Ekosistemlerin Özellikleri ve İşleyişi Soruları

1. Kanada Brezilya A) Kanada Libya D) Libya Moğolistan Haritada gösterilen ülkelerin iklim koşulları dikkate alın- dığında hangisinde biyoçeşitliliğin diğerlerinden daha fazla olduğu söylenebilir? B) Moğolistan Avustralya 0° C) Brezilya E) Avustralya 4

9. 1 50 m'den yüksek alanlarda ışık istekleri fazla olan ağaç- ların dal ve yaprakları bulunur. 30-40 m yükseklikteki alanlarda ağaçlar ve sarmaşıklar bulunur. Ormandaki canlıların çoğu güneş ışığından yararlanabildiği için bu katmanda yaşar. 10-30 m yükseklikteki alanlarda daha az ışık alan küçük ve genç ağaçların, sarmaşıkların olduğu katmandır. 0-1 m otlardan, ağaç kökleri ve dökülmüş yapraklardan oluşan katmandır. Yerde yaşayan canlılar ve böcekler için uygun ortam sağlar. Yukarıda özellikleri verilen biyom aşağıdakilerden han- gisidir? A) Savan biyomu B) Çöl biyomu C) Yağmur ormanları biyomu D) Çalı biyomu E) İğne yapraklı ormanlar biyomu

4. 5. üzerinde olduğu bir bölgenin optimum şartları göz önüne alındığında bu bölgede aşağıdaki canlı türlerin- den hangisinin yaşama ihtimali daha düşüktür? A) Bozayı B) Kutup tilkisi D) Ren geyiği ||| Bitkilerin, hayvanların ve mikrobiyolojik canlıların çeşitliliği- ne biyoçeşitlilik denilmektedir. & E) Kutup ayısı C) Puma Bir bölgedeki biyoçeşitliliğin oluşmasında sadece iklim çeşitliliği göz önüne alınırsa yukarıdaki Türkiye hari- tasında taranarak işaretlenmiş alanların hangisinde biyoçeşitliliğin daha fazla olması beklenir? C) III D) IV ENT $21. IV E) V Step 5; Eluctora Yukarıdaki haritada taranarak gösterilen I ve II nolu biyomlarda aşağıdaki canlı türlerinden hangilerine rast- lanmaz?

gisinde daha fazla görülmektedir? A) 1 B) II C) III D) IV E) V 9. Mercan çeşitleri, dünyanın % 1'i kadar az yer kaplaması- na rağmen son derece önemli biyoçeşitlilik merkezleridir. Tropikal kuşak boyunca olağanüstü çeşitli balık türleri ve bitki türleri barındırmaktadır. D) Danimarka Buna göre aşağıdaki ülkelerin hangisinin kıyısında biyoçeşitlilik daha fazladır? A) Rusya B) Kanada C) Avustralya E) Gürcistan göre değişir. 11 Buna göre haritada tar su alanlarının hangisin olduğu söylenebilir? A) I B) II C)

4. Benzer bitki ve hayvan topluluklarını barındıran bölgeye bi- yom denir. Han91 le -talled inh A) I J $ IV Yukarıdaki haritada numaralandırılan alanlardan han- gisi diğerlerinden farklı bir biyom içerisinde yer alır? C) III D) IV E) V B) II

1. Biyoçeşitliliği etkileyen temel faktör iklim koşullarıdır. IV Buna göre, yukarıdaki haritada numaralarla göste- rilen yörelerin hangisinde biyoçeşitliliğin diğerleri- ne göre daha az olduğu söylenebilir? A) I B) II C) III 0° D) IV E) V

18. Her biyomun kendine has bitki ve hayvan toplulu- 21. Be gu vardır. do di Aşağıdakilerden hangisi dünya haritası üzerinde 22 verilen biyomun özelliklerin- renklendirilerek den biri değildir? A) Bu biyomun bulunduğu alanda kışlar uzun ve soğuk, yazlar ise kısa ve serin geçmektedir. B) Kurt, Ren geyiği, vaşak, kar tavşanı ve bozayı başlıca hayvan türleridir. C) Doğal bitki örtüsü iğne yapraklı ağaçlardan oluşan tayga ormanlarıdır. D) Kuzey Yarım Küre'de daha yaygın olarak görül- mektedir. E) Bu biyomdaki hayvanların tamamı kışın başka bölgelere göç etmektedir. A e Aşağıdakilerden hangisi azot döngüsüne ait özelliklerden biri değildir? A) Azot (nitrojen), atmosferde en fazla bulunan gazdır. B) Canlılar azotu genellikle doğrudan kullanamaz.

