Kalıtımın Genel İlkeleri Soruları

8. 11 1. 11. Yukanda bir gazete haberi verilmiştir. Buna göre; belirtti. Japon bilim insanları; kök hücreleri parkinson hastalığının tedavisinde kullanacaklarını duyurdu. Önümüzdeki ay, çalışmalara başlayacak olan araştırmacılar bu yöntemle hastalığı tedavi edeceklerini tirdiklerini açıkladı. Araştırmacılar; kök hücreler, maymunlar üzerinde denediklerini ve başarılı olduk- Japonya'dan bir grup araştırmacı, milyonlarca parkinson hastasına umut olabilecek bir yöntem geliş- larını açıkladılar. Beyindeki dopamin eksikliği sonucu ortaya çıkan parkinson hastalığının henüz bir tedavisi bulunmuyor. Biyoteknoloji 201 Kök hücre, parkinson hastalığı olan kişilerde dopamin üreten beyin hücrelerine dönüştürülecektir. Kök hücreler, parkinson hastalığının beyinde yarattığı hasarı iyileştirebilir. III. Kök hücre teknolojisi, bir hücrenin görevini yapamaması sonucu gelişen hastalıkların tedavisinde kullanılır. yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız II B) I ve III Parkinsona Yeni Umut DNA ve Genetik Kod C) Il ve Ill D) I, II ve III DNA bir gapin kopyasını oluşturmak için kullanılan yöntemleri kapsar. Genlerin klonlanmasında ge- un ucuz kay-

76 5. ifadelerinden hangileri dog A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III Günümüzde teknoloji ile beraber canlıların DNA'sındaki baz dizilimleri bulunabilmektedir. Bu baz dizilimlerinin okunmasına DNA parmak izi denilmektedir. B) Bir hastanede yanlışlıkla bebekler karışmıştır. Annesi, Bahar bebeğin topuk kanından alınan örnekten DNA par- mak izini istemiştir. Buna göre, topuk kanından alınan DNA parmak izi izlerinden hangisi Bahar bebeğe aittir? [ şeklinde ise aşağıdaki DNA parmak og NİTELİK YAYINLARI

19. Aşağıdaki soyağacında bir özelliği fenotipinde gösteren bi- reyler boyalı olarak verilmiştir. O O Buna göre, bu özelliğin fenotipte ortaya çıkmasını sağ- layan gen ile ilgili, 1. Otozomal çekinik olabilir. ✓ II. Otozomal baskın olabilir. 9 III. X kromozomunda taşınan baskın özellik olabilir. IV. Y kromozomunda taşınan çekinik özellik olabilir. V ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II DENEME-1 D) I, III ve IV C) I, N ve III E) II, III ve IV AVANTAJ YAYINLARI W

tir? 6 B 26 = 64 12. 7 D. Aa Bb C c 3² = 27 Trihibrit bir bireyin kendileştirmesi sonucu baskın fenotipli bireylerin oluşma olasılığı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) 1/16 B) 9/16 C) 1/64 8 B 9 C 10 x Aa Bb Cc C. 11 A 12 E D) 9/64 E) 27/64

Tandem Y 16. İnsanlarda X kromozomunda taşınan bir özellik ile ilgili, 1. Özellik babada görülüyorsa, erkek çocuklarda mutlaka görülür. II. Özellik annede görülüyorsa, erkek çocuklarda mutlaka görülür. X III. Özellik kız çocuklarında görülüyorsa anne mutlaka hasta- dır. IV. Özellik babada görülmüyorsa, kız çocuklarında görülebilir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız IV B) II ve III D) III ve IV C) II ve IV E) I, III ve IV 2.BASAL

2. Aynı kovanda yaşayan bir bal arısı topluluğunda bir ka- rakter için A₁, A2, A3 ve A alelleri, ikinci karakter için ise B₁, B₂ ve B alelleri bulunuyor. Bu iki karakterin kalıtımından sorumlu genler fark- li kromozomlarda bulunduğuna göre, topluluktaki erkek ve işçi arıların taşıyabileceği genotip çeşidi sayısı, aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla birlikte verilmiştir? A) 7 - 12 D) 30 - 30 B) 12-20 C) 12-12 E) 12-60 6.

