Afetlerin Genel Özellikleri ve Dağılışı Soruları

9. Aşağıdaki dünya haritasında bazı yerler numaralan- dırılarak gösterilmiştir. lla TYT/ SOSYAL BİLİMLER DI ly Haritadaki numaralandırılan yerlerin hangile- rinde volkanizma ve deprem yaşanma riski di- ğerlerine göre daha azdır? A) I ve II B) I ve IV D) III ve V E) IV ve V C) II ve III

8. Afetler, oluşum hızlarına göre ani ve yavaş gelişen afetler olmak üzere ikiye ayrılır. Buna göre; 1. kuraklık, II. su baskınları, III. deprem, IV. salgın hastalıklar afet türlerinden hangileri ani gelişen, afet öncesinde yeterince önleyici ve koruyucu tedbir alınamayan afetler arasında yer alır? A) I ve III D) И ve IV B) I ve IV C) II ve III E) III ve IV

YAYIN DENİZİ Juhot eumqulo Bonnan Top Mes oblillonse .gob. 3. Aşağıdaki haritada x, y ve t madenlerinin çıkarıldığı yerler gösterilmiştir. msa -terol ninebis ad leivane sve onlee 2 Stibleighs t Som tieuple qirise med Texo8 10 108818 Bu madenlerle ilgili aşağıdaki bilgiler verilmiştir. Conectad X Nature I. Yüksek mukavemet özelliği nedeni ile otomotiv, gemi ve binaların inşasında kullanılır. II. İyi bir iletken olduğu için elektrik-elektronik sanayisin- de kullanılır. II III. Paslanmayı önleyici özelliği nedeniyle uçak ve gemi sanayinde kullanılır. Y Buna göre verilen bilgilerle harita üzerinde gös- terilen x, y ve t madenlerinin doğru eşleştirilmesi aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? X y || ||| I t ||| | A) B) C) 1260 D) sig hinnshisningles its tey babağ00 8 neteiste nateplensbysmlonhelpende lzemnelei elinnglased nebam elebah uaihov ibs nelesed sex on igihevog stálo Xilenoy evem sbrilly 105 ababismos ||

10. Orman yangınları sonrasında nem oranının fazla oldu- ğu yerlerde ormanlar kendini daha hızlı yenilemekte- dir. D A) I Buna göre haritada numaralanmış yerlerden han- gisinde ormanların kendini yenileme süresi daha uzundur? B) II (III) C) III L D) IV E) V

6. Aşağıdaki haritada, yeryüzündeki aktif ve sönmüş vol- kan bölgeleri gösterilmiştir. Ekvator Aktif volkanlar Artvell 2 Bu bölgelerde; epremler, II. taş kömürü yatakları, III. masif araziler, IV. sıcak su kaynaklar unsurlarından hangilerinin ortak görüldüğü söyle- nebilir? Dritve N Sönmüş volkanlar B) ve IV E) The V C) ve III

şum Sürecine Etkisi 9. Aşağıdaki kavram haritasında volkanizma olayı ile ilgili ba- zı özellikler verilmiştir. 2. 3. 5. Volkanizma sırasında yeryüzüne sivi, kati ve gaz maddeler çıkar. A) 1 Krater, kaldera ve maar gibi oluşumlar yüzey volkanizmasına örnek verilebilir. Volkanik dağların üst kısmında oluşan çukurlara krater adı verilir. Volkanizma olayı beşeri faaliyetler üzerinde etkiliyken doğal çevre üzerinde etkiye sahip değildir. Aktif volkanların bulunduğu ülkelerde gayzer kaynaklarına yaygın şekilde rastlanır. Bu kavram haritasındaki volkanizma ile ilgili özellikler- den hangisi yanlıştır? B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

*56 10. Su kaynakları, tarımın can damarı olarak üretimde artışı ve çeşitliliği beraberinde getirmektedir. Ayrıca bazı sanayi te- sisleri, gerekli üretimi gerçekleştirebilmek için bol miktarda suya ihtiyaç duymaktadır. Buna göre; I. Demir-çelik, II. Nükleer, III. Konserve, TV. Çimento tesislerinden hangilerinde suya daha fazla ihtiyaç du- yulur? Atve Il B)1 ve III D) Il ve ti C) ve IV E) II ve IV

Ülkeler farklı bölge sınırları içinde yer alabilir. Ülke- nin bulunduğu konum, sahip olduğu doğal ve beşeri özellikler ülkenin yer aldığı bölgeleri belirleyen temel unsurlardır. Bir ülke coğrafi özelliklerindeki farklılık- lar nedeniyle birden fazla bölge içerisinde yer alabi- lir. Bunun yanında bir bölge içinde çok sayıda ülke bulunabilir. Aşağıda verilen ülke ve bulunduğu bölge eşleş- tirmelerinden hangisi yanlıştır? (-) Ülke Bulunduğu bölge A) Finlandiya Tayga bitki örtüsü bölgesi B) Endonezya Ekvatoral iklim bölgesi C) Venezuela Petrol çıkarım bölgesi D) Ingiltere Avrupa Birliği bölgesi E) Moğolistan Seyrek nüfuslu bölge

