Atmosfer ve İklim Soruları

8. Kutuplara yakın yerlerde yaşayan insanlar, sıcaklıkların çok düşük olması nedeniyle yılın önemli bir kısmında kalın kürkler giyerler. Yol boyunca sıcaklık değerlerinin yüksek olduğu Orta Afrika'da ise insanlar ya oldukça ince ki. yafetler giymekte ya da yarı çıplak yaşamak- tadırlar. Dört mevsimin belirgin yaşandığı orta kuşakta ise insanlar yıl içindeki sıcaklık değişimine bağlı olarak daha fazla giysi de- ğiştirme ihtiyacı hisseder. IV 1 1 1 1 1 Ekvator 1 Buna göre yukarıdaki haritada numara- landırılan tarali alanlardan hangisinde in- sanların yıl içinde daha fazla giysi değiş. tirme ihtiyacı hissettikleri söylenebilir? B) II C) III D) IV E) V A)

6) iklim Bilgisi 3 . Geniş bir bölgede uzun yıllar boyunca yaşanan atmosfer olayla- rinin ortalama durumuna iklim adı verilir. İklim, hava olaylarının uzun yıllar ortalamasından oluştuğu için etki süresi daha uzun- dur Hava durumu ise dar alanlarda kısa süreli ortalama hava olayı olarak ifadelendirilir. Genel olarak bir yerin günlük hava durumuna bakarak o mekânının iklimi hakkında yorum yapıla- maz. V. •IV Ekvatoral iklim Buna göre, dünya haritasında numaralanmış merkezlerin hangisinde günlük hava durumuna bakarak iklim özelliği ile ilgili yorum yapılabilir? D) IV C) III A) 1 E) V B) 11 iklimle hava durumu arjundalu fark at

5. Aşağıdaki tabloda üç bölgenin en sıcak ve en soğuk ay ortalamaları ile yıllık yağış miktarı verilmiştir. Bölgeler En sicak ay ortalaması (°C) En soğuk ay ortalaması (°C) Yıllık yağış miktarı (mm) K 28 10 800 L 22 5 1250 M 7 - 25 260 Bu bilgilerden yararlanılarak, bölgelerin aşağıda- ki özelliklerinden hangisi belirlenebilir? A) Bulundukları yarım küre B) Deniz seviyesinden yükseklikleri Sıcaklık kuşaklari D) Hakim rüzgâr yönü E) Yağışların en fazla düştüğü aylar

5. Doğal koşulların benzer olduğu bölgelerde insan- ların yaşam koşulları da birbirine benzerlik gös- terir. Ekvator IV Buna göre haritada numaralandırılarak verilen bölgelerin hangilerinde, insanların iklim özel- likleriyle şekillenen yaşam koşullarının daha fazla benzer olması beklenir? A) + ve II B) II ve IV C) Hve v D) III ve IV E) ti ve v

NITELIK Y Haritada numaralar hangisinde kışlar soğuk ve kar yağışıl , sıcak ve kurak geçer? E V D) IV B) AJI 20°C 100 mm 10°C 75 mm 0°C ex 50 mm -10°C 25 mm -20°C 0 mm Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 3. Yukarıdaki yağış ve sıcaklık grafiğinden aşağı daki yargılardan hangisine varılamaz? A) Kışın karlar uzun süre yerde kalır. B) En fazla yağış yazın düşer. C) Yillik sıcaklık farkı 20 °C'den fazladır. D) Don olayı nadir görülür. E) Doğal bitki örtüsü çayırdır. 8. B 9. A 10. E 11. C 12. B 13. C

leri sis olu- C) I ve II 7 2007/ÖSS/Sos-1 17. Aşağıda, dört farklı iklim tipinin özellikleri verilmiş- tir. Aşağıs yılda bul e A B) . D . E I yağışla- Bütün yıl yağışlı ve sıcaklık daima 20 °C'nin üzerinde Her mevsim yağışlı, kışlar ilik, yazlar serin Yıllık yağış miktarı 250 mm'nin altında, sıcak ve kurak Sıcaklık daima 0 °C'nin altında, çok soğuk ve kurak Aşağıdakilerden hangisi bu iklim tiplerinden biri değildir? B) Ekvatoral iklim . nda A) Okyanusal iklim C) Muson iklimi D) Çöl iklimi E) Kutup iklimi ğışların-

26. Herhangi bir alanın 1950'li ve 2000'li yıllara ait topoğrafya haritaları incelendiğinde doğal ortamda insan etkisi ile meydana gelen değişmeler daha net görülebilir. Bu değişime bağlı olarak topoğrafya haritalarında aşağıdakilerden hangisi gözlenemez? A) Göl sayısının farklılığı B) Ulaşım ağının değişmesi C) Taşkına uğrayan alanların değişmesi D) Kentsel alanlardaki farklılaşma E) Bitki örtüsündeki farklılaşma

