Güncel Çevre Sorunları ve İnsan Soruları

D0 yeş öste 2. BÖLÜM SONU DEĞERLENDİRME SORULARI A. Verilen kavramları aşağıdaki uygun boşluklara yerleştiriniz. radyoaktif kirlilik fiziksel biyolojik kirlilik ışık kirliliği trafik yaşam alanları kimyasal karbon ayak izi 1. Plansız kentleşme ve sanayileşme çevrede 2. Sera etkisi sonucunda atmosfer Isısının artması 3. Besin kirliliği. olmak üzere üç şekilde görülebilir. 4. Yağmur, akarsu ve rüzgâr gibi dış etmenler, olur. 5. Kentlerdeki ses kirliliğinin en büyük nedeni 6. Gereksiz yerde yapılan aydınlatma 7. Uçakla yapılan her yolculuk 8. Nükleer denemeler ve nükleer kazalar 9. Küresel ısınma nedeniyle deniz ve okyanuslardaki 10. Doğal önlemlerden biridir. 11. Hava kirliliğine yol açan bileşenlerden biri olan taşıma kapasitesini azaltır. karbonmonoksit topraktaki mineraller küresel iklim değişikliği su seviyesi artırır. neden olur. neden olur. taşınmasına neden neden olur. neden olur. yükselmektedir. korunması küresel iklim değişikliğine karşı alınabilecek kanın oksijen yap oldu dleb

20. Bir ekosistemde üreticiden son tüketiciye doğru gidildikçe meydana gelen değişimlerle ilgili aşağıda verilen grafikler- den hangisi yanlıştır? A Biyokütle B) Aktarılan enerji Üretici Son tüketici Üretici D) Birey sayısı C) Dokularda biriken ağır metal Üretici Son tüketici Üretici E) Bulunduğu trofik düzey Üretici Son tüketici Son tüketici Son tüketici

11-Embriyonik gelişimle ilgili verilen I-Segmentasyonda hücreler büyümeden bölünür. II-Zigottan sonra mayoz bölünme ile yeni hücreler oluşur. III-Zigotun oluşumu yumurta kanalında gercekleşir. IV-Embriyonun rahime tutunmasında progesteron hormonu seviyesi etkilidir. ifadelerden hangileri y grudur? A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III D) I ve IV E) I, III ve IV

Soru-20) 1. Saprofit faaliyetleri II. Fotosentez III. Kemosentez IV. Hücresel solunum Yukarıda verilen olaylardan hangisi atmosferdeki CO₂ miktarını artırır? V. Fosil yakıtların yanması A) I ve II Soru-21) B) IV ve V C) I, II ve III D) I, IV ve V 1.Yıldırım II.Azot bağlayıcı bakteriler E) II, III ve V III. Denitrifikasyon Yukarıda verilen olaylardan hangileri atmosferdeki azot miktarının azalmasını sağlar? D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız III B) Ivell C) I ve Ill Soru-22) Ototrof yapısında bulunan bir azot atomunun azot gazı haline dönüşümü sırasında aşağıda verilen olaylardan hangisi en son gerçekleşir? A) Denitrifikasyon bakterilerinin faaliyetleri B) Azot bağlayıcı bakterilerin faaliyetleri C) Nitrit bakterilerinin faaliyetleri D) Nitrat bakterilerinin faaliyetleri E) Saprofit faaliyetleri Soru-23) Ekosistemlerdeki su döngüsü ile ilgili hangisi doğru değildir? A) Su buharı yoğunlaşarak bulutları oluşturur. B) Bitkiler terleme ile su döngüsüne katılır C) Toprağa sızan su, yeraltı sularının oluşmasını sağlar, D) Suya karışan ağır metaller buharlaşma ile atmosfere verilir. E) Atmosferdeki su buharı yağmur, kar ve dolu şeklinde toprağa iner. Soru-24) Hayvanlar tarafından tüketilen su; 1, terleme, II, solunum, III. Fotosentez olaylarından hangileri ile tekrar atmosfere geri döner? A) Yalnız I. B)Yalnız II. C) I ve II. D) I ve III. E)I, II ve III. Soru-25) Bir göl ekosistemine karbonu işaretlenmiş CO₂ verildiğinde, işaretli karbon aşağıdaki canlılarda bulunan moleküllerden hangisinin yapısında gözlemlenemez? A) Otçul baliktakl glikojen C) Su bitkisindeki glikoz B) Fitoplanktondaki protein E) Zooplanktondaki nükleotit 2) Etçil balıkların kemiklerindeki mineral

