Harita Okuryazarlığı Soruları

11 11. yüzyılda, Karahanlılar Dönemi'nde yaşamış ilk Türk dil bilimcisidir. • Türkçenin bilinen en eski sözlüğü kabul edilen Divanü Lûgati't-Türk'ün yazarıdır. V. Bugünkü bilgilerimize göre sözlük içerisinde bir Türk'ün çizdiği ilk dünya haritası bulunmakta- dır. Bazı özellikleri verilen ve Orta Çağ'da yaşamış bu ünlü haritacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Kaşgarlı Mahmut B) İdrisi C) Biruni D) Piri Reis E) Kâtip Çelebi

2. Teleferik, birbirinden uzak iki yer arasında, havada gerilmiş olan bir ya da birkaç çelik halat üzerinde kayarak hareket eden asılı taşıttır. Aşağıda izohips eğrileri ile gösterilen dağın zirve noktasına teleferik hattı yapılacaktır. R K M Buna göre en az çelik halatın kullanılması için hattın hangi noktadan yapılması gerekir? A) R B) N C) M (D) L E)K

Kroki ile harita arasındaki temel fark krokide ---- bulunmamasıdır. 1 Bu açıklamada boş bırakılan yere aşağıdaki kavramlardan hangisi getirilmelidir? A) ölçeğin B) yükseltinin C) kuşbakışı görünümün D) yön okunun E) düzleme aktarmanın

3. Deniz seviyesinden itibaren yükseltileri aynı olan noktaların birleştirilmesiyle elde edilen eğrilere "izohips (eş yükselti eğrisi)" denir. Aşağıdakilerden hangisi izohipslerin özellikleri arasında yer almaz? A) Çukur alanlar dışında en dıştaki eğrinin yüksel- tisi en azdır. B) Bir eş yükselti eğrisi üzerindeki tüm noktaların yükselti değeri aynıdır. Cizohipsler arası uzaklık haritanın tamamında eşittir. D) Birbirini çevrelemeyen komşu eş yükselti eğri- lerinin yükselti değeri aynıdır. E) Sıfır (0) metre eğrisi kıyı çizgisini gösterir.

4. Aşağıda Avrupa fiziki haritası verilmiştir. Bu harita incelendiğinde yeşil renk oranmin fazla olduğu yerlerle ilgili, I. Orman alanları geniş yer tutar. II. Yağış miktarı fazladır. III. Yükselti değeri 500 metrenin altındadır. IV. Dağlar geniş yer tutar. yargılarından hangileri kesin söylenebilir? AYalnız I B) Yalnız III C) Yalnız IV D) I ve IV E) II ve III

3. Kreş Park alanı Kuzey Katlı otopark kir? A) Yalnız I İş merkezi Dükkân AVM Dükkân Park alanı D) II ve III B) Yalnız II Güney Dükkân Yukarıda verilen çizimin harita özelliği taşıya- bilmesi için; 1. kuşbakışı görünüm, II. düzleme aktarma, III. ölçek (küçültme oranı) unsurlarından hangilerine sahip olması gere- Cami İlkokul EXI, II ve III Yalnız III

Aşağıda bir bölgenin topoğrafya haritası verilmiştir. 50 K Okyanus Buna göre haritadaki bilgilere dayanılarak bölge ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Boyun bölgesinin yükseltisi 50 ile 100 metre arasında bulunmaktadır. B) Bölgenin batısındaki eğim doğusundan daha fazladır. C) Bölgede iki tepe vardır. D) Akarsuyun ağız kısmında bir haliç bulunmaktadır. E) Bölgenin kuzeyinde kapalı bir çukur bulunmaktadır.

3. Gerçekte 280 km olan iki kent arası mesafe aşağıdaki çizik ölçeklerden hangisinin kullanıldığı haritada daha uzun gösterilir? (Çentikler arası 1'er cm'dir.) 0 8 8 A) H 0 B) H 7 C) H 0 D) H E) 6 3 0 7 + 5 10 6 0 6 16 + 9 + 14 15 12 + 24 12 21 + 20 18 32 km 15 km 28 km 25 km 24 km 8 88

BUL YUN. EGE DENIZI MARMARA DENİZİ IV AKDENİZ KARADENİZ III SURİYE D) III ve IV 11 V GÜRCİSTAN E) III ve V IRAN Yukarıdaki Türkiye haritasında numaralandırılmış alan- lardan hangilerindeki yer şekilleri renklendirme ile gös- terilirse daha fazla sayıda renk kullanılır? A) I ve V B) II ve III IRAK C) II ve IV

0. 1. Kabartma yöntemi II. Renklendirme yöntemi III. İzohips yöntemi Yukarıda verilen yöntemlerin hangileri ile çizilen harita- larda hem yatay hem de dikey ölçek kullanılır? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III

B) D) E) Sosyal Bilimler 6. Aşağıda bir bölgeye ait topografya haritası verilmiştir. B00 K 11 700 Yukarıda izohips yöntemi ile çizilmiş arazide demir yolu inşaatı planlanmaktadır. Demir yolunun düz bir hat şeklinde uzana- bilmesi için arazideki bazı yer şekillerinin aşağıda görselleri verilen yapılarla geçilmesi gerekmektedir. Buna göre yukarıdaki haritada demir yolu yapım ekibi tarafından belirlenen K, L, M ve N noktalarına yukarıdaki görselleri verilen yapılardan hangileri inşa edilmelidir? Demiryolu güzergâhı -·|-@-@= == - 11 11 1 || N 11 11 | AYDIN YAYINLARI 7. Harita arası Bu le ol (F A

