Enerji Akışı ve Madde Döngüleri Soruları
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde Döngüleriğıdaki
ve in-
Azot döngüsünde canlılar ve canlı kalıntılarının
yapısındaki azotlu bileşiklerin ayrıştırılarak at
mosferik azot biçimine dönüştürülmesi aşağıda-
kilerden hangisi tarafından yapılır?
A) Bitkiler
ma
üsü
B) Hayvanlar
D) Mantarlar
C) Nitrit bakterileri
E) Denitrifikasyon bakterileri
dosit
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde Döngüleri1. DOĞAL SİSTEMLER
8.
Aşağıdaki görselde madde döngüleri gösterilmiştir.
hangi döngü olduğu yazılmamıştır. Bunun yerine
11
r
rakamlar konulmuştur.
Madde Döngüleri
Her madde döngüsüyle ilgili biri doğru diğeri yanlış olabilect
iki farklı alternatif aşağıda gösterilmiştir.
Oksijen Dongusu
Dönguso
Ormanların tahrip
edilmesi foto-
sentez olayındaki
miktarını azaltır.
3A
Azot
Döngüsü
Topraktan
atmosfere
buharlaşma
yoluyla çıkar.
1A
lll Oksilang
Nitrifi-
kasyon
bakterileri
sayesinde
toprağa
bağlanır.
3B
Döngüso
MADDE
DÖNGÜLERİ
11 Azot
1 Karbon
Atmosferden
toprağa sa-
dece yıldırım
ve şimşek
yoluyla gelir.
1B
Döngus
w Karpon Dongusi
Kabuklu deniz
canlılar kabuk
oluştururken
kullanırlar.
2B
Su yüzeyinin
geniş olmasi
atmosferdeki
oranını artırır.
2A
Verilen görsele ve kavram haritasına bakıldığında hang
görsellerin hangi madde döngüsüne ait olduğu ile özelli
,
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A)T-1A, II- 2B, 3B
B) JI - 1B, IV-2B, 1 - 3A
C) 1 - 1A, III - 2A, IV - 3A D) II - VB, III - 2B, IV - 38
E) I - 1A, IV - 2A, 1 - 3B
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde Döngülerida
2. Aşağıdaki haritada, bir biyomun etkili olduğu
alanlar taranarak gösterilmiştir.
Ekvator
-
SON
5.
doğa
one
arak
men
V
Bu dağılışa dayanılarak, taralı alanların
biyom özellikleri ile ilgili, aşağıdaki yar-
ngilardan hangisine varılamaz?
A) Doğal bitki örtüsü iğne yapraklı orman-
dır.
B) Samur, kunduz, geyik, ayi, tilki bazı
hayvan türleridir.
C) Biyom bölgesinde yıllık sıcaklık farkı
fazladır.
aç
ya-
ari
D Kar örtüsü uzun süre yerde kalır.
E) Toprakları demir ve alüminyum bakı-
mindan çok zengindir
i
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde Döngüleri38. Karbon; hidrosferde karbondioksit ve bikarbonat, litos-
ferde kömür, petrol, doğal gaz gibi fosil yakıtlar, atmos-
ferde karbondioksit (CO2) ve biyosferdeki canlıların ya-
pılarında da organik madde şeklinde bulunmaktadır.
Buna göre, aşağıdaki durumlardan hangisinde kar-
bon üretimi yapılmamaktadır?
A) Aslanın solunumu sırasında
B) Kavak ağacının fotosentezi sırasında V
C) Evlerdeki sobalarda kömürün yakılması sırasında
D) Avustralya'daki orman yangınları sırasında v
E) Endonezya'daki Merapi Yanardağı'nın patlamasi si-
rasında
V
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde Döngüleri8.
Ekosistemde canlı ve cansız unsurlar arasında gerçekleşen
madde ve enerji akışı seleksiyonun devamı için en önemli unsur-
dur. Besin maddeleri ve enerjinin üreticilerden otçullara, oradan
da etçillere doğru aktarılmasına besin zinciri denir.
Buna göre aşağıda verilen canlılardan hangisi besin zinciri
içinde en az enerji tüketmektedir?
A) Geniş yapraklı orman
B) Sırtlan
C) Antilop
D) Bakteri - Mantar
E) Cita
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde Döngüleri36. Kışların uzun ve soğuk, yazların kısa ve serin geç-
tiği sert karasal iklim bölgelerinde görülür. Çam,
Göknar ve ladin gibi soğuğa dayanıklı ağaçlardan
oluşan boreal ormanları bu biyom içerisinde bulu-
nur. Başlıca hayvan türleri ise boz ayı, kurt, samur
ve vizon gibi canlılardır.
Açıklaması verilen biyom türü aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Çalı biyomu
B) Tropikal yağmur ormanları biyomu
C) iğne yapraklı ormanlar biyomu
D) Tundra biyomu
E) Savan biyomu
ull
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde Döngülerid) “Halk arasında Deniz Börülcesi olarak bilinen "Salicornia
Europeae" bitkisi, Tuz gölü çevresindeki sulak alanlarda
yaygın olarak yetiştiği halde, aynı iklim bölgesinde bulunan
diğer sulak alanların çoğunda yetişememektedir.
d) .....
)
(
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde DöngüleriO
O Ğ U ZHAN ÖZ KAYA
EĞİTİM KURUMLARI
8.
5.
.
Atmosfer, litosfer, biyosfer ve hidrosfer arasında
gerçekleşir.
Denizler ile okyanuslar arasındaki alışverişi çok
yavaş gerçekleşir.
Karalardan erozyonla denizlere taşınır.
