünme sırasında cross-over olayının gerçekleştiğini kanıtlar. E) D karakteri bakımından baskın genotipli gametin oluşma ihtimali 1'dir.

17. Şekilde insanda cinsiyete bağlı kromozomlar- da taşınan bazı hastalıkların lokuslan gösteril- miştir. 3 3 X Y insanlarda 1. lokusta çekinik olarak taşınan hastalığı fenotipinde gösteren bireyler aşağıda bir soyağacında koyu renkli olarak gösterilmiş- tir. AX tex B E Buna göre harflendirilen bireylerden kaç ta- nesi bu hastalık icin kesinlikle tasiyici geno- tipe sahiptir? DY 4 E) 3 A7 C) 5 B) 6

Hücre bölünmesi sırasında kromatin iplikler kisalip kalınlaşarak, özel katlanmalar ile kromozom ad verilen yapıyı oluşturur. 000000000 N Kromozom üzerinde verilen M. T ve N bölgele- riyle ilgili olarak; I. M kardeş kromatitler olup ayni kalusal bilgiyi taşırlar. II. T kromatin olup yapısında DNA'nın bir zacin bu- lunur. III. N kinetokor bölgesi olup iğ ipliklerinin beğlan- diği özel bölgedir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız B) I ve 11 C) I ve In D) II ve III E) I, II ve III

TYT/Fen Bilimleri 0 n 17. Morgan'ın meyve sinekleriyle gerçekleştirdiği bazı çapraz- lamaların sonuçları, Mendel'in bağımsız dağılım ilkesi ile uyuşmayan fenotipik oranlar vermiştir. Morgan; gri vücut- lu-yabani tip kanatlı dişi sinek ile siyah vücutlu-körelmiş ka- natlı erkek sineği çaprazlamış ve oluşan yavruların fenotipik dağılımını çıkarmıştır. Morgan'ın, yaptığı çaprazlama sonuç- ları ile Mendel ilkelerine göre beklenen dağılımların birlikte gösterildiği tablo aşağıdaki gibidir. 19. Memeli lunant relerin gamet miştir. Buna 1. C m 11. Gri Siyah Gri Siyah vücutlu- vücutlu- vücutlu- vücutlu- Yabani Körelmiş körelmiş Yabani kanatli kanatli kanath kanatli il III. 965 944 206 185 IV. Morgan'ın elde ettiği birey sayısı Mendel'e göre beklenen birey sayısı 575 575 575 575 aci Buna göre, A) I. Gri renkli-yabani kanatlı sinek sayısı ile siyah renkli-kö- relmiş kanatlı sinek sayısının Mendel prensiplerine göre beklenenden fazla olması bu genlerin birbirine bağlı ol- ması ile ilgili olabilir. II. Çaprazlamada kullanılan dişi birey homozigot baskın fe- notipli olduğundan baskın özelliklerin yavrularda görül- me ihtimali artmıştır. III. Morgan'ın yaptığı çaprazlama aynı zamanda bir kontrol çaprazlaması örneğidir. yorumlarından hangileri yapılabilir? (Sirke sineklerinde; gri vücut rengi aleli (G) siyah vücut rengi aleline (g), yabani kanat aleli (K) körelmiş kanat aleline (k) baskındır.) A) Yalnız B) Yalnız II C) Yalnız II D) I ve III E) II ve III

19. Soyağacında gonozomal resesif bir özelliğe ait kalıtım verilmiştir. Bu özelliği taşıyan birey gri renkle gösterilmiştir. 1 11 III IV R longos con VI Gonozomal resesif özelliğe sahip birey Dişi Erkek Buna göre hangi bireylerin genotipi kesin olarak belirlenemez? C) II ve IV D) Il ve v E) V ve VI A) Yalnız! Yalnız III

19. Aşağıdaki soyağacında PTC (feniltiokarbamid) adlı kim- yasalın tadını algılayamayan bireyler tarali olarak veril- miştir. 1. Kuşak: Alo Aa 2. Kuşak: boo%A9 A Aa 0 3. Kuşak: den 11A Bu soyağacındaki taralı bireyler aynı genotipte ise; 1. 1. kuşaktaki tüm bireyler, PTC nin tadının algılanma- masına neden olan geni bulundururlar. 7 ve 11 numaralı bireylerin heterozigot genotipli olma olasılıkları aynıdır. III. Bu özellik baskın olarak aktarılamaz. IV. Tüm kuşaklarda en fazla 2 farklı genotip bulunmak- tadır. ifadelerinden hangiler yanlıştır? A) Yalnızt B) Yalnız II C) Yalnız 111 D) Il ve IV E), Il ve TV

