Dünya'nın Yapısı ve Oluşum Süreci Soruları

Delta ovaları oluşmuştur. İstanbul ve Çanakkale boğazı oluşmuştur. Kibris adası oluştu. Anadolu Epirojenez hareket sonucu toptan yük- seldi. Yukarıda belirtilen olaylar aşağıdaki jeolojik dö- nemlerden hangisinde gerçekleşmiştir? A) Dördüncü jeolojik dönem B) Üçüncü jeolojik dönem C) İkinci jeolojik dönem D) Birinci jeolojik dönem E) Prekambriyen öncesi

9. Yukarıdaki Dünya haritası üzerindeki boyalı alan- lar, I. ekvatoral iklim bölgesi, II. yoğun nüfuslu bölge, III. orman bölgesi, IV. bol yağışlı bölge türlerinden hangilerine dâhil edilemez? C) Il ve III A) Yalnız II D) Il ve IV B) I ve III E) III ve IV

5. Yerin iç yapısı hakkında bilgi almak isteyen bir jeo- log aşağıdaki işlemlerden hangisinin sonucunda istediği bilgileri elde edemez? A) Deprem dalgalarının özelliklerinin incelenmesi B) Yeryüzündeki volkanik kayaçların analiz edilmesi C) Volkanik faaliyetler sırasında çıkan malzemelerin incelenmesi D) Deniz ve okyanuslardaki tortul kayaçların incelen- mesi E) Çeşitli derinliklere sondajlar yapılması

eis Yayinlon 6. Izlanda Almanya ABD Japonya Meksika 0° holelabel Volkanik sahalarda yaygındır. Suları sicaktır. .... Basınçlı bir şekilde yüzeye fışkırarak çıkarlar. V Yukarıda özellikleri verilen kaynak tipinin haritada gösterilen ülkelerin hangisinde yaygın olduğu söy- Movescono lenemez? sviise. A) ABD B) Meksika C) İzlanda D) Almanya E) Japonya

5. crime 1. Vadi yamaçlarının yer altı suyu tablasını kestiği yerlerde meydana gelen kaynaklardır. 2. Kolay çözünebilen karstik arazilerin bulunduğu alanlardaki sonucu meydana gelen boşluklarda biriken suların yeryüzüne çıkmasıyla oluşan kaynaklardır. 3. Kirikli yapıların bulunduğu yerlerde fay hatti boyunca yüzeye çıkan suların oluşturduğu kaynaklardır. 4. Volkanik alanlarda yerin derinliklerindeki sıcak gazların uyguladığı basıncın etkisiyle yeryüzüne su ve buhar şeklinde püskürerek çıkan sulardır. Dünya'da bu tür kaynaklar özellikle Yeni Zelanda ve İzlanda'da yaygındır. Yukarıda hangi kaynağın tanımı yapılmamış- tir? A) Vadi B) Karstik C) Gayzer D) Fay E) Artezyen

7 Aşağıdaki haritada yeryüzündeki başlıca tsunami bol gelerini göstermektedir. DEN// 1/8 www.window Mutup Daire ora AVRUPA BOYOK OKYANUS Yongno Donec KUZEY AMERICA Ekvator ATLAS OKYANUSU De AFRIKA Ottak Drence BUYOR OKYANUS GÜNEY AMERIKA po HINT OKYANUSU AVUSTRALYA Onenes Güney Kutup Daires 3000 5000 km Yüksek riskli tsunami bölgesi Orta şiddette riskli tsunami bölgesi /Düşük şiddette riskli tsunami bölgesi ANTARKTIKA 21 Yüksek riskli tsunami bölgelerinin Büyük Okyanus ve Hint Okyanusu kıyılarında bulunmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Büyük ölçekli depremlerin ve volkanik olayların sık görülmesi B) Kıyılarında denize uzanan yüksek dağların bulun- ması C) Falezlerin geniş yer kapladığı yüksek kıyıların bulun- masi D) Erken uyarı sistemlerinin geliştirilememesi E) Masif arazilerin bu alanlarda yaygın olması

37. Biyoçeşitliliğin yeryüzüne dağılsında; fiziki, biyolojik ve paleocoğrafya faktörleri etkilidir . 1. Çöl bitkilerinin toprak altında çok uzun köklerinin bu lunması II. Akdeniz bölgesi kıyılarında maki bitki örtüsünün gó- rülmesi III.) Bering Boğazı'nın kara haline geçtiği zamanlarda Asya kıtasından Kuzey Amerika kıtasına hayvanların göç etmesi IV. Kanguru ve Koala'nın habitatinın Avustralya olması V. Konya Karapınar çevresinin çölleşmeye başlaması VI. Buzul Devri'nin yaşandığı dönemlerde kaplanların bazıları Sibirya'da kalırken bazılarının Bengal Körfe- zi'ne göç etmesi Buna göre, yukarıda verilen durumlar aşağıdakilerin hangisinde, etkili olduğu faktörle doğru olarak eşleş- tirilmiştir? A) B) Fiziki I-II Fiziki Biyolojik 111-IV Biyolojik II-IV Paleocoğrafya V-VI Paleocoğrafya V-VI D) Fiziki I-IV Fiziki II-V Biyolojik I-IV Biyolojik II-V Paleocoğrafya III-VI Paleocoğrafya III-VI E) Fiziki III-XI Biyolojik II-V Paleocoğrafya I-IV