Büyük ölçekli doğal afetler nedeniyle ortaya çıkan ekonomik, sosyal ve mekânsal olumsuzluklar insanları göçe zorlayabil- mektedir. Buna göre, aşağıdaki ülkelerden hangisinde karşısında verilen doğal afete dayalı göçlerin yaşanması beklenmez? A) Endonezya - Deprem B) Meksika - Kasırga C) Güney Afrika Cumhuriyeti - Çığ D) Bangladeş - Sel ve su taşkını E) Nijerya-Kuraklık (M Ald.

DH! ve E) III ve IV 10. Büyük Okyanus, yeryüzünde doğal afetlerin en yoğun olduğu alanlardandır. Bu alanda sial tabakasının ince olması ve levha sınırlarının yaygın olması nedeniyle deprem, volkanizma ve tsunami başta olmak üzere bir- çok doğal afet meydana gelir. Asya kıtasının doğu kıyı- ları ile Amerika kıtasının batı kıyıları boyunca uzanan ve Ateş Çemberi olarak bilinen bu alanda yaşanan afetlere bağlı olarak çok sayıda insan ölmüştür. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu alanda yaşa- nan doğal afetlere örnek verilemez? A) 2004 yılında Endonezya'da yaşanan tsunami B) 2011 yılında Japonya'da yaşanan tsunami C2017 yılında Amerika'nın doğu kıyılarında görülen İrma kasırgası D) 2010 yılında Şili'de yaşanan Concepcion depremi E) 2022 yılında Meksika'daki Popocatepetl Yanarda- ğı'nın aktif hâle gelmesi

Ulaşım şartlarının yerleşmelerin gelişmesine ve kalkın- masına çok büyük etkisi vardır. Türkiye'de birçok yerleş- me önemli ulaşım yollarının kavşak noktasında bulundu- ğu için büyümüş ve gelişmiştir. Bursa Muğla Sinop A) Sinop - Gaziantep C) Bursa - Gaziantep Kayseri Buna göre haritada gösterilen verleşim birimlerinden hangileri bu açıklamaya örnek oluşturmaz? Gaziantep E) Muğla - Kayseri B) Sinop - Muğla D) Bursa - Kayseri 0 1

ve Ill:eis Yayınlan um Fer- ve- ak 5 9. Ormanlar dünyadaki oksijen döngüsüne katkı sağla- yan alanlardır. 8° IV psiclo oli hionized islebr lebu A) 1 B) II B) 11abb nabraligid nainev 1012062 (918 Buna göre, haritada işaretlenmiş alanlardan hangisinin oksijen döngüsüne sağladığı katkı daha azdır? -0° C) III o D) IVA E) V 2.

endir." ndaki doğ- tçilik Alışılmışın dışında olan ve nadiren görülen doğa olayları eks- trem doğa olayları (sıra dışı, doğadaki uç değerler) olarak ta- nımlanır. Aşağıda verilen bu tür doğa olaylarından hangisi oluşum yönüyle diğerlerinden ayrılır? A) Fırtına B) Kuraklık D) Sel ve taşkın C) Tsunami (E) Tropikal siklonlar

21. Oluşum nedenlerine göre depremler: çöküntü, volkanik ve tektonik depremler olmak üzere üc gruba ayrılır. go B) II ●IV, Buna göre, yukarıdaki dünya harita- sında numaralandırılmış merkezlerin hangisinde tektonik deprem riski en fazladır? A) I CI D) IV E) V ngh D) . Yer dep Olu ve Vc et Ja

8. Meteorolojik kökenli doğa olaylarının afete dönüşmesinde hava olaylarının şiddetinin yanında insan faaliyetleri de etkili olabilmektedir. Bu durum, afet yaşanan yerdeki arazi kullanımına ve yerleşim alanının özelliklerine göre farklılık gösterir. Meteorolojik olayların gelişmemiş ülkelerde ne- den olduğu afetler daha çok kayba yol açar. II D D) II ve III III Buna göre, haritada numaralandırılan bölgelerden hangilerindeki şiddetli yağışların afete dönüşme ola- sılığı ve afetin neden olacağı kayıpların daha fazla ol- ması beklenir? A) I ve II B) I ve III IV E) II ve IV C) I ve IV

uma dır. Ö- A R M 8. Türkiye'nin iklim özelliklerinin yanı sıra jeolojik ve jeomor- folojik özellikleri, kütle hareketlerinin özellikle de heyelan- ların oluşumunu artırmaktadır. Buna göre, aşağıdaki illerimizin hangisinde heyelan olaylarının yaygın olduğu söylenemez? A) Artvin C) Bartın E) Trabzon B) Kastamonu D) Eskişehir zon V