Dünya'nın Şekli ve Hareketleri Soruları

8. Aşağıdaki şekillerde farklı boylamlar arasında kalan yerlerin hepsinde k ve I noktaları arasındaki uzaklık 444 km'dir. 11 1 IV. III 444 km 444 km K K L 444 km 444 km LK L L K 15° 4 19° 22° 30° 0° 14° 10° 12 Bu yerlerin Ekvator'a en uzak olandan en yakın plana doğru sıralanışı, aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? V A) V-II - IV - III B) I - III - I - IV C) II - III - IV - be III - IV - II - 1 E) IV - III - II - 1 2014 LYS/Coğ-1

1 ir ge- 10. Kuzey Kutup Dairesi Yengeç Dönencesi Ekvator Güneş ışınları 0° Oğlak Dönencesi ngi- Kuzey Kutup Dairesi i zi Yengeç Dönencesi Ekvator Oğlak Dönencesi Güneş ışınlari eis Yayinlan Yukarıda Dünya'nın bazı tarihlerdeki konumları gösteril- miştir. Buna göre, Dünya I. konumdan II. konuma gelince- ye kadar geçen süreçte Türkiye'de aşağıdakilerden hangisi yaşanmaz? yh A) Gece süresi kısalır. B) Cisimlerin gölgesi kısalır. C) Gece ve gündüz eşitliği yaşanır. D) Dört mevsim belirgin olarak yaşanır. E) Güneş ışınlarının atmosferdeki tutulma oranı azalır. Eliph

3. 309 45 D B Y D x B. 23 Eylül tarihinde Güneş'in ufukta aynı andaki konumları gösterilen Y merkezinde saat 10.00 dur. Buna göre X ve Y merkezlerinin arasında kaç saat fark vardır? A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

10. Aynı boylam üzerinde yer alan Izmit ve Burdur ile ilgili , 1. Gün içinde gölge boyunun en kısa olduğu an ay- nidir. II. Yerel saatleri aynıdır. III. Yıl boyunca Güneş'in doğuş ve batış saatleri ay- nidir. IV. Başlangıç meridyenine olan uzaklıkları eşittir . özelliklerinden hangileri aynıdır? B) I ve III C) II ve III A) Ive || D) II ve IV E) III ve IV

10. Yer çekimi üzerinde hem mutlak konum hem özel konumun etkisi vardır. Sinop Ankara Antalya Hakkâri Hatay Yukarıdaki açıklama göz önüne alındığında ha. ritadaki illerden sırasıyla yer çekiminin en çok ve en az olduğu iller hangi şıkta doğru verilmiş- tir? Yer çekimi en çok A) Sinop B) Sinop C) Hatay D) Ankara E) Hakkâri Yer çekimi en az Hatay Hakkâri Sinop Antalya Ankara

6. Tokat Ardahan Antalya Kahramanmaraş Yukarıdaki haritada yer alan şehir merkezleriy- le ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Antalya ve Ardahan illeri arasındaki sıcaklığın farklı olmasının temel sebebi enlemdir. B) Tokat, Kahramanmaraş'a göre başlangıç me- ridyenine daha yakındır. ASI C) Antalya'da orman üst sınırı Ardahan'a göre daha yüksektir. D) 21 Eylül'de Tokat'ta yaşanan gece süresi Kahramanmaraş'ta yaşanan gece süresinden daha kısadır. E) Antalya'da 23 Mart tarihinde yaşanan gece süresi Ardahan'da yaşanan gece süresine göre daha kısadır.

KKD YD e'nin emi 0° 11 OD 21 Andlid IV GKD Dünya'nın günlük ve yıllık hareketi dikkate alındı ğında yukarıdaki küre üzerinde belirtilen merkez- lerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlış olur? Ay T numaralı merkezde gurup ve tan süreleri daha uzundur. lerde, Herde yer alır. B) I numaralı merkezde gece gündüz süreleri daha fazla değişir. C) II ve III numaralı merkezlere yıl içinde iki kez gü- neş ışınları dik düşer. D) IV numaralı merkezde en uzun gündüzün yaşan- dığı tarihte i numaralı merkezde en uzun gece yaşanır. E) Il numaralı merkezde cisimlerin gün ortası gölge- si yıl boyunca cismin kuzeyi yönünde düşer. BE 2

Koordinat Bulma-Yerel Saat Hesaplama Uygulama B 42 B ē 38 D . 36 126 Z KD 28 44 45 42 .. 30 32 134 136 38 40 Yukarıdaki haritadan yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız. A noktası ile C noktasının koordinatlarmı yazınız. A-D arasındaki yerel saat farkını bulunuz. Hangi noktaların yerel saatleri aynıdır? Hangi iki nokta arasındaki yerel saat farkı en fazladır? Türkiye'nin kuzeybatı köşesinin koordinatlarını yazınız. Yerel saati en ileri olan nokta hangisidir? E noktasında yerel saat 10.40 iken A noktasında yerel saat kaçtır? C noktasında yerel saat 16.30 iken B ve D noktalarında yerel saat kaçtır? Güneş'in önünden hangi iki nokta aynı anda geçer? Ders İçi Çalışma Aşağıdaki dünya haritasında numaralandırılmış bazı yerler verilmiştir. Verilen numaralandırılmış yerlerin miladî takvime göre- yeni yıla girme sırasını aşağıdaki kutulara yazınız.

