Enerji Akışı ve Madde Döngüleri Soruları

4. Aşağıda yeryüzündeki dört farklı bölge verilmiştir. Bunlar: ● Kuzey Afrika, Alp-Himalaya dağlık bölgesi, ● Amazon ve Kongo havzaları, ● Grönland Yarımadası'dır. ● Buna göre verilen bölgelerde aşağıdaki biyomlardan hangisinin bulunduğu söylenemez? A) Tropikal yağmur ormanları B Tayga ormanları Çöl bitkileri Kutbi çayırlar Dağ biyomları

a- Fosil yakıtların yanması, orman yangınları karbonun li- tosfer ve biyosferde azalmasına, atmosferde artmasına yol açar. Karalardan erozyonla denizlere taşınan kar- bon, deniz hayvanlarının kabuk oluşumunda kullanılır. Bu canlıların ölmesiyle de karbon, deniz tabanlarında karbonatlı kayaçlar halinde birikir ve döngüye katılmaz. Denizler ve atmosfer arasındaki karbon alışverişi çok yavaştır. Örnek-6 Bitkilerin fotosentezi Al. Bitkisel artıkların fosil yakıt şeklinde litosferde depo edilmesi D) III ve V Wanne Karalardan denizlere taşınan karbonun deniz hay- vanlarının kabuk oluşumunda kullanılması IV. Karbonatlı kayaçların fiziksel ve kimyasal çözülmesi V Hayvan solunumu ve organik maddelerin çürümesi Yukarıdakilerden hangilerinin karbon döngüsünü kesintiye uğrattığı söylenebilir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV Ovo 01 E) V ve V 5 Ekosistem CAP

Karbon Döngüsüyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisinin doğru olduğu söylenemez? A) Havada, suda, karada yaşayan canlıların, canlı doku- larını oluşturan inorganik maddeye karbon denir B) Karbonatlı kayaçların oluşmasında karbon tüketilir. C) Kara ve deniz arasında karbon alış verişi denizin ilk 100 m lik kısmı ile kara arasında gerçekleşir ve çok yavaştır. D) Fosil yakıtların yanmasında çevreye karbondioksit ya- yılır. E) Karadaki karbon oranı denizlerdekinden daha fazla- dır.

13. . Karbonatlı kayaçların kimyasal ayrışmaya uğraması Ölen canlıların çürümesi Yukarıda verilen olayların ortak sonucu aşağıdaki- lerden hangisidir? Sıcaklık ortalamalarının düşmesi B) Karbondioksit açığa çıkması C) Ekolojik dengenin bozulması D) Atmosferdeki azot oranının azalması Atmosferdeki karbondioksitin litosfere geçmesi

12. Su biyomları suyun kimyasal özelliğine göre tatlı su biyomu ve tuzlu su biyomu olarak ikiye ayrılır. Her iki biyomunda bitki ve hayvan türleri birbirinden farklıdır. Buna göre aşağıdaki hayvanlardan hangisi diğerle- rinden farklı bir biyom içinde yer alır? A) Yunus B) Balina D) Penguen C) Ahtapot E) Su aygırı and

13. ens Besin piramidi D) II ve III arist Yukarıdaki besin piramidinde ok yönünde ilerle- dikçe; 1. Canlı sayısı II. Tür çeşitliliği III. Enerji miktarı IV. Atık miktarı özelliklerinden hangilerinde artış yaşanır? A) Yalnız II brsinone ✓ Voy (0 B) Yalnız IV C) I ve II E III ve IV benzer bitki ve hayvan Yukarıdaki hangilering A) I ve ll

9. 8. besin maddeleri ene! keticiler için gerekli enerji kaynağını Buna göre aşağıdakilerden hangisi enerji döngü- sünü en az tehdit etmektedir? A) Meraların tarlaya dönüştürülmesi B) Ormanların yok edilmesi C) Bataklık alanlarının tarlaya dönüştürülmesi D) Doğal gübre kullanımının yaygınlaştırılması E) GDO'lu ürünlerin üretiminin artırılması Ekosistemlerin devamlılığı madde döngülerinin ve enerji akışının devamlılığına bağlıdır. Buna göre; I. ormanların yok edilmesi, 1. II. kömür oluşumu, III. suyun fotolizi, IV. yıldırım ve şimşekler sonucu azotun toprakta tu- tulması gibi olaylardan hangileri madde döngülerinde ke- sintiye neden olmaktadır? B) I ve III A) I ve II D) II ve IV C) II ve III Canlı Cocidini E) III ve IV Akarsularda canlı çeşitliliğini etkileyen faktörler ve etkileri ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

E RENK 15 6. barasal aayır biyomu Bir coğrafya öğretmeni araştırma için gittiği bölgede yavşan otu, üzerlik otu, geven, yumak, çoban yastığı gibi bitki türleri ile lama, bizon, antilop gibi hayvan türlerinin yaygın olduğunu görmüştür. Buna göre bu coğrafya öğretmeni aşağıdaki böl- gelerden hangisine gitmiş olabilir? A) ABD'nin iç kesimlerine B) Kuzey Afrika'nın iç kesimlerine C) Sibirya'nın kuzeyine D) Brezilya'nın doğusuna E) Güneydoğu Asya'nın güneyine COĞRAFYA HIZ VE RENK SORU BANKASI DOĞAL SİSTEMLER

