Dünya'nın Şekli ve Hareketleri Soruları
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve HareketleriB) Başlangıç paraleli Ekvator'dur ve derecesi sıfırdır.
E) Paralellerin çapları ve çevre uzunlukları Ekvator'dan ku-
tuplara doğru gidildikçe uzar.
2. Deniz suyu sıcaklığı ve tuzluluğu, enlem etkisine bağlı olarak
Ekvator'dan kutup noktalarına doğru gidildikçe azalır.
Buna göre aşağıdaki denizlerden hangisinin tuzluluk ora-
ni daha fazladır?
3.
B) Akdeniz
D) Baltık Denizi E) Barents Denizi
A) Kızıldeniz
66°33'
!
C) Karadeniz
5.
Yukarıdaki şekilde belirt
eşit hızla ve eşit yükse
uçaklardan hangisi bir tu
A) I
B) II
B
20
A
C
Model kürede gösterilen Ak
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve HareketleriTEST
1. "Güneşi aynada gören köy" olarak ün kazanan
İtalya'daki Viganella köyü yıl içinde 3 Kasım'dan
20 Şubat'a kadar güneş ışınlarının geliş açısından
dolayı güneş ışınlarını alamayan, aydınlanamayan
ve isinamayan bir köy iken, karşısındaki yamaca-
yerleştirilen, bilgisayarlı 8x5 m ebatlarındaki ayna
düzeneği sayesinde bu tarihler arasında aydınlan-
maya ve ısınmaya başlamıştır.
Bu parçaya göre Viganella köyünde yaşananlar
coğrafyanın aşağıdaki alt dallarından hangisiyle
daha çok ilgilidir?
A) Matematik Coğrafya
C) Biyocoğrafya
B) Klimatoloji
D) Jeomorfoloji
E) Hidrografya
2. Endonezya'nın Cava Adası'nda bulunan Merapi ya-
nardağdan çıkan
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve HareketleriCoğrafi Koordinatlar
Paraleller
→ Kutuplara eşit uzaklıktaki noktaların birleştirilmesiyle elde
denir. Ekvator'a pa-
edilen hayali çizgiye ......
ralel olarak çizildiği varsayılan hayali çembere paralel de-
nir.
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve HareketleriÖzel Enlemler
0° paraleli
23°27' kuzey enlemi
23°27' güney enlemi
66°33' kuzey enlemi
66°33' güney enlemi
90° kuzey paraleli
90° güney paraleli
Ekvator
Oğlak Dönencesi
Güney Kutup Dairesi
hur Kuzey Kutup Noktası
Güney Kutup Noktası
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve HareketleriÖrnek-1:
Türkiye'de buğday hasadı daha çok haziran ve temmu
aylarında yapılırken, Avustralya'da aralık ve ocak ayların
da yapılmaktadır.
Örnek-2:
Sürekli rüzgârlar Kuzey Yarım Küre'de sağa, Güney Yarı
Küre'de sola doğru sapmaktadır.
Yukarıda verilen örneklerin oluşum nedenleri arasında
www. WARREMON
I. Yörüngenin şekli
II. Dünya'nın batıdan doğuya doğru dönmesi
III. Dünya'nın (eksen eğikliğive yıllık hareketi
durumlarından hangileri yer alır?
PROSINES
Örnek 1
A)
B)
D)
E
|||
Örnek 2
||
Z
||
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve HareketleriTürkiye, Kuzey Yarım Küre'de yer alır.
Türkiye'de Güneyden Kuzeye Doğru Gidildikçe
Değişen Durumlar
3
Sıcaklık
Denizlerin tuzluluk oranı ..
→
Güneş ışınlarının düşme açısı
→ Gölge boyu
→ Çizgisel hız .....
Giyim-kuşam
Paralel boyları
Meridyenler arası mesafe
Alaca karanlık süresi.
→ Kutup Yıldızı'nın görünüm açısı
→
Gece-gündüz süre farkı
Deniz suyunun sıcaklığı .......