en mu- eğiştir- in ak- asi- e III 3. Genetiği değiştirilmiş bitkilerin çeşitli avantajlara sa- hip olması amaçlanır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi genetiği de- ğiştirilmiş bitkilerde olması istenen özelliklerden biri değildir? A) Tuza duyarlı olma B) Kuraklığa dayanıklı olma C) Hastalıklara direnç gösterme D) Çeşitli molekülleri sentezleme E) Daha az kaynakla daha fazla ürün oluşturma 241 III. bes Buna lamaz A) TV pl B) I' C) D) C

2. Bezelyeler ile yapılan bir çaprazlama işlemi aşağıda anlatılmıştır. Önce meyve verimi yüksek olan uzun boylu ve kısa boylu bezelyeler çaprazlandı. Sonuçta yarısı uzun ve yarısı kısa boylu bezelyeler elde edildi. Oluşanlardan iki uzun bezelye bitkisi çaprazlandı. Sonuçta %75'i uzun, %25'i kısa bezelye elde edildi. Sonra uzunlardan ikisi kendi arasında çaprazlandı. Sonuçta hepsi uzun boy- lu olan bezelyeler elde edildi. Yukarıda anlatılan üretim çalışması, aşağıdakiler- den hangisine örnek verilebilir? A) Doğal seçilim C) Yapay seçilim B) Klonlama çalışması DAşılama 4D Serisi Ⓡ

6. Insanda; A geni: kıvırcık saç tipi, B geni: düz saç tipi özelliklerini belirlemektedir. A ve B genleri eksik baskın olup, AB genotipli birey- ler dalgalı saçlı olmaktadır. Buna göre, 1. Kıvırcık saçlı bireylerin oluşturacağı bütün ga- metlerde A geni bulunur. II. Düz saçlı anne ve babanın bütün çocukları düz saçlı olur. L III. Dalgalı saçlı bireyin gametlerinde A ve B genleri birlikte bulunur. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I 1 veli D) Ive B) Yalmz II C) Yalnız III E) II ve III 8

Bir 5. r kedi türünde farklı özelliklerin oluşmasında gö- rev alan alel gen çeşitleri ve bu genlerin baskınlık ve eş baskınlık durumları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Özellik K L M Alel genler K1, K2, K3 L1, L2 M1, M2, M3, M4 Baskınlık durumu Bu türün oluşturduğu popülasyonlardan; Vo 1. popülasyonun gen havuzunda L1, M1 ve M4, 12 2. popülasyonun gen havuzunda K1, K3 ve M3 gen- 2 leri yoktur. 121422 K1>K2>K3 L1=L2 M1 M2 M3 M4 fazladır. Buna göre aşağıdaki çıkarımlardan hangisi ya- pılamaz? fazladır. 414263 A 1.popülasyondaki bazı bireylerin 2.popülasyona göç etmesi, 2.popülasyondaki kalıtsal çeşitliliği + artırabilir. B) 1.popülasyondaki genotip çeşitliliği 2.dekinden MEMZIMU C) 2.popülasyondaki fenotip çeşitliliği 1.dekinden 7. M2MJ 1.popülasyondaki bireylerin hepsi L2, 2.popü- lasyondaki bireylerin hepsi K2 fenotiplidir. E) 1.popülasyondaki bireylerde eş baskın fenotip özelliği görülmezken, 2.popülasyondaki birey- lerde hem L hem M özellikleri bakımından eş baskın fenotip görülebilir.

