Kalıtımın Genel İlkeleri Soruları

Dört farklı canlının genotipleri ve genlerin bağlı/ba- ğımsız olma durumları aşağıda verilmiştir. 1. KkMmRr XX→ K ve m alelleri bağlı, II. KkMmRr XX → Bütün aleller bağımsız, III. KKMMrr XX→K, M ve r alelleri bağlı, IV. KkMmRr XY → K, m ve R alelleri bağlı Buna göre bu bireylerin mayoz bölünme ile oluş- turabilecekleri gamet çeşidi sayısının çoktan aza doğru sıralaması aşağıdakilerden hangisinde doğ- ru verilmiştir? (Krossing over gerçekleşmediği ka- bul edilecektir. X ve Y gonozomlardır.) A) | > | > ||| = IV B) II > I = IV > III C) II > III > IV > I D) III = I > IV > II E) IV> ||| = || > |

ON MENDEL KALITIMINA UYMAYAN KOŞULLAR 1. Retinoblastoma adındaki bir hastalık kalıtımdan sorumlu ge- ninin homozigot dominant durumda olması sonucu ortaya çıkar ve gözün retina tabakasına kaplı bir tümörün gelişme- sine yol açarak bireyin görme yeteneğini kaybetmesine ne- den olur. Daha sonra bu bireyler ergenlik öncesi erken yaş- Yu larda hayatını kaybeder. AaBb Haßb Buna göre, retinoblastoma hastalığı bakımından hetero- zigot anne ve babanın doğacak çocuklarının yüzde ka- çı erken yaşta ölür? A) %40 B) %25 16 C) %50 AQ D) %75 AAA a * A 16 E) %100 $ . Bir çiçek türünde çiçek renginin; beyaz veya kırmızı olma- sını sağlayan genler ile çiçek tablasının oval veya geniş ol- ni sağlayan genler eş baskındır. 4

4. Aşağıda kan grupları ile ilgili bir tablo verilmiştir. Alyuvardaki Antijen A A 11. A) 0 B) Plazmadaki Antikor Anti-B Anti-A C) Anti-B D) Anti-B E) Anti-A Yukarıdaki tabloda verilen I, II ve III numaralı boşluklara gelecek ifadeler aşağıdakilerden hangisidir? 1 Anti-A Anti-B Anti-Rh(D) = 0002 2 Rh(+) Rh(+) Rh(-) Rh(-) Rh(-)

6. İnsanlarda otozomal kromozomlarda taşınan ve kan grubu özelliğini belirleyen genler arasındaki baskınlık durumu aşağıdaki gibidir. A=B>0 Soyağacında kan grubu özelliği bakımından belirli bir fe- notipe sahip olan bireyler koyu renkle belirtilmiştir. OOD Buna göre koyu renkle belirtilen bireyler, 1. 00 II. AA III. AB IV. BO genotiplerinden hangilerine sahip olmaz? A) I ve II B) I ve III D) III ve IV E) I, II ve IV C) II ve IV

5. Aşağıdaki soyağacında renk körlüğünün kalıtım şeması verilmiştir. 1 4 2 3 A) Yalnız II 5 O: Renk körlüğünün görülmediği dişi Buna göre, I. 1 numaralı bireye bu özellikle ilgili gen babasından aktarılmıştır. D) III ve IV birey : Renk körlüğünün görülmediği erkek birey : Renk Körlüğünün görüldüğü erkek birey II. 2 numaralı birey bu özellik bakımından heterozigot genotipe sahiptir. □: III. 4 numaralı birey bu özellik bakımından homozigot baskın genotipe sahiptir. IV. 5 numaralı bireyde özelliğin ortaya çıkmasına 3 nu- maralı bireyin üreme hücrelerinde meydana gelen bir mutasyon neden olmuştur. ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur? B) I ve III E) II, III ve IV C) II ve IV

8. Aşağıda genotipleri verilen iki birey çaprazlanıyor. A a A a 6‡ ‡6)×(61 16 B X B b Buna göre bu çaprazlama ve oluşan bireylerle il- gili olarak, I. AB fenotipli birey oluşma olasılığı en yüksektir. II. Kalıtsal yönden anne ve babasına benzeyen bi- reylerin oranı en fazladır. E III. Ancak krossing over gerçekleşirse tüm aleller yönünden çekinik fenotipli bireyler oluşabilir. IV. İki karakter yönüyle homozigot alellere sahip bi- reylerin oranı, iki karakter yönüyle heterozigot bi- reylerin oranından daha azdır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II D) II ve IV B) I ve IV C) II ve III E) I, III ve IV

mlyle yan- 10. Sınıf Deneme Sınavı - 2 20. Aşağıdaki şekilde bir canlının genotipi verilmiştir. alla B F||1 A) Abc Fd Eg B) a B C f De G C) Abcfde G D) A B C F D Eg E) a BCF dEg 31: A olla Bu genotipe sahip canlıda aşağıda verilen gametler- den hangisi krossing over olmadan meydana gelmez?