0 4 cm X + km Öğretmen: Gençler! Tahtada gösterilen bu çizgi ölçeğin kesir ölçek olarak değeri 1/200.000 olduğuna göre X ile belirtilen yere hangi sayı gelmelidir? Melis: Hocam, 4 olmalı. Zeynep: Öyle zannediyorum ki 8. Rana: Hesapladım 12 çıktı. Yusuf: Bence 24. Mehmet: Kesinlikle 6. D) Yusuf Yukarıda verilen öğretmen - öğrenci diyaloğunda hangi öğrenci bu soruyu doğru cevaplamıştır? A) Melis B) Zeynep C) Rana E) Mehmet

1. Aşağıda Türkiye fiziki haritası verilmiştir. -ohvallidog 26° VEGE DENIZI BULGARISTAN YUN NISTAN Kaz Dağı MARMARA DENIZI Yund Dağ Gediz Yıldız Dağlan Boz Dağlar Aydın Dağlan B. Menderes Dağla Samant Dacian Uludağ Murat dağı Menteşe Dağlan Gölgel Bey Dağlan KARADENİZ Emir dağı Burdur Gold Sündiken Dağlanı Sivrihisar Dağlan Edindir GOD 04 0 Sultan Dağları Bolu Dağı Köroğlu Dağları Beyşehir Gold AKDENIZ Ak Dağ BATI TOROSLAR Geyik Dağları Küre Dağlan Ilgaz Dağları Tuz Gold Karadağ GÜNEY KIBRIS RUM YÖNETİMİ Karacadağ KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ KKTC Erenköy ORTA TOROSLAR Bolkar Dağlan Canik Dağlar Kızılırmak Hasan Melendiz. Dagi Dağı Sey Tahtalı Dağlar Yeşilırmak Erciyes Dagi Binboğa Dağı Akdağlar Nur Daglar Caynan LÜBNAN Bu haritaya bakılarak aşağıdakilerden hangisi tespit edilemez? Sinop ve Hatay arasındaki kuşuçuşu uzaklık C) Van Gölü'nün yüz ölçümü Tecer Dağlart E) Antalya'nın il sınırları Gesun Dağları 3. Malatya Dağlan DOĞU KARADENİZ DAĞLARI Rize Dadlan Firare Mercan Dağları Atatürk Baraj Con Yaz Daglar Karasu GUNEYDOĞU Karacadağ SURİYE RUSYA FEDERASYONU Şerafettin Dağlar B) Kızılırmak nehrinin uzunluğu D) Izmir'in coğrafi koordinatları Karasu-Aras Dağlan 0 200 500 1000 Allahuakber Dağlan GÜRCİSTAN Aras 45° Süphan Nemrut Dağ 5 Dağı Van Gölü TOROSLAR 12/1 ERMENISTAN Agn Da NARCIVAN Tendürek Dağı Buzul Dagi IRAK RAN 0 50 100 150 200 km 2000 3000 4000 5000 42° 36°

me oran- e III 2. 1/ 900.000 ölçekli bir haritada 8 cm olarak gösterilen bir göl gerçekte kaç km² dir? 72 B) 128 C) 256 3. HOP 3900068-8272 B D) 566 E) 648 u 5. II. haritada daha geniş bir alan göste E) I. haritada kuş bakışı yükselti daha a A 90 20 0 20 200 40 H Yukarıdaki haritada gösterilen Ave B uçuşu uzaklık yaklaşık olarak kaç km/ B) 120 C) 200 250

10 cm şağıda- 0 lir? A) 12 B) 18 2-1 200.006 18=24. 11. Aşağıda dört ayrı çizgi ölçek verilmiştir. 5 0 5 10 15 600.000 12 1. III. 1cm 2,5 IV. 1cm 10 2cm 0 2,5 0 10 20 0 5 cm 20 5 20 40 7,5 D) II ve IV 30 60 20km BI ve III 10km 40km )48 80km 1 40thr Bu ölçeklerden hangilerinin ayrıntıları gösterme o ları eşittir? A) I ve II C) II ve Ill E) III ve IV

100 1/500.000 D) 300 500 E Appro 12. Nedim ve Kemal araştırma gezisi yapmak için yakınlarında bulunan Akdeniz'in kıyısından Bey Dağları'na tırmanıyorlar. Yorulup mola verdiklerinde Nedim "2400 m yüksekliğe ulaş- tık. İlk başladığımız nokta ile burası arasında 6 km yatay uzaklık olduğunu tahmin ediyorum." dedi. Bunun üzerine Kemal "Acaba buraya kadar çıkarken % kaç eğimli bir ya- maca tırmandık." diye bir soru sordu. Bu sorunun cevabı aşağıdakilerden hangisidir? A) 20 B) 40 C) 60 E) 80 D) 75 1.A 2.E 3.C 4.B 5.A 6.A 7.D 8.A 9.E 10.C 11.B 12.B dagana Parklı yükselt PY Farklı toprak tiplerinin bulunduğuna E) Orta kuşakta yer aldığına 3. izohips yöntemidle çizilen bir fiziki ha larak aşağıdaki bilgilerden hangisine Yer şekillerinin eğimi iki kent arasındaki uzaklık Bölgenin coğrafi konumu Kentlerin idari sınırları Yamaçların yükselti farkı