Çevre Sorunları ve Türleri Soruları

Test 48 10 Erozyon nedeniyle Türkiye'nin her 12 yilda 1 santimet- re toprak yitirdiğini söyleyen TEMA Vakfı Genel Müdürü Doç. Dr. Barış Karapınar, "1 santimetre topragın oluşma süresi ortalama 400 yil Toprak varligimiz hızla yok olu- yor." dedi. TEMA Vakfı, erozyonla mücadele konusundaki çalışma larını 600 bini aşkın gönüllü ile birlikte aralıksız sürdüro- yor. Bugüne kadar yaklaşık 14 milyon fidan ve 700 mil- yon meşe palamudunu toprakla buluşturan TEMA Vakfı 60'tan fazla kırsal kalkınma, koruma, biyolojik çeşitlilik projesini hayata geçirirken 287 sahada ağaçlandırma ça- lışması yürüttü. Ancak yapılan tüm çalışma ve uyarılara rağmen Türkiye'de erozyonla mücadele konusunda ye- terli duyarlılığın oluşmadığına dikkat çekiliyor. Erozyonla mücadele ülkemiz açısından hayati önem ta- şımaktadır. Verimliliği en yüksek toprak varlığımız hızla yok olmaktadır. Tarım arazilerinin %59'u, orman alanla- rinin %54'ü, meraların ise %64'ü erozyon riski altında- dır. Eldeki veriler, erozyon ve hızlı nüfus artışının kişi başına düşen tarım alanı miktarını 50 sene içinde yarı yarıya azaltacağını göstermektedir. Bu nedenle mevcut erozyon hızını azaltacak çeşitli çalışmalar yapılmalıdır. Ağaçlandırma faaliyetleri, mera islah çalışmaları, tarım alanlarında teraslama, toprak korumalı tarım uygulama- ları ve çiftçilerin çeşitli eğitimlerle erozyon konusunda bilinçlendirilmeleri bu çalışmalardan bazılarıdır. Ayrıca tarım arazilerimizde şeritsel tarım, ekim nöbeti ve orga- nik tarım gibi toprağı koruyan tarım teknikleri ile rüzgâr perdesi gibi erozyonun etkilerini azaltacak modern çalış- malar özendirilmelidir. Yukarıdaki okuma metninin içeriği düşünüldüğünde aşağıda verilen sorulardan hangisinin cevabına ulaşılamaz? A) Türkiye'de erozyon sonucu kaybedilen toprak miktarı ne kadardır? B) Erozyonla mücadelede ağırlıklı olarak hangi ağaç türü- nün ekimi daha çok tercih edilmektedir? C) Erozyonla mücedele maliyeti nasıl karşılanıyor? D) Erozyon risk analizine göre öncelikli tehdit altında olan yerler nerelerdir? E) Erozyona karşı tarım arazilerini koruyan tarım teknikleri nelerdir?

10. Aşağıdaki haritada bazı alanlar koyu renkle gösteril- miştir. 1 Bu alanların tümü aşağıdaki hangi bölge sinıfı içe- risinde yer alır? A) Sik nüfuslu bölge B) Gelişmiş ekonomik bölge C) Dağlık bölge D) Petrol bölgesi E) lliman iklim bölgesi

Geniş yer kabuğu parçalarının alçalma, yükselme, çanaklaşma ve kubbeleşme şeklindeki hareketlerine epirojenez denir. Türkiye'de, aşağıdaki yerlerden hangisinin oluşumu epiro- jenez olayına örnek olarak gösterilebilir? A) Çukurova ve Ergene Havzası'nın çökmesi B) Gediz Ovası'nın oluşması C) Toros Dağları'nın oluşması D) Ağrı Dağı'nın oluşması E) Konya Ovası'nın oluşması

Ruhr bölgesi Almanya'nın Kuzey Ren-Vestfalya eyâletinde bulunan, 5.3 milyonluk nüfusu ve 4.435 km lik alanıyla Almanya'nın en büyük metropolitan yerleşim merkezidir. Yakın bir zamana kadar esas gelir kaynağı kömür ve çelik üretimininden sağlanan bölge, bugün ise Almanya'nın Bilişim Teknolojisi (IT), lojistik ve alternatif enerji merkezidir. Bir zamanlar demir-çelik fabrikalarının yoğun olarak bulunduğu Ruhr bölgesinde, bugün fabrikalar gençlik merkezlerine dönüştürülmüştür. Buna göre, Ruhr bölgesiyle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılabilir? A) Ruhr Bölgesi'nde çevre kirliliği azalmıştır. V B) Ruhr Bölgesi'nde sanayi tesisleri yıkılarak yapılaşma azaltılmıştır. - C) Almanya'daki demir-çelik sanayi üretimi azalmıştır. — D) Ruhr Bölgesi'nde yeni yeraltı kaynakları tespit edilmiştir. E) Ruhr Bölgesi'nde sanayi ürünlerinde çeşitlilik artmıştır. -