Aşağıdaki soyağacında belirli bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler koyu renkle belirtilmiştir. Buna göre belirtilen özelliğin kalıtımı; I. otozomlarda taşınan çekinik, II. otozomlarda taşınan baskın, III. X kromozomunda taşınan çekinik, IV. X kromozomunda taşınan baskın genlerinden hangileriyle sağlanabilir? A) Yalnız II D) I, II ve III B) I ve II C) III ve IV E) II, III ve IV

ve ll 19 17. İnsana ait olan aşağıdaki soyağacında, altı parmaklı (çe- kinik) olan bütün bireyler taralı olarak gösterilmiştir. Dişi Erkek Buna göre, I ve Il numaralı bireylerle ilgili olarak, aşa- ğıda verilen açıklamalardan hangisi yanlış olur? A) I. birey beş parmaklıdır. B) II. birey beş parmaklıdır. C) II. birey homozigot olabilir. D) I. birey heterozigot olabilir. E) Her ikisi de altı parmaklılık geni taşır. Diğer sayfaya geçiniz.

sağlayan olmasını ni sağlayan alele (a) saçlı kadın le ilgili aşağıdaki maile fertleri için rak belirtilmiştir? saçlı erkek aa 1 Aa aa Aa aa 1 Bezelyelerde iki karakter için yapılan bir çaprazlama aşağıda gösterilmiştir. çalışması AB Ab A) I ve II aB ab AaBb AaBb AB Ab aB ab O AABB AABb AaBB AaBb MENDEL GENE Ⓒ AABb AAbb AaBb Aabb AaBB AaBb aaBB aaBb {} AaBb Aabb aaBb aabb (C Sari Sarı Yeşil Yeşil Yuvarlak Buruşuk Yuvarlak Buruşuk O Buna göre, oluşan neslin özellikleri ile ilgili, Fenotip ayrışımı Mendel'in bağımsız açılım ilkesi- ne uygunluk göstermiştir. Se Sarı-buruşuk fenotipli birey oluşma ihtimali ye- şil-yuvarlak birey oluşma ihtimaline eşittir. III. Genotip ayrışım oranı 1:2:1:2:4:2:1:2:1 şeklinde gösterilebilir. V. Fenotip çeşidi sayısı genotip çeşidi sayısından fazladır. ifadelerinden hangileri söylenebilir? B) I ve III D) I, II ve III C) II ve III E), Il ve IV 3. S ra n m QUE

13. İki karakter açısından heterozigot genotipli iki bireyin çaprazlanması sonucu oluşacak bireylerdeki fenotip ayrışım oranı aşağıdakilerden hangisidir? (Genler bağımsızdır.) A) 1:1 B) 1:2:1 C) 3:1 D) 9:3:3:1 E) 27:9:9:9:3:3:3:1

11. Yuvarlak ve sarı tohumlu bir bezelye bitkisinin, he terozigot olup olmadığını anlamak için, 1. YYSS, II. yyss, III. yySS genotipine sahip bireylerden hangileri ile çap- razlanması gerekir? (Yuvarlak tohum (Y) ve sarı tohum (S) özellikleri baskındır.)

4. Fenotipi AbC olan bir bireyin genotipini belirlemek için; I. AabbCc, II. aabbcc, III. aaBBcc genotipli canlılardan hangileri ile çaprazlama yapılabi- lir? A) Yalnızl D) II ve III B) Yalnız III C) I ve III E) I, II ve III

1. İnsanlarda altı parmaklılık baskın genlerle taşınan bir özelliktir. Buna göre, altı parmaklı bir çocuğun ebeveynlerinin genotipi aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) B) C) D) E) Anne Baba AA Aa aa Aa aa A) B) C) D) E) A 2. Bezelyelerde uzun gövde, kısa gövdeye baskındır. Uzun gövdeli bezelyeler diğer uzun gövdeli bezelyelerle çap- razlandığında 3:1 fenotip oranında F, dölleri oluşmakta- dir. Buna göre, ifade edilen çaprazlama sonucunda olu- şabilecek genotip oranları aşağıdakilerden hangisin- deki gibi olmalıdır? aa aa Aa Aa aa Homozigot Baskın 3 2 1 1 0 AT Heterozigot Baskın 1 1 2 2 1 Kalıtım-2 At Homozigot Çekinik 0 1 1 2 3 3. Domates bitkisinde meyve rengi ve tüy durumu ile ilgili punnett karesi verilmiştir. aT at Genel Müdürlüğü

çiçekli bezelye BIRISI yelerde mor çiçek rengi, beyaz çiçek rengine baskındır.) 54 A) 1 ve 2. C) 3 ye 4. 2 ve 4. D) 1,2 ve 4. 7. Bezelyeler üzerinde yapılan bir çaprazlamada elde edilen tohumların renkleri ve oranları aşa- ğıda gösterilmiştir. Aa AA Buna göre 1. bezelye bitkisinin genotipi Aa olduğuna göre, ikinci bitkinin genotipi aşa- Tğıdakilerden hangisinde verilmiştir? AVAA C) aa BLAAa D) Aa 22 iletisim@ankarayayincilik.com.tr Fenotip: Düzg DC 2 Genotip: Fenotip: Düze 3 Genotip: d Fenotip: Bur Buna göre yapılac hangisinin sonucum hip bezelye oluşabi A) Yalniz 2. C) 1 ve 3.

1. Mendel yaptığı monohibrit çaprazlamalarla aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşama- mıştır? A) Her bir karakterin iki aleli gamet oluşumu sırasında ayrılır. B) Bir karaktere ait iki farklı alele sahip bir bireyde fenotipte etkisini gösteren gene baskın gen, gösteremeyen gene çekinik gen denir. C) Karakterlerin nesilden nesile aktarılmasını sağlayan kalıtsal birimler bulunur. D) Gamet oluşumu sırasında farklı karakter- Heri denetleyen alel genler birbirinden ba- ğımsız olarak ayrılır. E) Kalıtsal karakterler her organizmada çiftler halinde bulunan genler tarafından kontrol edilir. 4.