Üriner Sistem (Boşaltım Sistemi) Soruları

1. İnsanlar diğer canlılar gibi hücrelerinde gerçekleşen metabolik olaylar sonucunda çeşitli yan ürünler oluşturur. Oluşan ürünle- rin bir kısmı zararlı olduğundan vücut dışına atılmalıdır. Buna göre, hücrelerde oluşan metabolizma ürünlerini vü- cut dışına atan organlarla ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? Metabolizma ürünü A) Karbondioksit B) Amonyak Üre Kreatinin Amonyak D) E Dışarı atan ofgan Akciğer Karaciğer Böbrek Böbrek Deri

AYT (Alan Yeterlilik Testi) 12 10. Kan Bowman kapsülünden geçerken süzülür ve kan plazmasında bulunan glukozun önemli bir bölümü nefron kanalına geçer. Nefron kanalına geçen glu- kozun tamamı ya da önemli bir bölümü geri emilir. Grafikteki eğriler, kan plazmasının glukoz derişimi ile süzülen, nefron kanalından geri emilen ve idrarla di- şarı atılan glukoz miktarını göstermektedir. Miktar (mg/dk) Prolina, Toptan 0 Süzülen Eşik değer 200 A) Yalnız I 400 600 800 Plazma glukoz düzeyi (mg/dL) Grafiğe göre, 1. Kan glukoz düzeyi 150 mg/dL olan bir insanın idrarında glukoza rastlanmaz. XII. Kan glukoz düzeyi arttıkça geri emilimle nefron- dan kana geçen glukoz miktarı artar. D) II ve III İdrarla atılan Geri emilen III. Böbrekler yüksek kan şekerinin düşürülmesin- de işlev yapabilir. (ger emilim) yorumlarından hangileri yapılabilir? B) Yalnız II E) I, II ve iii I ve III

31. Sağlıklı bir kadının üriner sisteminde aşağıdaki olaylardan hangisinin gerçekleşmesi, glome- rulus kılcallarından süzülen bir molekülün geri emilmesini sağlamaz? A) ADH hormonunun toplama kanalındaki hücrele- re etki etmesi B) Süzülen bazı moleküllerin taşıyıcı proteinlere bağlanması C) Glomerulus kılcallarında kan basıncının sabit ol- masi D) Tübül kılcallarına madde aktarımı sırasında ATP harcanması E) Henle kulpu uzantılarının öz bölgesinin derinlik- lerine uzanması 3

arak: IV 5. E 9. Nefronda geri emilim konusunu yeni öğrenen bir öğrenci, suyun geri emiliminin aşağıda verilen hangi bölgede gerçekleşemediğini söylerse ke nuyu doğru öğrenmiş olur? A) Henle kulpu çıkıcı kol B) Henle kulpu inici kol C) Proksimal tüp D) Distal tüp E) İdrar toplama kanalı 6. C 7. D elta Kültür Yayınevi 8. B 9. A 4.

A 28. Sağlıklı bir insanda böbreğe giren ve böbrekten çı- kan damarlar aşağıdaki şekilde gösterilmiştir. Böbrek atardamarı Böbrek toplardamarı A A) Atardamardaki O₂ miktarı Buna göre şekildeki damarlarla ilgili aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi yapılamaz? B) Atardamardaki su miktarı C) Atardamardaki üre miktarı D) Atardamardaki kan proteinleri miktarı E) Atardamardaki glikoz miktarı A FEN BİLİMLERİ TESTİ < > Toplardamardaki O₂ miktarı Toplardamardaki su miktarı Toplardamardaki üre miktarı Toplardamardaki kan proteinleri miktarı Toplardamardaki glikoz miktarı

40. Aşağıdaki şekilde sağlıklı insana ait bir nefronun bölümleri numaralanmıştır. -Pr Glomerulus kılcalı || Bowman kapsülü ||| Proksimal tüp Henle kulpu (IV) V Distal tüp Buna göre, şekildeki numaralanmış yapılarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) I'deki kan basıncı, doku kılcallarındaki kan basıncından yüksektir. B) Il'deki sıvıda büyük yapılı bazı plazma proteinleri ve kan hücreleri bulunmaz. C) Ill'te glikoz, amino asit ve vitamin gibi bazı organik maddeler geri emilir. D) IV'te suyun geri emilimi tamamlanır. E) IIl'teki sıvıda bulunan bazı maddelere V'teki sivida rastlanılmaz.

7. Sağlıklı bir insanın idrarında; 1. üre, II. ürik asit, III. vitamin, IV. trombosit Kan pulable moleküllerinden hangileri bulunmaz? A) Yalnız III D) II ve IV B) Yalnız IV C) I ve IV E) I, II ve IV 165

Aşağıda bir karaciğer kılcal damanında atardamar ucundan, toplardamar ucuna gidildikçe kan basıncı ve kanın ozmotik basıncında meydana gelen değişimler gösterilmiştir. Kanın osmotik basıncı KIL Kan basıncı Bu kılcal damarda meydana gelen madde alış verişi ile ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlıştır? HIZ YAYINLARI BT amonyak o A) X bölgesindeki amonyak derişimi, Y bölgesinden fazladır. B) Y bölgesindeki karbondioksit derişimi, X bölgesindekin- den fazladır. C) X ve Y bölgesindeki alyuvar sayısı eşittir. D) Y bölgesindeki üre miktarı, X bölgesindekinden fazladır. E) Y bölgesindeki kan protein miktan, X bölgesindekinden fazladır. 102

