Dünya'nın Yapısı ve Oluşum Süreci Soruları

buolo 9. Aşağıdaki haritada renklendirilen alanlardaki akarsuların hidroelektrik potansiyelleri yüksektir. w Bu durum renklendirilen alanlardaki akarsuların aşağıdaki özelliklerden hangisiyle çelişir? A) Akış hızlarının fazla olmasıyla B) Denge profiline ulaşmamış olmalarıyla C) Dar ve derin vadilerde akmalarıyla D) Akım miktarlarının az olmasıyla E) Yataklarında yıl boyunca su bulundurmalarıyla

Aşağıdaki tabloda çarpışan levha hareketleri, görüldüğü yerler ve sonucunda meydana gelen oluşumlar gösterilmiştir. Levha hareketi Görüldüğü Örnek Yerler Iki kitasal levhanın . Avrasya Levhası ile Hint Levhası'nın karşılaşma alanı çarpışması Görülen Oluşumlar Deprem, volkanizma Kivrimli dağlar (Himalayalar) Deprem, volkan Kıvrım dağlar (And dağları) Derin okyanus çukurları Deprem, volkanizma Derin okyanus çukurlari Biri kitasal biri okyanusal levhanın çarpışması Güney Amerika'nın Batisi İki okyanusal levhanın Pasifik Levhası ile Filipin Levhası'nın karşılaşma alanı çarpışması Levha hareketleri ve tabloda verilen bilgiler dikkate alındığında, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Güney Asya'daki sıradağlar, iki kitasal levhanın çarpışması sonucunda oluşmuştur. B) Bir kitasal levha başka bir levhayla çarpıştığında sıradağlar oluşur. C) Deprem ve volkanizma, çarpışan levha sınırlarının hepsinde görülür. D İki okyanusal levhanın ayrılması sonucu ortaya çıkan yarık, derin okyanus çukurlarına dönüşür. E) Bir okyanusal levha başka bir levhayla çarpıştığında okyanus çukurları oluşur.

Aşağıdaki haritada Türkiye arazisini oluşturan ve etkileyen levhalar gösterilmiştir. KARADENİZ LEVHASI AVRASYA LEVHASI ANADOLU LEVHASI COE LEVHASI ARAP LEVHABI AFRIKA LEVMASI Haritadaki bilgilerden faydalanarak, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Anadolu Yarımadası'nın kuzeyinde Çanakkale çevresinden başlayan doğu-batı doğrultulu bir fay sistemi bulunmaktadır. B) Afrika ve Arap levhalarının kabaca kuzey doğrultuda hareket etmeleri Türkiye arazisinin sıkışmasına neden olmaktadır. Karadeniz ve Anadolu levhalarının birbirinden ayrılması, Avrasya ve Afrika levhalarının hareket etmesine neden olmaktadır. D) Anadolu Levhası; Afrika, Avrasya ve Arap levhaları arasında sıkıştığı için kuzeybatıya doğru kaymaktadır. E) Yanal yönde hareket eden levhaların etkisiyle Türkiye arazisinde tektonik deprem görülme olasılığı yüksektir.

3. Aşağıdaki şekilde yerküreyi oluşturan katmanlar gösterilmiştir. Deniz Yoğunluk (gr/cm) Geosferler Yer kabuğu 33 km 2,8-3 Manto 2900 km 3,3 - 5 9,5 - 11,5 Dış çekirdek 5120 km iç çekirdek 6378 km 12 Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin Yer'in yapısıyla ilgili doğru bir bilgi olduğu söylenemez? Ay Deniz ve okyanusların altında yer kabuğu daha incedir. B Yer'i oluşturan katmanlara geosfer adı verilir. Çekirdek kendi içinde farklı iki tabakaya ayrılır. D Yer'in derinliklerine inildikçe katmanların yoğunluğu artar. El Yerküreyi oluşturan katmanların arasında en büyük hacme çekirdek katmanı sahiptir.

