Kalıtımın Genel İlkeleri Soruları

Cam kemik hastalığı, kemiklerde kolay ve sık kırılmanın yanı sıra mavi sklera (göz beyazlanı), diş bozuklukları ve işitme bozukluklarının da birlikte görülebildiği bir hasta- lik çeşididir. Kemik yapısında da bulunan tip 1 kollajenin (kemik, kıkırdak, lif ve eklemleri oluşturan protein) yapı bozukluğu ile ortaya çıkmaktadır. Cam kemik hastalığı, çekinik genlerin bir araya gelmesi ile anne ve babadan kalıtsal olarak çocuklara geçtiği gibi, anne ve babanın genetik yapısı normal olduğu halde, anne rahmindeyken oluşan mutasyonlar sonucu da oluşabilmektedir. Yukarıda verilen bilgiye göre, 1. Cam kemik hastası olan ebeveynlerden oluşan X TEST-19 II. Cam kemik hastalığı geni taşıyan ebeveynlerden oluşan III. Cam kemik hastalığı geni taşımayan ebeveynlerden oluşan X ailelerin hangilerinde, bu hastalığın çocuklarında görülebilme olasılığı bulunmaktadır? A) Yalnızl B) Yalnız II C) I ve Ill Dil ve Ill

4. Bir balık popülasyonunda pul oluşumunu kontrol eden genlerin etki dereceleri şöyledir: B¹ > B² > B³ B4 > B5 = B6 Buna göre, 1. bu popülasyonda fenotip çeşidi sayısı, II. bu popülasyonda genotip çeşidi sayısı, III. bir balıkta pul oluşumunu etkileyen en çok bulunabilecek gen çeşidi sayısı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? B) C) D) E) 8 6 6 8 || 21 21 42 42 24 III 2 1 1 6

10. Aşağıdaki soyağacında X kromozomunda taşınan çekinik bir alelin yol açtığı özellik koyu renkli birey. lerde gözlenmektedir. XO Oxy : Dişi birey Erkek birey XX K xay Buna göre soyağacında K ile gösterilen bire. yin oluşumuna, aşağıda verilen döllenmelerden hangisi neden olabilir? (Y kromozomu taşımayan genotiplerde X kromozo- munun varlığı dişi bireyi oluşturur.) A) Gonozom taşımayan bir sperm ile normal bir yumurta arasında B) Gonozomları ayrılmamış bir yumurta ile normal bir sperm arasında C) Normal bir spermle, normal bir yumurta arasında D) Gonozom taşımayan bir yumurta ile gonozom- ları ayrılmamış bir sperm arasında E) Gonozom taşımayan bir yumurta ile normal bir sperm arasında

Ali'nin kanında tek çeşit antikor vardır. Mehmet, Ali'ye kan veremez. Buna göre Mehmet'in kan grubu, L. A, II. B. III. AB, IV. O hangileri olabilir? A) I ve II D) I, II ve III K B) II ve III E) I, III ve IV C) III ve IV

Bir deneyde hangisinin anti-A, hangisinin anti-B olduğu bilinmediği için anti-X ve anti-Y olarak adlandırılan maddeler K, L, M ve N kan örneklerine aynı aynı uygulanmış ve elde edilen sonuçlar aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Kan Örnekleri K L M N Çökelme Tepkimeleri Anti-X + + Bu tablodaki bilgilere göre, I. K ve L arasında kan alış verişi yapılamaz. II. M AB kan grupludur. III. N O kan grupludur. IV. K ve L'nin kan grubu kesin olarak belirlenemez. V. M ve N'nin kan grubu kesin olarak belirlenemez. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve V Anti-Y C) I ve IV + (+: çökelme olduğunu, -: çökelme olmadığını gösterir.) + D) I, II ve IV E) III, IV ve V

16. Canlının dış görünüşünde, gözlenebilen ya da ölçü- lebilen özelliklere "fenotip" denir. Fenotipik bazı özel- likler hem çevrenin hem de genlerin etkisi ile ortaya çıkabilir. Aşağıda verilenlerden hangisi sadece genlerin et- kisi ile ortaya çıkmış olan bir fenotipik özelliktir? A) Kan grubu B) Parmak izi CBoy uzunluğu D) Kişinin ağırlığı E) Kas yapısI

ey Tayini - ağlı Kalıtım ark- aki 4. Öğretici Test - 1 insanda üreme ile cinsiyet belirlenmesi aşağıdaki şekil- de gösterilmiştir. P: G: F₁: Anne 44 + XX 22 + X 44 + XX Dişi yavru Buna göre, Baba 44 + XY d 22 + X 22+ Y II ve III 44 + XY Erkek yavru 1. Oluşacak yavrunun cinsiyeti dişi ebeveynden çocu- ğa aktarılan gonozom çeşidi ile belirlenir. II. Erkek çocuğa anne ve babadan farklı gonozom çeşitleri aktarılır. III. Babadan kız çocuklara X gonozomu, erkek çocukla- ra Y gonozomu aktarılır.. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 'E) I, II ve III Kırmızı-yeşil renk körlüğü bakımından taşıyıcı olan hir anne ile sağlıklı olan bir babanın renk körü bir