Kalıcı kar alt sınırı ......
→ Bitki üst sınırı ..
→ Tarım üst sınırı .......
Yerleşme üst sınırı .......
......
Nepiet
sons, in
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve HareketleriUNITE
Ekvator'dan Kutuplara Doğru Gidildikçe Değişen Durumlar
→ Güneş ışınlarının geliş açısı
→ Sıcaklık .....
→ Gölge boyu
→
→
→
Tuzluluk oranı.
Kalıcı kar sınırı
Tarım yerleşme sınırı ..
Orman bitki sınırı ...
Güneş ışınlarının tutulma oranı
→
→ Çizgisel hız ........
→ Haritalarda bozulmalar .......
→ İz düşümsel alan
→ Giyim-kuşam değişir.
→ Ekonomik faaliyet değişir.
→
Meridyen arası mesafe .........
Paralel boyları .......
Gece-gündüz süre farkı
→
→ Tan ve gurup vakti
➜ Alaca karanlık süresi ........
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve HareketleriDünya'nın Dönüş Yönüne Bağlı Olarak Gerçekleşen
Durumlar
doğru döner.
→ Dünya .......
Yön kavramı oluşur. (ana ve ara yönler)
→
Doğuda yerel saat
→ Okyanus akıntılarında
→
Doğuda Güneş ...
Sürekli rüzgârlar KYK'de
doğar,
oluşur.
GYK'de
.. batar.
sapar.
Gölge yönü değişir. Gölge sabah batıya, akşam doğuya
düşer.
klocon Durumlar
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve HareketleriDünya'nın Hareketleri
Dünya'nın Günlük Hareketi ve Sonuçları
➜> Dünya, kendi ekseni çevresindeki bir turunu batıdan do-
saatte tamamlar. Buna bir gün adı
ğuya doğru
verilir.
Bu dönüş hızı Ekvator'da saatte 1.670 km'dir. Kutup nok-
talarında bu hız sıfırdır.
→ Doğudaki merkezlerde güneş erken doğar ve batar.
→ Gece-gündüz birbirini takip eder.
→ Doğudaki merkezlerde yerel saat daha ileridir.
Yerel saat farkları oluşur.
→ Güneş'in ufuk düzlemi üzerindeki yükseltisi gün içinde de-
ğişir.
→ Gün içinde Güneş ışınlarının geliş açısı değişir.
→ Gün içinde sıcaklık değişir.
→ Gün içinde gölge boyu değişir.
→ Günlük sıcaklık farkı oluşur.
→ Gün içinde tutulma oranı değişir.
→ Kayaçlarda ............ …..... (mekanik) çözülme görülür.
→ Basınç gün içinde değişir.
rüzgârları oluşur.
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve HareketleriDog
D
TEST 6-
1.
A)
Batı
Bati
Doğu
of
Güneş, 29° Doğu boylamında yer alan İstanbul'da yukarı-
daki konumda iken 45° Doğu boylamındaki Iğdır'da hangi
konumda olur?
Bati
Batı
45°
Doğu
6
Doğu
(stanbul
Batı
1. ÜNİTE: Doğal Sisteml
C)
Doğu Bati
Doğu
Doğu
4.
A
k
1.
h
F
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve Hareketleri8. Bir kutuptan diğer kutba geçtiği düşünülen hayalî çizgiye
eksen adı verilir. Dünya ekseni etrafında batıdan doğuya
doğru dönmektedir. Dünya, kendi ekseni etrafındaki bir tam
dönüşünü 24 saatte tamamlar. Bu süre bir gün olarak ad-
landırılır. Dünya'nın ekseni etrafındaki dönüş hızı her yerde
aynı değildir. Çizgisel hız olarak adlandırılan dönüş hızı
Ekvator'da saatte yaklaşık 1.670 km'dir. Ancak kutuplara
doğru gidildikçe dönüş hızı azalır ve kutup noktalarında sıfıra
düşer.