8. Yer kabuğu Sial (granitik kabuk) ve sima (bazaltik kabuk) olmak üzere iki farklı katmandan oluşur. Bu katmanların kalınlıkları karalarda ve okyanuslarda değişiklik gösterir. HII 0° Ekvator Yukarıdaki haritada numaralandırılan alanların hangisin de granitik kabuğun kalınlığı daha fazladır? A) 1 B) II C) III D) IV E) V

6. Yer altındaki boşluklarda bulunan yer altı suları, yüzey suları ile birlikte doğada bulunan kalker (kireç taşı), kaya tuzu, jips (alçı taşı), tebeşir, dolomit vb. kayaçlan eriterek karstik şekiller oluşturur. Aşağıdakilerden hangisi, bu yer şekillerinin yaygın olarak görüldüğü yörenin ortak özellikleri arasında gösterilebilir? A) Moren ve sirk çukuru gibi yer şekilleri yaygındır. B) Volkanik araziler geniş yer kaplar. C) Obruk oluşumlarına sıkça rastlanır. D) Nemli ve yağışlı iklim etkilidir. E) Kayaçlar, fiziksel (mekanik) ayrışmayla ufalanır. C

lim milgiler -ak ha- yakını 9. Aşağıda Dünya'nın iç yapısını oluşturan katmanların alt ve üst kısımları arasındaki bazı yapısal farklılıkları verilmiştir. X tabakası: Üst kesimi yüksek sıcaklıktan dolayı plastiki özellik gösterirken alt kesimi ise ergimiş hâlde bulunur. Y tabakası: Üst kesimi yüksek sıcaklıktan dolayı sivi hâlde bulunurken alt kesimi yüksek basınçtan dolayı katı halde bulunur. atta hiç mur hiç sıcak soğuk evam olarak Z tabakası: Üst kesimi granit bileşimindeki kayaçlar- dan, alt kesimi ise bazalt bileşimindeki kayaçlardan oluşur. kar ışları e hiç Buna göre verilen özelliklere sahip olan tabakalar dikkate alınacak olursa aşağıdakilerin hangisinde. doğru eşleştirme yapılmıştır? A) X B) C) Z Y Y arda çok NXX Z KNX Z D eya- ngi- D) NX E) XNK X Y N CAP

I. Dağlık ve eğimli alanların fazlalığı tarımsal etkinlikleri kısıtlamaktadır. II. Topraktaki organik ve mineral madde miktarı her yerde yeterli değildir. III. İç kesimlerdeki geniş düzlükler önemli tahıl üretim alanlarını oluşturur. 1. Nadasa bırakılan alanlar giderek azalmaktadır. Yukarıdakilerden hangileri Türkiye'de yer şekillerinin bitkisel üretim üzerindeki etkisini göstermektedir? A) I ve 11 B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

9. Aktif volkanların %75'inin bulunduğu, Büyük Okyanus Havzası'nı çevreleyen deprem kuşağı, "Ateş Çemberi” olarak isimlendirilmektedir. Bu kuşak, Büyük Okya- nus'un Asya ve Amerika kıtalarına komşu olan levha sınırlarına denk gelmektedir. CAP IV II Haritada işaretli alanlardan hangisi bu kuşak içe- rinde yer almaz? B) C). DNV E) V

3. Ülkelerin sahip olduğu nadir doğal ve kültürel varlıklar UNES- CO tarafından Dünya Kültür Miras Listesi'ne alınmaktadır. Bu listede bulunan aşağıdakilerden hangisinde Türk kül- türünün izleri daha baskındır? A) Efes (İzmir) B) Pamukkale-Hierapolis (Deniz) C) Safranbolu Şehri (Karabük) D) Troya Antik Kenti (Çanakkale) E) Nemrut Dağı (Adıyaman)

3. 6. IV Bağıl nemi en azdır. Bulutluluk oranı en azdır. INS D. Güneşli gün sayısı en fazladır. Özellikleri belirtilen yöre, haritada numaralandı- MENDOWNSHALA rılmış alanların hangisinde bulunur? A) I B) 11 C) III C D) IV E) V 11

Türkiye'nin bugünkü jeomorfolojik görünümü- nü kazanmasında, I. orojenik hareketler, II. buzullaşma, Ik akarsu aşındırması, IV. gelgit kuvvetlerinden hangileri daha az etkili olmuş. tur? A) I ve II B) Il ve IV C) II ve IV D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV

1 10. Çığ; engebeli, dağlık ve eğimli arazilerde, vadi yamaçlarında tabakalar hâlinde birikmiş olan kar kütlesinin bir ilk hareket sonucunda yamaçtan aşağıya doğru hızla kaymasıdır. Buna göre haritadaki numaralanmış alanların iklim ve yer şekli özellikleri göz önüne alınırsa hangisinde çığ görülme olasılığı daha fazladır? ADI B) II C) III DIV EV