6) Bir akarsu ekosisteminde eğim azaldıkça biyoçeşitlilik artmaktadır. IV Buna göre, yukarıdaki numaralandırılmış alanların hangisinde biyoçeşitliliğin daha fazla olması beklenir? C) III. A) I. B) II. D) IV. E) V. E 9

1. Okyanus yüzeyinde dalgaların etkisiyle her an çok sayıda hava kabarcığı patlamaktadır. Deniz tuzlarınca zengin pek çok su damlacığı atmosfere fırlatılmaktadır. Bu süreç biyosfer dengesi için çok önemlidir. Okyanuslardan atmosfere taşınan toplam tuz miktarının her yıl ortalama 10 milyon ton olduğu tahmin edilmektedir. Havada asılı durumda olan bu küçük tuz kristallerine aerosol denir. Aşağıdaki olaylardan hangisinin üzerinde aerosollerin etkili olduğu söylenemez? A) Gübre kullanımına duyulan ihtiyacın azalmasında B) Yağışlarla yeryüzüne inen suların toprak verimliliğini artırmasında C) Orman alanlarının oluşumunda D) Yeryüzüne düşen yağış miktarının fazla olmasında E) Su ekosistemi alanlarının daralmasında ve zarar görme- lerinde

No 555 (4) Flora ve fauna bakımından dünyanın en zengin karasal biyomu aşağıdakilerden hangisidir? A) İğne yapraklı orman biyomu B) Tatlı su biyomu CYTundra biyomu D) Tropikal yağmur ormanları biyomu E) Çalılık biyomu

6. Canlıların yeryüzündeki dağılışıyla ilgili olarak, aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Tropikal bölgedeki yağmur ormanları uzun boylu otlardan ve geniş yapraklı ağaçlardan oluşur. B) Dağların denize bakan yamaçlarında tür çeşitliliği diğer yamaçlarından daha azdır. C) Savan biyomu 10-20 derece enlemleri arasında görülür. D) Kutup biyomunda sıcaklık ortalaması yıl boyu 0 °C'nin altındadır. E) Yengeç, midye, ahtapot gibi canlılar tuzlu su biyomuna aittir.

Aşağıdaki tabloyu örneğe uygun olarak tamamlayınız. Olgu Anız yakılması Motorlu araç kullanımının artması Akarsular üzerinde baraj kurulması Tarlalarda aşırı derecede gübre kullanılması Sanayi tesisleri Ormanların tahrip edilmesi İnsanın su döngüsü- İnsanın karbon dön- ne müdahalesidir. güsüne etkisidir. 37 insanın azot döngü süne etkisidir.

PRE YAYINLARI 5. Bir coğrafyacı araştırma yaptığı sahada; geven, kekik, tarla sarmaşığı, sığırkuyruğu ve düğün çiçeği gibi ot türlerinin, yer sincabı, tavşan, serçe ve tilki gibi hayvan türlerinin, ormanlık sahalarda ise karaçam ve meşe ağaçlarının yay- gın olduğu gözlemlemiştir. Ⓡ (IV) A) I (III) Bu coğrafyacının araştırma yaptığı sahaya özgü biyom, ha- ritada numaralandırılan bölgelerden hangisinde bulunabilir? B) I O C) III D) IV E) V 7.

ve Biyomlar 8. Aşağıda bir bölgenin yıllık ortalama sıcaklık ve yağış grafiği rilmiştir. m Sıcaklık (°C) 40 30 20 - 10 0 -10 -20 ― Yağış (mm) 250 200 150 100 50 0 OSMN MEHTA EEK A Aylar ve- Bu bölgede yaygın olan biyom türüyle ilgili aşağıdaki yargı- lardan hangisinin doğruluğu savunulamaz? A) Yaz kuraklığından dolayı bitkiler kısa boylu olup, çoğunun kökleri derinlere doğru uzar. B) Nemcil bitkiler yaygın, hayvanların su tüketimi fazladır. C) Çalı bitkilerinin yaprakları çoğunlukla tüylü ve parlak yüzey- lidir. D) Başlıca hayvan türleri; serçe, tavşan, keçi, çakal ve çalı ku- şudur. E) Kozalaklı ağaçlar ile yaprak dökmeyen çalı bitkileri yaygın olarak görülür.

Yeryüzünde biyoçeşitliliğin en fazla ve en az olduğu bi- yomlar aşağıdakilerden hangisinde doğru eşleştirilmiştir? En fazla A) Tropikal yağmur ormanları B) Çalı C) Çöl D) Tropikal yağmur ormanları E) Tayga En az Savan Yaprak döken orman lliman çayır Kutup Tundra

>11 SIN Yukarıdaki haritada işaretli alanlardan ha biyoçeşitliliğin daha az olduğu söylenebili A) I B) II III D) IV E) V -700-80° entemlerinde görülür. Bitki örtüsü yaz aylarında ortaya çıkan likenler ve k boylu otlardir. Ren geyiği, misk öküzü, yer faresi, kutup tilkisi, kari gibi hayvanlar yaşar. mikleri verilen blyom assõidet