Sıcaklık Soruları

ardugu şekillere Ağrı, Erciyes, Kaçkar, Toros, Buzul gibi dağların yüksek kesimlerinde rast- lanır (Görsel 1.60). Görsel 1.60: Kaçkar Dağları'nda bir sirk gölü UYGULAMA Aşağıdaki soruları Harita 1.12'den de yararlanarak cevaplayınız. Rüzgârların yeryüzünü şekillendirici etkileri iç bölgelerde neden daha fazladır? • Lapya gibi karstik şekillerin yaygın olduğu arazilerde yerleşmeler ile nüfusun az olmasının başlıca ne- denleri nelerdir? • Kanada, Rusya, İsveç, Norveç gibi ülkelere ait kıyılarda buzulların oluşturduğu yeryüzü şekillerine rast- lanırken Türkiye'de yer alan kıyılarda bu şekillere rastlanmaz. Bu durumun nedenini açıklayınız.

14:42 6. 8. Kış mevsiminde Doğu Karadeniz Dağlarının kuzey yamacının güney yamacından ilık olması Toros Dağlarının güney yamaçlarında yerleşme üst sinirinin kuzey yamacına göre daha yüksek olması Akdağların yamaçları boyunca bitki örtüsünün kuşak- lar oluşturması • Batı ve Doğu Karadeniz'e düşen yıllık yağış mik- tarının Orta Karadeniz'den daha fazla olması Yukarıda Türkiye'nin iklim özellikleri üzerinde etkili olan faktörlerden hangisiyle ilgili bir örnek veril- memiştir? A) Hâkim rüzgâr yönü B) Yükselti C) Bakı özellikleri D) Denize göre konum E) Enlem 26 LİMİT YAYINLARI

A) I ve 11. Aşağıdakilerden hangisi, bakı etkisine bağlı ola rak, güneşe dönük yamaçlarda görülen bir durum değildir? A) Yerleşme sinirinin daha yüksek olması B) Orman örtüsünün gür olması BAŞARI TEKNİK YAYINLARI C) Buharlaşma şiddetinin daha fazla olması 2. Aşa kie D) Güneşlenme süresinin daha uzun olması E) Kalıcı kar sinirinin daha yüksek olması A) ai B)

8. Gerçek alan, yer şekillerinin engebeli yüzeylerinin de hesaplanmasıyla bulunur. Izdüşüm alanı ise, yeryüzündeki engebeler, çukurlar, yükseltiler düz kabul edilerek elde edilir. Gerçek alan ile iz düşüm alan arasındaki fark yer şekillerinin sade olduğu yerlerde az, yükselti ve engebenin fazla olduğu yerlerde ise fazla olur. illo 055 110 Ookun Yukarıda yer alan açıklamaya göre, harita üzerinde yer alan merkezlerden hangisinin gerçek alanı ile izdüşüm alanı arasındaki fark en fazladır? D) IVE) V B) II C) III A)

1. •4,4 •4,140 •5,2 5° -6° -7- •6,5 -8 7° -8° •7,7 Yukarıdaki izoterm haritası Kuzey Yarım Küre'deki bir böl- genin gerçek sıcaklık değerlerine göre çizilmiştir. izoterm haritasındaki eğrilerden faydalanılarak aşağı- daki sonuçlardan hangisine ulaşılamaz? A) Sıcaklığın güneye doğru artması enlemin etkisiyle ilgili- dir. B) Sıcaklığın dağılışında yer şekillerinin etkisi yoktur. C) Haritada yüksek sıcaklık adacığı oluşmuştur. D) Bölge içi sıcaklık farkı 4 °C'den fazladır. E) Izoterm eğrileri birer derece arayla çizilmiştir.

Test 3 9. Kara ve denizlerin farklı isinma özelliğine sahip olm 1. larında; 1. denizlerin hareketli, karaların durağan olması, II. hava kütleleri, II. karaların, güneş ışınlarını derinlere geçirmemesi faktörlerinden hangilerinin etkisinden söz edilemez? B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III A) Yalnız ||

5. Aşağıda dünyanın ocak ayı indirgenmiş sıcaklık haritası verilmiştir. -20° -40 -20° 00 100 10° 20° Ekvator 30° 20° 30° 30° 10° 09 Buna göre 1. En düşük ve en yüksek sıcaklığın görüldüğü yerler arasındaki sıcaklık farkı Kuzey Yarım Küre'de daha fazladır. II. Batı Avrupa kıyılarında izotermlerin kutba doğru sap- ma yapması Gulf Stream sicak su akıntısı ile ilgilidir. III. En yüksek sıcaklıkların Güney Yarım Küre'de görül- mesi eksen eğikliği ve mevsim etkisiyle ilgilidir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Rumi takvime göre 1293 yılına denk geldiği için 93 Harbi olarak adlandırılan Osmanlı-Rus Sarno Roll

EY En yüksek ve en 2. 12. Aşağıdaki şekilde, deniz seviyesinde 17 °C sıcaklı sahip bir hava kütlesinin ulaştığı yükseltiler gösterilmişti 1600 m 600 m 8 Deniz Buna göre yükselen havanın soğuduğu, alçalan hava nin ise föhn yaparak isindığı düşünüldüğünde A ve B noktalarındaki sıcaklıklar aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A B A) 9 19 B) 7 17 18 C) 6 D) 5 E) 9 11 14