Yukarıda verilenler aşağıdaki madde döngüle-
rinden hangisinde
gerçekleşir?
e
A) Oksijen B) Azot
D) Karbon
C) Su
E) Fosfor
6. Karasal biyomlar genellikle cahim
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde DöngüleriEkosistem ve Madde Döngüsü - VIII
Ekosistem tek enerji kaynağı Güneş'tir. Oreticiler günes
enerjisini fotosentez yolu ile kimyasal enerjiye dönüştürür.
Otçullar bitkilerden aldıkları enerjiyi toplayarak yaşamsal
faaliyetlerini sürdürmek için kullanırlar. Etçiller otçullarla
beslenerek enerjiyi kendi bünyelerinde depolarlar. Ekosis-
temlerde kullanılan enerjinin %10'u ayrıştıcılar kullanır.
10. Aşağıdakilerden hangisi
lişan etkileyen fiziki fakto
Parçada verilen bilgilerin hangisinde yanlışlık yapılmış.
tor?
A) Toprak özellikleri
B) Dağlann uzanış doğn
C) Sicaklik ve yağış
D) Bak faktörü
Kitalann kayması
A) Enerjinin depolanma amacında
B) Besin zincirindeki sıralamada
C) Fotosentez yapan canlı çeşidinde
D) Ayrıştırıcıların kullandığı enerji miktarında
E) Ekosistemin enerji kaynağında
11. Canlı organizmalar
ki sıkıya bağlıdır. K
biçimde birbirine
maddelerin bulur
temdir.
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde Döngüleri1. Aşağıdakilerden hangisi azot döngüsüne ait özelliklerden biri değildir?
A) Azot (nitrojen), atmosferde en fazla bulunangazdır.
B) Canlılar azotu genellikle doğrudan kullanamaz.
C) Azot bağlayıcı bakteriler, azotu amonyuma dönüştürür.
D) Topraktaki azotun atmosfere dönmesine nitrifikasyon denir.
E) Baklagillerin azotun bağlanmasındaki etkisi büyüktür.
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde Döngüleri13) Aşağıdaki tabloyu örneğe uygun olarak tamamlayınız. (10P)
Karboh Karbon
Olaylar
tükenir. artar.
Oksijen
tükenir.
Oksijen
artar.
Fosil yakıtların oluşumu
✓
Fosil yakıtların yanması
Deniz hayvanlarının kabuk oluşumu
Hayvanların solunumu
Bitkilerde fotosentez olayı
Canlı kalıntılarının ve ölülerin çürümesi
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde DöngüleriJ.
E
E
10.
1. Ekosistemin temel enerji kaynağı Güneş'tir.
II. Klorofilli bitkiler güneş enerjisi yardımı ile organik
maddeleri inorganik maddelere dönüştürerek enerji
üretir.
inor
III. Enerji akışı tek yönlüdür.
IV. Kullanılan enerjinin bir kısmı isi alarak yayılır,
V. Ekosistemlerin çoğunda enerjinin önemli bir kısmı
ayrıştırıcılar tarafından kullanılır.
Enerji akışı ile ilgili yukarıda verilen numaralanmış
cümlelerin hangisinde bilgi yanlışlığı vardır?
son
BENİM HOCAM EĞİTİM DÜNYASI BENİM HOCAM EĞİTİM DÜNYASI BENIN
2
A)
B) II
C) III
D) IV
E) V
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde Döngüleri16. Karbon döngüsü sayesinde tüketilen karbon kadar kar-
bon kazınımı olur. Doğal olarak tüketilen karbon miktarı
kadar karbonun geri kazanımı olmasaydı...
B
Buna göre;
I. Bitkiler dev boyutlara ulaşırdı.
II. 25-30 yıl gibi bir süre sonunda besin zinciri dururdu.
III. Böcekler dev boyutlara ulaşırdı.
varsayımlarından hangileri gerçekleşirdi?
A) Yalnız
B) Yalnız h
D) Ive IL
C) Yalnız hl
E) I, II ve III
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde DöngüleriTEST
4. Ekosistem içerisindeki canlıların gereksinim duyduğu fosforun
esas kaynağını litosfer oluşturur. Bitkiler fosfatı diğer madde-
lerle birlikte kullanarak besin maddesi üretirler.
Bu dönüşüm,
I. orman yangınları sonucunda küllerin havaya karışması,
II. kayaçların yapısında bulunan fosforun erozyonla toprakla
birlikte sulara karışması,
III. topraktaki bakterilerin ölen canlıları ayrıştırması,
IV. güneş ışınlarının etkisiyle havadaki su buharının parçalan-
masi
süreçlerinden hangileriyle gerçekleşir?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV
Ironintomin tanımı verilmistir?
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde Döngüleri13) Aşagıdaki tabloyu örneğe uygun olarak tamamlayınız. (10 P)
vcih
yorlardı.
KU
Olaylar
Karbon
Tükenir
Karbon
Artar
✓
Oksijen Oksijen
Tükenir
Artar
✓
Orman yangini
Deniz hayvanlarının kabuk oluşumu
Hayvanların solunumu
Kireç taşının ayrışması
Fosil yakıtların oluşumu
Suyun fotolizi
cpuwej
"Ş-
ol
Coğrafya
Enerji Akışı ve Madde DöngüleriKarasal ekosistemlerdeki enerji akışıyla ilgili olarak aşa.
ğıdakilerden hangisi söylenemez?
A Birincil tüketiciler
, ikincil tüketicilerden aldıklan enerjiyle
yaşamını sürdürür.
B) Güneşten gelen enerjinin büyük bir bölümü bitkilerde
depolanır.
C) Enerji akışı tek yönlüdür.
D) Bitkiler üretici
, hayvanlar tüketici
, mantar ve mikroorga.
nizmalar ise aynştıncı canlılardır.
E) Ölen canlılardaki kimyasal enerji ayrıştırıcılar tarafndan
kullanılır.