Afetlerin Genel Özellikleri ve Dağılışı Soruları

7. 22 Kasım 2022'de Düzce, Gölyaka'da 5,9 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Yerin 6.8 km derinliğinde meydana gelen ve yaklaşık 16 saniye süren bu deprem, Istanbul, Bolu, Ankara, Eskişehir, Kütahya, Bursa, Kocaeli, Edirne, Çankırı, Zonguldak, Sakarya illeri ve ilçelerinde hissedildi. Depremin en fazla etkili olduğu yer Düzce oldu. Bu depremin etkisinin fazla olması; odak merkezine yakınlık, It depremin büyüklüğü, W. odak derinliği durumlarından hangileriyle ilişkilendirilebilir? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız II C) I ve II E) I, II ve III

Çoktan Seçmeli talama indir- Küre'de Iniz III arita- 11. Aşağıdaki grafikte bir alanın aylık ortalama grafiği verilmiştir. . . Sıcaklık (C) . MHTAEÉKA B 25 20 15 Aylar Buna göre grafiğin ait olduğu alan ile ilgili; Alan Kuzey Yarım Küre'de yer alır Yıllık sıcaklık farkı 20°C'den fazladır. 10 5 0 Kış ayları sıcaklık ortalaması 0°C'den fazladır. Mart ayı sıcaklık ortalaması Ekim ayından azdır. Ağustos ayından Aralık ayına doğru genel olarak sıcaklıklar azalır. gibi bilgilerden kaç tanesi doğrudur? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 13. Aşag göst E'5

ar- m- 7- P Örnek - 4 Aşağıda, son iki yüz yılda Dünya genelinde görülen ve birbirini doğuran olaylar sırasıyla verilmiştir. I. Fosil yakıtların kullanımı giderek artmaktadır. II. Deniz ve okyanus suları periyodik olarak her gün alçalıp yük- selmektedir. III. Yüksek enlemlerde sıcaklıklar artmaktadır. IV. Atmosferdeki karbondioksit oranı artmaktadır. V. Buzul tabakaları parçalanmakta ve buzul alanları küçülmek- tedir. Buna göre, kaç numaralı olayın bu sıralamada yeri yoktur? A) I B) II C) III D) IV E) V

laton ice dik, e milleti Iniz III 8. Omuri A 7. Aşağıdaki haritada bazı yerler koyu renkle gösterilmiştir. ● Bu yerlerde en fazla meydana gelen doğal afet aşağıdakilerden hangisidir? A) Tsunami B) Kuraklık • Ural Dağları ● toair ▷uyor si icarme susi dronun D) Heyelan bosoma hormonu Bremi C) Volkanizma E) Kasırga Appalaş Dağları • Orta Ren Dağları İskoçya ve Norveç'teki Dağlar Yukarıdaki dağların ortak özellikleri arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir? kas A2 solsilane A) Kuaterner'deki volkanik faaliyetlere bağlı olarak olusmalan

6. Küresel ısınmaya bağlı olarak meydana gelebilecek olumsuz- luklardan biri de deniz seviyesindeki yükselmelere bağlı olarak karaların sular altında kalmasıdır. Özellikle ortalama yükseltisi deniz seviyesine yakın olan ülkelerde risk yükseltir. Aşağıdaki ülkelerden hangisi böyle bir sorun yaşamamak için kıyı önünde setler kurmuştur? A) Bangladeş C) Çin E) Hollanda B) Almanya D) Yunanistan

10. Aşağıdakilerden hangisi kuraklığın doğrudan yol açtığı du- rumlardan biri değildir? A) Su seviyesinde düşüş B) Hayvan ölümlerinde artış C) Tarımsal üretimde azalma D) Orman yangınlarında artış E) Hidrolik enerji üretiminde düşüş

3. Aşırı yağışlar ve yanlış arazi kullanımysel ve taşkınlara neden olur. Ekvator 8 Buna göre, haritada numaralandırılmış yerlerin hangisinde bu doğal afet daha fazla yaşanır? A) I C) III B) II D) IV E) V

2. Mart ayında, Mozambik, Zimbabve, İdai kasırgası ile sarsıldı. Mozambik'in Beira şehrinin yüzde 90'ı yerle bir oldu. Sabaha karşı meydana gelen heyelanda, Maoxian şehrindeki Xinmo köyüne yakın bir dağın bir bölü- münün yıkıldığı ve yaklaşık 60 evin toprak altında kaldığı açıklandı. Endonezyada yanardağ patlaması sonucu püskü- ren lavlar, kraterden 3 kilometre mesafeye kadar uzandı. Rusya'nın Çelyabinsk kentine ateş topu halinde 15 Şubat günü düşen gök taşı binden fazla kişinin yaralanmasına sebep olmuştur. Yukarıda medyadan alınan bazı ekstrem olay- lar verilmiştir. Verilen ekstrem olaylar ile kö- kenleri eşleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır? A) Atronomik B) Jeolojik C) Jeomorfolojik D) Meteorolojik E) Hidrolojik IV Y le 5. ODTÜ