1. SRCE Güneş ışınlarının 10 güney enlemine dik geldiği bir günde, yeryüzünde aşağıdakilerden hangisi gerçek- lesmez? A) Güney Yarım Küre'de kış mevsiminin başlaması B) Ekvator'da gece gündüz eşitliğinin yaşanması C) Oğlak Dönencesi'nin Güneş ışınlarını, Yengeç Dönen- cesi'nden daha büyük açıyla alması D) Kuzey Yarım Küre'deki gece süresinin gündüz süre- sinden uzun olması E) Kuzey Kutup Noktası'nda gecenin 24 saatten fazla sürmesi

6. Aşağıdaki şekilde Kuzey Yarım Küre'deki kalıcı kar ve kar yağışının alt sının enlemlere göre verilmiştir. Kalıcı kar siniri 4800 m Kar yağışı siniri n 2750 m 1250 m 0° 20° 0 m E 70° 46° 62 Buna göre Kuzey Yarım Küre'deki kalıcı karlar ve kar ya- ğışının alt sınırındaki değişimin nedeni aşağıdakilerden hangisi üzerinde de etkilidir? Bir yörede ovada yağmur yağarken dağların zirvesine yakın kesimlerde kar yağması BY Bulutların yükseldikçe yoğunlaşması Bir dağ yamacı boyunca aynı yamaçta zirveye doğru çı- kıldıkça doğal bitki örtüsünün değişmesi D) Bitkilerin Kuzey Avrupa'da 0-250 m, Türkiye'de 500- 1000 m ve Orta Afrika'da 1750-2000 m yükseltiye ka- dar doğal yetişme ortamı bulması E) Doğu-batı doğrultulu bir dağın denize bakan yamaçla- rinda bitki örtüsünün daha gür olması

97. Türkiye; Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının birbirine en çok yaklaştığı yerdedir (1). Kuzey Yarım Küre'de yer alır (11). Üç tarafı denizlerle çevrili olan bir yarım ada ülkesidir (111). Yükseltisi ülkenin batısından doğusuna gidildikçe artar (IV). Doğu Anadolu Bölgesi adeta ülkenin çatısı durumundadır (V). Yukarıda numaralandırılmış cümlelerden hangisinin Türkiye'nin özel konumu ile ilgili olduğu söylenemez? A I B) 11 D) IV E) V C) 111

9. 28° doğu meridyeni ile 41° kuzey paraleli üzerinde yer alan Istanbul il merkezinden 21 haziran tari- hinde hangi yöne gidilirse; Yerel saatinin daha ileri olduğu Gündüz süresinin daha uzun olduğu gözlemlenir? A) 28°DM B) 28°DM 41°KP 41°KP IR IT C) 28°DM 28°DM 41°KP 41°KP 28°DM e Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü I 41°KP

12 10. Aşağıdaki grafikte, belli bir tarihte bazı enlemlerdeki gece ve gündüz süreleri verilmiştir. Parat Yayinlar Gece Gündüz Süre (saat) 24 22 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 09 10°K 20°K 30°K 40°K 50°K 60° K 70°K Enlem Grafikteki bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) dece ile gündüz süreleri arasındaki farkın Ekvator'dan kutuplara doğru arttığı BY Verilen tarihte Kuzey Yarım Küre'de kış mevsiminin yaşandığı 70 Kuzey enleminden sonra kutba kadarki yerlerde gece süresinin 24 saatten uzun olduğu Ekvator'da güneş ışınlarının yatay bir düzleme öğle vakti dik açıyla düştüğü of Tropikal kuşakta gece ile gündüz süreleri arasındaki farkın orta kuşaktan daha az olduğu DENEME - 3 13

1. 4. Aşağıdaki şekilde kalıcı kar sınırının Ekvator'dan ku- tuplara doğru değişimi görülmektedir. Aşa su b Grönland 550 m 90° Kutuplar 0° 75° Urallar 60° 11058 m Alpler 40° w 20$0 m 30° Kaçkarlar 3000 m Himalayalar 15° 4300 m 0° aşa- Usanbaras Dağı $300 m Bu değişimde etkili olan temel faktör aşağıdaki- lerden hangisidir? uzla- A) Yağış miktarı B) Yağış biçimi anli- C) Yükselti D) Bakı E) Enlem .deltakitap.com

Farklı iki merkezin yıl boyunca gece-gündüz süre farklarının aynı olduğu gözleniyorsa, bu merkezler için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur? A) Aynı paralel üzerinde yer alırlar. B) Aynı yarımkürede yer alırlar. C) Enlem dereceleri aynıdır. D) Yil boyu Güneş ışınlarını aynı açıyla alırlar. E) Bakı yönleri aynıdır.

* Aşağıda Dünya ile ilgili bir soru-cevap yapılmıştır . - Soru. Deniz seviyesinde bulunan kentlerin Dünya- nin merkezine olan uzaklığı aynı mıdır? 10 Cevap: Hayır, çünkü Buna göre, cevap bölümünde boş bırakılan yer aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa doğru bir yargı oluşturulmuş olur? A) Dünya geoit şeklindedir. B) yer yüzeyi engebelidir. C) meridyenler arası mesafa kutuplara doğru azalır. Dy bazı kıyılarda girinti ve çıkıntı fazladır. Ey denizlerin derinlikleri birbirinden farklıdır. Dunyonin m merkisi? 8. Aşağıda üç farklı merkezde Dünya'nın kendi ekseni çevresindeki dönüş hızı gösterilmiştir.