Bir Bilim Olarak Coğrafya Soruları

8. T Coğrafya dersinde öğretmen, öğrencilerinden bazılarına birer araştırma konusu vermiş, bu konularla ilgili hazırladıkları ödevleri bir sonraki derste arkadaşlarına sunmalarını istemiştir. Öğretmen araştırma ödevi olarak; u ● ● Özge'ye, Türkiye'de belli mekânları sembolize eden doğal ve beşerî unsurların araştırılması, Tuna'ya, gelgit akıntılarından elektrik üreten ülkeleri ve bu alandaki potansiyelleri, Emir'e, bulundukları bölgenin kırsal kesimindeki yapılarda kullanılan malzemelerin, coğrafi koşullarla ilişkisinin belirlenmesi, Sema'ya yaşadıkları il genelinde kümes hayvancılığı ile uğraşan işletmelerin sayısı ve dağılışının araştırılması konusunu vermiştir. Buna göre öğrencilerin araştıracakları konular, coğrafyanın aşağıdaki alt dallarının hangisi ile doğrudan ilişkilendirilemez? A) Yerleşme coğrafyası Tarım coğrafyası Turizm coğrafyası DNüfus coğrafyası Enerji coğrafyası

GENEL TEKRAR - 8 1. Ekosistemi oluşturan ögeler; 1. cansız varlıklar (inorganik ve organik maddeler), 2. üreticiler (yeşil bitkiler), 3. tüketiciler (bitkisel ve hayvansal maddeleri yiyenler), 4. ayrıştırıcılar (bakteri ve mantarlar), olmak üzere başlıca dört grupta toplanır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi ekosistemi oluşturan unsurlar için söylenemez? A) Hava ve ışık inorganik ögelerdir. B) Çimen ve bozkırlar temel üreticilerdendir. C) Ayrıştırıcılar hayvan ve bitki artıklarıyla beslenirler. D) Aslan ve yırtıcı kuşlar birincil tüketicilerdir. E) Ekosistemi oluşturan ögeler arasında ayrılmaz bir bağ vardır.

aş- u- _ri- da re r. Örnek - 4 Ekvator II Haritada numaralandırılarak gösterilen bölgelerle ilgili, aşa- ğıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) 1. bölgede soğuk iklim koşulları yaşanmakta ve seyrek nü- fusludur. B) II. bölgede yıl boyunca sıcak ve nemli iklim koşulları yaşan- makta, yağmur ormanları görülmektedir. C) III. bölgede sanayi ve ticaret gelişmiş olup, sık nüfusludur. D) IV. bölgede yer şekilleri sade ve düz olup, sık nüfusludur. E) V. bölgede çöl iklimi görülmekte ve seyrek nüfusludur.

r? 9- ORNEK SORU Aşağıda Kuzey Yanım Küre'de yer alan yüksek basınç merke- zine ait şekil verilmiştir. No ÇÖZÜM YB || 4 3 Buna göre bu basınç sisteminden doğan rüzgârlardan han- gisinin sıcaklığı daha fazla düşürmesi beklenir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

34. 1/1.500.000 kesir ölçeğinin çizgi ölçek karşılığı aşa- ğıdakilerden hangisidir? 5 5 A) B) C) D) E) 15 20 30 45 3 cm 3 cm 3 cm 3 cm 0 3 cm 0 0 0 0 15 20 30 45 10 30 40 60 90 15 45 60 km km 90 km km 135 km

9. Sibirya'da yaşayan Viladimir, hava koşullarının kendi yaşamın- daki etkilerini şöyle anlatıyor: 1. Burada yaz mevsimi çok kısa sürer. Uzun kış mevsiminde dondurucu soğuklar görülür. Bu nedenle sadece belirli seb- ze ve meyveleri yetiştirebiliriz. IKış mevsimi boyunca göllerin yüzü kalın bir tabaka halin- de buz tutar. Gölden balık avlayabilmek için bu buz taba- kasını kırmak zorundayız. IN. Yoğun kar ve buz, ulaşımda büyük zorluklara sebep olur. Kızak, bizim için önemli ulaşım aracıdır. IV. Yüksek kalori veren yağlı yiyecekleri daha fazla tüketme ih- tiyacı duyarız. V. Sıcaklıklar çok düşük olduğu için uçsuz bucaksız sahalar tundralarla kaplıdır. Buna göre Viladimir'in anlattıklarından hangisi, doğal kosul ların beşeri faaliyetler üzerindeki etkisine örnek verilemez? B) TI D) TV A) C) III 1:

7. Dünyada sis en fazla New Founland açıklarında oluşmak- tadır. Çünkü burası Gulf-Stream sıcak su akıntısının, Labra- dor soğuk su akıntısı ile karşılaştığı alandır. jeigngsbes 181 8° 197 Buna göre yukarıdaki haritada numaralarla gösterilen alanların hangisi Dünya'da sis olayının en fazla oldu- ğu yerdir? A) I B) Il mass C) III D) IV emiti amio apsy.eal siset tebal on os mel E) V 9. Bir si c %1 man