10. Büyük depremlerin her zaman olmasa da başka doğal afetleri tetikleyebildiği bilinmektedir. Aşağıdaki doğal afetlerden hangisinin oluşumunda depremin böyle bir etkisi bulunmaz? Heyelan B) Tsunami X D) Erozyon C) Çiğ E) Kaya düşmesi

aretlenen üksek of- 6V şekline değer cüidis- 150 tarama yö len numaralandırd rin seyrek, ince ve uzin All B) B A) Kullanım amacı i C) Yükselti 5. Aynuoreye ait iki farkh izohips haritasında ekli deferlerinin farklı olması aşağıdakilerden hangisiyle daha cok ilgilidir? A) B) (C) D) E) cy E) Eğim 6. Yeryüzünde engebe ve yükseltinin arttığı yerlerode ça. eğimin azaldığı akarsu yataklarında ise sel ve taşkın riski artmaktadır. 11 III m "11 "1 11 1 IV IV Dez Buna göre, haritada işaretlenmiş alanların çığ, sel ve taşkın riskinin fazla olduğu aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? Çiğ riski Sel ve taşkın riski I I ONITE O Berçok Dj Lejant IV da veri- alle II. ONITE O 7 Akarsuların yatak eğmmin wrth yenede synd g A Buna göre, yukandaki izohips haritasinda v akarsuyun kaç numaral alanınds andma giclin daha fazla olduğu söylenebilir? 8) CH ALL Apadida dört ayn bölgeye at izohips hartaan ver Sirt A) 11, B) III, IV C) I, IV D) 1,11 EV II, IV om 700m harta 500 m 400 m HARITA BILGUS Beshipsler DIN Vadi I, IV 11, III, IV kill 700 il hanta, Whats Buna göre, izohips haritalarında sirt ve vadi gisterimi dikkate alındığında aşağıda verilenlerden hangisi doğ ru bir sınıflandırmadir? EIV 9. Aşağıdaki izohips haritasında beş fark doğrultu numai larsa gösterilmiştir. Buna göre, kaç numaralı doğrultuda yer şekill daha çeşitli olduğu söylenebilir? A) 1 B) 2 c/3 D)4 26 39 31 09 09 31 V E

5. Fosil yakıt tüketiminin fazla olduğu yerlerde atmosfere salınan karbondioksit gazı havadaki su buharı ile birleşip hava kirliliğine neden olur. Buna göre, aşağıdaki kentlerden hangisinde bu tip kirlenmeye daha az rastlanmaktadır? A) Kocaeli B) Karabük D Kars C) Kırıkkale E) İskenderun

15 8. Aşağıda dünyanın farklı yerlerinde meydana gelen bazı afet örnekleri verilmiştir. Güneydoğu Asya'da muson yağışlarının yol açtığı afet sonucunda birçok yerleşim alanı ve arazi kulla- nılamaz hâle geldi. ● ● ● Endonezya'da meydana gelen deprem sonrasında oluşan dev dalgalar, birçok insanın hayatını kaybet- mesine neden oldu. ABD'de oluşan kasırga sonucunda enerji nakil hatları ve birçok yerleşim alanı kullanılamaz hâle geldi. Doğu Karadeniz'de ilkbaharda anakayanın yerinden koparak aşağı doğru kayması sonucu tarım alanları zarar gördü. Buna göre aşağıdaki afetlerden hangisi ile ilgili bir örneğe yer verilmemiştir? A) Fırtına C) Sel ve taşkın E) Çiğ B) Heyelan D) Tsunami

6. Aşağıda aylık ortalama sıcaklık ve yağış grafiği verilen yörelerden hangisinde erozyonun daha şiddetli olduğu söylenebilir? (Yalnız iklim şartları düşünülecek.) A) 300 275 250 225 200 175 150 125 100 75 C) 300 275 250 225 200 175 150 125 100 75 60 YAĞIŞ (mm) 2. OSMNMHTAEEKA YAĞIŞ (mm) SICAKLIK (°C) A SICAKLIK (°C) S OSMNMHTAEEKA E) 300, 275 250 225 200 175 150 125 100 75 25 25 20 15 10 5 0 25 20 15 10 LO 5 0 YAĞIŞ (mm) B) 300 275 250 225 200 175 150 125 100 75 60 25 D) 300 275 250 225 200 175 150 125 100 75 60 25 YAĞIŞ (mm) OŞ MN MHTAEEKA YAĞIŞ (mm) SICAKLIK (°C) OSMNMHTAEEKA 25 SICAKLIK (°C) OSMNMHTAEEKA 20 15 10 5 - SICAKLIK (°C 25 20 Yakad 15 10 5 25 20 15 10 5

7. Afetler sırasında veya sonrasında ortaya çıkabilecek can ve mal kayıplarını azaltmak için afet öncesinde bazı tedbirlerin alınması gerekir. Aşağıdakilerden hangisi yaşanabilecek afetlere kar- şi alınacak bu tedbirlerden biri değildir? A) ABD'de kasırgalardan korunmak için evlerin çatı ve pencerelerinin sağlamlaştırılması B) Filipinler'de erozyonu önlemek için eğimli yamaç- larda taraçalama yapılmas C) Japonya'da tsunaminin etkisini azaltmak için kıyılara yüksek duvarlar yapılması D) Hindistan'da kuru dere yataklarının yerleşime açıl- ması EXItalya'da orman yangınlarını tespit etmek için gözet- leme kulelerinin yapılması

23. Aşağıdaki şemada şehirlerin bazı fonksiyonları ve- rilmiştir. Sanayi A Tokyo C) Pekin Liman Buna göre şemada "?" olan yere aşağıdaki şe- hirlerden hangisi getirilebilir? STI Ticaret B) Berlin D) Moskova E) Addis Ababa 24. Aşağıdaki haritada nüfusu 10 milyondan fazla olan sehirler gösterilmistir 26. 1. IL 2

17. Bir ülkenin, bölgenin ya da uluslararası bir kuru- luşun yönetim merkezinin bulunduğu şehre “idari şehir" adı verilir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bulunduğu ülkenin idari şehri değildir? A) Ottawa C) Barselona B) Moskova D) Paris E) Washington