Atmosfer Biyosfer Hidrosfer Litosfer Yeryüzünde doğal ortamı oluşturan yukarıdaki unsurlar ara- sında dengeli ve karşılıklı bir etkileşim vardır. Bu etkileşimin bozulması durumunda birtakım olumsuzluklar ortaya çıkar. Aşağıdakilerden hangisi bu tür olumsuzluklara uygun bir örnektir? A) Atlas Okyanusu kıyısındaki ülkelerde gelgit etkisiyle ha- liçler oluşması B) Akarsular üzerine enerji üretmek amacıyla barajlar ya- pilmasi C) Yer şekillerinin engebeli olduğu arazilerde doğal bitki örtüsünün tahribiyle erozyon şiddetinin artması Di Tropikal Kuşak'taki okyanus kıyılarında şiddetli hortum ve kasırgaların sıkça görülmesi E) Izlanda'da aktif volkan ve gayzerlerin yaygın olması

Bilimler 8. TYT/SOS aşağıdaki haritada bazı ülkeler ve bu ülkelerde doğanın 16. insan üzerine etkileri ile ilgili bilgiler verilmiştir. 2180 18 19 20 NORVEÇ HOLLANDA BANGLADES MISIR BREZİLYA 180 00 120 150 09 30 GO 30 90 1201 100 150 Brezilya: sıcaklık ve nemin fazla olmasından dolayı al- çak yerlerde nüfus ve yerleşme azdır. Mısır: yıl boyunca sıcak ve kurak çöl iklim bölgesinde yer aldığı için yerleşmeler akarsu kenarında yoğunlaşmıştır. Hollanda: yükselti ve engebenin fazla olmasından dolayı hızlı akışa sahip akarsular hidroelektrik enerji üretiminde kullanılmaktadır. Norveç: kuzeyinde soğuk iklim şartları etkili olduğu için yerleşmeler sıcak okyanus akıntısının etkili olduğu ülke- nin güneyinde ve güneybatı kıyılarında yoğunlaşmıştır. Bangladeş: yaz mevsimi okyanus üzerinden gelen mevsimlik rüzgârların bol yağış getirmesi ve ülkenin ku- zeyindeki dağlardaki karların erimesi sonucunda sık sık sel ve taşkınlar olmaktadır. Buna göre, hangi ülkede doganın insan üzerine olan etkisi yanlış verilmiştir? A) Brezilya B) Misir D) Norveç C) Hollanda E) Banglades

38. Çevre sorunlannın giderek büyüdüğü ve küresel boyutta etkilerinin görüldüğü günümüzde devletlerin, kurumların yanında bireylerin de sorunlar önlemek için etkin bir şekilde çalışması gerekmektedir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi çevre sorun- ları karşısında bireylerin yapması gerekenlerden biri değildir? A) Çevre sorunlanna karşı bütüncül yasalar hazırla- mak ve politikalar geliştirmek B) Su ve enerji tasarrufu yapmak, aşın ve gereksiz tù- ketimlerden kaçınmak C) Atiklan geri dönüşüm için ayrıştırmak, çevre dostu teknolojik araç gereç kullanmak D) Çevre konulu sivil toplum kuruluşlarına destek vermek E) Yöneticilerden çevreci politikalar talep etmek, çev- reci kampanyalara destek vermek Diğer sayfaya geçiniz.

e ol- SOC SI 40. Günümüzde çevre sorunlarının en az, çevre duyarlılı- ğının da en fazla olduğu ülkelerden biri olan İsveç'in, çevre politikaları ve aldığı yasal tedbirler kapsamındaki bazı uygulamaları aşağıda verilmiştir. • Enerji tüketiminin yaklaşık %50'si temiz enerji kay- naklarından sağlanmaktadır. Katı atıkların %99'u geri dönüsemde ve biyogaz üre- timinde kullanılmaktadır. Karbon salınımı vergisi olkarılmıştır. Buna göre ülkedeki bu uygulamalarla, 1. Su ve hava kirliliği önemli ölçüde azalmıştır. II. Doğal kaynak tüketimi azalmıştır. III. Küresel iklim degişimiyle mücadele edilmektedir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız ! B) Yalnız 11 C) I ve 10 D) I ve III E) I, II ve III