A) Paralel çapları
B) Güneş ışınlarının yere değme açısı
0 km/sa
C) Tan ve gurup süreleri
D) İki meridyen arasındaki yerel saat farkı
E) Kutup Yıldızı'nın görünüm açısı
1,275 km/sa
1,670 km/sa
Aşağıda verilenlerden hangisi bu durumun bir sonucu
olarak kutuplara doğru artar?
1,275 km/sa
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve Hareketleri3. Dünya Güneş çevresinde döndükçe, aşağıdakilerden
hangisinde değişiklik meydana gelmez?
A) Dünya'nın Güneş'e uzaklığında
B) Yıl içinde ölçülen sıcaklıklarda
C) Güneş ışınlarının yere değme açılarında
D) Gece ve gündüz sürelerinde
E) Alacakaranlık sürelerinde
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve HareketleriGece
G.K.N.
Gündüz
66° 33'
K.K.N.
2nd nin
sploo
66° 33'
0⁰!
23° 27'
Aşağıdakilerden hangisi, Dünya şekilde göste-
rildiği konumdayken gerçekleşen durumlardan
biri değildir? ilep Aib sotevol3 nsinizizenla
23° 27'
A) Türkiye'de en uzun gündüzler yaşanmaktadır.
ne smosiny
rednozabloux
B) Kuzey Yarım Küre'deki tüm noktalarda gündüz
süresi 12 saatin üzerindedir.
C) Ekvatorda gece-gündüz süresi birbirine eşittir.
DGüneş ışınları öğle vakti Yengeç Dönencesi'ne dik
düşer.
Sislo linasub RDS
Erled
E) Bu tarihte Oğlak Dönencesi üzerinde 24 saat gece
masy ves
vexux h&M IS
yaşanmaktadır.
edili sai ob'equi
ES
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve HareketleriTEST
1. Dünya'nın Güneş etrafındaki dolanma hareketi sırasında Dünya üzerindeki farklı noktalarda aynı anda farklı mevsimler
yaşanabilir. Bir yerde öğlen saatinde yaz mevsimi yaşanıyorsa cisimlerin gölge boyu kısa, kış mevsimi yaşanıyorsa ci-
simlerin gölge boyu uzun olur.
Aşağıda belirli bir tarihte Dünya üzerindeki farklı noktalarda özdeş cisimlerin öğle saatindeki gölge boylarına ilişkin grafik
verilmiştir.
Gölge Boyu(cm)
20-
15
10
Z
C) Y noktası ekvator çizgisine en yakın konumdadın
D) Güneş ışınlarının en büyük açıyla geldiği nokta Z noktasıdır.
→→ Nokta
Bu grafiğe göre X, Y ve Z noktaları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenemez?
A) Y ve Z noktaları Dünya'nın iki farklı yarım küresinde bulunmaktadır. V
B) X noktasında bu tarihte yaz mevsimi yaşanmaktadır
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve Hareketleri9. Aşağıdaki tabloda 21 Haziran tarihinde dört merkezdeki gündüz
ve gece süreleri verilmiştir.
Merkez
K
L
M
N
Gündüz süresi
(saat)
18
12
6
5
Gece süresi
(saat)
6
12
18
19
Bu merkezlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
A) M ve N merkezleri Güney Yarım Küre'de yer alır.
B) L merkezinde çizgisel hız en fazladır.
C) K ve M merkezlerinin enlem dereceleri aynıdır.
D) N merkezinde meridyenler arası mesafe, M merkezinden daha
fazladır.
E) N merkezinin Güney Kutup Noktası'na olan uzaklığı, M mer-
kezinden daha azdır.
2.
Coğrafya
Dünya'nın Şekli ve HareketleriAkşam
Başlangıç Meridyeni'nde bulunan Londra'da güneş şekil-
deki konumdayken 45° Doğu boylamındaki Iğdır'da hangi
konumdadır?
A)
C)
Iğdır
Iğdır
FYA SB/A SERİSİ
S
S
Londra
Iğdır
B)
A
D)
Sabah
Iğdır
Iğdır
S
S
5.
y
A
E
C
C