10- Doğal kaynakların ekosistem dengelerine uygun şekilde kullanılarak çeşitlilik ve üretkenliklerinin sürekliliğinin sağlanmasına sürdürülebilirlik denir. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir? (10 P) A) Ekosistemlerin sürdürülebilirliği için yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı zorunludur. B) Nüfusun hızla artması sürdürülebilirliği olumlu etkiler. C) İnsan tarafından habitatların yok edilmesi ekosistemde doğal yaşam alanlarının sürdürülebilirliği için tehlikeler yaratır. D) Tarımsal faaliyetlerde gübrelerin kontrollü kullanılması biyolojik çeşitliliğin sürdürülebilirliğine bir tehdit oluşturmaz. E) Erozyon, doğal tarım alanlarının ve toprak verimliliğinin yok olmasına yol açarak tarımsal sürdürülebilirlikte bozulmalara neden olur. +

3. RNA çeşitlerinden biri olan tRNA (taşıyıcı RNA) ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru de- ğildir? A) Çekirdekte DNA tarafından sentezlenir. B) Sitoplazmada serbest olarak bulunur. C) Yapısında H bağları bulunur. D) Amino asitlerle kuvvetli bağ kurabilir. E) Farklı protein çeşitlerinin sentezinde kullanılabilir.

. Atmosferdeki azotun (N) canlılar tarafından kullanımı ve tekrar atmosfere, toprağa ve suya dönmesi olayına azot döngüsü denir. Bu döngü sürecinde toprağa azot geçiril- mesi biyotik ve abiyotik azot fiksasyonu olarak iki şekilde gerçekleşir. İki farklı azot fiksasyonu için, 1. Baklagillerin kök yumrularında yaşayan azot bağlayıcı bakteriler, serbest yaşayan azotobakteriler ve bazı si- yanobakteriler biyotik fiksasyon gerçekleştirir. II. Abiyotik fiksasyon oluşmasında yıldırım ve şimşek gi- bi atmosferik olaylar etkili olur. III. Nitrifikasyon olayı sayesinde biyotik fiksasyon gerçek- leşir. IV. Denitrifikasyon olayı abiyotik fiksasyon oluşmasını sağ- lar. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I BI ve Il C) II ve III D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV

A 30. Zeynep Öğretmen iklim değişikliğinin hava kaynaklı doğal afetlere etkisi ile ilgili olarak hazırlanan aşağıdaki afişi sınıfta öğrencileri ile paylaşmıştır. İklim değişikliğinin hava kaynaklı doğal afetlere etkisi 1980-1999 2000-2019 Gezegenin sıcaklığı iklim değişikliğiyle her geçen yıl artmaya devam ederken, istatistikler de meydana gelen şiddetli hava olaylarının sayısında dünya çapında artış olduğunu gösteriyor. Toplam Afet Sayısı 1970-79 711 1980-89 1.410 Sel 1990-99 1.389 3.254 2000-09 3.536 Yangın Firtina 2010-19 3.165 163 1.457 238 2.043 Buna göre, Zeren: 1979 yılından 2019 yılına kadar bütün yıllarda toplam afet sayısı, bir önceki yıla göre artmıştır. Üstün: İklim değişikliği sonucu habitat tahribatı yaşanmıştır. Alperen: Yıllara bağlı iki farklı zaman diliminde sellerin görülme oranındaki artış, fırtınanın görülme oranındaki artıştan daha fazladır. öğrenci yorumlarından hangileri yapılabilir? D) Üstün ve Alperen E) Zeren, Üstün ve Alperen A) Yalnız Zeren C) Zeren ve Alperen B) Yalnız Üstün 2.250 Kuraklık 263 338 Aşını sıcaklık 130 432

I. Kemoheterotroflar II. Fotoheterotroflar III. Fotoototroflar 0 IV. Kemoototroflar Canlılar, beslenme tiplerine göre yukarıdaki gibi gruplandırılabilmektedir. Bunlardan hangileri, karbon kaynağı olarak inorganik maddeleri kullanmaktadır? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III 36. E) II, III ve IV

17. Semender ve kertenkelelerin aynı sınıftan canlılar olduğunu düşünen bir öğrenci semenderin iki yaşamlılar; kertenkele- nin sürüngenler sınıfından olduğunu öğrenmiştir. Öğrencinin bu doğru kaniya varmasında semendere ait aşağıdaki özelliklerden hangisi etkili olmuştur? A) Akciğer solunumu yapması B) Değişken vücut ısılı olması C) Başkalaşım (metamorfoz) geçirmesi D) Kemik yapılı iç iskeletinin bulunması E) Embriyonun vücut dışında gelişmesi 20 positleri ile ilgili asağıdaki ifadelerden