A) Linyit yataklarının yaygin BY Genç kıvrım dağların varlığı C) Akarsuların denge profiline ulaşmamış olması O Platoların geniş alan kaplaması E) Taş kömürü yataklarının varlığı 12 10. . IV Ekvator III Silindirik projeksiyonla çizimi yapılacak olan bir haritada yukarıdaki numaralı alanlardan hangi- sinin çizimi yapılırsa hata ve bozulma en fazla olur? AI B) || C) III D) IV E) V

er a- ni Aşağıda Dünya'nın iç yapısını oluşturan katmanların alt ve üst kısımları arasındaki bazı yapısal farklılıkları verilmiştir. X tabakası: Üst kesimi yüksek sıcaklıktan dolayı plastiki özellik gösterirken alt kesimi ise ergimiş hâlde bulunur. Y tabakası: Üst kesimi yüksek sıcaklıktan dolayı sivi hâlde bulunurken alt kesimi yüksek basınçtan dolayı katı halde bulunur. iç iç k k Z tabakası: Üst kesimi granit bileşimindeki kayaçlar- dan, alt kesimi ise bazalt bileşimindeki kayaçlardan oluşur. 7 < Buna göre verilen özelliklere sahip olan tabakalar dikkate alınacak olursa aşağıdakilerin hangisinde doğru eşleştirme yapılmıştır? (C) B) A) X Y Z Y X KI X z Y N D) E) Y Z Z X X Y CAP

Güney Amerika Levhası batıya doğru hareket ederken Naz- ka Levhası doğuya doğru hareket etmektedir. Nazka Levhası Güney Amerika Levhası Bu iki levhanın karşılaşma sahasında aşağıdaki oluşum- lardan hangisinin görülmesi beklenmez? A) Volkanik dağlar B) Fay hatları C) Kıvrımlı dağlar D) Okyanus çukurları E) Rift yarığı 88 III. Bu tür mi A 09 C D E

9. B B TYT/Sosyal Bilimler • Etna, Vezüv, Mayon ve Sumatra gibi dağların oluşması • Iskandinav yarımadası yükselirken Po ovası ve Venedik'in bulunduğu alanın çökmesi • Egeid karasının çökmesiyle Ege denizinin oluş- ması Kaledonien, Hersiniyen ve Alp kıvrımlarının oluş- ması Yukarıda belirtilen hangi örnek olayın seçenek- lerde nedeni bulunmamaktadır? A) Heyelan B) Transgresyon C) Orojenez D) Volkanizma E) Epirojenez 11. Yeni o oldukl lerdir. yoluy vurar Buna rak A) Q.CA B) C) D E

Felsefe TYT/ Sosyal Bilimler çözümleri için kodu okut ya da yaz 9. Levha hareketleri ve bunların birbirlerine olan etkisiyle il- gili olarak, 1. Levhaların hareketleri; yaklaşma, uzaklaşma ve yanal yer de- ğiştirme şeklinde gerçekleşir. II. Levhaların birbirinden uzaklaşması orojenik hareketlerin ya- şanmasına neden olur. III. Levhaların bir yerde ayrılması, başka bir yerde birbirleriyle çarpışmasına neden olur. IV. Afrika Levhası ile Güney Amerika Levhası'nın çarpışması so- nucu Mariana Çukuru oluşmuştur. ifadelerinden hangileri yanlıştır? A) I ve II B) I ve Ill C) II ve III D) Il ve IV E) III ve IV 10. Aşağıda bir merkeze ait aylık sıcaklık ve yağış değerleri göste- rilmiştir. Sıcaklık (C) Yağış (mm) 36 30 71012

7. 9. A Dünya'nın ilk oluşumundan günümüze kadar geçen yakla- şik 4,6 milyarlık süre içinde pek çok değişim yaşanmıştır. Bu değişimler çeşitli özelliklerine göre farklı jeolojik zaman ve devirler şeklinde sınıflandırılmıştır. Buna göre; I. günümüzdeki taş kömürü yataklarının oluşması, TI. günümüzdeki petrol yataklarının oluşması, III. İstanbul ve Çanakkale boğazlarının oluşması, IV. Hersinyen ve Kaledoniyen orojenezinin oluşması olaylarından hangilerinin aynı jeolojik zaman içinde gerçekleştiği söylenebilir? A) I ve II B) I ve IV C) II ve III E) III ve IV D) II ve IV 1

