Dünya'nın Yapısı ve Oluşum Süreci Soruları

+0. Aşağıdaki haritada volkanların yeryüzüne dağ gösterilmiştir. Yeryüzünde aktif volkanların yarıdan fazlasın Büyük Okyanus çevresinde yer alması aşağıç kilerden hangisi ile ilgilidir? A) İlk kara çekirdeklerinin burada bulunması B) Levhaların çakışma alanı olması C) Büyük Okyanus'un tabanı ve çevresinin kalke kayaçlardan oluşması D) Geçmiş ſeolojik dönemlerde dış kuvvetler tarafir dan aşındırılmış alanlar olması E) Dış kuwetlerin biriktirme faaliyetlerinin yoğun o duğu alanlar olması

8. Jeolojik geçmişine bakıldığında Türkiye'nin bulunduğu alan, 8 yaklaşık 200 milyon yıl önce Tetis Denizi'nin altında yer al- maktaydı. Buna göre, levha hareketlerine bağlı olarak zamanla ül- kemizde meydana gelen olaylar arasında aşağıdakiler- den hangi yoktur? A) Ülkemizin bulunduğu kara parçası su yüzeyine çıkmıştır. B) Türkiye kuzeyde Avrasya levhası, güneyde ise Afrika ve Arabistan levhaları ile çevrilidir. C) Diğer levhalara göre büyük olan Avrasya Levhası, daha yavaş hareket ederken buna karşılık Afrika Levhası'nda her yıl yaklaşık 9 mm'lik bir hareket söz konusudur. D) Arabistan levhası da yaklaşık 19 mm kuzeye doğru ha- reket etmektedir. Www.baska.com.tr E) Diğer levhalar arasında sıkışan Anadolu levhası her yıl yaklaşık 20-30 mm doğuya doğru hareket etmektedir.

- 25 Geniş yerkabuğu parçalarının yükselip alçalması olarak adlandınlan epirojenez dikey doğrultuda ve yavaş gerçekleşir. Farklı yoğunluk ve kalınlıkta- ki yer kabuğu parçaları manto üzerinde yüzer du rumdadır. Bu parçalar yoğunluk ve kalınlıklarına göre mantoya az ya da çok gömülerek dengede durur. Bu dengeye izostatik denge adı verilir. Bir yerde epirojenez olayının meydana gelebilmesi için izostatik dengenin bozulması gerekir. Bu dengenin bozulmasında; 1. Iklim değişiklikleri 1. Aşınma ve birikme faaliyetleri Denizlerin karaya doğru ilerlemesi gibi faktörlerden hangileri etkilidir? Alve B) I ve III Dj Yalniz E) Yalniz C) il ve

Regresyon: Kıtaların yükselmesi sonucu deniz seviyesinin 2. alçalmasıdır. Deniz geriler Kara yükselir Eski seviye Yeni seviyesi 1 1 Deniz Aşağıdakilerden hangisi, bir yerde regresyon yaşandı- ğına dair kanıt olabilir? Kıyılarda kıyı taraçalarına rastlanması B) Taş kömürü yataklarına rastlanması C) Kıyılardaki akarsu vadilerinin deniz altında kalması D) Deniz altında eski yerleşimlerin izlerine rastlanması Dağların zirvelerinde deniz canlılarının fosillerine rast- lanması

ek k. Türkiye kuzeyde Avrasya Levhası, güneyde ise Afrika ve Arabistan levhaları ile çevrilidir. Diğer levhalara göre büyük olan ve yavaş hareket eden Avrasya Levhası' na karşılık Afrika Levhası her yıl yaklaşık 10 mm, Arabistan Levhası ise 20 mm kuzeye doğru hareket ederek Ana- dolu Levhası'nı sıkıştırır. Aşağıdakilerden hangisi, bu sıkıştırmanın sonuçları arasında yer almaz? A) Kuzey Anadolu Dağları ile Toroslar'ın oluşması B) Anadolu Yarımadası'nın toptan yükselmesi C) Ülkemizde sık sık depremlerin oluşması D) Güneybatı Anadolu'da karstik arazilerin bulunması Batı Anadolu'da horst ve graben sistemlerinin meydana gelmesi

39. Aşağıda, Yer kabuğundan bir kesit gösterilmiştir. Dağ Plato Tepe Ova Sial Okyanus tabanı Derin deniz hendeği Sima Manto Yalnızca bu kesitten yararlanarak; 1. Yer kabuğu farklı tabakalardan meydana gelmiştir. II. Sial tabakası okyanus ve deniz tabanlarında daha incedir. III. Yer'in en fazla hacime sahip katmanı mantodur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız! B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

9. Kaynağını yerin derinliklerinden alan kuvvetlere iç kuv- vetler denir. Buna göre aşağıdaki yer şekillerinden hangisinin oluşumunda, iç kuvvetlerin etkisinden söz edilemez? A) B) 11 Tüf Kalker D) ANT E)

Barat Yayınlar e gibi 13. Yer kabuğu tek parça olmayıp yapboz parçaları birbirine tutturulmuş çok sayıda levhalardan oluşmuş tur. Bu levhalar akışkan olan manto üzerinde hareket ederler. Levhaların hareket etmesine neden olan temel kuvvet aşağıdakilerden hangisidir? A) Akarsu aşındırma faaliyetleri B) Okyanus yüzeyinde oluşan dalgalar C) Güneş'in Dünya'ya uyguladığı çekim kuvveti D) Deniz tabanında oluşan depremler E) Mantodaki konveksiyonel hareketler Diğer sayfaya geçiniz.

10. Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye'de nüfus da- ğılışı üzerinde beşerî ve ekonomik faktörlerin etkili olduğunu gösterir? A) Engebeli ve karstik arazilerin bulunduğu Teke ve Taşeli yörelerinde nüfus yoğunluğunun az olması B) İç kesimlerde nüfusun su kaynaklarının yakınla- rinda yoğunlaşması C) Kışların uzun sürdüğü Doğu Anadolu'daki yük- sek platolarda nüfusun seyrek olması D) Ege ve Akdeniz kıyılarındaki bazı yerleşim yer- lerinin nüfusunda yaz aylarında artış olması E) Sık orman örtüsü ile kaplı olan Batı Karadeniz yöresinde nüfusun az olması

7. Yukarıda verilen şekilde gösterilen çekirdek ile yer kabuğu arasındaki mantoda meydana gelen hareketin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? (A) Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüşü + B) Mantonun alt kısmı ile üst kısmı arasındaki sıcaklık farkı C) Kara ve denizlerin yarım kürelere dağılışındaki farklılıklar D) Okyanusal kabuğun kitasal kabuğun altına dalması E) Levha hareketlerinin farklı yönlerde olması

Deniz Yukarıdaki izohips haritasına bakılarak akarsu- yun oluştuğu sekil ve kıyı için aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söylenebilir? CIA A) Akarsu rejiminin düzenli olduğu B) kiyi derinliği azdır @kha sahanlığının dar olması DJ Dağların kıyıya paralel uzandığı E) İklimin nemli ve yağışlı olduğu

12 olmastur Allvell By ve 10 cm vel D'li ve IV Ill ve IV E Tag kömürü 8. Jeolojik Zaman'in tevsiyer Devrinde Turkiye ve yakın çevresinin tahmini gor hümü pagidaki haritada gösterilmiştir metal maden ele dan 3 ch 5. Aşağıdak görselde iki akyanusal levhala rin hareketi gösterilmiştir. trenger 2 ore daha 18 den A) Day B) GLO schip burunda volkanica verilen yeryüti fekille (0) Make Görsel incelendiginde seçeneklerde ver- len yorumlardan hangisine ulaşılamaz? A) Volkanik adalar oluşabilir. B)-bu alt volkanizma görülür. c) Volkank depremler oluşabilir. D) Tsunampiler oluşabilir. + Kylarda delta ovalar olaşabilir folder Kristo Harita incelendiginde seçenekler de ve- rilen yargılardan hangisine ulaşılmaz? A) Akdeniz ve Barsa korfeshin bitişik ol- duguna B) Asya, Afrika ve Avrupa ktalarının biti sik olduğuna C) Ege Denizi'nin Anadola nun kuzeyinde bulunduguna D) Atlas ve Hint okyanusların oluştuguna = Akdeniz'in büyük bir göl görünümünde, olduguna Dunyanin iç yapısıyla ilgili olarak verilen pagidaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A Kitasal ve okyanusal kabukyer kabuğu nu oluşturur B) Mantorun her yerinde sicaklik ve yo- gunluk eşittir. Çekirdek Dünya'nın merkezinde bulu- nan katmander b) Yer Labugundan aşağı doğru bildikçe demi praniarth. Katranlar yotunluklar birbirinden farklider 16. Bir jeolog batolit, Inkolit, sill ve dnyk gibi derinlik volkanizmasi sonucu olumu yer şekillerini incelemektedir. Buna göre, jeologun inceledigi yer elut Terinin yapisiru seçeneklerde verilen tas- Tardan hangisinin oluşturdugunu soyleye- me? A Granit 0 Gabre D) Linggit E Diorit B) Sijenit Sita TAVILAR

. Aşağıda bir basınç merkezindeki yatay ve dikey hava hare- keti gösterilmiştir. da ne Buna göre basınç merkeziyle ilgili olarak verilen aşağı- daki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Alçak basınç etkilidir. B) Yağış ihtimali yüksektir. C) Çevreden merkeze doğru hava hareketi vardır. D) Güneşlenme süresi kısadır. E) Yüksek basınç etkilidir. 6. Komşu iki bölge arasında sıcaklık farkının hızla artm fl öncelikle aşağıdakilerden hangisine neden olur?

St Görsel Gedin - Buyut 5- Türkiye'nin yer şekilleri ve oluşumlarıyla ilgili aşağıdaki in montos değerlendirmelerden hangisi doğrudur? A) Ülkenin kuzeybatısında çok sayıda volkanik dag vardu Aydin B) Karadeniz ve Akdeniz kıyıları boyunca uzanan sıradaglar, kitilmayla oluşmuştur. C) Batı Toroslar'da lapya, dolin ve obruk gibi karstik aşınım şekilleri yaygındır. D) Batı kesimlerde dagların uzanışı iç kesimlerle olan ulaşımızorlaştırmıştır. E) Güncel buzullar cogunlukla ülkenin batısındaki daglar üzerindedir.

68. Aşağıdaki tabloda yüz ölçümleri birbirine yakın olan beş ülkede belirli yükselti aralıklarındaki arazilerin ülke yüz öl- çümlerindeki payları gösterilmiştir. 1001-2500 m (%) Ülke 501-1000 m (%) 0-500 m (%) 25 I 40 35 35 15 11 50 15 75 10 III 25 55 IV 20 v 50 40 10 Buna göre bu ülkelerden hangisinin fiziki haritasında yeşil renkle gösterilen arazilerin payı en çoktur? A) B) 11 C) III D) IV E) V

32-Aşağıdakilerden hangisi, hızlı nüfus artışının sonuçlarından biri değildir? A) İşsizlik B) Kalkınma hızının azalması C) Ülke tasarruflarının azalması D) Nüfusa dayalı yatırımların artması E) Tarım arazilerinin kullanılamaz hâle gelmesi