TYT/Fen Bilimleri 19. Aşağıdakilerden hangisi karasal ekosistemlerdeki biyolojik birikimin artmasının nedenlerinden biri değildir? A) Asit yağmurlarının ortamdaki zehirli maddelerin ve ağır metallerin çözünürlüğünü artırması B) Yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaşması enderebilir Endüstriyel atıkların arıtılmadan ekosisteme salınması D) Nükleer enerji santrallerinin yaygınlaşması E) Tarım ilacı kullanımının artması

15. Bir bölgede etçil böcekler otçul böcekleri, otçul böcekler de tarım ürünlerini yiyerek beslenmektedir. Bu bölgede tarımsal üretimi artırmak için kimyasal ilaç kullanılması sonucu etçil beslenen böceklerin tümünün öldüğü belir- lenmiştir. Bu duruma bağlı olarak ilgili bölgede, 1. tarımsal üretimin azalması, L II. otçul böceklerin artması, III. biyolojik birikim azalması, IV. çevre kirliliğinin artması durumlarından hangilerinin gerçekleşmesi beklenir? Ağ Evelv Bsti ve tit C) II ve IV 298, welv E) I, II, III ve IV

Fen Bilimleri 32. Öğrencilerine geleneksel ıslah yöntemine dair örnekler sunmak isteyen bir öğretmen aşağıdakilerden hangisini örnek olarak gösterebilir? İnsan DNA'sındaki insülin üretimini sağlayan genin bakterilere aktarılmasıyla çok miktarda ve ucuza insülin hormonu üretilmiştir. B) Bir sığır ırkında fazla kas üretiperine neden olan gen, izole edilerek farklı irktaki sığırlara hatta koyunlara aktarılmış ve daha fazla et üreten transgenik canlılar elde edilmiştir. C) Pirinç, buğday, soya fasulyesi ve yonca gibi bitkilere uygun genler aktarılarak besin değerlerinin \yüksek olması sağlanmıştır. D) Yabani otlarla mücadele etmek için herbisitlere karşı dirençli transgenik kültür bitkileri geliştirilmiştir. E Farklı karakterler bakımından homozigot irklar arasında çapraziama yapılarak üstün özelliklere sahip melez bireyler elde edilmiştir. ARI

Insan embriyosunun gelişimi sırasında monula, blastula ve gastrula evrelerindeki embriyolar için, X Hücrelerinin herbiri blastomer adina Hücreleri ayni kromozom yapısına sahipti Çekirdekteki genierin aktiflik durumu biliers ler arasında farklilik gösterir. W Mitoz bölünme yeteneğine sahip diploit le relerden oluşur. özelliklerinden hangileri ortaktur? ve A) Yalnız B) Yajvíz a D) III ye IV EX, Il ve u

Man tur temu '9 ha 17. Son yıllarda bilim insanlarının yapmış oldukları çalışmalar sonucunda, atmosferdeki bazı gazların miktarında önem Ni değişiklikler olduğu ve bu değişikliklerin etkileri olarak da Dünya'daki sıcaklığın giderek arttığı gözlemlenmiştir. Atmosferde birikerek Güneş ışınlarının yeryüzünden uzaya yayılmasını engelleyen gazlara sera gazları adı veri- lir. Bu gazlar, yeryüzünden yansıyan Güneş ışınlarını tutarak tipkı seralarda olduğu gibi Dünya'nın sıcaklığının ko runmasına sebep olmaktadır. Sera gazlarının yapmış olduğu bu etki de sera etkisi olarak tanımlanmaktadır. Sera gazlarından olan metan (CH) ve karbondioksit (CO,), Güneş ışığı enerjisini en fazla tutan gazlardır. Sera gazlan- nin, Dünya'yı giderek daha sıcak veya daha soğuk hâle getirme etkisi vardır. "inda Yukardaki bilgileri okuyan bir öğrencinin zihninde aşağıdaki grafikler oluşuyor. Dünya'nın ortalama sıcaklığı A Atmosferdeki sera gazlari Atmosferde tutulan Güneş ışığı miktarı Zaman Zaman Zaman II. Grafik III. Grafik 1. Grafik Öğrenci, bu paragrafta verilen bilgilerden faydalanarak yukarıdaki grafiklerden hangilerini oluşturabilir? B) Yalnız 11 C) Yalnız III D) I, II ve II A) Yalnız 1

2 20. ötrofikasyona uğramış bir gölde aşağıdaki durumlardan hangisinin gerçekleşmesi beklenmez? A) Suyun ışık geçirgenliğinde azalma B) Fitoplankton sayısında artma c) Çürüme faaliyetlerinde hızlanma D) Biyolojik çeşitlilikte artma E) Dip kısımlarında oksijen oranında azalma