6. Nefronlarda süzülme hızını; I. kan basıncının artması, V II. sıcak havalarda terleme ile su kaybı, III. kan şekerinin düşmesi, IV, kan ozmotik basıncının artması etkenlerinden hangileri artırır? A) I ve II B) I ve III D) I, III ve IV C) II ve IV E) II, III ve IV

Haki afı- Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü -4 3. Insan kanının pH değeri 7,2-7,4 arasındadır. Bu pH de- ğerinin böbrek tarafından dengelenmesi için çeşitli reak- siyonlar gerçekleşmektedir. Kanın asitliği artarsa; Böbrek hücreleri tarafından idra- ra verilen amonyak, idrara verilen hidrojen iyonlarını tuta- rak amonyumu oluşturur. (H* + NH3 → NH4) Amonyum iyonu hücreye giremediğinden idrarla atılır. Yine böbrek tarafından idrara verilen bikarbonat iyonlan H* ile birleşe- rek: H+ + HCO H₂CO3 → CO₂ + H₂O tepkimelerini gerçekleştirir. Oluşan CO₂ kana verilerek akciğerler tara- fından atılır. Kanın bazikliği artarsa; Böbrek hücreleri tarafından sal- gılanan HCO sodyum ile birleşerek - HCO3 + Na*→→ NaHCO3 oluşan NaHCO3 geri emilir. Böylece denge yine sağlanmış olur. Tabloda 3 kişinin kan pH değeri ve kanlarındaki bazı maddelerin değişimi verilmiştir. I. birey II. birey III. birey A) Yalnız I PH 7,3 7,5 7,1 140 mg/ dL 156 mg/ 130 mg/ NHA dL dL 20-46 mg/dL HCO 18 mg/dL 30 mg/dL 48 mg/dL Tablodaki bireylerden hangilerinde böbreğinin işlevi- ni tam olarak yerine getiremediği söylenebilir? D) I ve II Normal Değer Aralığı 7,2-7,4 170-341 mg/dL B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III

5. Şekilde sağlıklı bir böbrek yapısının bazı kısımları numa- ralanmıştır. X Buna göre, kandaki bir maddenin I ve III numaralı kı- sımlarda bulunduğu hâlde Il numaralı kısımda rast- lanmaması aşağıdaki açıklamalardan hangisi ile ilgi- lidir? A) Sağlıklı bir insanda nefron kanallarındaki glikozun ta- mamı geri emilime uğrar. B) Sağlıklı bireylerde kreatinin maddesinin tamamı idrar- la atılır. C) Suyun emilimi tamamen pasif taşıma yolu ile gerçek- leşir. dirme ye Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü D) Böbrek atar damarındaki hiçbir maddeye böbrek top- lar damarında rastlanmaz. E) Böbrek atar damarı ve üreterde bulunan tüm madde- lerin yoğunlukları eşittir. 7. Aşağ topla Bur A) BOD B) C) D) 8. Bi in

3. Böbreğin fonksiyonel birimleri olan nefronlar ile ilgili, 1. Su, henle kulpunun çıkan kolu hariç tüm tübüllerde ozmoz ile emilir. II. Sağlıklı bir insanın nefron tübüllerindeki süzüntüde bulunan glikozun tamamı geri emilir. III. Tuzlar tüm tübüllerde difüzyon ile geri emilir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II E) II ve III I ve Il

10 insanda katabolik tepkimeler sonucu oluşan metabolik atıkların vücuttan uzaklaştırılmasında, Jyıkım D deri, II. akciğer, III. böbrek yapılarından hangileri görev alır? A) Yalnız III B) I ve II D) II ve III C) I ve III E), II ve III

SÖrnek Sorular D 19. İdrar oluşumunun ikinci basamağı olan geri cemilim olayı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir? A) Nefron kanallarından nefron kılcallarına dogru gerçekleşir. S B) Süzülme ile bowman kapsülüne geçen gli- koz gibi yararlı moleküllerin idrarla atılma- sını önler. C) Bazı maddeler pasif, bazı maddeler ise ak- tif taşıma ile geri emilir. D) En yoğun olarak gerçekleştiği bölüm henle kulpudur. E) Bazı maddelerin geri emilimi hormonlarla Kontrol edilir. Uzun süre su içemeyen bir bireyde,

lpu 8. Aşağıda bir insana ait böbreğin bazı kısımları verilmişt unormon Böbrek atardamarı (a) Böbrek toplardamarı (b) D) a=b>c Üreter (c) Gökdeniz, yukarıda gösterilen kısımlardaki glikoz miktarlar çoktan aza doğru sıralamak istemektedir. Buna göre Gökdeniz, aşağıdakilerden hangisi gibi yapars sıralamayı doğru yapmış olur? A) b>a>c B) a>b>c C) a>c>b E) c>a>b AYT BİYOLOJİ SB/202

(1) Atar damar (2) Toplar damar (3) Üreter İdrar Yukarıdaki şekilde böbreğe ait damarlar verilmiştir. Bu damarlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Havuzcukta biriken süzüntü üreter yoluyla böbrekten uzaklaştırılır. B) Atardamar ve toplardamardaki glikoz miktarı eşittir. Atardamardaki O₂ miktarı toplardamardaki O, miktarından fazladır. D) Toplardamardaki üre miktarı atardamarda bulunandan daha azdır. E) Atardamar ile gelen kan böbrekte süzülerek toplardamara verilir.