Topraklar Soruları

TYT 1. O T N 3 4 D) III - IV S B) II-I 5 P 30 DÜNYA'DA VE TÜRKİY Toprak oluşumu, yer kabuğunu oluşturan kayaçların fiziksel, kimyasal ve biyolojik olarak ayrışmasıyla başlar. Genel olarak fiziksel ayrışmanın kurak yerlerde, kimyasal ayrışmanın nemli yerlerde daha hızlı olduğu söylenebilir. O Buna göre, haritadaki numaralandırılmış alanlardan sırasıyla fiziksel ve kimyasal ayrışmanın en hızlı olduğu alanlar aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) I - II E) IV-II 10 C) III - I

7. Aşağıdaki haritada bazı alanlar koyu renkle gösterilmiştir. os Prom & Aşağıdakilerden hangisi bu alanlarda yaygın olan toprak türlerinden biri değildir? A) Laterit B) Çöl toprakları C) Tundra toprakları D) Kırmızı Akdeniz toprakları E) Kahverengi bozkır toprakları

6. Kolüvyal topraklar; dağlardan eğim yönünde taşınan mater- yallerin yamaç eteklerinde birikmesi ile oluşan topraklardır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi kolüvyal toprakların özelliklerinden birisi değildir? A) Erozyon etkisiyle oluşurlar B) Köşeli ve iri malzemelerden oluşurlar C) Horizonları gelişmemiştir D) Dağ eteklerinde oluşurlar E) Yapısı daha çok iklimden etkilenir

6. Eğimli yamaçlardaki ormanlar toprağı tutar ve toprağa bol miktarda organik madde sağlar. Bu yamaçlardaki organik maddelerin ayrışmasıyla oluşan asitler, ayrışma olayının art- masına yardımcı olur. Yağış miktarının fazla olması, yıkanma olayını artırarak topraktaki tuz ve kirecin bir bölümünün top- raktan uzaklaşmasını sağlar. Bu süreç asit reaksiyon göste- ren, humus bakımından zengin koyu renkli toprakların oluş- masını sağlar. A) I 11 Toprak oluşumuyla ilgili yukarıda sözü edilen süreç, ha- ritada numaralandırılarak gösterilen alanların hangisin- de daha belirgin olarak görülür? B) II KÖŞEBİLGİ Yayınları C) III D) IV E) V 8.

INGEN PR Örnek 17 Bitki örtüsünden yoksun olan bölgelerde toprak humus bakımından fakirken, bitki örtüsünün gür olduğu bölgelerde humus miktarı fazladır. 1. Erozyonla toprak aşınımının az olmasıyla II. Biyolojik çeşitliliğin fazla olmasıyla III. Toprakların aşırı derecede yıkanmış olmasıyla IV. Çok sayıdaki mikroorganizmanın humusu tüketme- siyle Ekvatoral iklim bölgesinde bitki örtüsü gür olmasına rağmen toprakların humus bakımından fakir olması yukarıdakilerden hangileriyle açıklanabilir? A) I ve II B) Yalnız III Çözüm D) Il ve IV E) III ve IV C) Yalnız IV Ekvatoral bölgede bitki örtüsü yoğun olduğu için toprakta hu- mus birikiminin de fazla olması beklenir. Ancak yağış çok fazla olduğundan humus da yıkanır ve azalır. Mikroorganizmalar da bitki artıklarını tüketerek yaşamlarını sürdürdükleri için humus birikemez. Cevap D Çernozyomen Yerinli toprot Sert karasal iklimin un plorindo ar

6. Bir bölgede görülen iklim ve bitki örtüsü özelliklerine göre düz veya hafif eğimli arazilerde anakayanın ayrışması so- nucu oluşan topraklara zonal topraklar denir. Buna göre, aşağıda verilen iklim tipi ve bu iklim bölge- sinde oluşan zonal toprak türü eşleştirmelerinden han- gisi yanlıştır? A) B) İklim tipi Iliman okyanusal Sert karasal Ekvatoral D) Savan E) Akdeniz Toprak türü Kahverengi orman Çernezyom Laterit Podzol Terra rossa podge! - 1.