7. Aşağıdakilerden hangisi atmosferin etkileri ara- sinda gösterilir? A) Sürekli rüzgârlarda sapmalara neden olur. B) Basınç kuşaklarının ortaya çıkmasına neden olur. C) Mevsimlerin oluşmasını sağlar. D) Gölgelerin tam karanlık olmasını engeller. E) Güneş ışınlarının düşme açısını etkiler.

n 20. Akdeniz iklimi ile step ikliminin özellikleri karşılaştırıldı- ğında aşağıdakilerden hangisinin ortak olduğu söylenir? MOYA A) En az yağış aldıkları mevsim B) Yıllık yağış miktarı C) Kış sıcaklık ortalamaları 22 B D) Doğal bitki örtüleri E) Karın yerde kalma süresi A 2

6. Her mevsim sıcak ve yağışlıdır. • Biyoçeşitlilik açısından dünyanın en zengin bi- yomudur. Orman altı florası oldukça zengindir. . Her iki yarım kürede de görülür. Bazı özellikleri verilen biyom aşağıdakilerden hangisidir? A) Çalı B) iğne yapraklı orman C) Tropikal yağmur ormanlan D) Savan E) Tundra

pe tipine 11. Dünya üzerinde yer alan bir merkezde; Yıllık sıcaklık ortalaması 18 °C'dir. Kış döneminde cephe yağışları görülür. Batı rüzgârlarının etkisi altındadır. En fazla yağışı kış döneminde almaktadır. EV etkisi 3. gida- Buna göre, temel iklim özellikleri verilen bu merkez, dünya haritası üzerinde numaralandırılarak verilen alanların hangi sinde yer almaktadır? A) B) II C) III D) IV EV

S7. Aşağıda, X ve Y ülkelerinin nüfus piramitleri verilmiştir. 60 60 15 8 6 4 2 0 2 4 6 8 15 ++ 6 4 2 0 2 4 6 % Y ülkesi % X ülkesi Bu ülkelerin özellikleriyle ilgili aşağıdaki karşılaştırmaların doğru veya yanlışlığını D-Y yazarak belirtiniz. (y) X ülkesinde nüfus artış hızı daha düşüktür. (D) Yülkesinde çocuk sahibi olmayı özendiren afiş ve reklam filmlerine rastlamak olağandır. (D) X ülkesinde demografik yatırımlara duyulan ihtiyaç daha fazladır. ( ) Yülkesinde nüfusun niteliğini geliştirici nüfus politikalarına ihtiyaç vardır. D) X ülkesinde yaşlı nüfus oranı ve ortalama yaşam beklentisi daha azdır.

8. Haritada boyalı olarak gösterilen biyomda ya- şayan canlıların aşağıdaki koşullardan hangi- sine uyum sağlamak zorunda olduklan söyle- nemez? A) Sıcaklık farklarinin az olmasına B) Nem ve sıcaklığın yüksek olmasına C) Kış sıcaklık ortalamasının yüksek olmasına D) Bulutlu gün sayısının fazla olmasına E) Yaz kurakliğinin uzun sürmesino

(7.) Sıcaklık kuşakları arasında yer alan liman kuşak Kuzey Yarım Küre'de 30° 30' enlemi ile 68° 30' enlemi arasındadır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Kuzey Yarim Küre'deki iliman kuşakta yer alan bir iklim böl- gesine ait özellikler arasında sayılamaz? A) Yazların sıcak ve kurak kışların ilık ve yağışlı geçmesi B) Yazların serin, kışların ilik ve her mevsimin yağışlı geçmesi C) Yil boyu sıcak ve yağışlı hava koşulları görül- mesi D) Yazların sıcak ve kurak, kışların soğuk ve yağışlı geçmesi E) Yıl boyu kurak geçmesi ve günlük sıcaklık fark- larının çok yüksek olması

8. Aşağıda iklimlerle ilgili olarak bazı bilgiler verilmiştir. Günlük sıcaklık farkı fazla yağış yok denecek ka- dar azdır. Yillik ve günlük sıcaklık farkı az, yazları serin, yağış rejimi düzenli ve bulutluluk oranı yüksektir. Yaz ayları sıcak ve yağışlı geçer, bitki örtüsü uzun boylu otlardan oluşur. • Sıcaklık daima 0 °C'nin altında ve yağış yok de- necek kadar azdır. Buna göre; hangi iklim tipleri ile ilgili bilgi veril- memiştir? Kutup 81 Çöl C Muson D) Iliman okyanusal ESavan

58. Aşağıdakilerden hangisi tortul kayaçların özellikle- ri arasında gösterilemez? A) Oluşumlarında dış kuvvetler etkilidir. B) Yeryüzünde ilk oluşan kayaç türüdür. C) Tabakalı bir yapıya sahiptir. D) İçerisinde fosil bulundurur. E) Fiziksel, kimyasal ve organik tortul kayaçlar olarak üç gruba ayrılır.