18. Duchenne Musküler Distrofi (DMD) olarak adlandırılan bir hastalık, X kromozomunun Y kromozomu ile homolog olmayan segmentinde çekinik olarak taşınmaktadır (xd). Bu gene sahip olan erkek çocuklar üreme çağına ulasa- madan ölmektedir. Buna göre, 1. Normal durumda DMD hastalığının dişi bireylerde ortaya çıkması beklenmez. II. DMD hastalığı ile ilgili çekinik geni taşıyan dişi ebe- veynin, erkek çocuğunda bu hastalığın görülme olası- lığı %50 dir. All. Belirtilen özellik bakımından dişiler XDXD veya XP xd genotipli doğabilirken erkekler XDY genotip- li doğabilmektedir. veya xdy ifadelerinden hangileri doğrudur? C) I ve III A) Yalnız 1 D) II ve III B){ve 11 E), Il ve III

lidir. E) Y hücresinin DNA miktarı 2. 10-16 air. g 18. Bir araştırmacı 2n kromozomlu K ve L canlı türlerine ait yapmış olduğu araştırmalar ile ilgili aşağıdaki tabloyu oluşturuyor. E Bir Karakter Bakımından Fenotip Çeşidi Genotip Çeşidi K. 5 10 Canlı Türleri L 5 15 Buna göre araştırmacının, 1. K canlı türünde incelenen karakterle ilgili aleller ara- sinda eşbaskinlik pulunur. II. L canlı türünde incelenen karakter ile ilgili alel sayısı 5'tir. . III. K canlı türünde incelenen karakter ile ilgili homozigot genotip çeşidi 4'tür. yorumlardan hangilerini yapması uygun olur? A) Yalnız B) Yalnız MT C) I ve II D) Il ve u E) I, II ve III Diğer sayfaya geçiniz. 89

TYT/Fen Bilimleri 19. M lu re 17. Morgan'ın meyve sinekleriyle gerçekleştirdiği bazı çapraz- lamaların sonuçları, Mendel'in bağımsız dağılım ilkesi ile uyuşmayan fenotipik oranlar vermiştir. Morgan: gri vücut- lu-yabani tip kanatlı dişi sinek ile siyah vücutlu körelmiş ka. natlı erkek sineği çaprazlamış ve oluşan yavruların fenotipik dağılımını çıkarmıştır. Morgan'ın, yaptığı çaprazlama sonuç ları ile Mendel ilkelerine göre beklenen dağılımların birlikte gösterildiği tablo aşağıdaki gibidir. g Gri GK Siyah9x Gri ce Siyah 9 vücutlu- vücutlu- vücutlu- vücutlu- Yabani Körelmiş Körelmiş Yabani kanatlı kanatlı kanatlı kanatli 965 944 206 185 Morgan'ın elde ettiği birey sayısı Mendel'e göre beklenen birey sayısı 575 575 575 575 Buna göre, I. Gri renkli-yabani kanatlı sinek sayısı ile siyah renkli-kö- relmiş kanatlı sinek sayısının Mendel prensiplerine göre beklenenden fazla olması bu genlerin birbirine bağlı ol- ması ile ilgili olabilir. II. Çaprazlamada kullanılan dişi birey homozigot baskın fe- notipli olduğundan baskın özelliklerin yavrularda görül- me ihtimali artmıştır. III. Morgan'ın yaptığı çaprazlama aynı zamanda bir kontrol çaprazlaması örneğidir. Para! Yayınları yorumlarından hangileri yapılabilir? (Sirke sineklerinde; gri vücut rengi aleli (G) siyah vücut rengi aleline (g), yabani kanat aleli (K) körelmiş kanat aleline (K) baskındır.) A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) Yalnız III d D) I ve III E) II ve III

eis Yayınları tective acting System ...... 15 17. AaBbCc genotipli bir birey ile AaBbCc genotipli bir bi- reyin çaprazlanmasında AABBCC genotipli bir bireyin oluşma ihtimali 1/4 olarak hesaplanmıştır. Bu durum; bağlı genlerin birlikte hareketi, TI. genlerin bağımsız dağılımı, III. homolog kromozomların rastgele dağılımı, IV bağlı genler arasında bağlantının bozulması, V. homolog kromozomların tetrat oluştuması olaylarından hangileriyle açıklanabilir? so ara Yalnız! B) Yalnız II D) I ve IV C) Yalnız III E) IV ve V Aa Bb Cc & Aa Bbcc x X Tatramite la clue een AA Aa Aaaa BB Bb Bbbb V 20. i ţt . :eis Yayınlan 18. İnsan, 2n=46 kromozomlu bir canlıdır. Buna göre; insanda bir tane üreme ana hücresinden dört yeni üreme hücresinin oluşum sürecinde, I. oluşan cekirdaldo

39. Kromozom üzerindeki bir gerin, ayni kromozom üzerindeki başka bir gerin fenotipik etkisini degistirmesine expustasi denir. Aynur kromozorda bulunan genlerle aktaran bu durum, memeli bir hayvanun kürk rengi uzerinde asagida açıklanmışfir Genotip Kurk rangi Homozigot Heterozigot Kahverengi kurk Siyah kurk BB Bb Genotip Killarda Pigment Dapolama Homozigot Heterozigot Pigment depolama EE Ee Pigment depolamama Se Afemel hayvanda pigment depolama özelligi varsa siyah veya kahverengi kurke sahiptir BE Eger pigment depolama karakten tonozigot çekinakse (ca) kürk rengi genotipine bakılmaksızın sarı olur. Bu bilgilere göre, aşağıdaki yargilardan hangisine vanlamaz? Bb siya } A) Genotipi BBee olan ba memeli hayvan siyah kürk Tengine sahiptir 8) BbEe ve bbee genowpl abeveynlerin çaprazlanmasıyla san kunk rangine sahip bireyler oluşabilir c) Styan kürk rengi geni, kahverengi kürk rengi genine beskind D) Sternell hayvanda pigment depolama özelliği yok ise kurk rengi bakımından hem homozigot hem de heterozigot bireyler san olmaktade. Her bo karakter bakımından da homozigo baskan genotipe sahip olan bireyler siyah kurulu olur.