Dünya'nın Şekli ve Hareketleri Soruları

3. Matematik İklim Kuşakları 90° Kutup 000 Orta Kuşak Tropikal Kuşak Orta Kuşak Kutup 90° fdd kurs seti 66°33' 66°33' 23°27' 0° 23°27' Sıcaklık Kuşakları the subn0 90° 68.5° Kutup Orta Kuşak Tropikal Kuşak A) Dünya'nın şekli X B) Kara ve denizlerin dağılışı C) Dünya'nın eksen eğikliği D) Yörüngenin elips şeklinde olması E) Dünya'nın yıllık hareketi X Orta Kuşak X Kutup 90° 30,5° Yukarıda matematik ve sıcaklık iklim kuşaklarının sınırları de gösterilmiştir. 0° 27° Bu sınırların birbirleriyle örtüşmemesinin temel sebe- bi nedir? 48°

1. Aydınlanma çemberi yıl boyunca eksen eğikliğine bağlı olarak kutup noktaları ile kutup daireleri arasında yer değiştirir. Q Buna göre, aydınlanma çemberi şekildeki ko- numda iken aşağıdaki 8. yorumlardan hangisi ya- pilamaz? A) Kuzey Yarım Küre'de gündüzler kısalmakta- dır. nolha. Haziran Aralık Kasım Ekim 8 Eylül 90° Qündüz süresi Eylül 21+ yak Ekim Kasım Aralık 66°33' Ağustos Haziran Temmuz 0° Gy 66°33' B) Aydınlanma çemberi yıl boyunca Ekvatoru iki eşit par- çaya bölmektedir. X ?C) Güneş ışınları Ekvator ile Yengeç Dönencesi arasın- daki yerlere dik düşer. Güney Yarım Küre'de sonbahar başlangıcıdır. X Aydınlanma çemberi Kuzey Kutup Dairesi ile kutup noktaları arasında yıl içinde yer değişir. X 6248

Örnek. 65 Aşağıdaki haritada, New York'tan Hong Kong'a hareket eden bir uçağın rotası gösterilmiştir. Rusya Çin Japonya Hong Kong Kanada ABD New York Büyük Okyanus Okyanus Atlas Uçak, New York'tan Hong Kong'a, haritada daha kısa bir yol olarak görünen kesik çizgiyle gösterilen rotadan gitmek yerine, eğik olarak gösterilen ve "transpolar rota" olarak adlandırılan ro- tayı izler. Bu rota, uçuşta yolculara 2 saat gibi önemli sayılabile- cek bir zaman kazandırmakla birlikte daha az sarsıntılı bir uçuş vaat eder. Ayrıca hava yolu şirketleri için yakıt maliyetini azaltır. Haritada uçağın rotasının, eğik biçimde gösterilmesinin ne- deni aşağıdakilerden hangisidir? A) Dünya'nın küresel şekli nedeniyle en kısa rotayı göstermesi B) Batı Rüzgârları'nın uçakların hareket kabiliyetlerini zorlaştır- ması C) Büyük Okyanus'ta aktarma yapılabilecek bir havaalanının olmaması D) Dünya'nın batıdan doğuya dönmesinin uçakların rotalarını saptırması E) Kutup Rüzgârları'nı arkasına alarak uzun yolu daha kısa sü- rede ve daha düşük maliyetle tamamlaması

3. Dünya'nın kutuplardan basık, Ekvator’dan şişkin kendine özgü şekline geoit denir. Aşağıdakilerden hangisi, Dünya'nın şeklinin geoit olmasının kanıtıdır? A) Güneş ışınlarının kutuplara eğik açılarla düşmesi B) Ekvator'un başlangıç paraleli olması S C)Yer çekiminin Ekvator'da kutuplara göre daha az olması D) Çizgisel hızın Ekvator'da fazla, kutuplarda az olması E) Ekvator düzlemi ile ekliptik düzlem arasındaki 23° 27¹ lık açı olması

11. Aşağıdakilerden hangisi Dünya'nın hem günlük hareketinin hem de yıllık hareketinin sonucunda görülür? A) Gölge boyunun değişmesi B) Güneş ışınlarının dik geldiği alanın belirlenmesi C Gece ve gündüz sürelerinin yıl boyunca değişmesi D) Aydınlanma çemberinin Kutup noktaları ve Kutup daireleri arasında yer değiştirmesi E) Güneş'in doğup battığı yerlerin değişmesi 163

Dünya'nın Yıllık Hareketi ve Sonuçları 5. I. Meltem rüzgârlarının oluşması II. 30° ve 60° enlemlerinde dinamik basınç kuşakla- rının oluşması III. Güneş ışınlarının dik geldiği enlemin değişmesi IV. Aydınlanma çemberinin yıl içinde yer değiştirmesi Yukarıda verilenlerden hangileri Dünya'nın yıllık hareketinin sonucudur? A) I ve IV B) II, III ve IV ve III E) I ve II C) III ve IV

₁ D 2. Yerkürenin ekliptik düzlem üzerindeki ortalama hızı artar ve azalır. Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Eksen eğikliği B) Yörüngenin şekli C) Eksen hareketi (D) Dünya'nın şekli E) Bakı etkisi zü Yükseklerde 7.

