Bir Bilim Olarak Coğrafya Soruları

Ashi, Kemal ve Temel okul bahçesinde aşağıdaki oyu- nu oynayacaklardır. Temel tebeşirle yere Aslı ve ke- mal'in hareket yönlerini çiziyor. Eline el fenerini alan Temel, görseldeki gibi duruyor. N 4 3 Temel Buna göre, Güneş ve Ay tutulması olaylarında Ay'ı temsil eden Aslı ve Dünya'yı temsil eden Kemal'in bulunabileceği yerlerin numarasını yazınız. Güneş Tutulmasında: Asli Kemal Ay Tutulmasında: Asli Kemal ATA YAYINCILIK

8. Aşağıdaki grafikte nüfusun ortalama yaşam süresinin dünya geneli, K ve Lülkelerindeki ortalama durumu gös- terilmiştir. (Yaşam süresi) 100 1 84 G 59 80 70 60 50 40 30 20 10 0 L S A B M A Dünya Grafikteki bilgiler dikkate alındığında aşağıdakiler- den hangisine ulaşılamaz? A) Külkesinde sağlık koşullar Lülkesine göre daha çok gelişmiştir. B L ülkesinde yaşlı nüfus orani K ülkesinden daha azdır. C) Külkesinde ortalama yaşam süresi Dünya ortalama- Smun üzerindedir. o Lalkesinde kırsal nüfus orani K ülkesinden fazladır. Er ülkesinde kişi başına düşen milli gelir, dünya orta- lamasyrin üzerindedir.

merkezler N M m K. 06 18 12 ++ +gündüz süresi 24 (saat) Yukarıdaki şekilde, 21 Haziran günü K, L, M ve N merkez- lerinde yaşanan gündüz süreleri verilmiştir. Şekle göre merkezlerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) L, Ekvator üzerindedir. B) Kve N, Güney Yarım Küre'dedir. C) M, güneş ışınlarını diğer merkezlerden daha büyük açıyla alır. D) N, Ekvator'a uzaklığı en fazla olan merkezdir. E) K'de yaşanan gece süresi, M'deki gece süresinden uzundur.

6. Aşağıda verilenlerden hangisi jeomorfolojinin konu- su değildir? A) Türkiye'de akarsuların oluşturduğu şekiller B) Dünya'da volkanik alanların dağılışı C) Japonya'da fay hatlarının özellikleri D) Dünya'da göllerin dağılışı E) Kanada'da buzulların oluşturduğu şekiller

5. Tsunami oluşumunda depremler, volkanik patlamalar, he- yelanlar ve gök taşı düşmeleri etkilidir. Aşağıdaki ülkelerden hangisinde tsunami görülme ih- timali daha fazladır? B) Endonezya \ Misir C) Italya ed D) Almanya Kwork Türkiye

9) Ham maddenin bozulabilir olduğu yerlerde fabrikalar, genellikle ham madde kaynağına yakın veya kolay ulaşılabilir yerlere kurulur. Buna göre, aşağıdaki tarım ürünlerinden hangisini ham madde olarak kullanan fabrikaların kuruluş yerinin belirlenmesinde, yukarıdaki durum daha belirgin olarak gözlenir? A) Tütün B) Pamuk C) Buğday D) Şeker pancari E) Fındık anda asağıdakilerden hangisi daha cok klaru

Tarımda makineleşme arttıkça kırdan kente göçler de artmaktadır. IV Haritada numaralarla gösterilen yerlerden hangisi tarımda makineleşmeye elverişli olmadığından bu nedenle gerçekleşecek göçlerin oluşması bekle- nemez? A) B) II C) III D) IV E) V

6. Aşağıdaki tabloda X, Y ve Z merkezlerindeki mutlak nem ve sıcaklık değerleri verilmiştir. Hava Kütlesi Sıcaklık (°C) 18 Mutlak Nem (gr) 20 x Y 20 10 Z 20 5 Tablodaki verilere göre; I. bağıl nem oranı en az olan merkez, 1. yağış ihtimali en fazla olan merkez, III. buharlaşma şiddetinin en fazla olduğu merkez aşağıdakilerin hangisinde dogru olarak verilmiştir? 1 III A) Z B) X Y 2 D Y N >> X E) x ON Z UcDör Besk