A B 2 Yukarıda şekilde A ve B yüzeyine güneş ışınlarının geliş açi- si gösterilmiştir. Bu yüzeylerle ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yan- listir? v AL A yüzeyine güneş ışınları daha dik açıyla gelir. By B yüzeyine düşen enerji miktarı A'ya göre azdik C) A yüzeyinde güneş ışınları dar bir alana dik düştüğü için B'ye göre daha fazla ısıtmaktadhr. D) B yüzeyine ulaşan güneş ışınlarının atmosterde aldığı yol A'ya yüzeyine ulaşan işınlarından daha azdır. E) A yüzeyine gelen güneş ışınlay/atmosferde daha az tu- tulmaya uğrar. 3. Bir me aklık ortalaması - 4 °C,

8. Deniz ve kara seviyesinde meydana gelen değişim, kara kütlesinin ve denizin yükselip alçalmasına bağlı olarak ger- çekleşir. Kara kütlesinin ağırlaşıp alçalmasıyla denizin karaya doğru ilerlemesine transgresyon (deniz ilerlemesi) denir. Buna göre, aşağıdaki kıyı tiplerinin hangisi transgresyon olayına bağlı oluşmuştur? A) Boyuna kıyı tipi B) Enine kıyı tipi C) Watt kiyisi D) Kalankli kiyi E) Dalmaçya kıyısı

AY 2. Yükseltinin ortadan kaldırıldığı, indirgenmiş sıcaklık eğrilerinin gösterildiği haritalarda sıcaklığın dağılışı üzerinde en etkili faktör enlemdir. Yükselti Sıcaklık A 1200 16°C B 400 14°C 1 C 600 17°C Buna göre, aynı yarım kürede yer alan yükselti ve sıcaklık ortalamaları verilen A - B ve A-C merkezleri arasında enlemden kaynaklanan si- caklık farkı kaç °C olur? A-B A-C A) 8 6 B) 6 2 C) 2 ANNO D) 4 2 E) 6 4

3. Sıcaklık (°C) vide 30 videre 20 grafikleri Yanda P, R ve S yörelerine ait aylik ortalama gösterilmiştir. video 10 0 O S M N M H T A E E KA Aylar 1. P ve S yörelerinde aynı anda farklı mevsim koşulları yaşanmaktadır. II. Ekvator'a en yakın olan yöre R'dir. III. P ve R yörelerinin iklim kuşakları farklıdır. Yukarıda verilenlerden hangilerinin doğru olduğu söylenebilir? A) Yalnız! B) Yalnız III C) I ve 11 D) II ve III E) I, II ve III 65 h

klim kuşaklarının sınırları birbiriyle çakışmamaktadır. r'a 4. ne > zu N IS Er. Coğrafya öğretmeni Nil Hanım "Çocuklar 9. sınıfta 5. koordinat sistemini oluşturan unsurlardan yola çıka-IH rak bir yere ait özelliklere, iklim elemanlarının oluşu- mu ve dağılışı konularını gördünüz. Bu bilgilerinizden yola çıkmak Türkiye'nin ulusal saati için baz alınan boy- lamın yerel saati 12.48'i gösterirken Güneş'in isitma! etkinin en yüksek olduğu yer sizce hangi şehir olur?" r'a n, zun lur. ara Mehmet: Hatay'da olur. Çünkü ülkemizin en güne- yinde yer almaktadır. lir, 2 asi 3 km 1 7 de Aslı: Ankara'da Güneş'in isitması etkisi en yüksek olur. Çünkü Ankara'da öğle vakti yaşanmaktadır. ey } 3 Cem: Şanlıurfa'da yaşanır. Çünkü nem oranı azdır. ak ne am Zeynep: Sinop'ta olur. Çünkü ülkemizin en kuzeyinde yer almaktadır . 1 1 lel 1 in 1 2 1 { 1 1 1 ne Can: Erzurum'da Güneş'in isitma etkisi en yüksek olur. Çünkü yükseltisi en fazladır. 3 2 Buna göre hangi öğrenci doğru yanıt vermiş ola- bilir? 1 3 3 1 A) Mehmet B) Cem C) Zeynep 1 I 1 D) Asli E) Can st i ! 1 27

3. Yeryüzünden yükseldikçe, sicaklık her 100 metrede 0,5°C azalır. Deniz seviyesine indirgenmiş sıcaklıklar bu ilkeden yararlanılarak hesaplanmaktadır. İndirgenmiş sicaklik (°C) Gerçek sıcaklık (°C) Merkez -10 -5 1 -5 0 IU 4 4 15 III 8 IV 14 10 V 20 eth Buna göre, yukarıdaki tabloda indirgenmiş ve gerçek sıcaklıkları verilen merkezlerden hangilerinin yükseltisi aynıdır? SIN gór A) I ve II C) II ve V B) I ve III D) III ve IV E) IV ve V

OSYM IAD SORULAR 3 1. Aşağıda, bir merkeze ait aylara göre sıcaklık ortalamaları verilmiştir. Aylar OSMNMHITAE E KA Sıcaklık (°C) -4 -3 2 4 10 15 17 16 14 13 5 0 0° Ekvator IV o Buna göre, bu merkez harita üzerinde işaretlenmiş noktalardan hangisinde yer alabilir? C) III DIV B) II E V A) 1

Sosyal Bilimler 8. 9. Nüfus piramitleri ülkelerin sosyo-ekonomik yapıları hakkında bilgi verir. Aşağıda bir ülkenin nüfus piramidinin değişimi gös- terilmiştir. 65 65 15 15 1 1 + + %+ + 8 6 + 4 N- + 8 %+ 8 N: 14 6 + 4 A + 2 o 4 6 0 2 4 6 MURAT YAYINLARI 1 2 Aşağıdaki özelliklerden hangisi 2. piramide ula- şan ülke için kesin olarak söylenebilir? A) Dogum oranları artma eğilimindedir. V B) Tarımsal ve fizyolojik nüfus yoğunluğu fazladır. C) İç ticareti çok canlıdır. D) Enerji üretimi fazladır. E) Dış ticaret açığı vardır.