Coğrafya Biliminin Gelişimi Soruları

Orta Çağ'da Türk ve Müslüman bilim insanları yazdıkları eserlerle coğrafya biliminin gelişmesine büyük katkı yap- mıştır. Aşağıdaki bilim insanlarından hangisi Orta Çağ'da Türk ve Müslüman coğrafyacılardan biri değildir? A) Piri Reis B) El-Harizmi C) İbn Batuta D) Muhammet İdrisi E) El - Biruni

10. Coğrafyanın tarihsel seyri konulu bir sunum hazırlayan Okan, sunumun kapak kısmına bir film şeridi koymuş ve bu şeridin içine soldan sağa doğru, eskiden günümüze olacak şekilde coğrafya bilimine katkı sağlayan coğrafyacılardan bazılarının isimlerini yazmıştır. Buna göre, Okan'ın aşağıdaki isimlerden hangisini film şe- ridinin en soluna yazması gerekir? A) Carl Ritter B) Piri Reis D Batlamyus C) Sim Erinç E) İbn Hurdazbih

B B bunda nası 7. Aşağıda X ve Y merkezlerinin belirli tarihler ve bu tarihler arasında güneş ışınlarının geliş açılarının değişiminin gösterildiği grafikleri verilmiştir. 90 45 Güneş ışınlarının geliş açısı (derece) 0 21 M 21 H Özellik Güneş ışınlarının geliş açısı (derece) 90 X merkezi Buna göre, merkezlerle ilgili; 45 DENEME 3 0 23 E 6x ay Gr A) I B) II Y merkezi 1. X merkezinin enlem derecesi Y merkez- den daha küçüktür. II. Y merkezi güneş ışınlarını 23 Eylül'de da- ha az açıyla almaktadır. III. X merkezi Kuzey, Y merkezi Güney Ya- rım Küre'de yer almaktadır. IV. Y merkezinin Ekvator'a uzaklığı X merke- zinden daha fazladır. V. Y merkezinde yıl içinde güneş ışınlarının geliş açısının değişimi daha azdır. D 21 A Y yukarıda verilen özellikleri okuyan bir öğrenci kaç numaralı özelliği yanlış (Y) olarak işaretler? C) III D) IV E) V

3. Yeni Çağ'da Çin ve Hindistan gibi Uzak Doğu ülkelerinin zengin- liklerine ulaşma ve bu zenginlikleri ele geçirme arzusuyla uzun mesafeli deniz seyahatleri yapıldı. Bu seyahatler o zamana ka- dar bilinmeyen yeni yolların bulunmasına, ulaşılamamış kara parçalarına ulaşılmasına ve birçok coğrafi keşfin yapılmasına ze- min hazırlamıştır. Bu seyahatler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Akdeniz'in önemi artmıştır. B) Ümit Burnu keşfedilmiştir. C) Hindistan'a deniz yoluyla ulaşılmıştır. D) Amerika keşfedilmiştir. E) Dünya'nın etrafı dolaşılmıştır.

10. Türkiye, 36° -42° kuzey paralelleri ile 26° - 45° doğu meridyenleri arasında yer almaktadır. 45° 25° 0° 30° 50° 55° 45° 35° 25° IV 15° Buna göre koordinat sisteminde numaralanmış aralıkların hangisinin kuş uçuşu mesafe olarak Türkiye topraklarına daha yakın olduğu söylenebilir? A) I B) II C) III D) IV E) V

5."Bilginin oluşumunda tek başına ne akılcı görüş ne de deneyimci görüş yeterli olabilir. Bilgi için hem deneyime hem de akla ihtiyaç vardır."Yukarıdaki düşünceyi savunan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? A)Rasyonalizm B)Entüisyonizm C) Empirizm D) Kritisizm E)Varoluşçuluk