3. Bir araştırmacı, inceleme yaptığı yöredeki toprak özellikle- rini, aşağıdaki tablodaki gibi belirlemiştir. Özellik Humus oranı Kireç ve tuz oranı Toprak oluşumu Toprak verimi Toprak dokusu D) Çöl Durum Az Fazla Yavaş B) Çernozyom Az Buna göre, tabloda özellikleri verilen toprak türü aşa- ğıdakilerden hangisidir? A)Alivyal Sert E) Kahverengi orman C) Laterit 146

11. Türkiye'de terra rossa topraklarının coğrafi dağılışı, kahve- rengi bozkır topraklarının coğrafi dağılışına göre daha si- nırlıdır. Bu durum üzerinde, aşağıdakilerden hangisinin etki- si daha fazladın? A) Kahverengi bozkır topraklarının humus bakımından fa- kir olması B) Akdeniz ikliminin etki alanının sınırlı olması C) Terra rossa toprakların çeşitli katmanlardan oluşmaları D) Terra rossa toprakların kireçli olması E) Kahverengi bozkır topraklarından daha çok tahıl tarı- mında yararlanılması

6. Aşağıdaki paragraflarda dört öğrenci yaşadıkları yörelerde bulunan toprak çeşitleriyle ilgili tanımlamalar yapmıştır. Neriman: Bir delta ovasında yaşıyorum. Burada akarsuyun biriktirdiği topraklar üzerinde çok çeşitli ürünler yetiştirebiliyoruz. Yılmaz: Yaşadığımız yerde çok koyu renkli olan topraklar çayırlarla kaplı olduğundan büyükbaş hayvancılık yaygındır. Yusuf : Çevremizde killi kireç taşı üzerinde oluşmuş olan, halkın kara kepir adını verdiği topraklar bulunur. Yonca: Yöremizdeki kırmızı topraklar organik madde ba- kımından fakir fakat kireç yönünden oldukça zen- gindir. Bu öğrencilerin tanımladığı topraklar arasında aşağıda- kilerden hangisi yoktur? A) Vertisol B) Terra rossa C) Çernezyom D) Alüvyal toprak E) Kolüvyal toprak 8. C

15) Aşağıdaki yörelerin iklim özellikleri göz önü- ne alındığında hangisindeki kayaçlarda kim- yasal çözünmenin en fazla olması beklenir? A) Ergene Ovası C) Menteşe yöresi B Tuz Gölü çevresi D) Iğdır Ovası E) Urfa Platosu

yori nemir 11) Aşağıdakilerden hangisi, fiziksel ufalanmanın adetkil olduğu alanların özelliklerinden biri de- ğildir? Günlük sıcaklık farkı fazladır. B) Yağış miktarı azdır. C) Bitki örtüsü cılızdır. D) Topraklar tuz ve kireç bakımından fakirdir. E) Yağış rejimi düzensizdir.

6. Zonal topraklar, bir bölgede etkili olan iklim ve bitki örtüsü şartlarına göre düz ya da hafif eğimli yamaçlarda ana kayanın ayrışması sonucu oluşan topraklardır. Bütün horizonların bulunduğu bu toprakların dağılışı, yeryüzündeki iklim ve bitki örtüsünün dağılışıyla genel olarak uyumludur. Buna göre, aşağıdaki toprak tiplerinden hangisi zonal topraklara örnek değildir? A) Podzol C) Moren B) Laterit D) Çernozyom E) Kahverengi orman

3 B B esi esi TYT DENEME SINAVI 04 10. Bir coğrafya öğretmeni, Türkiye'de gezdiği yerlerin birinde kahverengi orman toprağının varlığını gösteren aşağıdaki fotoğrafı çekmiştir. Bu fotoğraf aşağıdaki illerin hangisinde çekilmiş olabilir? A) Antalya B) Amasya D) Trabzon ELSint C) Kayseri

10. 13 Orta kuşağın yarı nemli alanlarında uzun boylu çayırlar altında oluşur. Koyu renki olduğu için bu topraklara kara topraklar da denir. İklim bölgelerinin soğuk olması, bu topraklardan tarım- dan çok hayvancılık faaliyetlerinde yararlanılmasına neden olmuştur. Bazı özellikleri verilen bu toprak türü aşağıdakilerden han- gisidir? A) Cernozyom D) Tundra B) Laterit E) Litosol C) Podzol Diğer sayfaya geçiniz.

8. N 11 Haritada numaralandırılarak gösterilen alanların hangisinde corak topraklar daha fazladır? A) I B) M C) III D) IV E) V toprak tiplerinden hangile yer alır? (A) Ive II D) X ve IV YAYINLARI 11. Toprak oluşumunu ikli canlılar gibi birçok fal verimliliğini doğrudas arasında çok güçlü B Buna göre aşağıd eşleştirmelerinde Toprak tipi (A) Tundra B) Laterit C) Terra-ross DÇernezya

3 8. HOZL Bu haritada boyalı alanlardaki toprak oluşumunda; 1. kimyasal, II. fiziksel, III. biyolojik ayrışmalardan hangilerinin daha fazla olması bek- lenir? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız III C) I ve II E) I, II ve III