Ekvator'dan kutuplara doğru gidildikçe Güneş ışınlarının düşme açısı değişir. Enlem etkisi denilen bu durum Dünya üzerinde birçok olayı etkilemektedir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin üzerinde enlemin etkisinden söz edilemez? A) Meridyenler arasındaki uzaklık azalır. B Sıcaklık genel olarak azalır. CGölge boyları kısalır. D) Denizlerdeki tuzluluk oranı azalır. E) Paralel boyları kısalır.

12. Aşağıdaki tabloda Türkiye denizlerin tuzluluk oranı verilmiştir. DENİZ Akdeniz Ege Marmara Karadeniz TUZLULUK ORANI % 38 35 23 18 Bu tabloya bakarak denizlerin tuzluluk oranının farklılık göstermesi aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir? A) Güneş ışınlarının geliş açısıyla B) Denizlerde farklı akıntıların olmasıyla C) Deniz tabanındaki kayaç yapısıyla D) Rüzgarların esiş yönlerinin farklı olmasıyla E) Yer şekillerinin farklı olmasıyla

10. 7A Türkiye Iğdır'dan geçen 45° Doğu Meridyeni'nin yerel saatini ulusal saat olarak kullanılmaktadır. A) Edirne Buna göre Aşağıda verilen illerden hangisinde yerel ve ulusal saat arasındaki fark daha fazladır? D) Sivas B) Ardahan 45° E) Antalya Iğdır "E C) Kayseri kucağı olarak

9. 40° 15° 0° 20° 32° V || E IV 25° 30° 35° 40° 45° 50° Yukarıda coğrafi koordinatları verilen beş merkez için aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) I. ve III. merkezin Ekvator'a kuşuçuşu uzaklıkları eşittir. B) III. merkezden Türkiye'ye ulaşmak için güneydoğuya doğru gitmek gerekir. C) V. merkezin yerel saati Başlangıç Meridyeni'nden 160 dk geridir. D) III. ve IV. merkezler ile Başlangıç Meridyeni arasındaki zaman farkı 128 dakikadır. E) II. merkezde Güneş'in tam tepede olduğu anda I. merkezde saat 09:20'dir. 3

Aşağıda bir bölgenin coğrafi koordinatları gösterilmiş- tir. 10° 20° 30° 40° 50° 60° 90 90° 66-33 23-27 0 23 27¹ 66 33 D) Bu merkezin dünya üzerindeki konumu aşağıdaki- lerden hangisinde gösterilmiştir? A) B) 90⁰ 90° 90 90° 66 33¹ 23°27 -10° 23°27¹ 66°33¹ 66 33¹ -40° 66 33 E) -30° -20° -10° -0° 10° 23 27¹ 0° 23 27 C) 90° 90° 90 90 66 33¹ 66°33¹ 23 27 -10° 23°27 66 33 23 27¹ 0° 23 27¹ 66°33¹

4. Dünya üzerinde 111 km aralıkla çizilen 180 tane paralel da- iresi olup Başlangıç Paraleli olarak Ekvator kabul edilmiştir. hangisi Başlangıç Paraleli'ne ait bir Aşağıdakilerden özellik değildir? A) En büyük paralel dairesidir. B) İki meridyen arası uzaklığın en fazla olduğu paraleldir. C) Güneş ışınlarını bütün yıl dik açıyla alır. D) Çizgisel hızın en fazla olduğu paraleldir. E) Yer çekiminin en az olduğu paraleldir.

6. Aynı enlemdeki dört noktada Güneş'in konumları aşağıda gösterilmiştir. Akşam A) Bati Oğle C) Sabah Akşam Bati JJUL Z T Y Öğle Bu noktalardaki cisimlerin doğudan batıya doğ- ru sıralanışı ile gölge yönleri ve boyu aşağıdaki- lerden hangisinde doğru verilmiştir? (gölge yönü) Sabah Akşam E) Bati LLU Y Z X T Doğu X Doğu Z Öğle B) Bati D) Batı Sabah Akşam T T Öğle LL XTY Z Doğu Sabah JILL X Z JILL T X Z Y Doğu Y Doğu

13. X A) 17.20 B) 17.20 C) 18.40 D) 16.20 E) 17.40 X Y 16.20 19.20 17.20 18.40 19.40 N 10° 20° 30° 40° 50° Yukarıda Dünya üzerindeki konumları görülen üç kentten Z'de yerel saatin 18.40 olduğu anda, X ve Y kentlerinde yerel saat kaçtır? Y

2. Aşağıdaki harita üzerinde farklı noktalar verilmiştir. en Türkiye'de kısa gündüz sü- hangi resi yaşanırken noktada güneş ışınları at- mosferde daha az tutulmaya uğrar? ..Kuzey Kutup Dairesi Yengeç. Denencesi..... Ekvator Oğlak Denencesi ..Güney Kutup Dairesi A) 1 B) 2 2 3 5 C) 3 D) 4 E) 5 NİTELİK Yayıncılık Lo 5