BENIM HOCAM Dunya Meteoroloj Örgütüne göre mevsim normallerindeki sical dann ortalama maksimum sıcaklıklardan 3 ila 5 derece üzerinde art arda 5 gün veya daha fazla süre ile devam etmesine sıcak hava dalgası denir. Günümüzde sıcak hava dalgalarının dünyanın birçok bölgesinde daha sık görüldugu bilinmektedir. Buna göre sıcak hava dalgalarının dünya üzerinde daha sık görülmesinin temel sebepleri içinde; getirleşmeye bağlı qebir isi adalarının oluşumu, karbon saliniminin artması, Il nüfus miktarına bağlı tüketimin artması gibi unsurlardan hangileri yer almaktadır? A) Yalnizi B) Yalnız Il C) Yalnız lll D46- E , Il ve III

6. Enerji Üretimi yapan bazı santraller atmosferde kirliliğe neden olmaktadır. Aşağıda verilenlerden hangisi bu duruma örnek ola- rak gösterilir? A) Jeotermal enerji santrali B) Termik enerji santrali C) Hidroelektrik enerji santrali D) Güneş enerji santrali E) Rüzgar enerji santrali

37. Sülfür ve azot oksit gibi kimyasal maddelerin atmosferde su buharı ile birleşerek aside dönüşmesi ve bu asidin yağış olarak yeryüzüne inmesi asit yağışları olarak adlandırılmaktadır. Buna göre bu yağışların etkili olduğu alanlarda aşağıdaki sorunlarından hangisinin görülmesi beklenmez? A) Kimyasal ve biyolojik özelliklerinin bozulması nedeniyle topraktaki verimin düşmesinin B) Akarsu ve göl sularının pH değeri değiştiği için su ekosistemlerinin olumsuz etkilenmesinin C) Akarsu, göl ve yer altı sularına ait rezervlerin önemli oranda azalmasının D) Tarım alanlarının direkt olarak insan ve diğer canlıları etkilemesinin E) İnsan sağlığının ve heykel, büst gibi doğal taşlardan yapılan sanat eserlerinin zarar görmesinin Diğer sayfaya geçiniz.

18. * Aşağıdaki görsellerde Aral Gölü'nün 1989 ve 2017 yıllarına ait uydu görüntüleri yer almaktadır. Aral Gölü'nün kuruyup küçülmesinde; I. gölü besleyen akarsuların pamuk tarlalarının sulanmasında kullanılması, II. göl sularının aşırı tuzlanmaya maruz kalması, III. gölde gemi ulaşımı ve balıkçılığın sona ermesi olaylarından hangileri etkili olmuştur? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) Yalnız 111 D) T ve 10 E) I, II ve III 1

.......... enerjisi karbondioksit 4. Patride Moorel'a göre ........ 1. Uluslararası Çevre Örgütü Yeşil Barış'ın kurucularından üretmediği için kömür yakan termik enerjiye göre daha çev- reci bir seçenek olduğunu belirtmiştir. Buna göre yukarıda verilen metinde bırakılan boşluğa aşağıda verilen enerji kaynaklarından hangisi getirilme- lidir? A) linyit B) doğal gaz C) petrol D) biomas E) nükleer

6) Türkiye'deki doğal bitki örtüsünün özellikleri ve dağılışı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (5P) A) Kızılçamın Dünya'daki en geniş yayılış alanı Türkiye'dedir. B) Türkiye'deki ormanların yarıdan fazlası Karadeniz kıyılarında yer alır. C) Ülkemizdeki bitkilerin yaklaşık üçte biri relikt (kalıntı) özellik taşımaktadır. D) Türkiye'de yer şekillerinin engebeli ve yüksek olması bitki çeşitliliğini artırmıştır. E) Türkiye, bitki türü çeşitliliği bakımından Dünya'nın en zengin ülkelerinden biridir.

İnsanların biyosfer üzerindeki etkilerinin başında bitki ör- tüsü üzerindeki etkileri gelmektedir. Bu etkilerin en önem- lilerinden biri, bitki örtüsünün tahrip edilmesidir. Ekvator IV Doğal koşullar düşünüldüğünde, haritada numaralan- dırılan bölgelerin hangilerinde, insanların biyosfere da- ha az etkide bulunduğu söylenebilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

10. Yer şekillerinin engebeli ve dağlık olduğu yörelerde tarim sal faaliyetlerde makineleşmeye geçiş tam olarak sağlana- mamıştır. YAYINLARI LIMIT e Buna göre haritada numaralanmış yerlerden hangisin- den yapılan göçlerin temel nedeni tarımda makine kulu lanımı değildir? A) B) EV C) III DIV sal e-