7. Aşağıdaki izohips haritasında eş yükselti eğrileri 100 metre aralıklarla çizilmiştir. K 20 -200 m Buna göre yukarıda izohips haritası verilen böl- ge ile ilgili aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yan- listir? A) Knoktası 200 - 300 m. yükseltileri arasındadır. B) Volkanik faaliyetler etkili olmuştur. C) krater gölü oluşumu gerçekleşmiştir. DJ Sıcaklık değerleri yüksektir. E) Eşit yükseltiye sahip noktalar vardır.

ması aşağı- bilir? Horst Graben Soru 10 Kirikli dağlar rin karşılaş- Aşağıdaki adalardan hangisi Atlas Okya- nusu'nda bulunmaz? CEVAP ANAHTE inden uzak- B) Küba Hawaii C) Kanarya 2. À 3.B 4.A 5 70 8.B 9.C 10.A D) İzlanda uzulların eri- E) Asor final yay!

3. ünite tak Payda Bölge 8) Aşağıdaki haritada Dünya'da gecekondulaşmanın yo- ğunluk gösterdiği bölgeler verilmiştir. 30*60* 90* 120" 150" 180° 180° 150120° 90° 60° 30° 0° ? 60° 60 30 30 BÖYÜK OKYANUS 0 0 ATLAS OKYANUSU HINT OKYANUSU 30 30* nda BOYUK OKYANUS %90'dan fazla %71 - 90 %51 - 70 %31 - 50 60° 0911-30 %0 - 10 60° Antarktika 30*60° 30° 0 90° 120° 150° 180° 180 150*120° 90*60 Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu bölgeyle uyum gösteren bir çerçevede değildir? A) Yaşam standartı dünya ortalamasına göre düşük bölgeler B) Okullaşma oranı dünya standartinin üstünde bölge- ler Şehirleşme hızı kalkınma hızından yüksek bölgeler 3.) Gelişmekte olan bir ekonomiye sahip bölgeler E) Doğal nüfus artış hızı yüksek bölgeler

DENEME-8 3. Yer kabuğu Sial (granitik kabuk) ye sima (bazalik kako olmak üzere iki farklı katmandan oluşur. Bu katmanların kalinliklari karalarda ve okyanuslarda değişiklik gösterir. remo TV fo. V nous bago 0° Ekvator GOSTUS Yukarıdaki haritada numaralandırılan alanların hangisin- de granitik kabuğun kalınlığı daha fazladır? A A) B) W CHT DV E) V

Gerçek sıcaklık ile indirgenmiş sıcaklık arasındaki fark yükselti ile doğru orantılıdır. Yükseltinin fazla olduğu yerlerde fark da yüksektir. Örneğin, 2000 m yükseltisi olan bir yerde sıcaklık 10°C ölçülmüşse bu yerin indirgenmiş değeri 20°C'dir. II • Ankara III • Erzurum · Sivas IV Aydın Hakkari Buna göre, yukarıdaki haritada numaralandırılarak verilen merkezlerden hangisinde bu fark en azdır? biu ASI B) II D) IV EMV C)

8. 23 Eylül 21 Aralık 21 Haziran 21 Mart - Dünya'nın yıllık hareketi ve eksen eğikliğinden dola- yı Türkiye'de gece-gündüz süreleri yıl içinde sürekli değişir. Buna göre, aşağıdaki tarihlerin hangisinde Türkiye'de gece süresi devamlı uzamasına rağ- men 12 saatın üstüne çıkmaz? A) 1 - 10 Ağustos B) 15 - 20 Haziran C) 21 - 29 Aralık D) 11 - 20 Mart - E) 24 - 30 Eyli