13....Korkma! Sadece toprağa gideceksin, sonra toprak olacaksın. Sonra sularla birlikte bir çiçeğin bedenine yürü- yeceksin, oradan özüne ulaşacaksın. Çiçeğin özüne bir arı konacak. Belki o arı ben olacağım." Bu ifadeler aşağıdaki özgün görüşlerden hangisine örnek oluşturur? A) Platon'un idealizmine B) Aristoteles'in altın ortasına Demokritos'un atomculuğuna D) Empedokles'in plüralizmine E) Herakleitos'un oluşçuluğuna 116

blayı inde eyle diği an- 4 VEQUIABÁ DIA 19 (13. Orta Çağ felsefesinin en bilge öğretmenlerinden biri- dir. Büyük İskender'e öğretmenlik yapmıştır. Platonun görüşlerinden etkilenmiştir. Varlığın sadece idea olma- dığını form'unda olduğunu savunmuştur. Yukarıda anlatılan filozof aşağıdakilerden hangisi- dir? bi A) Sokrates 20 -B) Anaximenes C) Heget D) Aristotales E) Thales

Jeomorfoloji (Yer Şekilleri Bilimi) litosferi oluşturan unsurları, litosfer olaylarını ve yer şekillerinin oluşum süreçlerini inceler. Aşağıdaki bilimlerden hangisi jeomorfolojinin yararlandığı bilimlerden değildir? A) Pedoloji B) Petrografi C) Jeoloji D) Jeofizik E) Potamoloji

C b a Psödomaki Bozkır Tropikal Yağmur Ormanı d ç Savan Tayga Ormani Garig ğ Maki Muson Ormani Tundra Aşağıdaki soruları tabloda harflerle gösterilen bitki türlerine göre cevaplayınız. 1. Ekvator ve çevresinde görülen bitki türü hangisidir? 2. Kurak ve yarı kurak iklim bölgelerinde görülen bitki örtüsü hangisidir? COGRAFYA 3. Yıllık yağış miktarının 1500 mm civarında olduğu ve yaz aylarının yağış olduğu bölgelerden hangi bitki örtüsü görülür? 4. Akdeniz iklimine ait olan bitki örtüsü hangisidir? 5. Soğuk ve nemli bölgelerde görülen bitki örtüsü hangisidir? 6. Ormanların tahrip edilmesiyle oluşan bitki türü hangisidir? 7. Maki bitki örtüsünün tahrip edilmesiyle ortaya çıkan bitki örtüsü hangisidir? 8. Güneydoğu ve çevresinde görülen bitki örtüsü hangisidir? 9. Bitki türlerini losun ve likenlerin oluşturduğu bitki topluluğu hangisidir?

6. Coğrafya bilimi konularını genel olarak olarak iki ana bilim dalında incelemektedir. Buna göre; I. atmosfer olayları, II. yer şekilleri, III. tarım ve hayvancılık, IV. siyasi olaylar, V. enerji ve madencilik konularının incelendiği ana bilim dalları aşağıdaki- lerin hangisinde doğru eşleştirilmiştir? Beseri Fiziki | - || - III Vov A | - || III - IV - V C) | - III - IV II D) III - IV 1- IIN E) IV-V 1 - 11/11 16

TYT/Sosyal Bilimler 1 9. Orta Çağ'da coğrafya biliminin gelişmesinde Müslüman coğrafyacıların katkıları büyük olmuştur. Bu dönemde Müs- lüman coğrafyacılar, Herodot, Aristo, Strabon ve Batlamyus gibi Eski Çağ filozoflarının fikir ve düşüncelerinden yararla- nirken diğer taraftan bu filozoflardan kalma fikir ve görüşle- re kendi gezi ve gözlem sonuçlarını ekleyerek coğrafyanın gelişmesini sağlamışlardır. Buna göre, aşağıda verilenlerden hangisi orta çağda coğrafya bilimine katkı sağlamış olan Müslüman bilim adamları arasında değildir? A) İbn-i Batuta C) Uluğ Bey E) Piri Reis B) İbn-i Haldun D) Idrisi

7. "Yeni Çağ'da Osmanlılarda ünlü coğrafyacılar ye- tişmiştir . Bunların başlıcaları Piri Reis, İbn Haldun, Seydi Ali Reis, Kâtip Çelebi ve Evliya Çelebi'dir" Bu cümlede bulunduğu dönemi itibariyle yan- lışlık yapılan bilim insanı aşağıdakilerden han- gisidir? A) Evliya Çelebi C) Seydi Ali Reis B) Katip Çelebi D) İbn Haldun E) Piri Reis