TYT/SOSYAL BİLİMLER Aşağıdaki tabloda Coğrafya'da yer alan bazı kavramların açıkla- malan verilmiştir. Kavram Açıklama Jeomorfoloji Yer şekillerinin oluş ve dağılışı ile bunların doğal sistemlere etkisini inceler. Turizm Coğrafyası Turizmin mekana yayılışı, mekana etkileri, olu- şan turistik alanların tespitini inceler. Sıcaklik, basınç, rüzgar, nem ve yağış gibi iklim elemanlarını ele alır. II Harita ve harita benzeri gösterimleri üretmek amacıyla uygulanan çalışmaları ele alır. Pedoji Toprakların yapısını, oluşumunu, dağılışını ele alan, inceleyen bilim dalıdır. Bu tabloda numaralandırılarak boş bırakılan yerlere aşağıda- kilerden hangileri getirilmelidir? 1 11 A) Klimatoloji Kartografya B) Matematik Coğrafya Hidrografya C) Jeoloji Ulaşım Coğrafyası D. Litoji Klimatoloji E) Kartografya Jeoloji

n 8. IV Yukarıdakl haritada İşaretli alanlardan; • yer şekillerine göre ova bölgesini, • iklim koşullarına göre karasal iklim bölgesini, • bitki örtüsüne göre ot formasyonu bölgesini, • ekonomik fonksiyonuna göre tarım bölgesini kapsayan yer aşağıdakileden hangisidir? A) 1 B) 11 C) III D) IV E) V 14

:eis Yayınları 12 27° 39° 10. 26° 1000 1100 38° X 1200 y bo Eş yükselti eğrileri yöntemiyle çizilen topoğrafya hal 1 ritasındaki X ve Y alanları karşılaştırıldığında; I. güneşlenme süresi, II. karın yerde kalma süresi, III. aynı tür tarım ürünlerinin olgunlaşma süresi özelliklerinden hangilerinin X alanında daha fazla ol- duğu söylenebilir? A) Yalnız B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) Il ve III

Aşağıda bir kentte uygulanan trafik düzenlemesi verilmiş- tir. • Plaka numarası tek sayıyla biten özel araçlar belirle- nen günlerde kente ve kenti çevreleyen banliyölerde trafiğe çıkamayacak. Diğer günler sadece plaka numarası çift sayıyla biten özel araçlar ile elektrikli veya hibrit araçlar trafiğe çı- kabilecek. Üçten fazla yolcusu bulunması şartıyla plaka numarası tek sayıyla biten araçlar trafikte seyredebilecek. • Kentte gün boyunca toplu taşıma araçları ücretsiz kul- lanılabilecek. Bu kente yapılan trafik düzenlemesi aşağıdaki çevre so- runlarından hangisinin azaltılmasına daha fazla katkı sağ- lamıştır? A) Su kirliliği B) Hava kirliliği C) Besin kirliliği D) Toprak kirliliği E) Radyoaktif kirlilik

8. Alüvyal topraklar, akarsuların taşıdığı malzemelerin delta ovalarında veya iç kesimlerdeki düzlük alanlarda birikmesiyle oluşur. Mineral bakımdan zengin olan bu topraklar, tarım için oldukça elverişlidir. Haritada numaralandırılarak gösterilen alanlardan hangisi bu ovalara örnek verilemez? A) B) M C) III D) IV E) V

TYT / SOSYAL BİLİMLER 8. Aşağıdaki tabloda üç ülkenin toplam nüfusları ile aritmetik nüfus yoğunlukları verilmiştir. Ülkeler Toplam Nüfus Aritmetik Nüfus Yoğunluğu (Kişi/km2) 110 80 000 000 II 20 500 000 190 40 000 000 150 Buna göre, yüzölçümü açısından bu ülkelerin büyükten küçüğe doğru sıralaması aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) I, II, III B) I, III, II D) III, 1, 11 E) III, II, 1 CH, III, 1 } o II

C) Matematik konumları D) Denizellik - karasallık özellikleri E) Okyanus akintıları 7. Aşağıdaki haritada yıllık ortalama 0 °C izoterm eğrileri- nin yarım kürelerde geçtiği yerler gösterilmiştir. 80° 0° 60° 40 20 0° 20° 40° 60° Harita incelendiğinde, 0 °C izoterm eğrilerinin Kuzey Yarım Küre'de Güney Yarım Küre'ye göre daha fazla sapmaya uğradığı görülmektedir. Bu durum, aşağıdakilerden hangisini açıklamada iyi bir örnek olur? A) Atmosferin kutuplarda daha ince olduğunu B) Yer'in küresel bir şekle sahip olduğunu C) Kara ve denizlerin dağılışının yarım kürelerde birbi- rinden farklı olduğunu D) Sicaklığın yeryüzüne dağılışında yükseltinin etkili olduğunu E) Güneş ışınlarının geliş açısının enleme göre değiş- tiğini 76

10. Türkiye'nin yıllara göre nüfus piramitlerindeki değişimi incelendiğinde, piramidin taban kısımının daraldığı buna karşılık orta ve üst kısımlarının genişlediği göze çarpar. Bu bilgiye göre Türkiye'nin nüfus piramidindeki bu değişim aşağıdakilerden hangisiyle açıklanamaz? A) Nüfus artış hızının artmasıyla B) Doğurganlık oranının azalmasıyla C) Yetişkin ve yaşlı nüfus oranının artmasıyla D) Ortalama yaşam süresinin uzamasıyla E) Türkiye'nin sosyal ve ekonomik yönden gelişmesiyle