ofik B 17. Aşağıda X bireyine ait soyağacında X'e bağlı resesif ta- şınan kısmi renk körlüğüne ve otozomal baskın taşınan Marfan sendromuna (bağ doku hastalığı) sahip bireyler taralı verilmiştir. X Buna göre X bireyi ile ilgili; 1. Kesinlikle kısmi renk körüdür. the O/ Kısmi renk körü bireyler O/E Marfan sendromlu bireyler II. Hem kısmi renk körlüğüne hem de Marfan sendro- muna sahip olmayabilir. III. Kısmi renk körü olabilir, ancak kesinlikle Marfan sendromuna sahip değildir. IV. Marfan sendromuna sahip olabilir, ancak kesinlikle kısmi renk körü değildir. V. Hem kısmi renk körlüğüne hem de Marfan sendro- muna sahip olabilir. ifadelerinden hangileri söylenebilir? (Mutasyonlar ih-

5. Aşağıdaki soyağacında otozomal baskın bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler koyu renkli olarak verilmiştir. Aa 1 FRA) 1 aa Aa 3 JUSU D) 4 da 4 Aa 2 A- 5 Ad O: Dişi aa ad Buna göre numaralı bireylerden hangisinin homozigot genotipte olma ihtimali vardır? neg nh C) 3 B) 2 D) 5 : Erkek

9. Kan grubu karakterine ait ABO sistemi ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Genlerden bazılarının arasında eş baskınlık etkileşi- mi vardır. V BY Çok allelilik özelliği vardır. V 6 çeşit genotip görülür. 4 çeşit fenotip görülür. E) 4 çeşit homozigot genotip vardır. RiR re 3:2:1

er- 16 6 9. Heterozigot mor çiçek rengine sahip bir çiçekle beyaz çiçek rengine sahip bir çiçekle çaprazlanarak F, dölü elde ediliyor. Mm Mm mm mm mm n P E dölü ile ilgili, 1. 2 genotip oluşur. II. 3 farklı fenotip oluşur. III. Fenotip ayrışım oranı 3:1 gir. ifadelerinden hangileri yanlıştır? (Genler bağımsızdır. Mor çiçek, beyaz çiçeğe baskındır.) At Yalnız III mm B) I ve II CI ve III

WWXXO 10. Bezelyelerde sarı tohumluluk (S), yeşil tohumluluğa (s), düzgün tohumluluk (D), buruşuk tohumluluğa (d) baskin- dır. Her iki karakter bakımından heterozigot olan bireyler kendileştirilirse, a. SSDd genotipli bir bezelye bitkisinin, b. sD fenotipli bir bezelye bitkisinin, oluşma ihtimalleri rilmiştir? (Genler bağımsızdır.) A) B) C) D) E) ~ | - | ∞ ~ | + − | ∞ - |~ ~ | + a 1 8 4 8 1 2 4 aşağıdakilerden hangisinde ve- 0 | 0 A/W 5 | - A|- |~ | o

8. Yandaki soyağacında dazlak bireyler taralı olarak gösterilmiştir. Dazlaklık X kromozomuna bağlı olarak kalıtılır. Di- şilerde homozigot baskın, erkeklerde baskın genin bulunmasıyla fenotipte görülür. 2 a P) II ve III Aal Buna göre; I. 1 numaralı bireyde dazlaklık geni bulunur. II. 2 numaralı birey dazlaklık genini taşımaz. III. 3 numaralı birey dazlaklık genini annesinden almıştır. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) Yalnız 1 B) Yalnız III a exivell E), ve III

19. Bozuk dentin, X kromozomuna bağlı baskın alel ile kalıtılan bir hastalık olup aşağıdaki soyağacında taralı olarak gösterilen bireyler bozuk dentinlidir. A) 1 4 B) 2 5 1 2 C) 3 3 Buna göre, numaralandırılmış bireylerden hangisinin ilgili özellik bakımından heterozigot genotipte olma olasılığı %50'dir? (Mutasyon ve ayrılmama olayları düşünülmeyecektir.) Erkek O: Dişi D) 4 E) 5

ktör de eak- ştir. tör ez. B KİTAPÇIĞI 18. Aşağıdaki soyağacında koyu renkli bireyler belirli bir özelliği fenotipinde göstermektedir. Bu özellik; d otozomal çekinik, Fotozomal baskın, 4. Deneme -B) Ive Il D) Il ve TV Hasta erkek Hasta dişi Sağlam erkek X'e bağlı çekinik, V. X'e bağlı baskın genlerinden hangileri ile kalıtılabilir? A) Yalnız I O Sağlam dişi C)) ve IV E) I, II ve III 19. Doğal ekosistemlerin tamamında bulunan;

Eşeyli üreyen canlılarda otozomal bir karakterin oluşmasında rol oynayan alellerle ilgili, I. Heterozigot durumda fenotipte etkilerini gösterme dereceleri eşittir. II. Aralarında tam baskınlık ilişkisi gözlenir. III. Homolog kromozomların karşılıklı lokuslarında yer alırlar. IV. Her koşulda nükleotit dizilimleri aynıdır. ifadelerinden hangilerinin doğruluğu kesindir? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız III C) I ve IV -E) II, III ve IV......