BİYOMLAR Aşağıda verilen bilgilerin hangisinde sıcaklık şartlarının bitkilerin dağılışı üzerindeki etkisin- den söz edilmemiştir? A) Himalayaların yüksek kesimlerinde 3000 m civa- rinda ot, çam ve çalı türlerinden başka bitkilerin yetişmemesi B) Ekvator'dan kutuplara doğru gidildikçe bitki örtü- sünün kuşaklar oluşturması C) Çöllerde su tutabilen bitkilerin yayılış göstermesi D) Sibirya ve İskandinav yarımadasında kısa süren vejetasyon döneminde yetişen bitkilerin bulun- masi E) Toroslar'dan yukarıya doğru çıkıldıkça bitki örtü- sünün kuşaklar oluşturması

Sosyal Bilimler-2 19. Besin zinciri ve enerji akışıyla ilgili aşağıda ve- rilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A Besin zincirinde, üreticiden tüketiciye doğru gi- dildikçe toplam birey sayısı artar. B) Besin zincirinde üreticilerin artması, tüm canlı türlerinin artmasına neden olmaktadır. C) Bakteri ve mantarlardan oluşan ayrıştırıcılar, bitki ve hayvan kalıntılarının parçalanıp ayrış- masında görev alır. D) Ekosistemlerdeki maddeler, döngü hâlinde iken enerji akışı tek yönlüdür. E) Bitkiler, Güneş'ten aldığı enerjiyi karbondioksit ve su yardımıyla kimyasal bağ enerjisine dö- nüştürür.

23. Üçüncül Tüketiciler Ikincil Tüketiciler Birincil Tüketiciler Üreticiler Besin zincirindeki canlıların üreticiden tüketiciye doğru dikey olarak dizilmesi ile besin piramidi oluşmuştur. D)Ayrıştırıcılar her basamakta yer alabilir. E) Canlılar arasında enerji akışı çift yönlüdür. Buna göre üreticiden tüketiciye doğru gidildikçe aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez? A) Toplam biyokütle azalır. B) Birey sayısı azalır. C) Her basamakta enerjinin %10'u bir üst basamağa ak- tarılır.

9. Ülkelerin sosyal, kültürel ve ekonomik devamlılığı nüfusa bağlıdır. Bazı ülkelerde nüfus artışı yaşanırken bazı ülke- lerde nüfusun azalmaya başlaması bu ülkeleri gelecekte bir takım sıkıntılara sürüklemektedir. Buna göre aşağıda verilen nüfus piramitlerinin han- gisinde bahsedilen durumun yaşanma ihtimali daha fazladır? A) C) 15 4 60 60 864202468 % 15 8 6 4 2 0 2 4 6 8 % m 60 B) D) 15 8 6 4 2 0 2 4 6 8 % 60 60 15 8 6 4 2 0 2 468 % 15- 8 6 4 2 0 2 4 6 8 %

4. Ekosistem bozulduğu taktirde eski haline gelmesi çok uzun zaman alır. Buna göre, aşağıda verilen biyomlardan hangisinin yeni- lenmesi diğerlerinden göre daha uzun bir zaman alır? A) Çöl C) Yapraklarını döken orman B) Savan D) Iğne yapraklı orman E) Tropikal yağmur ormanları

6. B 1. Enerji kaynağı olarak kullanılır. II. - Tropikal kuşak denizlerinde oluşur. III. Organik tortul kayaçların oluşumunda etkilidir. IV. Suda kolay çözülebilen kayaçlardan oluşur. Mercan resiflerinin birleşmesiyle oluşan atoller için yuka- rıdakilerden hangileri söylenemez? ALPve Il ve tv D) II ve TV - ELHI ve IV C) Il ve III

ülen Brak 9. Yeryüzü şekilleri, bitki ve hayvan türlerinin dağılışı üzerinde etkili olan faktörlerden biridir. Kara ve denizlerin dağılışı, yükselti ve bakı faktörü canlıların dağılışını etkileyen unsur. lar arasındadır. Buna göre bakı ve eğim değerleri düşünüldüğünde aşağıda verilen topoğrafya haritalarında gösterilen böl gelerin hangisinde biyoçeşitlilik daha fazladır? B) Vs E) 40' 30' D) 40' 150 30' 40' -30° 40° 40' 30' C

31. || Fasulye Çay Tarım ürünleri Nohut D) IV ve V B) II ve III Mercimek Keten Yukarıda verilen tarım ürünlerinin hangilerinde bulu- nan azot miktarının diğerlerinden daha fazla olduğu söylenebilir? A) I ve II IV C) III ve IV E) I, III ve V