er- SIZ erle in- || min miş- yeni sahip z ve prum- randa 6-D larla Ayrılma ilkesi Bir bezelyenin kendi kendini döllemesinin sağlan Kendileştirme . masi->> açıklamalarından hangileri doğrudur? At Yalnız t 1 D) II ve III lip farklı gametlere girmesi → . Aynı karakterlerle ilgili genleri taşıyan kromozomlardır. 1 BLIVE H E) Alel gen Biri anneden diğeri babadan gelen ve aynı karak- ter üzerinde etkili olan gen çeşitlerinden her birine denir. A Heterozigot B) Homolog kromozomlar C) Arı (saf) döl Otokus C) Ive E) I ve III genin kromozom üzerindeki fiziksel konumudur. Bir karakterle ilgili genin aynı alellerine sahip canli- lara denir. 2-E Aşağıdaki kavramlardan hangisinin tanımı yukarıda verilmemiştir? 3-A Kafadengi bu N. V Allve d gamet pes A1 B 7. Higgy gen

han KRONOMETRE YAYINLARI 38 20. Aşağıdaki soy ağacında bir ailedeki bireylerin kan grubu fenotipleri verilmiştir. 0 Rh+ A Rh+ 0 Rh+ A Rh- 3 A Rh- : Dişi birey : Erkek birey A) 4. bireyin genotipi: BO Rr B) 5. bireyin genotipi: AO Rr 3. bireyin genotipi: AA rr D) 2. bireyin genotipi: AO rr E) 1. bireyin genotipi: OO Rr 4 B Rh+ 5 A Rh+ B Rh- ultuyod 50 Bu soy ağacında numaralandırılmış bireylerden han- gisinin kan grubu genotipi aşağıdaki gibi olamaz? 2011 ÖSYM TEST BITTI. CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.

2. Aşağıdaki punnet karesinde heterozigot genotipli bir bire- yin çaprazlanması sonucu ortaya çıkan özellikler gösteril- miştir. a Normal alyuvar hücresine sahip, sıtmaya dayanıklı sıtmaya dayanıksız Normal alyuvar hücresine sahip, Orak hücre anemisi Normal alyuvar hücresine sahip, sıtmaya dayanıklı a Punnet karesi incelendiğinde, 1. Orak hücre anemisi otozomal çekinik bir gen ile kalıtıl- maktadır. II. Bir gen birden fazla özelliğin kalıtımı üzerine etki gös- terebilir. III. "a" geni sıtma hastalığına karşı dayanıklı olmayı sağ- lar. D) I, II ve III IV. Normal alyuvar hücresine sahip ebeveynlerin çocuk- ları orak hücre anemisi olamaz. yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve IV E) II, III ve IV

5. Genel toplumda doğan her 100 çocuktan 2'sinde herhangi bir nedene bağlı olarak doğuştan bir anomali saptanırken, akraba evlilikleri yapan çiftlerde bu risk yaklaşık iki kat oranın- da artmaktadır ki, bu oran genetik hastalıklar için oldukça büyük bir risktir. Neredeyse her insan, hiçbir hastalık belirtisi göstermeksizin mutasyonlu çekinik genleri taşıyabilir ve nesil- ler boyu sağlıklı çocuklarına aktarabilir. Bir çocukta çekinik genlerle taşınan hastalığın ortaya çıkabilmesi için hem anne- den hem de babadan hastalık geni alması gerekir. Birinci derece kuzenler arasındaki evliliklerde kendiliğinden düşük, ölü doğum, prematüre (zamanından önce doğum), zeka gerilikleri, protein ve enzim eksiklikleri gibi durumlarla sık karşılaşılır. Yukarıda verilen metin ile ilgili; I. Akraba evliliklerinde çekinik genlerin bir araya gelme ihtimali ol- dukça yüksektir. II. Birinci dereceden kuzenler arasındaki evliliklerde her zaman do- ğacak çocukların genotipi hastalık bakımından aa'dır. III. Taşıyıcı durumda olan sağlıklı bireylerin evlenmesi sonucunda düşük, ölü, doğum, zekâ gerilikleri gibi durumların ortaya çıkma ihtimali %100'dür. çıkarımlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I C) I ve II B) Yalnız II D) II ve III