9. Kolüvyal topraklar; yüksek yerlerden taşınan materyallerin yamaç eteklerinde eğim azalmasına bağlı olarak birikmesi ile oluşan topraklardır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi kolüvyal toprakların özelliklerinden birisi değildir? A) Şiddetli erozyon etkisiyle oluşurlar B) Köşeli ve iri malzemelerden oluşurlar C) Horizonları gelişmemiştir D) Taban seviyesi ovalarında oluşurlar E) Yapısı daha çok ana kayanın özelliğine bağlıdır 94

7. Akarsuların taşıyıp biriktirdiği malzemelerden oluşan alüvyal topraklar; vadi tabanlarındaki düzlüklerde, birikinti ovalarında, delta ovalarında ve eski göl tabanlarında yaygındır. IV Buna göre haritada işaretli yerlerin hangisinde alüvyal toprakların yaygın olduğu söylenemez? A) I B) II C) III D) IV E) V

5. ADIM 4. ADIM A) I 2. Doğal ortam; havaküre, suküre, taşküre ve canlı küre- den oluşmaktadır. Bu dört ortam sürekli birbiri ile etki- leşim halindedir. Aşağıda bu doğal ortamlar ile etkile- şim alanları gösterilmiştir. 1 K B) Z3ZX N C) III Taşküre M Buna göre, I. sıcaklığın yıl boyunca yüksek, yağış miktarının faz- la ve düzenli olduğu yerlerde bitki türlerinin çeşitli- lik göstermesi, N M Canlı küre II. eğim ve engebenin fazla olduğu yerlerde akarsu ta- şıma gücünün fazla olması Su küre durumlarının, şekildeki etkileşim alanları verilen harf- lendirilmiş yerlerle eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? Havaküre 6 || N M K- tonguç kampüs 4.

ristik ray- msiz akla ndir- abil- -ile- PRAK ayincili n- e u O e 4 25. Birey, iyi ve kötü davranış konusunda kendi ahlaki değerleri- ni oluşturabilir. Başka bir deyişle birey, bütünlüklü bir biçimde davranışlarını kendisi belirleyebilir ve yönlendirebilir. İnsan, dış uyarıcılara karşı rastlantısal olarak ve gelişigüzel bir biçimde tepki verecek kadar basit ve sıradan bir varlık değildir. Bundan dolayı ahlaksal özerklik, hemen ve kolay kazanılabilecek bir şey değildir. Bu parçada açıklanan görüşler aşağıdaki felsefi akımlar- dan hangisine temel oluşturur? A) Determinizm C) Otodeterminizm E) indeterminizm h B) Fatalizm D) Liberteryanizm SOSYAL BİLİMLER TESTİ BİTTİ

A A) B) A ens 6. Aşağıdakilerden hangisi jeomorfolojinin inceleme alanında yer almaz? İç Anadolu'daki yerleşim tipleri Pamukkale travertenlerinin oluşumu Horst ve grabenlerin oluşumu Volkanizma Kayaç tipleri 8.

2. Tarım üst sınırını, sıcaklığın yetersizliği ve yükselti belirler. MI A) I B) II Vol Buna göre, haritada dağlar üzerinde gösterilen numa- ralanmış yerlerin hangisinde tarım üst sınırının diğer- lerine göre daha yüksek olduğu söylenebilir? C) III -0° DIV (E) V

N VE COĞRAFYA 4. Aşağıda verilen düşünürlerden hangisi, yeni ve yakın çağda coğrafi bilgi mirasına katkı sağlamıştır? 5. A) Alexander von Humboldt (Aleksandır van Humbolt) B) İbn-i Sina C) Hekataios (Hekatayus) D) Biruni E) Strabon (Strabon) Kara vo

ST 6. Akarsu taşımacılığı, kara şi su ulaşımı olarak da adlandırılmak- tadır. Bu faaliyetin ülke içindeki ticarete ve turizme etkisi olumlu düzeydedir. Bu ulaşım aktivitesi bazı kelerde yoğun kullanılır- ken bazı ülkelerde jeomorfolojik ve iklimsel sebeplerden ötürü kullanılamamaktadır. Buna göre, aşağıdaki ülkelerin hangisinde kara içi su ulaşımı kullanımı en düşük seviyededir? A) Hollanda D) Danimarka Avustralya C) MISH E) Almanya

İnsanların ve diğer canlıların, yaşamları boyunca ilişkileri- ni sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde olduk- ları fiziki, biyolojik, sosyal ve kültürel bir coğrafi ortamdır. Yukarıda açıklaması verilen kavram, aşağıdakilerden hangisidir? A) Hidrosfer D) Çevre B) Atmosfer E) Litosfer O C) Biyosfer 5.