2. tahmin: K bezelyesi, melez döl genotipli bezelye notiplidir. 3, tahmin: K bezelyesi, beyaz çiçekli bezelye ile çaprazlandığında beyaz çiçek Buna göre araştırmacının tahminleri ile ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi doğrudur? sahiptir. A) Yalnızca 1. tahmini doğrudur. C) 2 ve 3. tahminleri doğrudur. MM B) 1 ve 3. tahminleri doğrudur. D) Tahminlerinin hepsi doğrudur. 6. Bezelyelerin sahip olduğu bazı karakterlere ait genlerin baskın ya da çekinik olma durumları aşağıdaki tabloda verilmiştir. mn Baskın karakter Sinan'ın çaprazlaması: Melez döl düzgün tohumlu X bezelye BİLFEN YAYINCILIK MAR Tohum şekli Buruşuk tohumlu bezelye Düzgün Buruşuk Tohum rengi Sari Çekinik karakter Tabloyu inceleyen öğrencilerin yaptığı çaprazlamalar aşağıdaki gibidir. Aslı'nın çaprazlaması: Beyaz çiçekli X bezelye Yeşil MMI Çiçek rengi Mor Melez döl mor çiçekli bezelye Beyaz Emel'in çaprazlaması: Saf döl sarı tohumlu X bezelye MM 16 Çiçeğin durumu Yanda M MM Uçta Melez döl sarı tohumlu bezelye Milhan'ın çaprazlaması: Saf döl çiçeği yanda X bezelye Mor çiçek ren kin olduğun Çiçeği uçta bezelye Mu Öğrenciler yaptıkları çaprazlamalar sonucunda oluşacak bezelyelerin fenotip ve genotipleri ile ilgili bilgiler verm Buna göre aşağıdaki bilgileri veren öğrencilerden hangisinin yaptığı açıklama hatalıdır? A) Sinan: Çaprazlamam sonucunda iki farklı genotip ve iki farklı fenotip oluşma olasılığı vardır. B) Emel: Çaprazlamam sonucunda oluşacak bezelyelerin hepsi aynı fenotipe sahip olur. C) Aslı: Çaprazlamam sonucunda iki farklı genotipe sahip fakat aynı fenotipte bezelyeler oluşur. D) İlhan: Çaprazlamam sonucunda oluşacak bezelyelerin tamamının genotip ve fenotipi aynı olur. Mr prax

DNA çift zincirinin dayanıklılığı, Guanin ve Sitozin sa- yısının Adenin ve Timin sayısının oranına bağlıdır. GC /AT> 1 ise üçlü hidrojen bağ sayısı ikili hidrojen bağ sayısından fazladır ve DNA'nın iki ipliğini birbirinden ayırmak için gerekli ısı miktarı yüksektir. GC/AT < 1 ise ikili hidrojen bağ sayısı, üçlü hidrojen bağ sayısın- dan fazladır ve DNA'nın iki ipliğini birbirinden ayırmak için gerekli olan ısı miktarı daha düşüktür. Bu bilgilere göre, DNA molekülü 1 11 80 Toplam nükleotit sayısı 200, 120 Guanin nükleotit sayısı 400 Özellik bo Toplam fosfat sayısı 180, 120 Adenin nükleotit sayısı 60 60 200 A) I-IV-V-II - ||| C) V-1-V-II-10 Pirimidin nükleotit sayısı 80 Timin nükleotit sayısı 50 IV 100 Toplam deoksiriboz sayısı 180, Sitozin nükleotit sayısı 50 80 120 Pürin nükleotitlerin sayısı 80, V6 Adenin nükleotit sayısı 20 tabloda bazı özellikleri verilen DNA ipliklerini ayır- mak için gerekli olan ısı miktarlarının çoktan aza doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğ- ru olarak belirtilmiştir? 10 8 BY1-IV-V-III - II DY/V-J-IV-II[ - ||